Morgunblaðið - 22.06.1989, Page 18

MORGÚNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. JÚNÍ 1989
Skoðanakönnun Félagsvísindastoftiunar;
70,2% telja að opin-
beri geirinn sé of stór
RUV talið standa sig bezt ríkisstofn-
ana - dómstólar og Alþingi verst
í NIÐURSTÖÐUM skoðanakönn-
unar Félagsvísindastofnunar,
sem gerð var í maíbyrjun, kemur
fram að mikill meirihluti að-
spurðra, eða 70,2% þeirra sem
afstöðu tóku, telur umsvif hins
opinbera of mikil. Rúmur Qórð-
ungur, 25,7%, taldi opinbera
geirann hæfílega stóran en 4%
að hann væri of lítill. Könnunin
var gerð fyrir Félag forstöðu-
manna ríkisstofiiana, í samráði
við Fjárlaga- og hagsýslustofnun.
í fréttatilkynningu frá félaginu
segir að tilgangur könnunarinn-
ar hafi verið að afla upplýsinga,
sem nota mætti á hverjum stað
til að varpa ljósi á þörf fyrir úr-
bætur i þjónustu eða betri kynn-
ingu á viðkomandi starfsemi.
Talsverður munur er á afstöðu
stuðningsmanna einstakra stjórn-
málaflokka til umsvifa hins opin-
bera. Af stuðningsmönnum Al-
þýðubandalagsins telja 45,9% þau
hæfileg, en 42,6% að þau séu hæfi-
leg. Af kjósendum Alþýðuflokks
telja 80,9% þau of mikil, en 14,7%
hæfileg. Sjálfstæðismenn koma
næstir í andstöðu sinni við ríkisum-
svifin, 74% telja þau of mikil, en
16,5% hæfileg. Nákvæmlega 50%
framsóknarmanna telja opinbera
geirann of stóran, en 37,1% hæfi-
legan. 58,2% af kjósendum Kvenna-
lista telja opinber umsvif of mikil,
en 32,9% hæfileg.
Er spurt var um gæði opinberrar
þjónustu sögðust 6,4% telja hana
betri en þjónustu fyrirtækja á al-
mennum markaði. 47,4% telja hana
svipaða og hjá einkafyrirtækjum,
en 46,2% álíta bana verri.
Eihnig var spurt hvort menn
teldu opinberu þjónustuna góða,
sæmilega eða slæma þjónustu, þeg-
ar á h^ildina væri litið. Þrír af
hundraði aðspurðra sögðust telja
hana mjög góða, 21,4% frekar góða,
60,1% sæmilega, 11,2% frekar
slæma og 4,3% mjög slæma.
Er spurt var um álit á þjónustu
hins opinbera á einstökum sviðum,
kom í ljós að heilbrigðiskerfið,
skólakerfið, löggæzlan og Háskól-
inn eru í betra áliti en ráðuneyti,
sljórnsýsla og vegagerð. 93,2% telja
þjónustu heilbrigðiskerfisins • góða
eða sæmilega, 82,7% eru sama sinn-
is þegar spurt er um skólakerfið.
Er spurt er um álit á löggæzlunni
telja 87,2% hana góða eða sæmilega
og 92,9% telja Háskólann standa
sig vel eða sæmilega. Meirihluti
aðspurðra, 60%, telur þjónustu heil-
brigðiskerfisins góða, og 58,4%
Stórkostlegir
dagar í Svíþjóð
- segir Þorgerður Ingólfsdóttir,
stjórnandi Hamrahlíðarkórsins
„ÞETTA voru stórkostlegir og
langir dagar,“ segir Þorgerður
Ingólfsdóttir, stjómandi
Hamrahlíðarkórsins um ferð
kórsins á tónlistarhátíð í
Svíþjóð um Iiðna helgi. Kórinn
tók þátt í stærstu kórtónlistar-
hátið sem haldin er að sumar-
lagi í Svíþjóð og kom tvisvar
fram á þjóðhátíðardaginn við
feiknagóðar undirtektir. Hátt í
300 manns sóttu námskeið í
íslenskum kórsöng meðan á
hátíðinni stóð.
Tónlistarhátíðin er haldin hvert
sumar í smábænum Skinnskatte-
berg í Svíþjóð. Að þessu sinni ein-
beittu þátttakendur sér að nor-
rænni tónlist og var nokkrum
kórum af Norðurlöndunum boðið
á hátíðina af því tilefni. Hátíðin
hófst síðastliðinn föstudag og stóð
í þijá daga. Meðan á henni stóð
voru haldnir 50 tónleikar, 3000
kórsöngvarar tóku þátt í nám-
skeiðum og gestir voru um 20.000
þegar mest var.
„Dagskráin var stíf allan
tímann," segir Þorgerður Ingólfs-
dóttir. „Fyrri dagana tvo kennd-
um við útlendu kórfólki að syngja
íslensk kórverk á íslensku. Milli
250 og 300 manns komu á fimm
námskeið, Hamrahlíðarkórinn
söng með fólkinu og leiðbeindi um
framburð íslenskunnar. Mér
heyrðist fólkið vera býsna ánægt
með námskeiðin."
Þorgerður Ingólfsdóttir
Síðöegis á laugardaginn, 17.
júní, söng Hamrahlíðarkórinn fyr-
ir um 20 þúsund áheyrendur á
útihátíð. „í tilefni af þjóðhátíðar-
deginum vorum við fyrsti kórinn
sem söng, að loknu ávarpi sænska
menntamálaráðherrans," segir
Þorgerður. „Á tónleikum kórsins
um kvöldið var efnisskráin
íslensk, með nýjum og gömlum
raddsetningum þjóðlaga og verka
eftir íslensk tónskáld. Það var
dálítið skemmtilegt að sænski
menntamálaráðherrann, sem var
heiðursgestur hátíðarinnar, valdi
sér eina tónleika úr þeim fjölda
sem bauðst. Hann kom að hlusta
á okkur. Við vorum afskaplega
ánægð með tónleikana og gestirn-
ir virtust ekki síður njóta þeirra."
Alþj óðahvalveiðiráðið:
Hef ekki orðið var
við stefnubreytingu
- segir Kristján Loftsson, forstjóri Hvals
„MÉR skilst að vinnan innan vísindanefndarihnar hafi nú verið mál-
efnalegri en oftast áður enda voru niðurstöður íslenzku rannsókn-
anna á langreyðarstofhinum vel unnar og erfitt að gagnrýna þær.
Hins vegar hef ég ekki orðið var neinnar stefiiubreytingar hjá Al-
þjóða hvalveiðiráðinu sjálfu. Það skipa að mestu sömu mennirnir
og áður og þvi er þetta svipaður
án Loftsson, forstjóri Hvals hf, í
Ársfundi Alþjóða hvalveiðiráðs-
ins lauk fyrir skömmu, en þar var
vísindaáætlun íslendinga samþykkt
án atkvæðagreiðslu, en endurskoð-
unar á henni þó óskað, einkum
hvað varðaði fjölda veiddra hvala.
Niðurstaðan varð niðurskurður á
veiðinni um 10 sandreyðar og tvær
langreyðar. Á næsta vori fer
vísindanefnd ráðsins yfír stofnmat
á hrefnustofnunum við suðurkautið
svo og í Norður-Atlantshafí og grá-
hveli við vesturströnd Banda-
ríkjanna. 1 kjölfar þess leggur hún
tillögur sínar fyrir ráðið sjálft, sem
sirkus og venð hefur,“ sagði Knstj-
samtali við Morgunblaðið.
tekur endanlega ákvörðun um það
hvort veiðar verði leyfðar eða ekki
og þá hver kvótinn verður. Ekki
náðist samkomulag um að taka
fyrir mat á langreyðarstofninum
hér um slóðir á sama fundi.
Kristján sagði, að hvernig sem
reynt hefði verið, hefði ekki verið
hægt að fá umfjöllun um langreyð-
ina næsta vor. Reynt hefði verið
að flýta fundinum og lengja hann,
en hvorugt fengizt samþykkt. Nið-
urstaðan hefði svo orðið aukafund-
ur haustið 1990, sem þýddi að
ákvörðun um mögulegar veiðar og
kvóta yrði ekki tekin fyrr en á vor-
fundinum 1991. Meðan endurmat
hefði ekki farið fram gilti hvalveiði-
bannið áfram og því yrðu örugglega
engar veiðar hér á næsta sumri,
enda væri ekki ráð fyrir því gert í
vísindaáætluninni.
Hvert framhaldið yrði, væri auð-
vitað með öllu óvíst. Nokkrar
vísbendingar mætti þó væntanlega
draga af niðurstöðunni hvað varð-
aði hrefnustofnana, en gráhvelin
skiptu þar minna máli, enda hefðu
þau ekki verið veidd síðustu ára-
tugi. „Það eru mörg ljón í veginum
og friðarsinnar munu áfram reyna
að leggja stein í götu okkar. Við
verðum bara að sjá til hvað verður.
Ég hef engrar stefnubreytingar
orðið var hjá ráðinu og ákvörðunin
verður ekki tekinn fyrr en hér í
Reykjavík eftir tvö ár,“ sagði Kristj-
án Loftsson.
Hlutfall svarenda 18-75 ára sem telja
% tilgreindar stofnanir gegna hlutverki sínu vel.
11111 m
Rðdsútvarpið Lögrcglan Háskóbnn Þjóðkirkjan Þjóðlcikhús Mcnntaskólar Gmnnskólani] Dómstólamir Alþingi
hafa sömu skoðun á þjónustu Há-
skólans.
Aðeins 8,3% telja þjónustu ráðu-
neyta og stjómsýslu góða, en 56,3%
telja hana sæmilega, samanlagt
64.6%. Vegagerðina telja 24,9%
veita góða þjónustu og 44,2% til
viðbótar telja hana sæmilega, sam-
anlagt 69,1%.
Þátttakendur í könnuninni voru
spurðir að því hvort þeir teldu laun
ríkisstarfsmanna of há, hæfíleg eða
of lág. 8,6% telja þau of há, 40,4%
hæfileg og 51% of lág. Er spurt var
álits á því hversu vel opinberir
starfsmenn ræktu störf sín sögðust
1,6% telja að þeir gegndu störfum
sínum betur en starfsmenn í einka-
fyrirtækjum, 54,5% sögðust telja
að þeir gerðu það álíka vel, en 43,9%
að opinberir starfsmenn ræktu störf
sín verr en aðrir.
Spurt var hvort menn teldu opin-
berar stofnanir betur eða verr rekn-
ar en einkafyrirtæki. Þar sögðust
3,5% telja þær betur reknar, 32,3%
álíka vel, en 64,2% aðspurðra töldu
þær verr reknar en einkafyrirtækin.
í könnuninni var spurt um af-
stöðu manna til lækkunar skatta í
stað aukinna greiðslna fyrir opin-
bera þjónustu, til dæmis heilbrigðis-
þjónustu, skólavist eða þjónustu
stofnana. Mjög hlynnt slíku sögðust
12,9% aðspurðra og 27,9% voru því
frekar hlynntir. 31,7% vom hins
vegar frekar andvígir því og 27,5%
mjög andvígir.
Er spurt var hvort menn vildu
auka útgjöld til einstakra mála-
flokka, halda í horfinu eða draga
saman, kom í ljós að mikill meiri-
hluti, á bilinu 92,3 - 99,8%, vildi
sömu eða aukin útgjöld til heilbrigð-
ismála, samgangna, dagvistunar
bama, skólakerfísins, almanna-
trygginga og þjónustu við aldraða.
Hins vegar vildu 68,9% draga úr
útgjöldum til ráðuneyta og stjórn-
sýslu.
Spurt var um álit manna á því,
hversu vel einstakar opinberar
stofnanir gegndu hlutverki sínu.
Þar hlaut Ríkisútvarpið bezta út-
komu, 65,5% þeirra sem tóku af-
stöðu töldu stofnunina skila hlut-
verki sínu vel, 27,1% sæmilega en
7,4% illa. Alþingi fékk hins vegar
versta útreið; 6,3% telja það gegna
hlutverki sínu vel, 54,9% sæmilega
en 38,8% illa. Dómstólana töldu
16,9% gegna hlutverki sínu vel,
54,2% sæmilega en 28,9% illa.
1
Samtök ungliðahreyfínga
norrænna íhaldsflokka:
Ólafiir Þ. Stephensen
kjörinn varaforseti
Á AÐALFUNDI Samtaka ungliðahreyfinga norrænna íhaldsflokka
(NUU), sem haldinn var í Færeyjum hinn 17. júní, var Ólafúr Þ.
Stephensen, formaður Heimdallar, kjörinn varaforseti samtakanna.
í samtali við Morgunblaðið sagði
Ólafur að kosning sín þjónaði fyrst
og fremst þeim tilgangi að auka
þátttöku ungra sjálfstæðismanna í
Norðurlandasamstarfi og koma
hugmyndum þeirra til skila á þeim
vettvangi. „Það veitir heldur ekki
af því að ungir sjálfstæðismenn
gefi Norðurlandasamstarfinu meiri
gaum. Margir ungir sjálfstæðis-
menn hafa litið samstarf Norður-
landanna homauga, ef til vill vegna
mikilla áhrifa sósíaldemókrata í
Norðurlandaráði. Staðreyndin er
hins vegar sú, að þar eru teknar
ákvarðanir, sem skipta íslendinga
miklu máli og það er sannarlega
þess virði að reyna að hafa áhrif
þar á,“ sagði Ólafur.
„NUU hefur tekist að koma
ýmsum baráttumálum sínum í gegn
á Norðurlandaráðsþingi æskunnar,
sem haldið er samhliða þingi Norð-
urlandaráðs. Á aðalfundinum vom
til dæmis samþykktar nokkrar
ályktanir og þar af eru tvær sem
snerta okkur Islendinga mjög mik-
ið. Annars vegar ályktun þar sem
hvatt er til þess að efnahagsáætlun
Norðurlanda til aðlögunar innri
markaði Evrópubandalagsins árið
1992 verði framfylgt, en ríkisstjórn
íslands hefur gert alls konar fyrir-
vara á henni þannig að við emm
jafnvel á eftir hugsunarhætti Pól-
veija og Ungveija í þeim efnum.
Hins vegar var samþykkt ályktun
um samstöðu Norðurlandanna gegn
hryðjuverkum sjálfskipaðra um-
hverfisvemdarsinna, en sú ályktun
snertir reyndar Færeyinga engu
minna en okkur.
í nýrri forystu NUU em nú ásamt
Ólafi þeir Magnus Dahl, forseti, og
Johan Castwall, framkvæmdastjóri,
en þeir em báðir Svíar. Núverandi
forysta tók við af þeim Heikki Pak-
arinen, forseta, Trond Helleland,
varaforseta, og Henri Molander,
framkvæmdastjóra.
Ríkisstjórnin:
Embætti
blaðafull-
trúa
lagt niður
ÁKVEÐIÐ hefiir verið að
leggja niður embætti blaða-
fúlltrúa ríkisstjórnarinnar en
það hefúr heyrt undir forsæt-
isráaðuneytið. Magnús Torfi
Ólafsson heftir gengt þessu
starfi um árabil.
í stað blaðafulltrúan ríkis-
stjórnarinnar verður ráðinn sér-
stakur deildarsijóri forsætis-
ráðuneytisins sem meðal ann-
ars mun sinna ritun fundar-
gerða ríkisstjórnarinnar. Stað-
an verður auglýst í Lögbirting-
arblaðinu.