Morgunblaðið - 02.06.1990, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. JUNI 1990
Dökkahlíð
Myndlist
BragiÁsgeirsson
SPRON að Álfabakka heldur áfram
listkynningum sínum og að þessu
sinni hefur orðið fyrir valinu Katrín
Ágústsdóttir myndlistarkona.
Katrín var lengi vel þekktust fyrir
batík sína og textílverk, en á síðari
árum hefur hún í síauknum mæli
snúið sér að vatnslitamálun. Sú
tækni er erfíð og mætti til sanns
vegar færa, að það sé ekki auðveld-
ara að verða meistari í iistgreininni
en t.d. í austurlenzkri skrift'eða
raunsæismálun, en í báðum tilvik-
um er sagt að það taki ekki minna
en 12-13 ár og er þá með sanni
ekki siakað á!
Þegar ég nefni raunsæi á ég við
hið sígilda handverk, en ekki filmu-
vinnu né ljósmyndaraunsæi nú-
tímans. Hins vegar verður kaili-
grafían truðla unnin í vélum, því
að hún byggist svo mikið á andleg-
um þroska, lífrænni hrynjandi,
þjálfaðri tilfínningu svo og gífur-
legri einbeitni.
Allt þetta má sjá í myndum
meistara vatnslitatækninnar,
þeirra er nota hina sígildu tækni
og þá skynjar maður snilldina á
bak við allan léttleikann og hin
hárnæmu vinnubrögð.
Ég vildi minna á þetta hér, þótt
því færi ijarri að myndirnar á
veggjum SPRON gefí til kynna
mikla þjáifun að baki tækninnar,
en leiða þó einmitt hugann að því,
hve hér er um vandmeðfarinn list-
miðil að ræða. Myndirnar eru frek-
ar smáar og nokkuð erfítt að njóta
þeirra, sem eru á veggnum á bak
við afgreiðsluborðið sökum fjar-
lægðarinnar. En þar leynast ein-
mitt átakamestu myndimar sem
að mínu mati eru „Bleikir akrar“
Katrín Ágústsdóttir
(10) og „Dökkahlíð" (13). Báðar
eru þær hreinar og beinar í út-
færslu ásamt því að myndbygging-
in í þeim er áhrifameiri, skynrænni
og betur hugsuð en í öðrum mynd-
um á sýningunni.
Á þennan hátt á einmitt að fara
að í vatnslitatækninni, þegar hún
er notuð eins og Katrín Ágústsdótt-
ir gerir og hér kemur styrkur henn-
ar ótvírætt greinilegast fram.
Stöllur sýna
í Ásmundarsal sýna verk sín um
þessar mundir og fram til 4. júní
fjórar ungar konur, sem allar út-
skrifuðust úr grafíkdeild MHÍ vo-
rið 1988. Það eru þær Dagrún
Magnúsdóttir (f. 1961), Guðrún
Nanna Guðmundsdóttir (f. 1953),
írís Ingvarsdóttir (f. 1962) og
Þórdís Elín Joelsdóttir (f. 1946).
Grafíknám hér á landi einkenn-
ist eins og<annað myndlistamám
á tætingslegri annakennslu og allt-
of mörgum kennurum, þannig að
heildarárangurinn vill verða nokk-
uð snöggsoðinn og grannristur.
Allt raunhæft listnám, hvort sem
það fer fram innan veggja skóra
eða er hnitmiðað sjálfsnám, krefst
gífurlegrar, markvissrar þjálfunar
og einbeitingar og í báðum tilvik-
um er það eigið frumkvæði sem
er mikilvægasta aflið.
Þetta er engin snöggsoðin kenn-
ing heldur staðreyndir, sem lista-
sagan er til vitnis um, þótt það
vilji vefjast fyrir ýmsum kenninga-
smiðum nútímans.
Stöllumar fjórar bera eðlilega
mark skólunar sinnar og virðast
eiga í nokkram erfiðleikum með
miðla sína sem slíka, en leitast við
að bæta það upp með ýmsu móti.
Myndefnavalið tengja þær reynslu-
heimi sínum og er þá nokkuð mik-
ið niðri fyrir eins og títt er með
ungt fólk. Miðlun eigin reynslu-
heims er að sjálfsögðu hárrétt
stefna í öllum tilvikum, en það fer
verr, ef það er gert á þann veg,
að hugmyndin beri miðilinn ofur-
liði, þannig að hún kemst ekki til
skila, vegna þess að ekki er kafað
nógu djúpt í innri lífæðar form-
rænna og grafískra vinnubragða.
Þá fyrst er hugmynd og tækni-
leg útfærsla haldast í hendur,
næst markverður árangur í grafík
og hvorugt má bera hitt ofurliði.
Ég er hér ekki að vísa til tæknis-
korts eða höfða til ofurtækni,
vegna þess að jafnvei klaufaleg
tækni getur átt við í sumum tilvik-
um, og þannig má hvorki tæknin
né hugmyndin verða að markmiði
í sjálfu sér.
Ég hafði ánægju af að skoða
þessa sýningu, því að ég skynjaði
í senn hæfileika og vilja til átaka
hjá öllum gerendunum og hér virð-
ist Guðrún Nanna vera lengst á
veg komin í þroskuðum vinnu-
brögðum sínum í dúkristum. En
hvort hún sé hæfileikamest, get
ég ails ekki skorið úr um, einfald-
lega vegna þess, að ég álít að verk
hvers og eins á sýningunni megni
ekki að skera úr um hæfileika
hans nema að takmörkuðu leyti.
Mér er það ljóst, að þetta er
vísast frumraun allra þátttakend-
anna á sýningarvettvangi og hve
mikilvægt það er að lyfta undir
allan nýgróður, en í þessu tilfelli
væri ég á rangri braut, ef ég drægi
af. Hitt er svo annað mál, að ge-
rendum er í sjálfsvald sett að taka
tillit til athugasemda listrýnisins
eða hafna þeim með öllu, — og
hvort sem valið verður óskar hann
hinum ungu konum framsækni,
átaka og velfarnaðar á listabraut-
inni.
Tíu ára skyldunám
hefst hjá sex ára
bömum næsta haust
NÆSTA liaust hefst skyldunám
barna í 6 ára bekk, sem þá heitir
1. bekkur grunnskóla. Skyldunámi
Iýkur því eftir 10. bekk, sem áður
var 9. bekkur. Miðað er að því að
sex ára börn fái kennslu í 23 stund-
ir á viku. Áður var kennsla sex
ára barna miðuð við eina kennslu-
stund á barn. Bekk með 20 börn-
um var því kennt í 20 stundir á
viku, en í fámennum bekkjum,
með t.d. 8 börnum, var aðeins
kennt í átta stundir á viku.
Hrólfur Kjartansson, deildarstjóri
í menntamálaráðuneytinu, sagði að
óvíst væri hve marga kennara þyrfti
að ráða til starfa vegna þessarar
breytingar. „Um 95% allra sex ára
barna hafa sótt skóla hingað til,“
sagði hann. „Það er ekki ljóst hvern-
ig kennslu verður skipað í hverjum
skóla, svo það er erfitt að sjá hversu
marga kennara vantar. Þó er reiknað
með 40-50 stöðugiidum kennara
vegna breytingarinnar. Það verður
sjálfsagt einhvers konar millibils-
ástand næsta skólaár, en að fenginni
þeirri reynslu ætti þetta að ganga
snurðulaust."
Hrólfur sagði að sex ára börn
sætu nú í fyrsta skipti við sama borð
og aðrir ungir nemendur grunnskóla
að því leyti, að fá ákveðinn kennslu-
stundafjölda á viku, óháð nemenda-
fjölda í hverjum bekk. Áður hefði
ójafnræði ríkt innan sex ára bekkja,
því fjöldi kennslustunda hefði verið
miðaður við íjölda barna í bekkjun-
um. „Þá hefur einnig verið ákveðið
að hámarksfjöldi í sex ára bekkjum
verði 22 nemendur,“ sagði Hrólfur.
„I öðrum bekkjum grunnskólans
mega vera allt að 30 nemendur.
Sumum finnst þó 22 nemenda bekk-
ur sex ára barna of fjölmennur, því
börnin era vön smærri hópum í leik-
skólum og ýmsir forráðamenn skóla
vildu að hámarksfjöldi yrði ákveðinn
18 nemendur."
Hrólfur sagði að í Vestur-Evrópu
hefði þróunin verið sú undanfarin ár
að skólaskylda og skólavera lengd-
ist. I Danmörku og Svíþjóð hefst
skólaskyldan til dæmis við sex ára
aldur.
Sónata fyrir
einleiksfiðlu
NÝLEGA kom út sónata fyrir
sólófíðlu eftir Hallgrím Helga-
son. Mun þetta vera fyrsta tón-
verk þeirrar tegundar, sem
prentað er hérlendis.
Sónatan er tileinkuð kanadíska
fiðluleikaranum Howard Leyton-
Brown, setn oft hefir leikið hana á
konsertum, m.a. við Ann Arbor-
háskólann í Michigan, er hann þar
hlaut doktorsgráðu við músíkdeild-
ina; og að hans ósk var verkið upp-
haflega samið. Hann hefir einnig
annazt fmgrasetningu og boga-
notkun eða fraseringu.
Björn Ólafsson spilaði verkið
sömuleiðis og gerði því mjög góð
skil í ágætum flutningi, þar að auki
danski fiðluleikarinn Börge Hilfred.
Aðalútsala er hjá forlaginu Erni
og Örlygi, Síðumúla 11, en þar eru
auk þess fyrirliggjandi um 70 önnur
verk höfundar.
(Fréttatilkynning)
Meiríhluti myndað-
ur á Sauðárkróki
Sauðárkróki.
NÝKJÖRNIR fulltrúar Sjálfstæð-
isflokks, Alþýðuflokks og Óháðra
í bæjarstjórn Sauðárkróks hafa
komið sér saman um meirihluta-
samstarf innan bæjarstjórnar
kjörtímabilið 1990 til 1994. Eru
þetta sömu flokkar og mynduðu
meirihluta á síðasta kjörtímabili.
Samkomulag hefur orðið um það,
að forseti bæjarstjórnar verði af
D-lista, formaður bæjarráðs af A-
lista og formenn veitustjórnar og
hafnarnefndar verði af K-lista.
Gerður hefur verið málefnasamn-
ingur, sem samþykktur hefur verið
af öllum listum. Þá hafa samstarfs-
aðilar gengið frá endurráðningu
Snorra Björns Sigurðssonar sem
bæjarstjóra.
Gert er ráð fyrir að ný bæjar-
stjórn komi saman til fyrsta fundar
þann 19. júní næstkomandi.
B.B.
JONUSTAN AUGLYSIR
1. Sætaferöir til Keflavíkurflugvallar, kr. 2000 pr. sæti.
Sækjum farþega heim og ökum til Leifsstöövar og öfugt.
2. Fyrir brúökaup og örmur hátíöleg tækifæri.
3. Sendum bíia í feröir hvert á land sem er gegn fyirfram umsömdu veröi.
4. Gerum tilboö í allan akstur okkar út um allt land fyrir 5-9 farþega.
Bílstjórarnir taia ensku, þýsku og Noröurlandamál.
Simar í öllum bílum.
Kreditkortaþjónusta. Opiö frá kl. 7-23.00.
B.P.
}J
Fwm
Malarhöfða 2, sími 674040