Morgunblaðið - 20.07.1990, Blaðsíða 14

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 1990
14
Minning-:
Ásberg Sigurðsson
fyrrum borgarfógeti
Fæddur 18. apríl 1917
Dáinn 14. júlí 1990
Það þurfti ekki að koma mér á
óvart, þegar mér barst andlátsfrétt
Asbergs Sigurðssonar, þar sem ég
vissi að hann var þrotinn að kröftum
eftir langvarandi veikindi. Þó varð
mér bilt við, því að ég skynjaði þá,
að einn af mínum góðu vinum hafði
kvatt og lokað hurð, og sú hurð
opnast ekki á þann veg að komist
yrði til baka. Þar myndum við að
vísu öll kveðja dyra fyrr eða síðar.
Kynni okkar Ásbergs voru orðin
nokkuð löng eða frá skólaárum
okkar í Menntaskólanum í
Reykjavík haustið 1936, en þá inn-
ritaðist ég þar í VI. bekk, en Ás-
berg var þá einn af VL-bekkingum
skólans, efsta bekknum, sem allir
litu nokkuð upp til.
Ég kom þarna í skólann flestum
ókunnugur og horfði með vissri tor-
tryggni á glæsileg ungmenni frá
mörgum fremstu heimilum borgar-
innar, þar sem mér fannst að ég
hefði ekki jafnfætisaðstöðu við þau.
Þarna voru þó margar undantekn-
ingar frá meintum broddborgara-
hætti og man ég ennþá eftir því,
að ég veitti athygli tveimur ungum
mönnum, en þeir komu á morgnana
alltaf saman vestan úr bæ, báðir
dökkhærðir og hárprúðir, ákveðnir
í göngulagi og allir hinir vaskleg-
ustu.
Mér var forvitni á að vita hveijir
þetta væru, en það reyndust vera
Ásberg Sigurðsson og Sigurður
Jóhannsson síðar vegamálastjóri,
nágrannar úr Vesturbænum í
Reykjavík, skólafélagar og bekkjar-
bræður alltaf frá barnaskólaárun-
um og vinnufélagar við byggingu
vegarins yfir Holtavörðuheiði á
sumrum, þegar skólinn gaf frí frá
náminu.
Á þessum árum voru fáir svo
efnaðir að þeir gætu tekið raun-
verulegt frí í sumarfríinu sínu, en
þessir drengir og nokkrír bekkjar-
bræður þeirra mynduðu harðsnúinn
flokk vegavinnumanna við bygg-
ingu vegar yfir einn mesta farar-
tálma í vegakerfi landsins og komu
svo á haustin í skólann magrir en
hraustir og heilbrigðir á sál og
líkama og albúnir að takast á við
skólanámið og síðar á lífsleiðinni
stjórnarstörf við rekstur þjóðfélags-
insokkar.
Ásberg var fæddur árið 1917 á
Hvítárbakka í Borgarfirði, sonur
skólastjórahjónanna þar, Sigurðar
Þórólfssonar og Ásdísar Margrétar
Þorgrímsdóttur, konu hans. Sigurð-
ur átti ættir sínar að rekja í Barða-
strandarsýslu en Ásdís Margrét á
Vatnsnes í Húnaþingi. Sigurður
fluttist frá Hvítárbakka árið 1920
til Reykjavíkur og stundaði þar rit-
störf og fræðimennsku, en rak þar
einnig lítið bú, en heimilið var bam-
margt og því marga munna að
metta. Það var því mikið áfall fyrir
heimilið þegar Sigurður missti
heilsuna og lést frá hópi ungra
barna árið 1929. Þá kom í ljós
hvílík manndóms manneskja Ásdís
kona hans var, því að henni tókst
með ótrúlegum dugnaði og ráðdeild
að koma fiestum börnunum til
mennta, en til þess stóð hugur
þeirra allra.
Sigurður Þórólfsson var að sögn
nemenda hans stórmerkur maður.
Honum tókst að gera Hvítárbakka-
skólann að stórmerkri menntastofn-
un, þar sem margir efnalitlir sveita-
piltar hlutu staðgóða grundvallar-
þekkingu á ýmsum hagnýtum fræð-
um hins daglega lífs.
Ásberg var duglegur námsmað-
ur. Hann lauk stúdentsprófi árið
1937 og lögfræðiprófi árið 1944.
Hann hefur síðan gegnt mörgum
ábyrgðarstörfum á lífsleiðinni og
leyst öll þau störf af stakri prýði.
Þannig var hann bæjarstjóri Isa-
fjarðarkaupstaðar 1946-48, fram-
kvæmdastjóri togarafélags ísfirð-
inga 1949-62, skrifstofustjóri Eim-
skipafélags Islands í Kaupmanna-
höfn 1962-64, sýslumaður Barða-
strandasýslu 1964-68 og borgar-
fógeti í Reykjavík frá 1968-81, en
síðan þá forstöðumaður við hlutafj-
árskrá í viðskiptaráðuneytinu. Þá
átti hann sæti á Alþingi af og til á
árunum 1967-74 og gegndi auk
þess stjórnarstörfum og fulltrúa-
störfum í mörgum félögum og
nefndum og var í öllum þessum
störfum mjög virkur og hagsýnn.
Ásberg kvæntist Sólveigu Jóns-
dóttur frá Hofi á Höfðaströnd í jan-
úar 1946 og hefur hún fýlgt honum
og staðið með honum öll þessi ár,
sem liðin eru síðan, og saman hafa
þau, alla tíð og hvar sem þau hafa
starfað, átt glæsilegt rausnarheim-
ili þar sem höfðingsskapur menn-
ingarbragur og vinfesta réði ríkjum.
Þau eignuðust fjögur börn, tvær
dætur og tvo syni, öll bráðefnileg
og mikilhæf og barnabörnin eru
orðin 10, öll efnileg og létu þau
Ásberg og Sólveig sér mjög annt
um þau öll.
Eins og o_ft vill verða þá skildu
leiðir okkar Ásbergs þegar mennta-
skólanáminu lauk, og við hittumst
ekki oft /yrr en börn okkar, Sig-
urlína Ásbergsdóttir, og sonur
minn, Ólafur höfðu kynnst og
ákveðið að eigast. Mér verður alla
tíð ógleymanleg sú stund þegar við
Ásgeir leiddum þessi glæsilegu
ungmenni upp að altarinu í Dóm-
kirkjunni í Reykjavík, og þá var
sólskin bæði úti og inni og allir
fundu til nálægðar almættisins og
blessunar þess á þeirri stundu.
Þau Óli og Lína eignuðust þrjú
efnileg börn, en sambúð þeirra varð
ekki nema rúm 12 ár, en þá varð
Lína að kveðja þennan heim vegna
banvæns sjúkdóms, sem ekki varð
við ráðið. Var hún okkur öllum
mikill harmdauði og ekki síst for-
eldrum hennar, og minnist ég þess
nú hve sterkur Ásberg var þessa
erfiðu daga, þegar Lína var kölluð
burt svo skyndilega og svo ómiss-
andi sem hún var litlu börnunum
sínum og eiginmanni.
En það er huggun harmi gegn
að minningin um Línu er alltaf
umvafin birtu og sólskini og jafnvel
á hennar dánardægri geislaði af
henni birtu og hlýju, skuggar eða
rökkur þrifust ekki í nálægð henn-
ar.
Þessi harðsnúni, viljafasti vinnu-
flokkur skólapilta, sem vann ásamt
öðrum vegagerðarmönnum nokkur
sumur, tækjalitlir, að vegagerð yfir
Holtavörðuheiði og sat svo á skóla-
bekk á veturna, hafa nú flestir skil-
að ævistarfinu, og um það get ég
dæmt, að þar hafa mörg afreksverk
verið unnin enda skyldurækni og
heiðarleiki og virðing fyrir dagleg-
um störfum höfð í heiðri.
Nú, þegar við kveðjum Ásberg
Sigurðsson sem heimilisföður og
samferðamann, þá erum við að
kveðja mikinn heiðursmann, sem í
löngu og merku ævistarfi lét alls
staðar gott af sér leiða og bætti
vegferð þeirra sem á eftir koma.
Ég og fjölskylda mín sendum
Sólveigu og börnunum innilegar
samúðarkveðjur og þökkum margar
ógleymanlegar samverustundir um
leið og við treystum því að minning-
in um góðan dreng veiti huggun
og hlýju og nýja fótfestu í lífinu.
Blessuð veri minningin um Ás-
berg Sigurðsson.
Hjalti Gestsson
Þegar ágætismaðurinn Ásberg
Sigurðsson er fallinn í valinn og
horfinn yfir móðuna miklu, þá er
margs að minnast. Hér skal þó á
fátt eitt drepið. Ég kynntist honum
fljótlega eftir að hann fluttist til
ísaijarðar á útmánuðum árið 1946.
Þau kynni leiddu síðar til einlægrar
vináttu, sem hélzt æ síðan, og mér
er bæði ljúft og skylt að þakka nú
að Jeiðarlokum.
Ásberg Sigurðsson var fæddur á
Hvítárbakka í Borgarfirði 18. apríl
1917. Foreldrar hans voru Sigurður
Þórólfsson, skólastjóri þar, ættaður
af Barðaströnd, og síðari kona
hans. Ásdís Þorgrímsdóttir, Hún-
vetningur að uppruna. Þriggja ára
fluttist hann með foreldrum sínum
á Seltjarnarnes árið 1920, þar sem
þau ráku búskap um skeið, og síðar
til Reykjavíkur, þar sem hann átti
heimili allt þangað til hann fluttist
til ísaljarðar árið 1946.
Hann varð stúdent frá Mennta-
skólanum í Reykjavík 1937 og lauk
lögfræðiprófi frá Háskóla íslands
1944. Öll menntaskólaár sín stund-
aði hann vegavinnu á sumrin, ásarnt
mörgum skólabræðrum sínum, hjá
hinum þjóðkunna vegaverkstjóra
Jóhanni Hjörleifssyni. Kom það oft
fram hjá honum, _hve mikils hann
mat Jóhann, handleiðslu hans og
þau uppeldisáhrif, sem hann taldi
að þeir hefðu orðið fyrir, sem áttu
þess kost að starfa hjá honum. Þar
batzt hann einnig tryggðarböndum
við ýmsa vinnufélaga, sem entust
Auglýsing þessi er einungis birt í upplýsingaskyni.
Bréf þessi hafa þegar verið seld.
Tilkynning um útboð markaðsverðbréfa
Hlutabréf í Olíuverzlun íslands hf.
Heildarnafnverð 59,7 milljónir króna.
Sölugengi 20.07/90; 1,77
Stærðir hluta að lágmarki kr. 30.000,- að nafriverði.
OLIUVERZLUN
ÍSLANDS HF
Hóöinsgata 10. 105 Reykjavík
sfmi 91-68 98 00
HH
i
LANDSBRI-l Hl:
Suðurlandsbraut 24, Rvk. sími (91) 60 60 80
Löggilt veröbréfafyrirtæki.
Aðili aö Veröbréfaþingi íslands
lífið. Að loknu lögfræðiprófi starf-
aði hann um tveggja ára skeið sem
skrifstofustjóri hjá Sölunefnd setu-
liðseigna og fulltrúi hjá Sigurði
Ólasyni, hrl.
Ásberg kvæntist 31.janúarl946
Sólveigu Jónsdóttur, Jónssonar,
bónda á Hofi á Höfðaströnd, og
Sigurlínu Björnsdóttur, en hún er
tvíburasystir Pálma í Hagkaupum.
Hún var stoð hans og stytta í blíðu
og stríðu og veit ég, að Ásberg
mat ástúð hennar og umhyggju að
verðleikum. Kom sú umhyggja ekki
hvað sízt fram í erfiðum veikindum
hans seinni árin.
Á fyrri hluta þessarar aldar var
ísafjörður þekktur fyrir harðvítugar
pólitískar deilur. Þar tókust á skap-
miklir menn og mikilhæfir, fulltrúar
andstæðra afla í þjóðmálum, sem
deildu um markmið og leiðir, til að
skapa bæjarbúum og þjóðinni allri
velsæld og hamingju. í ársbyijun
1946 urðu ákveðin þáttaskil í
stjórnmálalífi kaupstaðarins. Þá
lauk 24 ára samfelldum valdaferli
Alþýðuflokksins í bæjarstjórn og
Sjálfstæðisflokkurinn og Sósíalista-
flokkurinn mynduðu nýjan meiri-
hluta. Ásberg Sigurðsson var kjör-
inn bæjarstjóri hins nýja meirihluta
og gegndi starfi bæjarstjóra hálft
þriðja ár. Þetta voru miklir um-
brotatímar og gustaði oft um hinn
unga bæjarstjóra, sem var kominn
vestur á firði, til að taka þátt í
þeirri uppbyggingu, sem fram fór
að stríðinu loknu, með öðrum bæj-
arbúum.
Þegar togarafélagið ísfirðingur
hf. var stofnað árið 1946, var Ás-
berg kosinn í stjórn þess og átti
sæti í henni til 1962. Hann var
framkvæmdastjóri félagsins 1949-
1962, að það hætti störfUm. Þó að
þetta væru íslenzkri togaraútgerð
erfið ár af ýmsum ástæðum, sem
ekki verða raktar hér, beitti hann
sér fyrir fjölmörgum nýjungum, til
þess að mæta breyttum aðstæðum
í útgerð og fiskvinnslu. Má í því
sambandi minnast þess, að togarinn
ísborg var sendur til síldveiða fyrir
Norðurlandi sumrin 1950 og 1951
og aflinn saltaður um borð, en það
hafði ekki verið gert áður. Ásberg
var alla tíð mikill áhugamaður um
nýjungar í atvinnuháttum og vinnu-
hagræðingu. Á þessum árum var
hann kjörinn til margvíslegra trún-
aðarstarfa innan sjávarútvegsins.
Hann átti m.a. sæti í stjórn Vinnu-
veitendafélags Vestíjarða, Félags
ísl. botnvörpuskipaeigenda, Sam-
lags skreiðarframleiðenda og var í
mörg ár fulltrúi Vestfirðinga á
Fiskiþingi. Ásberg var prýðisvel
máli farinn og gat verið harðsækinn
málafylgjumaður. í eðii sínu var
hann þó fyrst og fremst manna-
sættir og fannst undirrituðum hann
á stundum ganga einum of langt í
þeim efnum, enda ég yngri að árum.
Hafði ég einu sinni orð á þessu við
hann. Hann leit á mig með stóískri
ró og mælti: „Minnztu þess vinur,
sem mér var ungum kennt í lög-
fræðinni, að oft er betri mögur sátt
en feitur dómur.“ Ég hefi oft minnzt
þessara orða síðar á lífsleiðinni og
tel, að það væri fleirum hollt að
hafa þessi sannindi að leiðarljósi.
Á Isaíjarðarárum sínum tók Ás-
berg mikinn þátt í störfum bæjar-
stjórnar og ýmissa nefnda hennar.
Hann tók einnig mikinn þátt í
margvíslegu félagsstarfi bæjarbúa
og Jagði hvarvetna gott til mála.
Árið 1962 var hann ráðinn skrif-
stofustjóri hf. Eimskipafélags ís-
lands í Kaupmannahöfn og gegndi
því starfi í tæp tvö ár, en þá var
hann skipaður sýslumaður í Barða-
strandarsýslu og sat _á Patreksfirði
næstu fjögur árin. Árið 1968 var
hann síðan skipaður borgarfógeti í
Reykjavík og gegndi því starfi og
síðar starfi forstöðumanns Hlutafé-
lagaskrár, eftir að það var flutt frá
borgarfógetaembættinu og gert að
sjálfstæðri stofnun, þar til hann lét
af störfum vegna aldurs í árslok
1987. Hann sat á Alþingi, sem 4.
þingmaður Vestfjarðakjördæmis á
árunum 1970-1971, en áður hafði
hann setið þar sem varaþingmaður.
Ásberg Sigurðsson var. mikill
gæfumaður í einkalífi sínu. Hann
var kvæntur góðri og elskulegri
konu, sem bjó honum og börnum
þeirra gott og friðsælt heimili. Þau
hjón eignuðust 4 börn, en þau voru: