Morgunblaðið - 19.04.1991, Side 16
16
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. APRÍL 1991
N G
S K O S N
N G A R
Gamli sáttmáli og Jón Sig-
urðsson iðnaðarráðherra
eftir Einar
Guðjónsson
Af ráðherrum ríkisstjómarinnar
hefur einn öðrum fremur sýnt, að
hann er maður þaulhugsaðra at-
hafna. En það er Jón Sigurðsson
iðnaðarráðherra, sem óhikað lætur
verkin tala.
Ég ætla ekki að ræða söluna á
Útvegsbankanum, þar sem samtök-
um erfiðisvinnufólks var gert kleift,
með myndarlegum ríkisstuðningi, að
kaupa rekstrartap og ríkishlut í sam-
ræmi við kaupgetu. Og þannig
tryggð bankasameining og sam-
keppni með fækkun banka í 3, sem
þegar hefur lækkað rekstrarkostnað
nýrra eigenda, aukið framboð á at-
vinnuhúsnæði og lækkað leigugjald
fyrir slíkt húsnæði til mikilla hags-
bóta fyrir launafólk. Ég ætla heldur
ekki að nefna 600 millj. kr. kross-
ferð Jóns fyrir byggingu álvers.
Krossferð sem öfundarmenn hans
gera lítið úr, með því að segja sam-
felldan skóladag skila meiru í þjóðar-
búið en álver. Ég ætla heldur ekki
að nefna sérstaklega hugmyndir
hans í umhverfismálum, sem felast
í að leggja skatta á mengunariðnað,
og koma með því, í veg fyrir að ís-
land verði ruslaland Evrópu. En sem
kunnugt er hafa öfundarmenn sakað
Jón um, að vilja breyta landinu í
ruslaland nú þegar A-Evrópa sé
hætt að taka við efnaúrgangi.
Ég ætla aðeins að nefna lítið, en
jákvætt dæmi, þar sem forganga
ráðherrans og skipulagshæfileikar
nutu sín til hins ítrasta. Dæmið er
Endurvinnslan hf. en að öðrum ólöst-
uðum er stofnun hennar einkum for-
göngu Jóns að þakka, en með stofn-
un hennar var stigið stórt skref í
umhverfismálum á fslandi. Menn
muna enn hallærisástandið, sem ríkti
áður í umbúðamálum: Sörnu flö-
skumar voru notaðar aftur og aftur
og auðvelt var að skila þeim, þær
þvegnar og notaðar aftur. Þjóðin
löngu orðin vön þessu staðnaða
ástandi uns gosframleiðandi einn
ákvað að reyna að auka markaðs-
hlutdeild sína, með því að bjóða dó-
saumbúðir. Einhveijir sérvitringar
vildu þá strax banna sölu á drykkjum
í dósum og standa þannig gegn nýj-
ungum í umhverfisvernd. Sem iðnað-
arráðherra sá Jón strax, að flösku-
burður er hallærislegur auk þess
samræmdist hann ekki heilbrigðis-
stefnu stjórnarinnar. Einnota um-
búðir fóra líka saman við hugmynd-
ir um endurvinnslu í stað endurnotk-
unar. Iðnaðarráðherra beitti sér
strax fyrir stofnun Endurvinnslunn-
ar hf. og var ákveðið að hlutverk
hennar yrði að bijóta fiöskur og
pressa dósir. Framlag frá ríkinu
tryggði að hægt var að kaupa góð
tæki til þessa. Um leið var hvatt til
að gos og bjórumbúðir yrðu einnota
og lagt var 6 kr. skilagjald á þær.
Þannig vora fyrirtækinu tryggðar
tekjur og stöðugt hráefni. Fækkað
var móttökustöðvum á umbúðum frá
því sem var er flöskur voru algeng-
ar. A fleiri stöðum geta menn hent
umbúðum til hjálpar skátastarfí eða
hungraðum heimi. Allir sjá hagræðið
sem af stofnun fyrirtækisins hefur
leitt: Dósimar hafa breytt neyslu-
venjum, gos fæst nú víðar og auð-
veldara er að setja gos í nestispakka
„Iðnaðarráðherra beitti
sér strax fyrir stofnun
Endurvinnslunnar hf.
og var ákveðið að hlut-
verk hennar yrði að
brjóta flöskur og pressa
dósir.“
skólabarna. Þá varðveitir álið betur
bragð. Síðast en ekki síst eykst hag-
vöxturinn við þetta fyrirkomulag
(því meir og oftar sem peningar ferð-
ast þess meiri hagvöxtur). End-
urvinnslan hefur líka tryggt tíðari
skipaferðir til landsins en innflutn-
ingur á umbúðaefni hefur margfald-
ast við þetta nýja fyrirkomulag.
Að auki hefur orðið til útflutnings-
iðnaður á brotnum glerflöskum og
fyrirtækið tryggir þannig a.m.k. 6
skipaferðir á ári. Má því með nokkr-
um rétti segja að iðnaðarráðherra
hafí tekist það sem Gamla sáttmála
tókst ekki, að tryggja siglingar á
milli íslands og umheimsins.
Hér hef ég aðeins nefnt Endur-
vinnsluna hf. sem lítið dæmi um
mál sem ráðherrann hefur haft for-
göngu um og leyst farsællega af
hendi. Einnig mætti nefna Bifreiða-
skoðunina og nýtt bílnúmerakerfi,
sem hann átti stóran þátt í að koma
á. Númerakerfí þar sem lögð er af
sú vitleysa, að bíleigandi noti bíl-
númer ævilangt, og í staðinn fengum
við kerfi, sem tryggir hveijum bíl
sérstakt númer um sína ævi. Bifreið
lifir að jafnaði skemur en maður,
og því er þetta réttlætismál fyrir
þær.
Alþingiskosningarnar snúast m.a.
um verk ráðherra á kjörtímabilinu.
Frumkvæði Jóns í málaflokkunum,
sem ég hef nefnt, afsannar með öllu
þann áróður andstæðinga „að hann
sé ekki í neinu“ eins og sagt var
um keisarann í ævintýrinu. Þvert á
Einar Guðjónsson
móti, er hann ekki maður gervi-
lausna heldur vandaður stjórnmála-
fursti, sem lætur snjallar og einfald-
ar lausnir tala í verkum sínum.
Hafnfirðingar og útnesjamenn sjá
örugglega hag sínum best borgið
með því að veita Jóni Sigurðssyni,
góða kosningu til Alþingis.
Höfundur er framkvæmdastjóri í
Reykjavík.
Eltum ekki Evrópuhreyfingar
eftir Eyjólf Konráð
Jónsson
Mér hnykkti við þegar ég fyrst
heyrði þá furðukenningu forsætis-
ráðherrans að nú yrði kosið um
aðild okkar að Evrópubandalaginu.
Fyrst hélt ég að hann hefði mis-
mælt sig. En raunin er önnur því
miður og þess vegna bendi ég á að
Evrópunefnd Alþingis samþykkti
einróma á liðnu vora að enginn
stjórnmálaflokkur styddi þá stefnu
að íslendingar kepptu að aðild að
EB. Nefndin er einnig sammála um
að aðgangur bandalagsþjóðanna að
okkar fiskimiðum kæmi aldrei til
greina.
Á hitt er að líta að Halldór Ás-
grímsson sjávarútvegsráðherra hef-
ur þvælst umboðslaus um lönd Evr-
ópubandalagsins og rætt þar um
gagnkvæmar veiðiheimildir. Þetta
veit Steingrímur Hermannsson auð-
vitað enda margrætt á Alþingi þar
sem ég hef gagnrýnt slík ferðalög
sjávarútvegsráðherrans harkalega.
Þegar árið 1971 vora hafnar við-
„Á hitt er að líta að
Halldór Asgrímsson
sjávarútvegsráðherra
hefur þvælst umboðs-
laus um lönd Evrópu-
bandalagsins og rætt
þar um gagnkvæmar
veiðiheimildir. Þetta
veit Steingrímur Her-
mannsson auðvitað
enda margrætt á Al-
þingi þar sem ég hef
gagnrýnt slík ferðalög
sjávarútvegsráðherr-
ans harkalega."
ræður Íslands og framkvæmda-
stjómar Efnahagsbandalagsins og
í desembermánuði það ár var því
lýst yfir af hálfu íslands að útilokað
væri að semja um fiskveiðiréttindi.
Þessari stefnu var fylgt óslitið þar
Eyjólfur Konráð Jónsson
til núverandi ríkisstjórn tók vöidin.
ísland er útvörður Evrópu í
vestri, varla verður um það deilt.
ísland er miðsvæðis í nyrstu höfum
Atlantshafs. íslandshöf eru stærri
en Mið:Evrópa.
Við íslendingar höfum haft alla
forystu í landhelgismálum Norður-
Atlantshafs, því getur enginn neit-
að. Við íslendingar hljótum áfram
að veija þessi hafsvæði, hagnýta
þau og rækta. Fólkið á meginlandi
Evrópu veit að íslendingar eru Evr-
ópumenn og vilja vera það. Sama
er að segja um Breta, sem nú eru
að semja við okkur um Hatton-
Rockall svæðið.
Nágrannar okkar eru okkur vel-
viljaðir og jafnvel þakklátir fyrir
það að við skyldum hafa frumkvæð-
ið í verndun meginhafs Evrópu.
Þeir skynja jietta og segja það.
Evrópuríkið Island hefur því ekki
áhyggjur af viðskiptum í álfunni
okkar.
Hvemig væri að leiða að því
hugann hvor aðilinn hefur sterkari
stöðu er fram líða stundir, við eða
þeir, í tvíhliða samningum.
Sjáum til.
Höfundur er aíþingismaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn í Iieykjavík.
Hnýtum upp sigur sanngirni
eftir Árna Johnsen
Ásættanleg niðurstaða fyrir
þorra fólks byggist á sanngimi og
það er löngu Ijóst að núverandi
ríkisstjórn hefur ekki sýnt sann-
girni. Yfirgangur, skattpíning og
mismunun þegna landsins hefur
verið hennar einkenni. Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur byr um allt land,
vegna þess að stefna hans byggist
á sanngirni í þágu heildarinnar
undir kjörorðinu stétt með stétt,
byggð með byggð. Það er mikið
réttlætismál að skapa á ný grund-
völl til eðlilegrar uppbyggingar i
þjóðfélaginu, jafnvægis í efna-
hagsmálum og stjómmálum sem
gefur fólki frið til þess að horfa
fram á veginn og geta treyst á
festu og farsæld. Við þurfum að
treysta stöðu sjávarútvegs með því
að sníða af vankanta núverandi
stjórnkerfis og taka á augljósum
vandamálum eins og því hve miklu
af fiski er hent, færa landbúnaðar-
kerfíð til aukins sjálfstæðis og rétt-
ar bænda, hnýta upp húsnæðismál-
! akerfi, sinna umhverfismálum og
„Sjálfstæðisflokkurinn
hefur byr um allt land,
vegna þess að stefna
hans byggist á sann-
girni í þágu heildarinn-
ar undir kjörorðinu
stétt með stétt, byggð
með byggð.“
af öðra. Nóg era þau, það er víst.
I heimsókn í Vinnslustöðina í
Vestmannaeyjum einn daginn
ræddi ég við eina fiskvinnslukon-
una. Yfírleitt eru stelpurnar í
„stöðinni" léttar í fasi, en nú eru
þær margar svartsýnar og sárar.
Þær hafa 260 kr. á tímann og
auðvitað er það ekki boðlegt í erfið-
ustu vinnu landsins með mestu
verðmætin í höndunum. Margs
konar þjónustustörf eru mun betur
launuð og þeim mun lægri eru
þessi þjónustustörf þegar tekið er
tillit til þess að núverandi ríkis-
stjóm hefur lækkað skattleysis-
mörkin úr 65 þús. á mánuði í 57
skatta um 16 milljarða á tveimur
árum eða 250 þús. kr. á hveija
fjölskyldu.
Við höfum verk að vinna að
skapa betri grundvöll fyrir betri
kjör, öflugri rekstur og sanngimi
í launum er lúta að fiskvinnslu sem
öðrum störfum í þjóðfélaginu. Nú
ríður á að skapa góða afkomu-
möguleika þess fólks sem vinnur
að framleiðslunni því þar býr fólk
yfír reynslu sem við þolum ekki
að tapa og að óbreyttu er jafn ljóst
að fólk gefst upp á þjóðnýtingunni.
Ný tök í þjóðmálabaráttunni, tök
til árangurs, verða ekki nema að
tryggt sé að Sjálfstæðisflokkurinn
verði í næstu ríkisstjórn með sterk-
an grunn. Með sigri Sjálfstæðis-
flokksins sitja menn við sama borð
en ekki mismunun, möguleika þar
sem frumkvæði og djörfung ein-
staklinga fær að njóta sín og sam-
hjálp er tryggð í nafni mannlegrar
reisnar. Hnýtum upp til sigurs fyr-
ir sanngirni, tökum stökkið sem
dugar.
Höfundur skipar 2. sæti á
' má rekja verkefnin hvert þúsund og þún hefur hækkað D-listanum í Suðurlandskjördæmi.
'iA »lií.i'r.i-i- i'- vfti-t’tlíiCf.ftit'IiH tíí^s-s.í'WRSMH