Morgunblaðið - 07.04.1989, Side 4
4
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. APRÍL 1989
VERKFALL HÁSKÓL AMENNTABRA RÍKISSTARFSMANN A
Starfsemin
hefiir gengið
áfallaiaust
- segir hjúkrunarfor-
stjóri Landspítalans
„Starfsemin hefur gengið vel
eftir atvikum frá því að verkfall
skall á, ekki síst fyrir góða sam-
vinnu. Við viljum auðvitað að
sjúklingamir verði fyrir sem
allra minnstu óþægindum, en
það er óhjákvæmilegt annað en
að loka nokkrum deildum,“
sagði Vigdís Magnúsdóttir,
hjúkrunarforstjóri Landspítal-
ans, í samtali við Morgunblaðið.
Unnið var áfram í gær við að
útskrifa sjúklinga, en alls má búast
við að fluttir verði til eða útskrifað-
ir rúmlega eitt hundrað sjúklingar.
Landspítalinn átti bráðavaktina
síðastliðinn miðvikudag, daginn
fyrir verkfall, og komu þá 36 nýir
sjúklingar inn. Borgarspítalinn tek-
ur bráðavaktina í dag fyrir Lands-
pítalann.
Vigdís sagði að einni og hálfri
handlæknisdeild yrði lokað svo og
einni og hálfri lyflæknisdeild og
hálfri bamadeild. Rúmum var
fækkað á taugadeild og hálfri
bæklunardeild hefur verið lokað.
Fækka þarf trúlega fleiri rúmum
á bæklunardeild ef verkfall dregst
á langinn, að sögn Vigdísar.
Alls eru 63 hjúkrunarfræðingar
á Landspítalanum í 49 stöðugildum
í verkfalli. Undanþágur voru veitt-
ar fyrir sjö hjúkrunarfræðinga í
gær fyrir utan þá sem löglega eru
á undanþágum ( verkföllum.
Grænmeti
og fóður
ekki flutt inn
Rannsóknastofnun landbúnaðar-
ins gefur ekki út innflutnings-
leyfi fyrir fóður og grænmeti á
meðan á verkfalli Félags
íslenskra náttúrufræðinga
stendur.
Of fljótt er að segja til um áhrif
verkfalls á Rannsóknastofnun fisk-
iðnaðarins, en þar eru matvæla-
og næringafræðingar ( verkfalli.
Verkfall þeirra kemur fyrst og
fremst fram í útgáfu útflutnings-
vottorða fyrir lagmetisfyrirtæki,
sem ekki eru innan Sölusamtaka
lagmetis, að sögn Gríms Valdi-
marssonar, forstjóra RF. Útgáfa
vottorðanna leggst með öllu niður.
Önnur þjónusta á vegum Rann-
sóknastofnunar fiskiðnaðarins
liggur niðri. Gerlamælingar og
snefilefnamælingar eru á hálfum
afköstum svo og ýmsar mælingar
fyrir lýsisiðnaðninn, mælingar f
fiskimjöli og fleira. Að sögn Gríms,
gerir stutt verkfall engum neitt á
þessu sviði. Dragist það á langinn,
geta þeir, sem á sérhæfðri mæl-
ingaþjónustu þurfa á að halda, leit-
að erlendis eftir þeim. Það hefði
þó ýmis óþægindi I för með sér og
aukin kostnað.
Baráttumið-
stöð BHMR-
félaga opnuð
Baráttumiðstöð BHMR-félaga
var opnuð upp úr hádegi í gær
og verður opin á virkum dögum
frá klukkan 13.30 til 16.30. Þar
verða fluttar fréttir af gangi
samningamála auk þess sem Ut-
varp Rót mun flytja fréttir af
gangi mála á milli 16.30 og 17.00.
Morgunblaðsmenn heimsóttu
miðstöðina í gær þegar fólk var
að týnast inn.
„Það er forkastanlegt að ekki
skuli hafa verið hægt að setjast
niður til samningaviðræðna fyrr en
nú. Samningamir voru lausir um
áramót og að mínu mati er ríkis-
valdið búið að hundsa alla okkar
viðleitni til viðræðna. Ríkisvaldið
virðir okkur ekki viðlits fyrr en
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Félagar í Félagi íslenskra náttúrufræðinga sátu á rökstólum í
Sóknarhúsinu, en þar er til húsa Baráttumiðstöð BHMR-félaga.
Hér eru þau Sif Jónsdóttir náttúrufræðingur í Blóðbanka, Gunn-
ar Sigurðsson hjá Rannsóknastofiiun landbúnaðarins og fulltrúi
FÍN í undanþágunefiid, Bjöm Ævar Steinarson hjá Hafrannsókna-
stofiiun og Auður Antonsdóttir náttúrufiræðingur á rannsókna-
stofti í veirufræði og hún er jafhframt formaður verkfallsstjóm-
ar FÍN.
allt er komið í hnút. Indriði H.
Þorláksson, formaður samninga-
nefndar ríkisins, lýsir því yfir í (jöl-
miðlum að kröfur okkar séu
óþekktar. Það vita allir að við vilj-
um reyna að ná þeim kaupmætti
sem við höfðum á síðasta ári. Ef
ríkisvaldið hefði borið einhveija
virðingu fyrir samningsrétti okkar
og mætt til viðræðna, hefði trúlega
aldrei komið til verkfalla," sagði
Gunnar Sigurðsson, náttúrufræð-
ingur hjá Rannsóknastofnun land-
búnaðarins og fulltrúi undanþágu-
nefndar FÍN.
Gísli Þór Sigurþórsson, kennari
við Æfingadeild KHÍ, sagði að kjör
kennara væru orðin þannig að óhjá-
kvæmilegt væri að komast hjá
verkfalli. „Verkfallsaðgerðir virð-
ast því miður það eina sem stjóm-
völd skilja.^ Fyrir ári síðan höfnuðu
félagar HlK verkfalli og þá var
ekki einu sinni talað við okkur. Það
er ómögulegt að segja til um lengd
verkfallsins. Maður tekur bara einn
dag fyrir í einu og vonar auðvitað
að verkfall þurfí að vera sem styðst.
Það var ekki rætt við okkur fyrr
en tveimur dögum fyrir boðað verk-
fall. Ef vilji hefði verið fyrir hendi,
væri nú búið að leysa smáu mál-
in,“ sagði Gísli Þór.
Aðeins þeir,
sem eiga
erindi
fa inngöngu
- segir skólasljóri VÍ
Verkfallsvörðum Hins íslenska
kennarafélags var meinaður að-
gangur að Verslunarskóla ís-
lands f gærmorgun. Það var
húsvörður skólans, sem stóð við
dyravörsluna, og visaði hann
verkfallsvörðum burtu. Þor-
varður Elíasson, skólastjóri VÍ,
sagði í samtali við Morgunblaðið
að engum væri hleypt inn f skól-
ann nema hann ætti eitthvert
erindi. Verkfallsverðir HÍK og
kennarar annarra skóla væru
Verslunarskólanupi óviðkom-
andi og hefðu ekkert þangað að
gera.
Um 60 kennarar VÍ eru í HÍK
og þar með í verkfalli. Eftir eru
fímmtán kennarar, sem gegna
óverulegri kennsluskyldu í skólan-
um. Þeir eru við störf, en mætinga-
skylda nemenda hefur verið felld
niður. Verslunarskólinn fellur undir
lögin um stéttarfélög og vinnudeil-
ur, en ekki undir lögin um réttinda-
skyldur opinberra starfsmanna eins
og kennarar annarra skóla innan
HIK. Sérstaða Verslunarskólans
liggur í því, að sögn Þorvarðar.
Verslunarskólinn er rekinn af
Verslunarráði íslands, sem tilnefnir
fulltrúa i skólanefnd og semur sú
skólanefnd fyrir hönd skólans við
HÍK.
Kennarar HÍK í öðrum skólum
eru opinberir starfsmenn og verk-
fallsreksturinn allur samkvæmt
lögum þar um. Þau lög ná ekki
yfir Verslunarskóla íslands þar sem
kennarar eru ekki opinberir starfs-
menn. Því vinnur skólinn undir al-
mennum lögum um stéttarfélög og
vinnudeilur. „Að sjálfsögðu getur
HÍK viðhaft verkfallsvörslu með
þeim hætti sem þeir vilja og geta.
Ég er ekki að koma í veg fyrir
hana með því að hleypa verkfalls-
vörðum ekki inn f skólahúsið. Þeir
hafa hinsvegar ekkert hingað að
gera því til að fremja verkfallsbrot
þurfa hingað einhveijir að koma
sem eru ( verkfalli. Kennarar VÍ,
sem eru í verkfalli, hafa hingað
ekkert erindi og með því geta verk-
fallsverðir fylgst. Þeir þurfa bara
ekki inn í skólann til þess,“ sagði
Þorvarður.
Sigurður Svavarsson á sæti í
verkfallsstjóm HÍK. Hann sagði
verkfallsverði enga ástæðu til að
ætla annað en að verkfall væri virt
í Verslunarskólanum. Hinsvegar
hefði verið meiningin að heimsækja
alla framhaldsskólana í gær og
grunnskólana í dag. „í almennum
lögum um vinnudeilur er engin
sérstök klausa um verkfallsvörslu.
Aðeins er kveðið á um að óheimilt
sé að gera nokkuð það sem hindri
að verkfall hafi sinn gang. Hins-
vegar er ómögulegt að tiyggja það
að verkfallsreglum sé fylgt nema
hægt sé að fylgjast með fram-
kvæmd þess. Þegar einn aðili
bregst svona við, getum við ekki
annað en litið á það sem einskonar
stríðsyfirlýsingu," sagði Sigurður.
Verkfalls-
sjóður HÍK
fær milljón
fráKI
Hinu íslenska kennarafélagi
barst í gær aukaframlag i verk-
fallssjóð sinn frá Kennarasam-
bandi íslands. Það var formaður
KÍ, Svanhildur Kaaber, sem af-
henti HÍK eina milljón króna og
sagði við tækifærið að þetta
væri aðeins byijunin. Það kæmi
eflaust meira siðár.
Svanhildur afhenti peningana í
baráttumiðstöð BHMR-félaga, sem
er til húsa í húsnæði Sóknar í Skip-
holti. Hún sagði að stjóm og full-
trúaráð KÍ hefði samþykkt að
leggja fram í verkfallssjóð KÍ þá
upphæð, sem næmi allt ársyöxtum
inneignar sjóðsins. Ársvextimir
gætu numið allt að tfu milljónum
króna.
Þess má geta að HlK á sjálft
um það bil sextán milljónir í verk-
fallssjóði.
Félagar úr Kennarasambandi
íslands héldu flöldafund í gær í
Templarahöllinni við Eiríksgötu og
gengu að honum loknum fylktu liði
að fiármálaráðuneytinu. Þar var
ráðherra afhent ályktun KÍ og
kröfðust tafarlausra úrbóta í launa-
málum. Kennsla í grunnskólum
landsins féll að mestu niður í gær
vegna stuðningsaðgerða KÍ við
verkfall HÍK.
Blóðbirgðir
duga fram
yfir helgina
Undanþágunefiid Félags
íslenskra náttúrufræðinga af-
greiddi tiu umsóknir i gær og
fengust undanþágur fyrir þijá
náttúrufræðinga, einn á Blóð-
banka til viðbótar við þann sem
fyrir var á vakt, einn við veiru-
rannsóknir og einn fyrir Rann-
sóknarstofnun landbúnaðarins
sem annast mun gæslu og fóðrun
á tilraunadýrum.
Ólafur Jensson, yfirlæknir Blóð-
bankans, sagði starfssemina hafa
gengið snurðulaust fyrir sig í gær.
Upp hefði komið að bregðast við
nauðlendingu flugvélar á Keflavík-
urflugvelli laust fyrir hádegi, en
sem betur fer hefði tekist farsæl-
lega með lendinguna. Blóðbankinn
hefði samt sem áður þurft að vera
í viðbragðsstöðu og því voru kallað-
ir út þrír náttúrufræðingar til við-
bótar við þann sem fyrir var á vakt.
Ólafur sagði að blóðbirgðir þær
sem nú þegar væru til og skimaðar
með tilliti til hættulegra veira
dygðu eflaust fram yfir helgi.
Áfram væri unnið að blóðsöfnun
þrátt fyrir verkfall. Það verk ynnu
hjúkrunarfræðingar Blóðbankans
sem allar væru í Hjúkrunarfélagi
íslands og þar af leiðandi ekki í
verkfalli. Hinsvegar þyrfti að kalla
til náttúrufræðinga þegar kæmi að
skimun blóðsins.
„Það dregur vissulega verulega
úr blóðnotkun þar sem fyrirfram
ákveðnum aðgerðum hefur öllum
verið frestað um sinn. Hinsvegar
verðum við að sinna öllum bráðatil-
vikum og því sem teljast má sjúkl-
ingum hættulegt. Því verður slysa-
varðsstofan að hafa algjöran for-
gang auk alls annars sem kann að
koma óvænt upp,“ sagði yfirlæknir
Blóðbankans.
Menn fljúga
og sigla á
eigin ábyrgð
- segir starfsmaður
Veðurstofii íslands
VEÐURSPÁR eru ekki sendar
út á meðan á verkfalli BHMR
stendur þar sem allir veðurfræð-
ingar Veðurstofu íslands hafa
laggt niður vinnu. Þegar Morg-
unblaðið hafði samband við Veð-
urstofuna í gær voru aðeins tveir
starfsmenn á vakt, en þeir hafa
með höndum undirbúningsvinnu
fyrir veðurfræðinga. Lesnar
verða veðurlýsingar i útvarp á
þriggja tíma fresti, en að öðru
leiti veitir Veðurstofan engar
upplýsingar nema i neyðartilvik-
um.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Einn af Fokkerum Flugleiða skömmu fyrir flugtak á Reykjavíkur-
flugvelli í gær.
„Einn veðurfræðingur verður
innan seilingar á daginn til að fylgj-
ast með því hvernig vindar blása
og mun hann gefa út aðvaranir ef
tilefni gefst,“ sagði Bjöm Karlsson,
starfsmaður Veðurstofunnar, í
samtali við Morgunblaðið. Hann
sagði að flugturnar fengju engar
upplýsingar um veður og því væri
flugið, bæði innanlands- og al-
þjóðaflug, alfarið á eigin ábyrgð
flugmanna. Jafnframt væru allar
siglingar á ábyrgð skipstjóra.
„Þetta er auðvitað gífurleg áhætta,
sérstaklega fyrir flugið. Það má
vel búast við því að einhveijar flug-
ferðir falli niður vegna verkfallsins
því flugstjórar, sem hér ætla til
dæmis að lenda án þess að fá upp-
lýsingar um veðurfar, eru að taka
mikla áhættu," sagði Bjöm.
Alirifa gæt-
ir í fluginu
Innanlands- og millilandaflug
raskast nokkuð vegna verkfalls
veðurfræðinga og i gær urðu
fyrstu óþægindin vegna þessa.
Þá urðu smátafir á flugi innan-
lands vegna strangari reglna
sem Flugleiðir settu með tilliti
til skyggnis og skýjafars. Verk-
fallið hefur þau áhrif á milli-
landaflugið, að skrá verður tvo
varaflugvelli erlendis i stað eins
áður og því verða flugvélarnar
að bera meira eldsneyti. Það
þýðir færri farþega og hugsan-
legar millilendingar.
„Flugleiðir sáu sér ekki annað fært
í innanlandsfluginu en að setja
töluvert strangari reglur til þess
að tryggja sem best öryggi far-
þega, áhafna og flugvéla. Þetta
ætti að ganga snurðulaust ef veður
er skaplegt, en gæti kostað tafir
ef veður versnar," sagöi Einar Sig-
urðsson fréttafulltrúi Flugleiða í
samtali við Morgunblaðið.
Viðmælendur Morgunblaðsins í
flugmannastétt á Reykjavíkurflug-
velli sögðu að innanlandsfiugið
hefði gengið eðlilega fyrir sig fram
að hádegi, eða þangað til að tólf
klukkustundaspá Veðurstofu ís-
lands rann út. Þeir sem rætt var
við vom sammála um að bagalegt
væri að hafa ekki veðurspár við
höndina, sérstaklega hvað varðaði
varaflugvelli ef eitthvað færi úr-
skeiðis.
Flugumferðarstjórar á vakt í
flugtuminum á Reykjavíkurflug-
velli sögðu.( samtali við Morgun-
blaðið að veðurspárleysið snerti þá
líklega minnst af öllum í fluggeir-
anum. „Veðurathuganir fyrir flug-
vallarsvæðin berast reglulega
þannig að við getum sagt til um
hvort fært sé til og frá viðkomu-
stöðum. Hvemig ástandið er á milli
getur aftur verið erfiðara að henda
reiður á,“ sögðu viðmælendur
blaðsins. í úthafsdeildinni gerðu
menn lítið úr vandanum og sögðu
störf deildarinnar lítið eða ekkert
raskast.
Bagalegt
fyrirflotann
„VERKFALL veðurfræðinga
hlýtur að vera bagalegt fyrir
íslensku fiskiskipin, til dæmis
smábátana,“ sagði Hálfdán
Henrýsson, deildarstjóri fijá
Slysavarnafélagi Islands, f sam-
tali við Morgunblaðið. Hálfdán
sagði að íslensku skipin hlustuðu
mikið á veðurfréttir en f verk-
fallinu sendir Veðurstofan ein-
ungis út viðvaranir um storm.
„Mörg fískiskip em að vísu kom-
in með veðurkortamóttakara sem
fá upplýsingar um veður frá Bret-
landi og Bandaríkjunum. Einnig
ná skip á milli íslands og Evrópu
veðurfregnum BBC, breska út-
varpsins, en íslensku veðurfréttim-
ar em betri en þær og oftar sendar
út,“ sagði Hálfdán. Hann sagði að
skip, sem væm í fömm á milli ís-
Iands og annarra landa, gæfu Veð-
urstofunni einnig upplýsingar um
veður, svo og fengi hún upplýsing-
ar um veður við landið frá nokkrum
togumm.