Morgunblaðið - 24.06.1989, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. JÚNI 1989
Morgunblaðið/Emilía
Sjókvíar fiskeldisfyrirtækisins Sjókvía hf. í Straumsvíkurhöfn, en þær
verða fluttar í Vatnsleysuvík í næstu viku.
Nýtt fiskeldisfyrir-
tæki í Vatnsleysuvík
STOFNAÐ hefur verið nýtt fisk-
eldisfyrirtæki, Sjókvíar hf, sem
verður með þijár 4.500 rúm-
metra sænskar sjókvíar í Vatns-
leysuvík. Tvær sjókvíanna eru
þegar komnar til landsins og
híifa þær verið settar saman í
Straumsvíkurhöfn. Sjókvíarnar
verða fluttar í Vatnsleysuvík í
næstu viku, en sú þriðja kemur
til Iandsins í haust.
Eigendur Sjókvía hf, eru sænska
fyrirtækið AB Aldebara, Lindalax
og Sindrastál. Að sögn Þórðar H.
Ólafssonar, framkvæmdastjóra
Lindalax, verða í fyrstu flutt seiði
frá Lindalax í sjókvíarnar. Um 400
þúsund seiði fara í kvíamar, en það
þýðir um 800 tonna ársframleiðslu
á eldislaxi.
Innflutningur bíla
dregist mikið saman
ALLS voru fluttir inn 3.173 bílar
til landsins fyrstu fimm mánuði
þessa árs, samanborið við 8.155
bíla sama timabil á síðasta ári.
Samdrátturinn á innflutningi er
í öllum tegundum bifreiða en
hlutfallslega mestur á innflutn-
ingi nýrra og notaðra fólksbíla.
Innflutningurinn í maí einum var
910 bifreiðar samanborið við
1.972 alls í maí í fyrra.
Innflutningur nýrra fólksbifreiða
er 2.647 fyrstu fimm mánuði þessa
árs, en var á síðasta ári 6.554. Að
öðru leyti var innflutningurinn sem
hér segir: Notaðir fólksbílar inn-
fluttir fyrstu fimm mánuði ársins
vom 286, en 1.278 á síðasta ári.
Nýir vörubílar voru 118 og á síðasta
ári 148. Notaðir vörubílar 73, en
100 í fyrra. Nýir sendibílar 35, en
voru 39, notaðir sendibílar 14, en
voru 36 á síðasta ári.
Hlutfall aldrifsbfla af fólksbfla-
innflutningnum var 16% árið 1984,
en tæp 20% árin 1985, 1986 og
1987 og óx í tæp 25% árið 1988.
Þannig voru fluttir inn 10.233
fólksbílar 1988 og 3.299 aldrifs-
bílar. 1987 voru 18.813 fólksbílar
fluttir inn og 4.439 aldrifsbflar og
1986 2.777 aldrifsbílar og 12.297
fólksbílar.
Grímsey:
Fjórtán drengir en eng-
in stúlka fæðst á 7 árum
í DESEMBER árið 1982 fæddist
lítil stúlka í Grímsey, sem ekki
væri í frásögur færandi nema
fyrir það að frá þeim tíma hafa
foreldrum í eynni eingöngu
fæðst drengir og eru þeir nú
orðnir flórtán talsins.
Það var þann 19. desember
ádð 1982 sem Vilborg Sigurðar-
dóttir kom í heiminn og er hún
yngsta daman í Grímsey, síðan
hafa Grímseyingum eingöngu
fæðst sveinbörn. „Það er í móð
að eiga stráka,“ sagði Vilborg
Sigurðardóttir stöðvarstjóri í
Grímsey og amma yngstu stúlk-
unnar. Vilborg yngri á eflaust
eftir að njóta mikilla vinsælda á
meðal piltanna, en ljóst er að ein-
hveijir þeirra verða að róa á önn-
ur mið en heimamiðin er að því
kemur að festa sér kvonfang.
Ljósmyndari Morgunblaðsins
brá sér út til Grímseyjar og festi
piltahópinn á filmu. Frá vinstri á
myndinni í fremri röð er Sigurður
Henningsson, en hann fæddist í
ágúst árið 1982, þá koma guttam-
ir sem fæddust árið 1986, Jón
Óli Helgason sem fæddist í mars,
Steinar Sæmundsson í ágúst og
Konráð sem fæddist í nóvember.
Óli Hjálmar Ólason fæddist í júní
árið 1987 og Stefán Þór Óttarsson
í janúar árið 1988. Lengst til
hægri í fremri röð er Einar Þór
en hann fæddist í janúar árið
1985.
í aftari röð frá vinstri er Helgi
Garðar Helgason með mömmu
sinni, Kristínu Óladóttur, en hann
fæddist í mars á þessu ári. Þá er
það Haraldur Helgi Stefánsson
sem fæddist í febrúar árið 1983,
fyrsti strákurinn sem fæddist í
piltaröðinni, og við hlið hans er
Vilborg Sigurðardóttir, sem fædd-
ist í desember árið 1982 og er
því yngsta daman í eynni. Þá
kemur Einar Helgi Gunnarsson
sem kom í heiminn í nóvember
1985 ogHallgerðurGunnarsdóttir
með son sinn Ragnar Guðmunds-
Morgunblaðið/Rúnar Þór
Frá því hún Vilborg Sigurðardóttir fæddist í desember árið 1982,
eða fyrir tæpum sjö árum, hafa eingöngu fæðst drengir í Grímsey.
Sá síðasti fæddist á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri fyrir rúmri
viku og var hann sá fjórtándi í röðinni. Piltahópurinn stillti sér
upp til myndatöku og voru þeir yngstu í fangi mæðra sinna.
Yngsta dama eyjarinnar stendur innan um piltana í efri röðinni.
Yngsti pilturinn í hópnum
fæddist fyrir rúmri viku.
son, en hann fæddist í lok maí á
þessu ári, og loks er það Hjörtur
Atli Guðmundsson með móður
sinni, Báru Sævaldsdóttur, en
hann fæddist í desember 1987.
Yngsti pilturinn og sá fjórtándi
í röðinni fæddist á Fjórðungs-
Þorleifur Hjalti Alfreðsson var
staddur á bænum Hrafiiagili í
Eyjafirði.
sjúkrahúsinu á Akureyri 16. júní
síðastliðinn og dvaldi á fæðingar-
deildinni þegar hópmyndin var
tekin. Þorleifur Hjalti Alfreðsson,
sem fæddist í nóvember á síðasta
ári, var staddur á bænum Hrafna-
gili í Eyjafirði.
Skýrsla OECD um fiskeldi:
Heimsframleiðsla á eldisfiski
gæti tvöfaldast til aldamóta
ÁRLEG heimsframleiðsla á eldis-
fiski gæti tvöfaldast á næsta ára-
tug, samkvæmt áætlun Matvæla-
og landbúnaðarstofnunar Sam-
einuðu þjóðanna, FAO. Fram-
leiðsla á eldisfiski yrði þá um 25%
af heildarfiskafla í heiminum.
Gert er ráð fyrir um 5,5% ár-
legri meðalframleiðsluaukningu
i fiskeldi á þessu tímabili, en ein-
ungis 0,3% árlegri aflaaukningu
í héfðbundnum sjávarútvegi.
Mávar eru eitt af stærstu
hreinlætisvandamálunum
- segir Halldór Arnason fiskmatsstjóri
„MÁVUM fjölgar stöðugt og vargfugl í kringum fisk er eitt af stærstu
hreinlætisvandamálunum sem við eigum við að stríða,“ sagði Halldór
Árnason, fiskmatsstjóri, í samtali við Morgunblaðið.
í fréttabréfum Ríkismats sjávaraf-
urða segir að íslensk rannsókn hafi
sýnt að 15 til 20% máva hér eru
salmonellu-smitaðir. Útbreiðsla
salmonellu-sýkla virðist hafa stór-
aukist hérlendis á síðari árum og
komi upp smit erlendis, sem rakið
verði til innflutnings á fiski frá ís-
landi, er allur fiskútflutningur okkar
í stórkostlegri hættu. Brýnast er að
halda sýklunum og mávunum í skefj-
um með snyrtimennsku.
í fréttabréfum Ríkismats sjávaraf-
urða segir einnig, meðal annars: Silf-
urmávum í Evrópu hefur fjölgað að
meðaltali um 10% á ári undanfarin
50 til 60 ár. Rannsóknir sýna að
ástæðan fyrir þessari fjölgun er auk-
inn aðgangur máva að ýmiss konar
lífrænum úrgangi frá mönnum, sér-
staklega í tengslum við sjávarútveg.
Vegna þess háttalags máva að flækj-
ast milli sorphauga, frárennslisopa
og fiskvinnslustöðva er töluverð
hætta á að þeir beri með sér salmon-
ellu- og campylobacter-smit, bæði
útvortis og innvortis. Mávar geta
einnig valdið tjóni í til dæmis skreið-
arverkun, æðar-, fiski- og sauðfjár-
rækt, svo og flugrekstri.
Dæmi eru um að fískúrgangi hafí
verið steypt í sjó eða fjöru í grennd
við fiskvinnslustöðvar. Einnig hefur
fiskur í mörgum tilfellum verið flutt-
ur óvarinn á vörubílspalli frá báts-
hlið, eða fiskmarkaði, til fiskverk-
enda en það er brot á reglugerð nr.
177 frá árinu 1985. I reglugerðinni
segir að fiskflutningstæki skuli vera
búin ljósri yfírbreiðslu sem hylji allan
farminn.
í fréttabréfunum segir ennfremur:
Það getur ekki verið rétt meðferð á
hráefni í matvælaiðnaði að baða það
í aur og leðju, hleypa að því reyk
og sóti frá útblæstri bíla, hafa það
óvarið fyrir fugladriti og vegaiyki
og baka í sólskini.
í nýlegri skýrslu um fiskeldi frá
Efnahags- og framfarastofnuninni
í París, OECD, er gert ráð fyrir að
framleiðsla á eldisfiski aukist veru-
lega í hinum 22 aðildarlöndum
OECD á næsta áratug. Áætlað er
að fyrst og fremst verði um aukn-
ingu að ræða í silungs- og laxeldi,
en vaxandi markaður sé fyrir þess-
ar tegundir. Þá verði væntanlega
einnig aukning í lúðu- og sand-
hverfueldi, og síðar humareldi, auk
þess sem rannsóknir varðandi
þorskeldi hafi einnig lofað góðu. í
skýrslunni segir að helsta ástæðan
fyrir vaxandi fiskeldi í aðildarlönd-
um OECD sé sú, að einkaaðilar
hafi laðast að þessari atvinnugrein
vegna mikillar arðsemi hennar
hingað til.
I skýrslu OECD er bent á að
þrátt fyrir framfarir sem orðið hafi
varðandi tækniþekkingu í fiskeldi
og allan aðbúnað í fiskeldisstöðvum,
geti framleiðslukostnaður, mark-
aðssetning og reglugerðir stjórn-
valda, til dæmis varðandi mengun
og staðarval fískeldisstöðva, orðið
helstu hindranir frekari þróunar
atvinnugreinarinnar. Vakin er at-
hygli á að fískimjöl, sem er megin-
uppistaða í fiskeldisfóðri, sé ekki
ótæmandi auðlind, og nýting þeirra
fiskstofna sem fari í fiskimjöl sé
þegar í hámarki, og reyndar sé
spuming hvort framboð verði nægj-
anlegt í framtíðinni. Þá muni aukin
eftirspum óhjákvæmilega leiða til
verðhækkana á fískimjöli, og spum-
ing sé hvort það dragi úr frekari
framleiðslu á eldisfiski.
Slysavarnafélagið:
Vélarvana
trilla dreg-
in til lands
Vélarbilun varð í sex tonna
trillu, Klöpp RE 80, er hún var
stödd norður af Þormóðsskeri í
gærmorgun. Einn maður var inn-
anborðs. Nýr björgunarbátur
Slysavarnafélagsins, Henry A.
Hálfdánarson, lagði af stað frá
Reykjavík trillunni til aðstoðar og
náði til hennar í tæka tíð, en hana
hafði þá rekið ískyggilega nálægt
Hjörsey á Mýrum.
Björgunarbáturinn tók Klöpp í tog
og dró hana til Reykjavíkur. Hjálpar-
kall barst frá trillunni upp úr kl. 7,
björgunarbáturinn lagði af stað um
kl. 8 og náði til trillunnar kl. 11.