Morgunblaðið - 17.09.1989, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17. SEPTEMBER 1989
íSí.
gjgirjfrf
IRULAU
eftir Fríðrik Indriöason
og Andrés Mognússon.
Mynd: Einor Falur
„ÉG STÓÐ í biðröð við pulsu-
vagninn í Austurstræti þegar
ég fékk allt í einu þungt högg
eða spark aítan á lappirnar.
Við það féll ég aftur fyrir mig
í götuna. Síðan hófii einhverjir
strákar að hnoðast ofan á
mér. Mér tókst að henda þeim
frá en fékk um leið spark í
andlitið. Við það kom stór
skurður yfir ofan aðra augna-
brúnina og blóðstraumurinn
úr honum blindaði mig. Mér
tókst samt að rísa á fætur og
slá einn árásarmannanna í
andlitið en síðan hurfú þeir inn
í unglingagerið. Vinur minn
sem ætlaði að koma mér til
aðstoðar var einnig sleginn í
götuna og í honum brotnar
tvær firamtennur Þettavoru
14-16 ára unglingar sem ég
hef aldrei séð áður. Eftir þetta
sneiði ég hjá þessum unglinga-
hópum ef ég á leið um mið-
bæinn að kvöldi til um helgar.“
Þetta er frásögn 31 árs
Reykvíkings sem varð fyrir
líkamsárás í miðbæ Reykjavík-
ur að því er virðist algerlega
án tilefnis. Á síðasta ári voru
skráðar 353 líkamsárásir hjá
lögreglunni í borginni eða ein
á dag að meðaltali. Á fyrstu
sex mánuðum þessa árs hefúr
orðið merkjanleg fjölgun
líkamsárása í borginni. Þær
urðu 189 áþessu tímabili sam-
kvæmt upplýsingum frá lög-
reglunni í Reykjavík.
Jón Pétursson formaður Lög-
reglumannafélags Reykjavík-
ur segir að sökum vaxandi of-
beldis í borginni sé margt full-
orðið fólk nú farið að óttast
það að vera á ferli efitir að
skyggja tekur. Á þetta einkum
við um íbúa þeirra hverfa sem
næst liggja miðbænum.
Annar flötur þessa máls,
segir Jón, er sá að lög-
regluþjónar búa einnig
við ótta sem er tvíþætt-
ur. Annarsvegar er óttinn við að
slasast í starfi. Hinsvegar er sá
andlegi ótti. sem felst í því að lög-
regluþjónum finnst sem þeir hafi
enga bakhjarla í störfum sínum,
hvorki dómsyfirvöld né almenning-
ur styðji við bakið á þeim.
Hvað tölurnar hér að framan
varðar eru þær síst í hærri kantin-
um, því í þeim eru heimiliseijur,
nauðganir eða rán, þar sem um
líkamsmeiðingar er að ræða, ekki
taldar með. Einnig má geta þess
að allmörg þeirra mála sem lögregl-
an hefur afskipti af eru aldrei kærð.
Ofbeldið felst að mestu í hnefa-
höggum og spörkum. Þó hefur
hnífa- eða vopnaburður þeirra sem
að árásunum standa aukist mikið
þótt sjaldgæft sé að þeir beiti vopn-
unum.
Það sem er alvarlegt hinsvegar
er að stór hluti þessa ofbeldis virð-
ist gjörsamlega án tilefnis. Um er
að ræða áflog áfloganna vegna. í
vissum unglingaklíkum getur verið
um „manndómsvígslu" að ræða,
enginn er maður með mönnum í
klíkunni nema hann hafi lent í
áflogum.
Sem fyrr segir eru tölurnar frem-
ur of lágar en hitt og raunar aðeins
yfirborð vandans hvað varðar of-
beldi almennt í borginni. Sam-
kvæmt upplýsingum frá slysadeild
Borgarspítalans hefur orðið gífur-
leg aukning á því, sem þar er flokk-
að „áverki frá öðrum“. Þessi. tilfelli
voru alls nímlega 2.000 talsins á
síðasta ári á móti tæplega 1.700
tilfellum árið 1987 og 1.460 tilfell-
um árið 1986. Tryggvi Þorsteinsson
læknir á slysadeild segir að þessar
tölur verði að taka með þeim fyrir-
vara að hluti af þeim eru minnihátt-
ar meiðsl sem ekki er hægt að telja
til ofbeldis, til dæmis að strákar
slasist í fótboltaleikjum. Hinsvegar
gefa tölur þessar hugmynd um þá
þróun sem orðið hefur á síðustu
árum, og þá sérstaklega hvað varð-
ar aukningu ofbeldis á heimilum.
Á fyrstu sex mánuðum þessa árs
komu 1.079 tilfelli til kasta slysa-
deildar þar sem um áverka af hendi
annars var að ræða. Af þeim urðu
flest, eða 334, á eða við skemmti-
staði. Næstflest urðu á heimilum
eða 253 talsins. Hér er átt við
meiðsli sem eru afleiðing ofbeldis í
einhverri mynd.
Flestar líkamsárásir
í miðbænum
Langflestar líkamsárásanna eiga
sér stað í miðbæ Reykjavíkur um
helgar. Þeir sem standa að þeim
eru eldri unglingar og ungt fóik á
aldrinum 17-23 ára. 1 nær öllum
tilvikum er um karlmenn að ræða
en hlutur kvenfólksins felst meir í
að eggja menn til „dáða“. Lögregl-
an í Reykjavík hefur myndað starfs-
hóp til að kanna þetta vandamál