Morgunblaðið - 11.01.1991, Blaðsíða 2

1
Iffli aAlTHAl .11 ínjOAQUTBO'í QIQAJaHTJDíK
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. JANÚAR 1991
Samningar um sólarlandaflugið standa yfir:
Útlit fyrir að Sam-
vinnuferðir skipti
ekki við Flugleiðir
ÚTLIT er fyrir að Flugleiðir annist ekki sólarlandaflug fyrir Sam-
vinnuferðir-Landsýn í sumar. Ferðaskrifstofan er að ræða við innlend
og erlend leiguflugfélög um flugið, meðal annars Atlantsflug hf. sem
ætlar að hefja leiguflug og er með umboð fyrir spænska flugfélagið
Oasis. Helgi Jóhannsson framkvæmdasljóri Samvinnuferða-Landsýnar
segir að Flugleiðir bjóði ekki samkeppnisfært verð. Einar Sigurðsson
blaðafulltrúi Flugleiða segir að félagið sé að mestu búið að ráðstafa
tii annarra ferðaskrifstofa því sólarflugi sem það anni í suraar.
Flugleiðir önnuðust ieiguflug fyrir
Samvinnuferðir-Landsýn til sólar-
Ökuleyfissviptingar:
16 konur
í hópi 208
ökumanna
208 ÖKUMENN voru sviptir
ökuleyfi til bráðabirgða vegna
of hraðs aksturs í Reykjavík
á liðnu ári. Réttur helmingur,
104, var tvítugur eða yngri,
39 voru yfir þrítugu en aðeins
14 eldri en fertugir. Af þess-
um 208 ökumönnum voru að-
eins 16 konur.
17% þessa flölda, 36 öku-
menn, voru sautján ára og höfðu
því haft ökuréttindi skemur en
í eitt ár. 28 átján ára ökumenn,
24 nítján ára og 16 tuttugu ára
lentu í því sama. 12 hinna sviptu
voru 21 árs og 15 22 ára.
Að jafnaði eru þeir ökumenn
sviptir - ökuréttindum vegna
hraðaksturs sem staðnir eru að
því að aka meira en fimmtíu
kílómetrum á klukkustund hrað-
ar en lög leyfa á hverjum stað.
landa á síðasta ári. Einar sagði að
samningar hefðu ekki náðst nú og
Samvinnuferðir snúið sér annað.
Hann sagði að Flugleiðir ættu enn
í viðræðum við Samvinnuferðir um
sæti í áætlunarflugi félagsins á
þessu ári og ferðir sem Samvinnu-
ferðir sæju um fyrir launþegasam-
tökin.
Helgi sagði að Samvinnuferðir
væru ekki búnar að semja um sólar-
landaflugið. Hann sagði að ferða-
skrifstofan hefði helst viljað semja
við Flugleiðir en nú sem stæði væri
ekki útlit fyrir að samningar tækj-
ust. Tilboð Flugleiða, sem virtist
vera þeirra lokaboð, væri hærra en
byðist á markaðnum, og munaði það
félagið 15-17 milljónum kr.
Einar Sigurðsson sagði að það
hefði gengið þrautalaust að selja
leiguflugið og það sýndi að Flugleið-
ir byðu samkeppnisfært verð. Leigu-
flugið hefði hækkað í takt við far-
gjöld í áætlunárflugi og heldur
minna ef eitthvað væri.
Svavar Egilsson, forstjóri Ferðá-
miðstöðvarinnar Yeraldar-Polaris
hf., sagði að fyrirtækið væri í við-
ræðum við Flugleiðir og önnur félög
um viðskiptin í sumar. Því tilboði,
sem væri farþegum ferðaskrifstof-
unnar hagstæðast, yrði tekið. Oasis
annaðist mikinn hluta af sólarlanda-
flugi Veraldar á síðasta ári og ann-
ast Kanaríeyjaflugið í vetur.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Nokkur hundruð manns voru á Lækjartorgi í gær á útifundi Átaks gegn stríði.
Utifundur Ataks gegn stríði:
Ríkisstjórnin lýsi yfir and-
stöðu við styrj aldaraðger ðir
Lítið sem við getum gert, segir forsætisráðherra
SAMTÖKIN Átak gegn stríði héldu útifund á Lækjartorgi síðdegis
í gær til að undirstrika kröfur um að ríkisstjórnin lýsi ótvírætt
yfir andstöðu við styrjaldaraðgerðir í Mið-Austurlöndum, að sögn
Heimis Pálssonar, fundarstjóra. Við það tækifæri voru Steingrími
Hermannssyni forsætisráðherra afhentar undirskriftir hart nær
4.000 einstaklinga með sömu kröfum. Steingrímur sagðist ætla að
•eggja áskorunina fram á ríkisstjórnarfundi í dag. Að fundi loknum
gengu fundarmenn að bandaríska sendiráðinu og afhentu áskorun
til forseta Bandaríkjanna.
Á útifundinum fluttu Sigríður
Kristinsdóttir formaður Starfs-
mannafélags stjórnarráðsins og
Amþór Helgason formaður Ör-.
yrkjabandalags íslands ávörp.
Steingrímur Hermannsson sagði
þegar hann tók við undirskriftalist-
unum á tröppum stjómarráðshúss-
ins að hann myndi leggja áskorun-
ina fram á ríkisstjórnarfundi sem
haldinn verður í dag. Hann sagði
við Morgunblaðið að hann hefði
sagt að ef ríkisstjómin gæti gert
eitthvað til að leysa Persaflóadeil-
una væri hún vissulega fús til þess,
en það væri þó líklega heldur lítið
Benedikt Gröndal sendiherra hjá Sameinuðu þjóðunum um samþykktir
Öryggisráðsins í Kúveit-deilunni:
Heímilt að beita vopnavaldi í
nafni SÞ til að frelsa Kúveit
Hverri aðildarþjóð í sjálfsvald sett hvort og hvernig hún tekur þátt í aðgerðunum
FRESTUR sá sem Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna gaf írökum til
að draga herlið sitt til baka frá Kúveit rennur út þriðjudaginn 15.
janúar nk. Þá verður aðildarþjóðum Sameinuðu þjóðanna heimilt
að beita vopnavaldi til að frelsa Kúveit og endurreisa löglega stjórn
ríkisins. Hafa Qölmörg ríki sent herlið til Persaflóasvæðisins í kjöl-
far ályktana Oryggisráðsins. Kúveit gerðist aðili að Sameinuðu
þjóðunum árið 1963. Benedikt Gröndal, sendiherra Islands hjá
Sameinuðu þjóðunum, sagði í samtali við Morgunblaðið að Öryggis-
ráðið hefði heimilað að vopnum yrði beitt í nafni Sameinuðu þjóð-
anna til að framfylgja samþykktum ráðsins en það væri á valdi
hverrar þjóðar hvort og hvemig hún tæki þátt í aðgerðum.
Benedikt Gröndal sagði aþ sömu
nótt og írak réðist inn í Kúveit
hefðu fulltrúar Bandaríkjanna hjá
- Sameinuðu þjóðunum farið á stúf-
ana og gert ráðstafanir til þess
að Öryggisráðið yrði kallað saman.
„Þegar það byijaði að ræða um
innrásina kom fljótiega fram að
yfirgnæfandi meirihluti þjóðanna,
og þá sérstaklega þær sem hafa
neitunarvald, voru reiðubúnar að
standa að ályktun sem fordæmdi
innrás íraka og krafðist þess að
her þeirra yrði kallaður aftur,“
sagði Benedikt.
Hann sagði þessa samstöðu hafa
reynst sterka og mikill meirihluti
Öryggisráðsins hefði síðan sam-
þykkt fleiri áiyktanir, fyrst ályktun
þess efnis að ef írakar sinntu ekki
á neinn hátt fordæmingu Samein-
uðu þjóðanna á innrásinni yrði sett
á þá viðskiptabann og síðan koii
af kolli þangað til Öryggisráðið
heimilaði að gripið yrði til allra
nauðsynlegra ráðstafana til að
framkvæma fyrri ályktanir ráðs-
ins. „I þeirri ályktun fólst, og var
því lýst yfir á fundinum, heimild
til að grípa til vopna.t sagði Bene-
dikt. „Þar með hafði Öryggisráðið
samþykkt eða heimilað að í þess
nafni mætti beita vópnavaldi til
að fá írak til að yfírgefa Kúveit,
endurreisa löglega stjóm landsins
og frelsi þess.“
í framhaldi þessarar ályktunar
Sameinuðu þjóðanna hefðu svo
fjölmargar þjóðir sent hermenn til
Saudi-Arabíu til að verja það land
og framkvæma samþykktir Örygg-
isráðsins. Sumar þjóðir, til dæmis
Þjóðvetjar og Japanir, hafa ekki
sent herlið á vettvang en stutt
aðgerðirnar með öðrum hætti, til
dæmis með fjárframlögum.
Benedikt sagði að þó hugsanleg-
ar hernaðaraðgerðir byggðust á
samþykktum Öryggisráðsins væri
ekki um það að ræða að hernaður-
inn færi fram undir stjórn þess eða
undir fána Sameinuðu þjóðanna.
Sá munur væri á þessu máli og
Kóreustríðinu að það var háð und-
ir bláum fána Sameinuðu þjóðanna
og var yfirhershöfðinginn, Mac-
Arthur, tilnefndur af Bandaríkja-
mönnum að beiðni Öryggisráðsins.
I tilviki Kóreustríðsins voru ekki
gerðar kröfur til allra þjóða um
að þær legðu fram her heldur skor-
aði Öryggisráðið á Sameinuðu
þjóðirnar að veita Suður-Kóreu
aðstoð. ísland tók á þeim tíma
þátt með því að senda allstóra
sendingu af þorskalýsi til Suður-
Kóreu. í Kúveit-deilunni sagði
Benedikt að Öryggisráðið hefði
ekki farið fram á aðstoð allra ríkja
heldur einungis lagt blessun sína
yfir aðgerðir.
Þetta hefði einungis verið al-
menn samþykkt og síðan falið í
vald einstakra ríkja að framkvæma
hana. Varðandi þær skyldur sem
áiyktun Öryggisráðsins legði á
hendur einstakra aðildarþjóða
Sameinuðu þjóðanna sagði Bene-
dikt að í raun væri það á valdi
hverrar þjóðar fyrir sig hvort og
hvemig hún tæki þátt í aðgerðun-
um.
Ályktun Öryggisráðsins setti
írökum eins og áður ságði ákveð-
inn tímafrest. „Þetta þýðir í raun
ekkert annað en að samþykkt Ör-
yggisráðsins, sem heimilar að grip-
ið verði til ráðstafana, tekur gildi
þennan dag,“ sagði Benedikt.
„Samþykktin tekur gildi en það
þýðir ekki að nein þjóð sé skuld-
bundin til að hefja aðgerðir. Það
er þó sýnilegt að þær þjóðir sém
sent hafa herlið til Saudi-Arabíu
eru reiðubúnar að taka þátt í ein-
hveijum aðgerðum. Það er hins
vegar þeirra eigið mál hvenær og
hvort þær gera það. 'Sú ákvörðun
verður væntanlega tekin af Banda-
ríkjamönnum í samráði við aðrar
þjóðir sem lagt, hafa til herlið.“
sem hún gæti gert. „Ég sagði að
ef ég væri utan ríkisstjórnar hefði
ég verið tilbúinn að skrifa undir
slíka áskorun því sannarlega hefði
ég sömu von og þau, að þarna verði
ekki ófriður. Hins vegar væri þess
líka að gæta að yfírgangur Sadd-
ams Husseins væri illþolanlegur og
benti á að við hefðum haft svipað
dæmi þegar Hitler tók land eftir
land og undan honum var látið.
Menn yrðu því að gæta þess hvað
eftir gæti fylgt ef undan honum
væri látið," sagði forsætisráðherra.
Eftir fundinn var gengið að
bandaríska sendiráðinu og afhent
bréf til bandapíkjaforseta þar sem
hann var beðinn „að beita sér fyrir
friðsamlegri lausn, heildarlausn á
málefnum Mið-Austurlanda, í stað
þess að kalla yfir okkur þá skelf-
ingu sem við blasir“, að sögn Heim-
is Pálssonar. Kröfur fundarins voru
lesnar fyrir fulltrúa sendiráðsins.
í dag og næstu daga stendur
Átak gegn stríði fyrir mótmæla-
stöðu við stjórnarráðið, klukkan
9-12, til að leggja áherslu á kröfur
útifundarins.
Útlendingaeftirlitið:
Enginn Ir-
aki til lands-
ins í fyrra
MAÐUR fæddur í írak varð til-
efni eftirgrennslana hjá Útlend-
ingaeftirlitinu í síðasta mánuði
þar sem hann gaf upp rangt
heimilisfang við komuna til Is-
lands. Hann reyndist hins vegar
vera venjulegur ferðamaður.
Árni Siguijónsson hjá Útlend-
ingaeftirlitinu sagði manninn, sem
er búsettur í Noregi, hafa komið
til landsins í desember og dvalið í
þrjá daga. Þar sem heimilisfangið
er hann gaf upp við komuna var
ekki til hefði málið verið athugað
nánar en í ljós komið 'að um ósköp
venjulegan _ferðamann var að ræða.
Enginn Iraki kom til landsins á
■ síðasta ári samkvæmt tölum Út-
lendingaeftirlitsins og telst þessi
maður ekki sem slíkur þó hann sé
fæddur í Irak þar sem hann ferðað-
ist á svo kölluðu „útlendingavega-
bréfí“. Hann er því skráður sem
ríkisfangslaus.