Morgunblaðið - 13.10.1989, Blaðsíða 16

i L
'i3ÖÖT»0
;r
(IKIAJ
JOHOM
16
MORGUNBLAÐLÐ EOSTUDAGUII 13. OKTOBER 1989
Gjöld ríkissjóðs:
Hækkun um 22,5%
íi’á síðasta fimmvarpi
HEILDARGJÖLD ríkissjóðs eru í ljárlagafrumvarpinu áætluð 93,2
niilljarðar króna og er það 17,1 milljarði hærra en var í síðasta ijár-
lagafrumvarpi, en þá voru útgjöldin áætluð 76,1 milljarður. Hækkun-
in er 22,47%. Fjármálaráðuneytið gerir ráð fyrir að heildarútgjöld
ríkissjóðs á þessu ári verði 84,7 milljarðar króna og því segir í frum-
varpinu , að hækkun þess samsvari því, að raunvirði útgjaldanna
dragist saman um 4,5%, eða sem nemi rúmum ijórum milijörðum
króna. Hlutfail útgjaldanna af vergri Iandsframleiðslu á að verða
27,8% á næsta ári.en niðurstöðutölur síðasta fjárlagafrumvarps voru
25,8%. Hins vegar er nú spáð, að hlutfallið verði 28,7% á þessu ári.
Spáð er að Iandsframleiðslan verði 294,2 milljarðar á þessu ári og
335,2 milljarðar á því næsta.
Meðal helstu breytinga í fjárlaga-
frumvarpinu á gjöldum ríkissjóðs
má nefna að framlög til húsnæðis-
lánasjóðanna lækki um milljarð
króna, framlög til verðlagsmála og
ríkisábyrgðar hækki um milljarð,
en þau framlög eru til þess að
standa straum af kostnaði vegna
ýmissa tjóna stofnana ríkisins og
vegna ófyrirséðra verðlagshækkana
á vöru og þjónustu.
Þá er sérstakur útgjaldaliður til
fjárveitinga hjá ráðuneytunum til
þess að þau hafi á fjárlögum fé til
Ánægður að sjá hve
margir létu sig
kosningarnar skipta
- segir Birgir Ármannsson,
nýkjörinn formaður Heimdallar
„ÞAÐ hefúr ekki komið fram teljandi skoðanaágreiningur milli
okkar Sveins Andra og þessar kosningar snerust því fyrst og
fremst um einstaklinga. Þetta var einn fjölmennasti aðalfundur
í sögu Heimdallar og mér fannst ánægjulegt að sjá hve margir
létu sig þessar kosnihgar skipta,“ sagði Birgir Armannsson, sem
á miðvikudag var kjörinn formaður Heimdallar, félags ungra
Sjálfstæðismanna í Reykjavík.
Birgir hlaut 290 atkvæði og
mótframbjóðandi hans, Sveinn
Andri Sveinsson, 284 atkvæði.
Birgir kvaðst ekki hafa tekið end-
anlega ákvörðun um framboð fyrr
en á þriðjudag. „Þessi stutti frest-
ur hefur bæði kosti og galla,“
sagði hann. „Gallamir eru þeir
að það er erfitt að koma skilaboð-
um til félagsmanna og allur undir-
búningur er mjög knappur. Hins
vegar er helsti kosturinn sá, að
minni hætta er á að illindi og
sárindi nái að grafa um sig.“
Formaðurinn sagði að fyrir sér
vekti að efla starf Heimdallar.
„Eg er þeirrar skoðunar að starf-
ið hafi undanfarið verið í nokk-
urri lægð og ég hef mestan hug
á að efla það með því að bæta
tengsl félagsins við framhalds-
skólana og Háskóla íslands,"
sagði hann. „Ég held að sjónar-
mið Sjálfstæðisflokksins eigi góð-
an hljómgrunn meðal ungs fólks
og ef flokkurinn kemur sínum
sjónarmiðum á framfæri við það
þá nýtur hann þess í flokksstarfi
og kosningum."
Birgir sagði að fleiri þætti
þyrfti að efla í félagsstarfinu en
tengslin við skólana. „Fundarhöld
hafa ekki verið nægur þáttur í
starfinu og svo tel ég einsýnt að
auka verði útgáfustarfsemi til
muna. Framundan eru í starfi
félagsins stór verkefni, sem eru
undirbúningur fyrir borgarstjórn-
arkosningar í vor og áframhald-
andi barátta gegn ríkisstjórn
Steingríms Hermannssonar. Til
að sá kraftur, sem í félaginu býr,
megi nýtast er nauðsynlegt að
menn slíðri sverðin að loknum
þessum aðalfundi og vinni í sam-
einingu að framgangi sjálfstæðis-
stefnunnar," sagði Birgir Ar-
mannsson, formaður Heimdallar,
að lokum.
Á aðalfundinum var einnig kos-
in ellefu manna stjórn félagsins.
Listi stuðningsmanna Birgis vann
þar sigur og allir ellefu frambjóð-
endur listans náðu kjöri. Þeir eru:
Andri Haraldsson, Glúmur Jón
Bjömsson, Halldór Skúlason,
Haraldur Johannessen, Kjartan
Magnússon, Pétur Jens Lockton,
Sigurbjörg Ásta Jónsdóttir,
Sveinn Guðmundsson, Unnur
Jónsdóttir, Þorsteinn Davíðsson
og Þórður Pálsson.
Ánægður með þann
stuðning sem ég fékk
- segir Sveinn Andri Sveinsson
„í ÞESSUM kosningum var ekki málefnalegur ágreiningur með
okkur Birgi, heldur var fyrst og fremst um persónukosningar
að ræða. Eg er mjög ánægður með þann stuðning sem ég fékk
og óska félaginu og nýrri stjórn þess heilla í starfi," sagði Sveinn
Andri Sveinsson, sem beið lægri hlut fyrir Birgi Ármannssyni í
formannskjöri Heimdallar á miðvikudagskvöld.
Sveinn Andri kvaðst vera ósátt- hafa samband við stuðningsmenri
ur við vinnubrögð Birgis, sem
ekki hefði skýrt sér frá framboði
sínu fyrr en á þriðjudagskvöld.
„Ég sagði hveijum sem heyra vildi
síðastliðið vor að ég ætlaði að
bjóða mig fram til formanns og
óskaði eftir því, meðal annars við
Birgi, að ég yrði látinn vita ef af
mótframboði yrði,“ sagði hann.
„Þær upplýsingar fékk ég hins
vegar ekki fyrr en seint á þriðju-
dagskvöld, daginn fyrir fundinn.
Það gaf mér nauman tíma til að
mína og því ánægjulegt að kom-
ast að því að 284 greiddu mér
atkvæði."
Sveinn Andri kvaðst ætla að
vera virkur í starfí Heimdallar
áfram. „Reynslan við framboðið
er mér dýrmæt, því ég komst að
því að það eru ekki allir viðhlæj-
endur vinir. Ég ætla að hugsa
minn gang, en það er ljóst að ég
verð nýrri stjórn ekki til trafala í
störfum hennar fyrir félagið.“
sérstakra fjárveitinga. Þessir liður
er nýjung og nemur 100 milljónum
króna, sem skiptast milli ráðuneyt-
inu á bilinu 3 til 15 milljónir króna.
Breytt verkaskipting ríkis og
sveitarfélaga veldur nokkrum
breytingum á útgjöldum og í heild
hefur breytingin í för með sér
hækkun útgjalda ríkisins.
Virðisaukaskattur veldur því, að
endurgreiðsla uppsafnaðs sölu-
skatts til atvinnuveganna fellur nið-
ur og munar þar mest um hjá sjáv-
arútvegsráðuneyti þar sem sá liður
var rúmar 900 milljónir króna.
Tryggingagreiðslur, niður-
greiðslur og framlög breytast nokk-
uð. Heildarútgjöld til þeirra eiga
að nema 37.914 milljónum króna
og hækka um rúma 9 milljarða frá
fyrra árs frumvarpi. Niðurgreiðslur
eiga að standa í stað í krónutölu
frá þessu ári, 4.053 milljónir, sem
þýðir stiglækkandi hlutfall niður-
greiðslna í vöruverði eftir því sem
verðlag fer hækkandi.
Gert er ráð fyrir þvi, að framlög
í atvinnuleysistryggingasjóð hækki
um milljarð og verða 1.252 milljón-
ir.
í síðasta fjárlagafrumvarpi voru
launagreiðslur ríkisins áætlaðar
23,7 milljarðar króna og í þessu
frumvarpi eru þær áætlaðar 28,1
milljarður. Mismunurinn er 4,4
milljarðar, eða 18,6%.
Fjárfestingar eiga að dragast
saman miðað við fjárlagafrum-
varpið, úr 8.684 milljónum króna í
8.338 milljónir. Stofnkostnaður á
að hækka um 900 milljónir, en fjár-
festingaframlög lækka um tæpar
12 hundruð milljónir og munar
mest um lækkun til byggingasjóð-
anna um milljarð.
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
Páll Guðmundsson í Sunnuhlið við uppskerustörf á hvítkáli.
Hrunamannahreppur:
Uppskera grænmet-
is og kartaflna er
í slöku meðallagi
Góð haustveðrátta hjálpar í útiræktinni
Syðra-Langholti.
UPPSKERA á grænmeti úr
gróðurhúsum og kartöflum
verður í siöku meðallagi hér í
Hrunamannahreppi í sumar.
Misjölh uppskera en þó sums-
staðar góð er á útiræktaða
grænmetinu.
Fréttaritari hafði tal af Georg
Ottóssyni, einum af garðyrkju-
mönnunum á Flúðum, og innti
hann eftir hvernig útkoman yrði
hjá garðyrkjumönnunum á þe.ssu
ári. „Uppskeran í gróðurhúsunum
var í tæpu meðallagi og má þar
mest um kenna sólarleysinu hér á
Suðurlandi en tómatar? paprika og
gúrkur verða send á markað fram
í nóvember. Segja má að gróður-
húsaræktunin standi illa eftir þetta
sumar en þar er offramleiðsla eins
og í öðrum greinum. Góð uppskera
var á sumarkáli og nú er hver
dagurinn dýrmætur fyrir sprettuna
á haustkálinu.
Okkar takmark er að lengja
geymslutímann á grænmetinu og
verið er að setja upp betri og full-
komnari geymslur. Þá erum við
einnig að reyna ný afbrigði sem
þola að geymast lengur. Stór hluti
af okkar afkomu er eðlilega sölu-
málin, hvernig þau ganga og sam-
keppnin er mikil. Heildarneysla á
grænmeti. hefur ekki aukist og
þarna grípur að sjálfsögðu inn í
kaupgeta almennings."
Þá er því við að bæta að yfir-
leitt er kartöfluuppskera undir
meðallagi. Þar munar mest um hve
voraði seint, einnig komu frostnæt-
ur í byijun september. Flestir kart-
öfluræktendur hér um slóðir nota
úðunarkerfi til að varna frost-
skemmdum enda varð uppskeran
mun betri þar sem hún náði til.
Kartöfluakrarnir eru flestir á fijó-
sömum árbökkum.
- Sig.Sigm.
Málmfríður Sigurðardóttir, Kvennalista:
Telur halla á flárlögum á sam-
dráttartímum réttlætanlegan
„Við kvennalistakonur höfum alltaf sagt, að á samdráttartímum sé
verjandi að afgreiða fjárlög með halla,“ sagði Málmfríður Sigurðar-
dóttir, þingmaður Samtaka um kvennalista í samtali við Morgun-
blaðið, er hún var spurð álits á fjárlagafrumvarpi fjármálaráðherra,
sem lagt var fram á Alþingi í fyrradag. Hún segir að við fyrstu
sýn, sýnist sér sem ýmsar forsendur frumvarpsins fái ekki staðist,
svo sem hvað varðar launabreytingar og gengisbreytingar.
„Það er gert ráð fyrir 16% verð-
bólgu á árinu, en það er ekki gert
ráð fyrir neinum launahækkunum
innan frumvarpsins," sagði Málm-
fríður, og það taldi hún að stæðist
ekki. „Ef launaforsendumar fara
úr böndunum, þá eru forsendurnar
þar með brostnar," sagði Málm-
fríður.
Málmfríður sagði jafnframt:
„Auðvitað heggur maður einnig
eftir því að þeir sem verið hafa í
forsvari fyrir fjármálaráðuneytið á
undanföi-num árum hafa talað um
það að draga þyrfti úr þenslu
ríkisumsvifa. Útþenslan varð mikil
í fyrra og samkvæmt þessu frum-
varpi verður hún einnig mikil. Gert
er ráð fyrir 20 til 30% hækkun á
yfirstjórn ráðuneyta á meðan að
almennt er gert ráð fyrir 16% verð-
breytingu milli ára. Því sýnist okkur
sem skilningurinn nái einna helst
til þeirra sem næst standa þeim er
að fjárlagagerðinni unnu, en að.al-
menningur eigi ekki að búa við eins
góðan kost.“
Málmfríður benti á að samkvæmt
frumvarpinu ættu tekjur ríkissjóðs
að hækka um 2,7 milljarða, en út-
gjöldin um 8 milljarða, sem segði
sína sögu um þenslu ríkisgeirans.
Ekkert benti til þess að staðið yrði
við orðin um að draga úr þenslu
ríkisins.
Málmfríður sagði að samkvæmt
efnahagsstefnu í þjóðhagsáætlun
ætlaði ríkisstjórnin að stuðla að
réttlátari tekjuskiptingu í þjóðfélag-
inu og veija lífskjör hinna tekju-
lægstu, m.a. með því að lækka
framfæslukostnað. „Nú sé ég ekki
almennilega hvernig hún ætlar að
lækka framfærslukostnað með því
m.a. að virðisaukaskatturinn verður
nú hærri hundraðshluti en sölu-
skattui’inn er og þó að hann eigi
að verða lægri af brýnustu lífsnauð-
sýnjum, þá kemur þar aftur á móti
að niðurgreiðslur verða lægri. Af
þessu fæ ég ekki annað séð en þetta
muni vega upp lækkunina, eða allt
að því. Auk þess er sýniiegt að
gjaldskrár ýmissa þjónustustofnana
munu lækka, og það er líka skatt-
lagning," sagði Málmfríður Sigurð-
ardóttir.
Ingi Björn Albertsson, Flokki frjáls-
lyndra hægri manna:
„ Jafii marklaust plagg
og síðustu íjárlög“
„VIÐ fyrstu sýn á þessu fjárlagafrumvarpi fyllist maður vantrausti
á Ólafi Ragnari Grímssyni, sem fjármálaráðherra,“ sagði Ingi Björn
Albertsson, formaður þingflokks Fijálslyndra hægri manna í sam-
tali við Morgunblaðið, er hann var spurður álits á fiárlagafrum-
varpinu.
Ingi Björn sagði að í ljósi þess
að fjármálaráðherra hefði lagt fram
frumvarp til fjárlaga á sl. ári, þar
sem gert var ráð fyrir tekjuafgangi
upp á 6 til 700 milljón króna , þar
sem niðurstaðan yrði a.m.k. 5 millj-
arða halli, ef ekki meira, þá læddist
að sér sú miður góða hugsun að
halli íjáflága næsta árs ætti eftir
að verða allmiklu meiri en þessa árs.
„Ég efast stórlega um að þær
forsendur sem fjárlagafrumvarpið
gengur út frá, fái staðist. Þar má
nefna launakröfur og gengisbreyt-
ingar. Fróðlegt verður að sjá ráð-
herra glíma við óbreytt laun á
næsta ári,“ sagði Ingi Björn.
„Að öðru leyti lít ég á þetta sem
nokkurn veginn jafn marklaust
plagg og síðustu fjárlög voru,“
sagði Ingi Björn Albertsson, for-
maður þingflokks Frjálslyndra hæ-
grimanna.