Morgunblaðið - 02.06.1990, Blaðsíða 13

0 ’itoRÖtÍNÉLAéié' tMi6MibÁ'fiiii5ö.yJífíí!(Yá90
?ri3
Héraðsskólanum á Núpi slitið
Mesti nemendaflöldi í sjö ár
Núpi.
HÉRAÐSSKÓLANUM á Núpi var slitið með formlegum hætti sunnu-
daginn 13. maí sl. Messað var í Núpskirkju af séra Gunnari Hauks-
syni en síðan gengið til borðstofu. Þar afhenti Kári Jónsson skóla-
stjóri framlialdsdeildarnemendum prófskírteini og veitti nokkrum
nemendum viðurkenningar fyrir góðan námsárangur og ástundun.
Nemendur á haustönn skólans aráfanga í framhaldsdeild ef þeir
voru 57 en 47 á vorönn. Er þetta
nokkur fjölgun frá fyrra ári þegar
44 nemendur hófu nám á haustönn.
Mikið starf hefur verið lagt í skipu-
lagningu framhaldsnáms við Núps-
skóla síðustu þijá vetur og var í vor
gefinn út vandaður námsvísir fyrir
skólann. Er það boðið upp á hefð-
bundið nám í 9. bekk auk almennrar
bóknámsbrautar, íþróttabrautar og
viðskiptabrautar. Námið fer fram
eftir áfangakerfi framhaldsskólanna
og gefur nemendum ákveðin starfs-
réttindi eftir tveggja ára nám.
í 9. bekk skólans voru 24 nemend-
ur. Átta nemendur luku 30 tonna
réttindaprófi í siglingafræði, en það
er ein af mörgum valgreinum í 9.
bekk. Um áramótin gaf skólinn nem-
endum kost á að fara yfir í byrjun-
næðu einkunninni 8 í ákveðnum fög-
uin, þ.e. íslensku, dönsku, ensku og
stærðfræði. Var þetta nýmæli hugs-
að sem tilraun til að vekja áhuga
duglegri nemenda til enn frekari
árangurs. Áframhald mun verða á
þessu næsta vetur hjá skólanum.
Mikil áhersla var lögð á uppbygg-
ingu bókasafns skólans og bætt við
176 bókatitlum auk tímarita sem
safnið er áskrifandi að. Gróskumikið
félagsstarf fór fram meðal nemenda
í ungmennafélaginu Gróanda í skól-
anum. Sett voru á svið tvö nokkuð
stór leikrit, farið í keppnis- og skíða-
ferð, gefin út blöð o.fl. Eftir prófln
í vor var opin vika í skólanum þar
sem nemendur undirbjuggu
skemmtidagskrá í tvo daga. Þar var
boðið upp á tvær leiksýningar, stöð-
uga útvarpsdagskrá, útitívolí og
sögusýningu skólans. Strax að loknu
skólahaldi í vor var hafist handa um
breytingar á kennslustofum skólans
og verður bætt við einni stofu þann-
ig að aðalkennslustofur skólans
verða fjórar auk bókasafns sem einn-
ig þjónar sem lesstofa. Auk breyt-
inga á skólastofum er nú unnið að
uppsetningu fullkomins brunavarna-
kerfis fyrir allan skólann.
Innritun fyrir næsta skólaár
stendur nú yfir og lýkur 15. júní.
- Kári
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Kristinn J. Arnarson, Pétur Magnússon og Sveinn Runólfsson við
nýju sáðvélina áður en sáning hófst við Ölfusárósa.
• •
Landgræðslan:
Melfræi sáð við Olfusárósa
Ný sáningarvél eykur afköst við sáningu til muna
Selfossi.
„ÉG ER mjög bjartsýnn á að sáningin takist en það er alveg ljóst að
henni stafar mest hætta af akstri ýmissa ökutækja utan vegar,“ sagði
Sveinn Runólfsson landgræðslustjóri um sáningu á melfræi í sandinn
beggja vegna Óseyrarbrúar. Um er að ræða samvinnuverkefni Land-
græðslunnar og Vegagerðarinuar til að hefta sandfok á veginn.
vegna flóða og óveðurs í febrúar.
„Þetta er viðamikið verkefni og
við leggjum mikla áherslu á að ná
Morgunblaðið/Kári Jónsson
Frá opnu húsi í Núpsskóla. „Bíldudalsbykkjan“ vinsæla var ett af
atriðum í útitívoliinu.
Við sáninguna var notuð ný sán-
ingarvél, sérstaklega styrkt til sán-
ingar í misjöfnu landi. Landgræðslan
keypti vélina til að sá melfræi og
lúpínufræi og voru kaupin styrkt af
framleiðnisjóði landbúnaðarins.
Ætlunin er að nota vélina einnig við
tilraunir til að sá grasfræi beint í
kalbletti án undangenginnar jarð-
vinnslu. Vélin verður þó mest notuð
til sáningar á melfræi.
Fyrir hálfum mánuði var byijað
að sá melfræi meðfram nýja vegin-
um á Mýrdalssandi en þar er sam-
vinnuverkefni Landgræðslunnar og
vegagerðarinnar við að hefta sand-
fok á veginn yfir sandinn. Þá var
einnig sáð í Vík í Mýrdal þar sem
nokkrar gróðurskemmdir urðu
tökum á þessu og vonum að þegar
menn sjá grasið fara að vaxa upp
úr sandinum þá láti þeir af þeirri
iðju að aka og tætast um sandinn,"
sagði Sveinn Runólfsson um sáning-
una við Ölfusárósa.
Melfræinu sem notað er í sandinn
við Óseyrarbrú var safnað síðastliðið
haust í landgræðslugirðingum. Það
var þurrkað og þreskt og síðan
hreinsað í fræverkunarstöðinni í
Gunnarsholti. Sú meðhöndlun gerir
að verkum að unnt er að sá fræinu
með nýju sáðvélinni. Síðastliðin 80
ár hefur öllu melfræi verið dreift
með höndum.
„Hér er bylting í framkvæmdum.
Notkun sáðvélarinnar sparar heil-
mikið fræ vegna þess hversu hún
er nákvæm og auk þess sem hún
rispar niður áburð við hliðina á fræ-
inu. Þannig fáum við mun betri nýt-
ingu á fræinu og áburðinum en með
hefðbundinni yfirborðssáningu þar
sem fræið var fellt niður með herfi.
Þetta er aðferð sem við erum búnir
að bíða lengi eftir að vera í stakk
búnir að vinna eftir og við væntum
mun meiri árangurs með þessari
aðferð," sagði Sveinn Runólfsson
landgræðslustjóri.
Síðar í sumar er fyrirhugað að
fara með vélina norður í land og sá
í kalbletti og síðan verður sáð í sand-
foksvæði í Þingeyjarsýslum, í friðuð-
um landgræðslugirðingum. Þá er
fyrirhugað að nýta vélina eitthvað
við sáningu á lúpínufræi.
— Sig. Js.
Hundasúra og fífilblöð
með hvítasunnumatnum
Það sem flestir kalla hundasúru, heitir raunar túnsúra, en hundasúra er önnur súrutegund, sem
alls ekki er æt. Það er aftur á móti mikið af ætri túnsúru allt í kringum okkur og n'una er hún
komin á fullt skrið. Ég var um daginn að gefa nemendum mínum hrátt grænmeti og sendi þau út
á tún og bætti túnsúm á matseðilinn, og sem von var þótti börnunum þetta hið mesta sælgæti
og mjög spennandi. Allir, jafnt börn sem fullorðnir, ættu að nota túnsúruna meira en gert er. Hún er
vítamínauðug og ómenguð, ef við gætum þess að tína hana ekki þar sem hún mengast af útblæstri bfla.
Sem betur fer er nóg af stöðum á Islandi sem lausir eru við slíkt. Annað grænmeti er líka alls staðar fyrir
fótum okkar, en það eru fífilblöð, sem eru mjög ljúffeng núna, þegar þau eru nýsprottin. Best eru þau áður
en plantan blómstrar. Erlendis er blómsturpotti oft hvolft yfir fífilplönturnar og þær látnar fölna örlítið.
Þá mildast bragðið. Víða um Suður-Evrópu er mikið borðað af fífilblöðum. Og nú í byijun sumars datt mér
í hug að bjóða landsmönnum upp á fífílblöð í forrétt og hundasúru í ábætisrétt um hvítasunnuna.
Fífilblaðasalat. - forréttur
2 hnefar ung fífilblöð
4 sneiðar beikon
1 lítil kínahreðka
'h lítill gráðaostur
1 msk. sítrónusafí
1 msk. matarolía
skvetta úr tabaskósósuflösku
50 g salthnetur
1. Þvoið fífilblöðin, fjarlægið
grófar æðar, rífíð blöðin með
fíngrunum og setjið í skál.
2. Harðsteikið beikonið, myljið
síðan milli fíngranna.
3. Afhýðið kínahreðkuna, ske-
rið í örþunnar sneiðar með osta-
skera.
4. Meijið gráðaostinn í sundur
með gaffli.
5. Setjið fífilblöð, beikon, kína-
hreðku og gráðaost í skál.
6. Setjið sítrónusafa, matarolíu
og tabaskósósu í hristiglas og
hristið saman. Hellið yfir salatið.
Setjið í smáskálar og stráið salt-
hnetum yfir.
Meðlæti: Ristað brauð/snittu-
brauð.
Nautasteik (roastbeef) -
aðalréttur
1 kg roastbeef
'/■i tsk. salt
nýmalaður svartur pipar
2 tsk. matarolía
1. Kveikið á bakaraofninum,
220°C, blástursofn 200°C.
2. Hitið pönnu mjög vel, setjið
matarolíuna á hana og smyijið
henni um pönnuna með eldhús-
pappír.
3. Setjið kjötvöðvann á pönn-
una og brúnið á öllum hliðum.
Nuddið þá salti inn í rúlluna og
malið mikið af pipar yfir hana alla.
4. Setjið rúlluna á grind, hafið
plötu undir og leggið bökunar-
pappír á hana til að auðvelda þrif.
Hafíð rúlluna í ofninum í hálftíma
ef hún er 10 sm þykk, en örlítið
skemur ef hún er þynnri. Éf hún
er þykkari þarf hún lengri tíma.
3-4 mínútur fyrir hvern sm.
5. Slökkvið á ofninum og látið
rúlluna standa í honum í 5 mínút-
ur áður en þið berið hana á borð.
Berið bakaðar kartöflur með. Þær
er best að baka áður en kjötið er
sett í ofninn.
Sósan
4 gaffalbitar
1 lítill laukur
1 msk. kapers
nokkur strá ferskur graslauk-
ur
1 tsk. sterkt sinnep
1 dós sýrður ijómi
1 msk. majonsósa
1. Meijið gaffalbitana og ka-
persið smátt.
2. Afhýðið lauk og rífið eða
skerið mjög smátt.
3. Blandið saman sýrðum
ijóma, majonsósu og sinnepi, setj-
ið lauk, kapers og gaffalbita út
í. Hrærið vel saman. Sósan verður
betri ef hún stendur í 1-2 klst.
fyrir notkun.
Túnsúrubúðingur -
ábætisréttur
1 hnefí túnsúrublöð
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
2. Leggið matarlímið í bleyti í
kalt vatn í 5 mínútur. Setjið það
í eldfasta skál ofan í pott með vel
heitu vatni. Látið vatnið ekki sjóða
en haldast við suðumark. Þetta
bráðnar á 5 mínútum. Takið skál-
ina með matarlíminu úr vatninu
og látið standa í 2-3 mínútur.
Hellið því í mjórri bunu út í kíví-
súrmjólkina. Hrærið eggjarauð-
umar út í.
3. Þeytið eggjahvítur og síðan
ijóma. Þvoið skál og þeytara vel
á milli.
4. Afhýðið eplið, stingið úr því
kjamann. Rífið gróft á rifjárni.
Setjið út í súrmjólkurblönduna
ásamt túnsúru.
5. Setjið ijóma og eggjahvítur
út í. Hrærið saman. Látið í kæli-
skáp í minnst 4-5 klst.
6. Skerið kíví í sneiðar, leggið
ofan á, þegar þetta er orðið stíft.
Einnig má skreyta með túnsúru-
blöðum.
Athugið: Ekki má setja ósoðið
kíví í það sem matarlím er í. Hvat-
ar í kívíinu valda því að matarlím
hleypur ekki. Þessir hvatar verða
óvirkir, sé kívíið soðið. Hins vegar
má leggja það ofan á búðinginn,
eftir að hann hefur hlaupið saman.
Hvert lauí í lágum dal,
hverl ljós í himinsal
eru lungur,
er lala hótt,
þótl hafi lógl,
umHsrrans speki,gæsku'pgmátt.
VtBr/em
7 blöð matarlím
'A lítri kíví-súrmjólk,
1 'h dl rjómi
1 grænt epli
2 egg
2 ferskir kívíávextir
1. Þvoið súrublöðin, leggið á
sigti og látið renna af þeim, ske-
rið síðan þvert með hnífi í mjóar
ræmur.