Morgunblaðið - 06.05.1990, Blaðsíða 34

(I
34 D
MORGuk^ÍÁÐÍÐ,ISUNNUDAGUR 6. WfflE>
H

HANN TEIKNAÐI
Lloyd þvær sér uppúr
þvottafatinu í braggan-
um.

Lloyd og Sigríður Benjamin
á brúðkaupsdaginn
í London snemma
árs 1946.
Reykjavíkurflugvöllur árið 1942 Mynd/Imperial War Museum
Lloyd og Sigríður á heimili
sínu í Bristol.
kappsamir í Bretavinnunni framan
af en það lagaðist þegar tekið var
upp akkorðsfyrirkomulag.
Loks þegar flugvöllurinn fór að
taka á sig mynd komu enn boð til
Lloyd og nú var hann beðinn að
teikna flugturn. Hann hafði reynslu
af byggingu járnbentra húsa frá
Englandi og þess vegna var honum
falið að teikna turninn. Lloyd Benj-
amin teiknaði svo flugturninn í
Reykjavík sem enn stendur og hef-
ur gegnt þýðingarmiklu hlutverki í
flugsamgöngum íslendinga. Lloyd
Benjamin hefur þannig markað spor
í flugsögu okkar. Arið 1942, þegar
Lloyd hafði lokið að teikna flugturn-
inn, var hann sendur til Halifax í
Englandi og þaðan til Ítalíu. Þá
hafði hann hækkað í tign, var orð-
FL UGTURNINN
Lloyd Benjamin og Sigríður Haraldsdóttir Benjamin segja frá verktaka-
framkvæmdum hersins og ástum bresks hermanns og íslenskrar stulku
eftir Guðrúnu Guðlaugsdóttur
EG TEK LEST frá London til Bristol. Annars hugar
horfi ég yfir grá og rauð múrsteinshúsin og græna
akra þar sem laufmikil tré standa á stangli og gefa
umhverfinu hið dæmigerða enska yfirbragð. í Bristol tek
ég leigubíl og bið leigubílstjórann að aka til Sneycdparle,
Knollhill. Sú ferð gengur ekki átakalaust, því bílstjórinn á
í erfiðleikum með að rata. En eftir að hafa tekið áttir og
skoðað kort komumst við á áfangastað. Þar kemur aftur
babb í bátinn, bílstjórinn getur ekki skipt 50 punda seðli
svo það verður að samkomulagi að hann komi aftur og
sæki mig að erindi mínu loknu. „I trust you,“ segir hann,
en horfir þó á mig afar rannsakandi augnaráði. Fyrr er
varir sit ég inni í stofú hjá Sigríði og Lloyd Benjamin. Þau
hafa ekki átt lengi heima í Bristol, aðeins þrjú ár og margt
hafði á daga þeirra drifið áður en þau settust þar að í
þessu ríkmannlega hverfi.
„VIÐ HÖFUM ALLTAF verið í
allgóðum efnum og heldur hefur
leiðin legið uppá við í þeim efnum
eftir því sem árin hafa liðið,“ segir
Sigríður og Lloyd maður hennar
kinkar samsinnandi kolli. Ég finn
strax að þau eru nánir vinir og
hafa að eigin sögn verið það frá
því fyrsta. Fyrir tæpum 50 árum
hittust þau á Hressingarskálanum
í Reykjavík. Þá voru þeir tímar að
örlög ungs fólks voru í meira lagi
óráðin. I upphafi stríðsins gátu
ungir hermenn manna síst gert
áætlanir varðandi framtíðina. En
þó allt væri á hverfanda hveli í
Hjmheiminum átti sumt þetta unga
fólk innra með sér staðfastar til-
finningar. Þó Lloyd slægi víða niður
tjöldum á þessum árum þá tjaldaði
hann ekki til einnar nætur þegar
hann tók upp samband við Sigríði
Haraldsdóttur þessa örlagaríku
stund á Hressingarskálanum.
„Samband okkar Lloyds var ekki
illa séð heima hjá mér,“ sagði
Sigríður. „Kjörfaðir minn, Haraldur
Guðmundsson, kaupmaður í réið-
hjólaversluninni Erninum, var
danskur en kjörmóðir mín og
ömmusystir var íslensk. Þau skildu
því vel að ég gæti hrifist af útlend-
ingi og létu sér það vel líka. Þau
höfðu ekki á móti því að Lloyd
kæmi í heimsókn og oft tókum við
öll í spil á kvöldin þegar hann kom.
En við Lloyd fórum sjaldan út að
ganga saman í Reykjavík. Fólk leit
hornauga slík ástarsambönd, jafn-
vel þó ég hefði annars aldrei verið
í sambandi við hermenn hvorki fyrr
né síðar. Við fórum þó nokkrum
sinnum í bíó saman og einu sinni
á konsert sem herinn stóð fyrir um
jólin 1940. Þarskemmtu tveirensk-
ir piltar sem síðan hafa verið vin-
sælir skemmtikraftar í Bretlandi."
Meðan Sigríður ber fram hress-
ingu segir maður hennar mér frá
þátttöku sinm í hemámi íslands.
Hann kom til Islands í ágúst 1939.
Áður var hann staðsettur í Skot-
landi ásamt vini sínum sem var
major. Það voru því heldur leið
tíðindi sem hann fékk þegar hann
var kallaður á skrifstofu offiser-
anna og honum tilkynnt að hann
'ætti að fara til Islands sem hann
hafði aðeins heyrt einu sinni nefnt
í skóla. Var Benjamin þó í hópi
úrvalsnemenda og var þegar búinn
að ljúka tveggja vetra námi í verk-
fræði við háskólann í London. En
það var ekkert undanfæri. Móðir
hans og systur komu til að kveðja
hann, þær voru órólegar og
kvíðandi vegna hans, enda fjöl-
skyldan enn í sárum vegna skyndi-
legs fráfalls íjölskylduföðurins þá
skömmu áður.
Lloyd og félagar hans fóru með
lest til Glasgow og þaðan með 3.000
tonna skipi til Reykjarvíkur. Ekki
leist Lloyd vel á landið við fyrstu
sýn. Þótti það í meira lagi kulda-
legt. Og ekki var aðstaðan góð í
tjöldunum á gamla Melavellinum
þar sem hann og félagar hans höfð-
ust við fyrstu vikurnar. Heldur þótti
þeim hagur sinn vænkast þegar
þeir settust síðar að í bragga á
mótum Hringbrautar og Lauga-
vegs. Lloyd fór fljótlega að vinna á
skrifstofu hersins í Sænska frysti-
húsinu. Fyrsta verkefni hans var
að skipuleggja og teikna vegi um
hermannakampana. Nokkru seinna
var hann sendur upp í Hvalfjörð til
þess að mæla upp landsvæði þar
áður en hafist var handa við að
reisa olíutankana sem enn standa
þar. Að því loknu hannaði hann
siglingaljós á Seltjarnarnesi, nokk-
urs konar byrgi sem ljóskastarar
voru innan í. Með þeim var sjórinn
á þessu svæði lýstur upp til þess
að fylgjast með óvinaskipum. í
byrgjum þessum voru líka staðsett-
ar langdrægar byssur.
En svo var það einn daginn að
einn af yfirmönnum Lloyds bar
honum þau skilaboð að hann ætti
að hefjast handa við að teikna flug-
völl í Reykjavík, ásamt þremur öðr-
um mönnum, þar á meðal einum
rafmagnsverkfræðingi og einum
arkitekt. Þeir félagar fóru nú að
teikna og fljótlega komst Lloyd að
því að rafmagnsverkfræðingurinn
var ekki sérlega sleipur í faginu.
Hann leitaði ótæpilega ráða hjá
Lloyd allar götur þar tii verkefninu
lauk. Síðan var farið að leggja völl-
inn og lagt á þær framkvæmdir
mikið kapp. íslendingar voru hins
vegar sem kunnugt er ekki sérlega
P