Morgunblaðið - 05.10.1989, Blaðsíða 9
MÖRÖUNBLAÐIÐ FlMMTÍIDAGÚR 5. OKTÓBER 1989
HERRAR 1IÍ\IK
TAKIÐ EFTIR!
Skattheimta á
bækur
Bókaútgefendur og
fjölmarfrir aðrir hafa á
undanfomum árum gert
ítrekaðar tilraunir til
þess að fá felldan niður
söluskatt á bókum. Þótt
hugmyndiimi hafi ekki
verið illa tekið hefiir ekk-
ert orðið úr framkvæmd-
um. Nú láta bókaútgef-
endur á ný til sín taka,
þegar Ólafur Ragnar
Grimsson fjánnáhuáð-
herra kynnir frain-
kvæmd á nýju skatt-
formi, virðisaukaskatti,
þar sem engar undan-
þágur yrðu gefhar-. Þetta
segja bókaútgefendur
rangt og bæta við:
Hvemig sem að verður
staðið er augljóst að
íslenskar bækur hljóta
alltaf að verða ósambæri-
legar að verði við það
sem gerist með fjölmenn-
um þjóðum. Þó svo að
við státum af meiri bók-
lestri eða bókakaupum á
einstakling en flestar
grannþjóðir okkar er
markaðurinn svo miklu
smærri hér en þar að
engar forsendur eru lil
samanburðar. Við þetta
bætist sú staðreynd að
ekkert ríki Vestur-Evr-
ópu hefur lagt jafhháan
sölu- og virðisaukaskatt
á bækur og hið íslenska.
Raunar hafa aðeins þijú
ríki önnur (Danmörk,
Svíþjóð og Finnland) lagt
þess konar skatt á bækur
af fullum þunga.
Þá minna bókaútgef-
endur á að nú standa yfir
miklar umræður um
virðisaukaskatt á bókum
í Evrópubandalaginu.
Hefur hafist sérstök her-
ferð innan þess undir
kjörorði um baim við
skattheimtu á lesefhi. Er
hinn kunni rithöfundur
Umberto Eco frá Ítalíu í
forsæti nefhdar rithöf-
unda og útgefenda sem
að þessu virnia. Þegar
hefur fengist viðurkenn-
ing stjómvalda fyrir þvi
að virðisaukaskattur í
EB-löndum verði ekki
hærri en á bilinu 0-6%.
SÉRVERSLUN FYRIR HERRA
Austurstræti 22 - Sími 22925.
borgarinnar
Verið velkomnir.
skatts á bókum ekki
breyta miklu um bóka-
kostnað í grunnskóla, þar
sem Námsgagnastofiiun
hefiir fengið verulegar
ívilnanir í söluskatti
vegna kennslubóka
sinna, en hins vegar hafa
afgerandi áhrif á aðstöðu
skólabókasafha og alls
framhaldsskólans. Þess
em mörg dæmi að kenn-
arar velji námsbækur
ekki eftir gæðum heldur
eftir verði og ætti að vera
ljóst hve alvarleg braui
það er í síbreytilegum og
hraðfara heimi.
Ekki em uppi áform
um það á Alþingi að
skattleggja menningar-
starfsemi og bera mörg
ákvæði virðisaukaskatts-
laganna þess merki. Af
nefiidarálitum fjárliags-
og viðskiptanefhda
beggja deilda Alþingis í
mai 1988 má ráða að
nefhdaraienn hafa talið
ýmislegt órætt um bóka-
útgáfu. I nefiidaráliti til
efri deildar er sérstak-
lega mimist á „virðis-
aukaskatt af lista- og
menningarstarfeemi"
sem og útgáfu tímarita,
en í álitinu til neðri deild-
ar kemur fram að meiri
hluti nefhdarinnar telur
nauðsynlegt að athuga
sérstaklega „bóka-, blaða
og tímaritaútgáfu“. Þá
em afhotagjöld útvarps-
stöðva undanþegin virð-
isaukaskatti.
Loks segja bókaútgef-
endur, að nauðsynlegt sé
að minna á þá staðreynd,
að til þess að freista þess
að Iækka bókaverð á ís-
landi hafi margir útgef-
endur gripið til þess ráðs
að leita til útlanda um
prentvinnu. Þetta hafi að
vísu skilað nokkmm ár-
angri en hins vegar sé
alveg ljóst að með því sé
íslenskum prentiðnaði
stefht í voða. Áframhald-
andi skattheimta af bók-
um muni ekki draga úr
þessari öfugþróun heldur
miklu fremur hvetja til
hennar og sé þá hægt að
spyija hver hagur
íslenska rikisins geti eig-
inlega verið.
,,/lá baki Einingabréfum 1, 2 og 3 eru þrír mismunandi sjóðirsem
hverum sighefur mismunandi og sjálfstceða fjárfestingarstefnu. Þar
af leiðandi bera þessi bréf mismunandi vexti.
Einingabréf 1 bera í dag um 10—11% vexti urnfram verðbólgu. .
Tveir þriðju hlutar sjóðsins (76%) eru ávaxtaðir með kaupum <
verðtryggðum skuldabréfum með fasteignaveði en bankabréf ogspari-
skírteini ríkissjóðs eru um 16% af sjóðnum. Aðrar tegundir verð-
bréfa eru þau 8% sem eftir standa.
m ogbréfum útgefnum af
. Ávöxtun er um 6% umfram
um á spariskírteinum ríkissjóðs, ba,
bœjarfélögum og stórum fyrirtœkj
verðbólgu. , ffy'f
Einingabréf 3 eru óverðtryggð og bera í dag um 37,5% ávöxtun
sern jafngildir um 11% umfram verðbó/gu. Sjóðurinn er aðallega
ávaxtaður með kaupum á óverðtryggðum skuldabréfum með veði eða
traustum ábyrgðaraðilum, skammtímakröfum og EURO og VISA
seðlum og afborgunarsamningum. Raunvextir hœkka ef verðbólga
lœkkar. “
Virðisaukaskattur
á bækur
I fjölmiðlagagnrýni í Dagblaðinu Vísi á
dögunum gagnrýndi dr. Hannes Hólm-
steinn Gissurarson það, að Morgun-
blaðið væri ekki innheimtustofnun fyrir
ríkissjóð á söluskatti og öðrum sköttum
en samkvæmt landslögum hafa dagblöð
ekki verið skylduð til að innheimta þenn-
an skatt. Hann hefur hins vegar verið á
bókum. Nú stendur fyrir dyrum að taka
upp virðisaukaskatt og leggja hann á
prentað mál. Bókaútgefendur hafa mót-
mælt því og í Staksteinum í dag eru birt-
ar upplýsingar sem Morgunblaðinu hafa
borist frá þeim um þetta efni. Helgi Hálf-
danarson hafði hins vegar á orði í Morg-
unblaðsgrein um daginn, að um leið og
virðisaukaskatti væri andmælt töluðu
menn um verðlaunaskatt á bækur.
Forsenda
menntunar
Bókaútgefendur
minna á, að fullt sam-
komulag sé um það í
íslenskri menningamm-
ræðu að bækur séu mikil-
vægasta forsenda al-
mennrar en sérhæfðrar
memitunar þjóðarinnar.
Það hefur lengi verið
áhyggjuefni kennara og
annarra skólamanna hve
kennslubækur em dýrar.
Löggjafinn hefur ekki
fengist til að taka á því
máli enda saunast sagna
að allar tilraunir til þess
að flokka bækur eftir til-
gangi þeirra hafa reynst
marklitlar. Aðrar þjóðir
hafa sömu sögu að segja.
Líta má til Noregs og
fiima dæmi um þetta. Þar
er ekki látið við það sitja
að hafa engan virðis-
aukaskatt á bókum held-
ur lagði Stórþingið fram
60 milfjónir noi-skra
króna á árinu 1988 til
þess að greiða niður
keimslubækur fyiir
gmnnskóla og var með
þvi sett að markmiði að
lækka verð þeirra um
30%. Samkvæmt upplýs-
ingum Norðmanna hafði
þessi styrkur mjög mikil
áhrif til að auka bóka-
kaup skólanua. Hérlendis
myndi afiiám virðisauka-
VIÐAR ÁGÚSTSSON,
FRAMKVÆMDASTJÓRI
SPYR:
Opi<> laugardag Irá ld. 10-14 e.li.
NÝKOMIÐ :
□ Kuldafrakkar
□ Leðurjakkar
□ Jakkaföt
o Stakir jakkar og buxur
Allt v-þýsk gæðavara.
□ Mikið úrval af peysum
og margt fleirra.
Lesandi góður, ef þú hefur spumingar um verðbréfamarkaðinn eða
fjármál almennt þá veitum við þér fúslega svör og aðstoð. Síminn
okkar er 686988, en við tökum líka g/aman á mótiþér á 5. /ueð í
Húsi verslunarinnar í Njja miðbœnum við Kringlumjrarbraut.
SÖLUGENGI VERÐBRÉFA ÞANN 5. OKT. 1989
EININGABRÉF 1 4.262,-
EININGABRÉF 2 2.357,-
EININGABRÉF 3 2.796,-
LlFEYRISBRÉF 2.143,-
SKAMMTÍMABRÉF 1.463,-
KAUPÞING HF
Húsi verslunarinnar, síwi 686988
TJ
JlIvER ER
MUNURINN Á
EININGABRÉFUM 1, 2 OG 3?
DAGNÝ LEIFSDÓTTIR,
VARSLA VERÐBRÉFA-
SJÓÐA SVARAR: