Morgunblaðið - 17.09.1989, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAQUR 17. SEPTEMBER 1989
17
■ Landsbanki og stjórnvöld ætla að bjarga Sambandinu.
I Skuldirnar um níu milljarðar króna.
■ Lánstraust erlendis í hættu.
H Tjónið meira af gjaldþroti en björgunaraðgerðum.
■ KEA skuldar 1,4 milljarða í Landsbankanum.
■ Valur með Samvinnubankakaupunum, en samt á móti.
■ Yfirverð Samvinnubankans a.m.k. 200 milljónir króna.
vinnubankanum. Þeir sem vetja
gerðir Sverris í þessu máli og Sverr-
ir sjálfur segja aftur á móti að hag-
ræðingin sem fáist af sameiningu
þessara tveggja banka sé svo mikil
að kaupverð bankans muni skila sér
aftur til Landsbankans á örfáum
árum. Bankaútibúum verði hægt
að fækka um að minnsta kosti 15
á landinu öllu, auk þess sem við-
skiptin sem flytjist yfir í Lands-
banka frá Samvinnubanka séu
Landsbankanum mikils virði. Stór
hluti viðskiptavina Samvinnubank-
ans eru spariijáreigendur, sem eru
jú þeir viðskiptamenn sem allir
bankar keppa fyrst og fremst um.
Aðeins lítill hluti lánafyrirgreiðslu
bankans er til samvinnufyrirtækja,
eða um 17%. Auk þess gera Lands-
bankamenn sér vonir um að fá
Lífeyrissjóð samvinnumanna, Sam-
vinnusjóðinn og Innlánsdeildir
kaupfélaganna í sinn hlut, sem eru
viðskipti upp á milljarða króna. Því
mun Landsbankinn sjá sér mikinn
■framtíðarhag í bankakaupunum.
Það má til sanns vegar færa að
miklu meira þarf til, til þess að
Sambandinu verði bjargað. Auðvit-
að er það lífsspursmál fyrir Lands-
bankann og Sambandið að 1,6 millj-
arða skuld þess í Samvinnubankan-
um fái að flytjast yfir í Seðla-
banka. Forsætisráðherra segir um
þetta mál: „Ég skil það þannig að
skuld Sambandsins við Samvinnu-
bankann verði „parkerað“ í Seðla-
bankanum í 15 ár. Ef Seðlabankinn
lítur svo á að hér sé um hagræð-
ingu í bankakerfinu að ræða og hér
sé verið að afstýra einhverjum
meiriháttar vandræðum í peninga-
málum, þá getur hann vitanlega
stuðlað að því að málið leysist ,
með því að taka við skuldabréfum
frá Landsbankanum, fyrir þessari
upphæð.“
Það er í verkahring Jóns Sigurðs-
sonar, bankamálaráðherra að
leggja blessun sína yfir þessi við-
skipti Landsbankans og Sambands-
ins, eða að hafna þeim. Forsætis-
ráðherra segist telja að Jón eigi
„voðalega erfítt með að stöðva þessi
viðskipti", en bendir jafnframt á
að ekki séu öll kurl komin til graf-
ar því enn séu ótal fyrirvarar og
eftir’ sé að meta fjölmarga hluti,
áður en hægt verði að tala um end-
anlegt verð.
Jón Sigurðsson, bankamálaráð-
herra segist ekkert geta sagt til um
það hvenær sín niðurstaða muni
liggja fyrir. Hann bíði greinagerðar
Bankaeftirlitsins og nú á þriðjudag
muni hann hitta bankastjóra Lands-
bankans ásamt ráðuneytisstjóra
sínum, þar sem farið verði yfir
málið. Nú séu Ríkisendurskoðun og
Bankaeftirlitið að fara yfir málið
og því sé ótímabært að vera með
nokkrar yfirlýsingar um það hveijar
niðurstöður kunni að verða. Það
verði ekki hægt að taka afstöðu til
þessarar málaleitunar Landsbank-
ans um aðstoð Seðlabanka fyrr en
niðurstöður þessara stofnana liggi
fyrir.
Sambandið hyggur á
stórfellda eignasölu
Fleira þarf þó til: Landsbankinn
gerir kröfu um það til Sambandsins
m h
TIL SOLII
HJÁSfS
Hæð í húsi Sambandsins á Kirkju-
sandi. Lífeyrissjóður samvinnumanna
hefur þegar keypt hæðina.
Osta-og smjörsalan,
Bitruhálsi 2.
Milljónir
króna
Söluverð
Q E Milljónir
Wllkróna
Húseignin Krókháls 7. Skv. heimildum
Mbl. hafa viðræður við BYKÓ hafist.
Söluverð
101) Milljónir
luU króna
Hlutur SÍS í Osta- og smjörsölunni,
Bitruhálsi 2.
Söluverð
10fl Milljónir
I LU króna
Húseignin
Snorrabraut56.
Milljomr
króna
að það geri nákvæma grein fyrir
framtíðaráformum sínum og leggi
fram áætlanir um það hvaða eignir
fyrirtækið hyggist selja til þess að
bæta fjárhagsstöðu sína. Sam-
kvæmt heimildum mínum hafa
Sambandsmenn þegar lagt fram
lista yfir þær eignir sem þeir vilja
selja, en á þeim lista eru hvorki .
Reginn eða ESSO, tvær aðalmjólk-
urkýr Sambandsins. (Sjá nánar
töflu um eignir hér í opnunni.)
Það er erfitt að gera sér grein
fyrir því hvort Sambandinu tekst
að selja þessar eignir á því verði
sem upp er sett, en þó getur það
vart talist líklegt. Miklu meira þarf
einnig til og þá er ekki óeðlilegt
að líta þangað sem peningarnir eru,
þ.e. til hluts Sambandsins í íslensk-
um aðalverktökum, en þar á Sam-
bandið um 28%, sem sumir telja
að jafngildi á milli tveimur og þrem-
ur milljörðum króna, en aðrir segja
að SÍS fái mun minna fyrir sinn
hlut þar, ef selt verður á annað
borð. Bókfært nafnverð hlutar
Sambandsins í ESSO er 1,1 millj-
arðar, en raunvirði er miklum mun
hærra. Þá vaknar sú spurning'hvort
einhver kaupandi fáist að slíkum
eignum og verður vart séð að um
nokkurn geti verið að ræða annan
en ríkið.
Breytist Sambands-risinn í
meinlausa mús
Guðjón B. 'Ólafsson, forstjóri
Sambandsins átti fund þann 1. sept-
ember (daginn sem hann og Sverr-
ir undirrituðu samkomulagið) með
formönnum stjórnarflokkanna, þar
sem hann útlistaði fyrir þeim
skuldastöðu Sambandsins og óró-
leika erlendra lánadrottna. Þar kom
til umræðu hvort stjórnvöld vildu
hugsanlega kaupa hlut Sambands-
ins í íslenskum aðalverktökum.
Engar formlegar ákvarðanir voru
teknar, en það mun þó liggja fyrir
að nái ríkið samningum við Samein-
aða verktaka, þá telji stjórnvöld
ekkert því til fyrirstöðu að semja
einnig við SÍS. „Ég held að ég geti
sagt að það er vilji til að skoða það
mál, en það er ekki farið að ræða
Um verð eða a.inað í því sambandi.
Það er mín skoðun að það geti vel
verið rétt að ríkið leysti þessa eign
til sín og hefði þar með meiri tök
á þessum málum,“ segir forsætis-
ráðherra. En það eru fá teikn á
lofti um það nú að samningar ríkis-
valdsins og Sameinaðra verktaka
séu í sjónmáli.
Ljóst er að það hefur verið ákveð-
ið að bjarga Sambandi íslenskra
samvinnufélaga, enda liggur það
fyrir að íslenskir hagsmunir, hér-
lendis og erlendis, myndu líða mun
meira fyrir gjaldþrot Sambandsins,
en þeir munu gera með þessum
kostnaðarsömu björgunaraðgerð-
um. Framtíðarsýn sú sem bíður
Sambandsins er þó ekkert í líkingu
við mynd þess undanfarna áratugi.
Sambandið mun vart Iengur heita
risi í íslensku atvinnulífi, ef sú verð-
ur niðurstaðan, að það verði að
missa flestar sínar tennur við björg-
unaraðgerðirnar. SIS verður áfram
til, en hjal manna um SÍS-risann
mun væntanlega fjara út á örfáum
árum.
Húseignin Snorrabraut 56,
gamla Osta- og smjörsalan.
Söluverð
80
Milljónir
króna
HluturSÍSíTollvörugeymslunni,
Héðinshöfða 1-3, Laugamesi.
\ Ej Milljónir
Söluverð IU króna
Tollvörugeymslan, 1C Milljónir
Héðinshöfða 1-3, Laugarnesi. IM króna
Húseignin Rauðarárstígur 33.
10 Milljónir
Söluverð IL króna
Sambandið vill selja hlut sinn
í Islenskum Aðalverktökum.
Ríkið er hugsanlegur kaupandi.
Söluverð 1-2000S"
Hús íslenskra Aðalverktaka sf., Höfðabakka 9, Reykjavik.