Morgunblaðið - 24.05.1991, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. MAÍ 1991
Minning-:
Sigríður Haraldsdóttir
frá Hrafnkelsstöðum
Fædd 30. desember 1900
Dáin 20. maí 1991
Nú sefur jörðjn sumargræn
nú sér hún rætast hverja bæn
og dregur andann djúpt og rótt
um draumabláa júlínótt.
(D. St.)
A einhveijum yndislegasta degi
þessa annars vætusama vors hinn
20. maí andaðist heiðurskonan Sig-
ríður Haraldsdóttir á Hrafnkels-
stöðum í Hrunamannahreppi níræð
að aldri.
Hún var fædd á Hrafnkelsstöðum
30. desember 1900 og fylgdi því
öldinni eins og sagt er. Sigríður var
tíunda í röðinni af tólf systkinum
en tvö þeirra dóu ung. Foreldrar
Sigríðar voru þau Guðrún Helga-
dóttir frá Birtingaholti í Hruna-
mannahreppi og Haraldur Sigurðs-
son frá Kópsvatni í sömu sveit. Sig-
ríður var því hreppakona í húð og
hár og ól alian aldur sinn í Hruna-
mannahreppnum.
Hún ólst upp á miklu menning-
ar- og myndarheimili þar sem allir
smáir sem stórirtóku þátt í heimilis-
störfunum úti og inni. Fræðslulög
voru ekki samþykkt hér á landi
fyrr en 1907 og var því heimilis-
kennari á Hrafnkelsstöðum fram
að þeim tíma en þá tók við far-
skóli sem lengst af var á Hrafnkels-
stöðum og það var bamaskólanám
Sigríðar. Síðan var hún einn vetur
við nám í Kennaraskóla íslands
árið 1919 og vor og sumar við garð-
yrkjunám í Gróðrarstöð Reykjavík-
ur hjá Einari Helgasyni.
Árið 1926 verða þau umskipti í
lífi þessarar heimasætu á Hrafn-
kelsstöðum að hún giftist sveitunga
sínum Sveini Sveinssyni í Efra-
Langholti og bjuggu ungu hjónin í
Efra-Langholti eitt ár með mági
Sigríðar, sem einnig hét Sveinn.
Árið 1927 keyptu þau jörðina
Hrafnkelsstaði ásamt Helga bróður
Sigríðar og bjuggu þar æ síðan.
Þeim Sigríði og Sveini varð 5 barna
auðið. Elstur er Þorgeir, bóndi á
Hrafnkelsstöðum kvæntur Svövu
Pálsdóttur, þá Kristrún, hún andað-
ist árið 1979 og var ógift, Sveinn,
bóndi á Hrafnkelsstöðum kvæntur
Sjöfn Hannesdóttur, Guðrún, hús-
freyja á Varmalæk gift Karli Gunn-
laugssyni og yngstur er Haraldur,
bóndi á Hrafnkelsstöðum, kvæntur
Jóhönnu Ingólfsdóttur. Barnabörn
Sigríðar eru 16 og bamabarnabörn-
in 16.
Mann sinn missti Sigríður árið
1954 eftir þung veikindi. Hann lá
sína banalegu heima á Hrafnkels-
stöðum studdur af kærleiksríkum
höndum konu sinnar og barna.
Fljótlega eftir lát manns síns hætti
Sigríður sínu búsumstangi og
Sveinn yngri tók við jörðinni.
Ég dvaldi aldrei á Hrafnkels-
staðaheimilinu en ég veit að þar
var gott að vera. Þar var alltaf
mannmargt og hrædd er ég um að
húsfreyjan þar hafi ekki alltaf farið
snemma í háttinn. En Sigríður á
Hrafnkelsstöðum þekkti ekki annað
en að vinna og vinna vel — ég veit
að henni og systkinum hennar var
haldið vel að vinnu en þó las hún
Sigríður og kunni svo óteljandi
margt og hennar fáu frístundir
hafa sjálfsagt oft farið í sjálfs-
menntun.
Ég sem þessar línur rita þekkti
í raun Sigríði frá blautu barns-
beini. Hrafnkelsstaðafólkið var vin-
afólk foreldra minna, þegar þau
bjuggu á Flúðum í Hrunamanna-
hreppi. Ég minnist óljóst skemmti-
legra heimboða á Hrafnkelsstaða-
heimilinu þar sem farið var í leiki
og alit var svo gaman. Ég minnist
Sveins á Hrafnkelsstöðum, laglegs,
dökkhærðs manns ríðandi á glæst-
um hestum. Ég minnist hans sér-
staklega er ég var skælandi eitt
sinn við Hrunakirkju, búin að týna
pabba, þá kom hann mér til hjálpar
og skilaði mér í réttar hendur. Við
fluttum frá Flúðum til Reykjavíkur
en vinátta Sigríðar við foreldra
mína hélst meðan þau lifðu. Ég kom
aftur til dvalar í Hrunamanna-
hreppinn og örlögin gerðu mér þann
greiða að gera dætur Sigríðar á
Hrafnkelsstöðum að góðum vinkon-
um mínum og þannig endurnýjuð-
ust kynni mín við þessa góðu konu.
Sigríður á Hrafnkelsstöðum var
með afbrigðum greind og skemmti-
leg manneskja og svo góðhjörtuð
að hún mátti ekkert aumt sjá hvorki
menn né máileysingja. Að sjá hana
Sigríði í blómagarðinum sínum eða
talandi við blómin í gluggunum hjá
sér er ógleymanlegt enda óx allt
og dafnaði kringum hana. Ég held
að sú menntun sem hún fékk þenn-
an eina vetur í Kennaraskólanum
og garðyrkjunámið hafi átt eins vel
við hana og hennar lífsviðhorf og
hugsast gat.
En það var eitt enn sem var henni
Sigríði í blóð borið en það voru
hjúkrunarstörf. Á heimili hennar
dvöldust iðulega sjúkir ættingjar
og fólk sem jafnvel var ekkert
vandabundið henni en hafði unnið
Hrafnkelsstaðaheimilinu um langa
ævi. Þetta fólk átti sitt athvarf hjá
Sigríði og hún hlúði að því til hinstu
stundar. Ég hef sagt frá eigin-
manni hennar og önnur dóttir henn-
ar Kristrún, vinkona mín, lést árið
1979 úr krabbameini.
Síðustu mánuðina sem hún lifði
dvaldist móðir hennar hjá henni á
* verður haldin í Vinabæ Skipholti 33,
(áður Tónabíó) laugardaginn 25 maí kl. 2-5,
Tóti
trúður
/ætur
sjá sig
®/artoiar
puöfaugssoi
, ieiöir
fkemmtunina
\tekur iagið mt
^ 9estunum
Sigurvegarar
Free stv'e
k%Pnítnt
Atak gegn áfengi
Almenna auglýsingastolon hf
sjúkrahúsinu — þessi 78 ára gamla
kona svaf á dýnu á gólfinu til þess
að geta verið hjá henni Rúnu síð-
ustu stundirnar. Og ég man að hún
sagði við mig einu sinni „Ég þarf
bara að hugsa um hann Helga svo
er mér ekkert að vanbúnaði að
kveðja þennan heim.“ Og hún hugs-
aði um hann Helga til hans hinstu
stundar en þau systkinin héldu í
raun heimili saman alla tíð — fyrst
í tvíbýli og síðustu árin bjuggu þau
tvö ein í litlu, notalegu íbúðinni
hennar Sigríðar heima á Hrafnkels-
stöðum.
Sigríður hafði unun af að ferðast
og var með afbrigðum dugleg að
fara í ferðalög, drífa sig í leikhús
og fara. á hljómleika. Þegar hún
heyrði að Þjóðleikhúsið ætlaði að
sýna Pétur Gaut nú í vetur sagðist
hún mega til að fara það gerði ekk-
ert til þó hún heyrði ekkert hún
kynni leikritið! Geri aðrir betur sem
kannski hafa meira lesið og lært.
Sigríður var gestrisin með af-
brigðum enda sagði hún í gamla
daga að hugurinn flygi alltaf fyrst
í kökukassana þegar hún sæi gest
nálgast bæinn. Og þessi gestrisni
hennar hélst ævilangt — það var
óhugsandi að koma að Hrafnkels-
stöðum án þess að þiggja góðgerðir
— því meira því betra.
Og nú er þessi góða kona horfin
af sjónarsviðinu. Kona sem bjó á
sama bænum í sinni heimasveit alla
ævina utan eitt ár. Hún unni sveit-
inni sinni af heilum hug og vildi
hag hennar sem mestan og bestan.
Hun átti því láni að fagna að börn-
in hennar öll búa í sveitinni og
hafði hún mikið og gott samband
við þau öll, börnin þeirra og litlu
barnabarnabörnin.
Aðeins hún Rúna settist. að í
Reykjavík vegna atvinnu sinnar en
hún kom líka alltaf austur þegar
hún mögulega gat.
Það er sjónarsviptir að slíkum
manneskjum sem Sigríði en gott
er þreyttum að hvílast og hún var
ábyggilega alveg tilbúin til brottfar-
arinnar. Eg efast ekki um að henni
hefur þótt gott að sofna inn í dýrð
vorsins vitandi að sumarið var á
næsta leiti. Minningin um Sigríði
(^■mstrong
einangrunarefni eru
heimsbekkt gæðaefni
íyrir:
★ Miðstððvarlagnir
★ Kæli- og frystilagnir.
VATNSVIRKINN/f
ARMÚJ 21 - PÓSWÓtf 8620 - 128 REYKJAVÍK
SlMAR: VERSLUN 686455. SKRIFSTOFA 685966
mun geymast hjá okkur öllum sem
þekktum hana og þótti vænt um
hana.
Ég votta Guðrúnu vinkonu minni,
bræðrum hennar og öllu þeirra
skylduliði innilegustu samúð okkar
hjónanna en jafnframt samgleðj-
umst við þeim að hafa átt hana öll
þessi mörgu, góðu ár.
Nú dreymir allt um dýrð og frið
við drottins þögla sálarhlið
og allt er kyrrt um fjöll og ^örð
og friður drottins yfir jörð.
Blessuð sé minning Sigríðar Har-
aldsdóttur á Hrafnkelsstöðum.
Ásgerður Ingimarsdóttir
Hún amma mín er dáin og kom-
in til Guðs. Þá er hún komin til afa
og Rúnu og þar veit ég að hún er
ánægð.
Mig langar að minnast hennar
ömmu minnar, Sigríðar Haralds-
dóttur frá Hrafnkelsstöðum. Eftir
að foreldrar mínir hófu búskap var
heimili ömmu hjá þeim, og því ól-
umst við systkinin upp með ömmu.
Ekki ósjaldan vaknaði ég á nótt-
unni og fékk að kúra til fóta og
þar var gott að vera. Hún var haf-
sjór fróðleiks og kunni ógrynni af
sögum og þulum. Við minnumst
hennar með gleði og söknuði. Ég
hafði ömmu hjá mér alla mína
bemsku og það var eins og að upp-
lifa ýmislegt aftur að fylgjast með
ömmu og Magnúsi, litla bróður
mínum, sem hefur misst mikið. Að
sjá hana sitja á rúminu sínu með
pijónana og segja honum sögur,
hvernig hún lék þær um leið og hún
sagði frá.
Um leið og við kveðjum ömmu
þá minnumst við hennar með þakk-
læti og biðjum Guð að blessa hana
í nýjum heimi.
Helga Sigríður, Kolbrún,
Sveinn Hannes og Magnús.
Neisti Guðs líknsemdar, ljómandi skær,
lífinu besta er unaðinn fær,
móðurást blíðasta börnunum háð,
blessi þig jafnan og efli þitt ráð,
Guð, sem að ávöxtipn gefur.
(Jónas Hallgrímsson)
Hún amma er dáin. Þessi hugsun
flýgur um huga okkar nú þegar
amma hefur kvatt okkur í hinsta
sinn. Hún lést í Sjúkrahúsi Suður-
lands á Selfossi hinn 20. maí sl,
eftir stutta sjúkralegu. Ömmu varð
að ósk sinni um að þurfa ekki að
dvelja lengi í sjúkrahúsi, en hún
talaði oft um það að ekki vildi hún
þurfa að vera í sporum svo margra
sem þar þurfa að dvelja um langan
tíma, og hafa ekkert fyrir stafni
annað en bíða. Amma var einmitt
ein af þeim sem urðu alltaf að hafa
eitthvað fyrir stafni. Hún hélt sitt
eigið heimili fram til hins síðasta
og þrátt fyrir að sjónin væri farin
að daprast þá pijónaði hún enn eins
og áður. Þær eru líka ófáar peys-
urnar, vettlingarnir eða sokkarnir
sem amma pijónaði og ekki þurft-
um við að kvíða því að geta ekki
klætt af okkur kuldabola, í nýjum
sokkum eða með nýja vettlinga frá
ömmu „heima“ eins og við kölluðum
hana alltaf. Hún hafði alltaf stund
fyrir litlu strákana sína er þeir
komu í gættina, hvort heldur var
til að sníkja kleinu eða biðja ömmu
að segja sögur.
Amma var fróð manneskja og
var dugleg að veita úr viskubrunni
sínum. Oft fannst okkur það hlutir
sem ekki skiptu neinu máli en skilj-
um giljli þeirra þegar við eldumst
og þroskumst. Við þökkum innilega
fyrir allan fróðleik sem hún veitti
okkur. Amma var ein af þeim sem
aldrei vildu láta hafa neitt fyrir
sér. Hún var ætíð tilbúin að aðstoða
þá sem áttu í vanda eða erfiðleikum
og taldi það ekki eftir sér, en þegar
að henni sjálfri kom var allt óþarfa
fyrirhöfn og umstang í hennar aug-
um. Alltaf stóð heimili ömmu opið
öllum og ekki þurfti neinn að óttast
það að verða hrakinn þaðan út án
þess að á hann væri hlustað og
reynt að leysa þau vandamál sem
að steðjuðu ef þau voru einhver.
Með þessum fátæklegu orðum
kveðjum við elsku ömmu og vonum
að henni líði vel í nýjum heimkynn-
um. Guð blessi hana.
Helgi og Ingólfur