Morgunblaðið - 03.12.1991, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGÚR 3. DESEMBER 1991
27
Yfír 200 aldraðir einstaklingar bíða
eftir plássum á hjúkrunarheimilum
- segja þrír forsvarsmenn í öldrunarþjónustu á stofnunum í Reykjavík
Á MILLI 200 og 300 aldraðir ein-
staklingar í Reykjavík bíða í
heimahúsum eftir að komast inn
á hjúkrunarheimili og í mörgum
tilfellum er gamalt fólk sent
ósjálfbjarga heim af sjúkrahús-
um. Ástandið í hjúkrunarmálum
aldraðra er alls ekki nógu gott
en fyrirhugaðar aðgerðir af
hálfu stjórnvalda, eins og breyt-
ingar á Landakoti, eru injög dýr
kostur. Þetta segja þrír forsvars-
menn öldrunarþjónustu á stofn-
unum á höfuborgarsvæðinu sem
blaðamaður Morgunblaðsins
ræddi við, þær Arnheiður Ing-
ólfsdóttir hjúkrunarforstjóri
umönnunnar- og hjúkrunarheim-
ilisins Skjóls, Hrafnhildur Guð-
mundsdóttir forstöðumaður á
Droplaugarstöðum og Guðrún
Karlsdóttir hjúkrunarfram-
kvæmdastjóri á öldrunarlækn-
ingadeild Landspítalans.
sjúklingar, í heild um 50 sjúklingar
sem flytjast myndu yfir á hjúkr-
unarheimilið svo ekki yrði pláss
nema fyrir 50 í viðbót,” sagði
Hrafnhildur.
Að sögn Arnheiðar væri það, að
þeirra mati, mun betri kostur að
flýta fyrir byggingu hjúkrunar-
heimilisins Eirs í Grafarvogi, loka
ekki Hafnarbúðum, opna dagspítala
á Skjóli og sambýli á vegum Skjóls
í Laugarási fyrir aldrað fólk með
heilabilun en húsnæðið er fyrir
hendi. Með því fengjust 179 pláss
þ.e. 100 í Eir, 25 langlegupláss og
25 dagpláss í Hafnarbúðum, 20 á
dagspítala Skjóls og 9 á sambýlinu.
Þær bentu á að aldraðir þyrftu
annars vegar sérhæfða sjúkrahús-
þjónustu sem veitti þeim meðferð
Þær segja að fyrirhuguð samein-
ing Borgarspítala og Landakots,
þar sem Landakot yrði lagt niður
í núverandi mynd sem sjúkrahús
en í staðinn kæmi hjúkrunarheimili
fyrir aldraða sé óskynsamlegur og
dýr kostur.
„Það er óskynsamlegt hjá heil-
brigðisyfirvöldum að ætla að gera
Landakot að hjúkrunarheimili fyrir
aldraða Reykvíkinga fyrst og
fremst vegna þess að það mun hafa
í för með sér ærinn tilkostnað og
húsnæðið mun aldrei rýma fleiri en
hundrað einstaklinga ef vel á að
vera. Nú þegar eru 25-30% af sjúkl-
ingunum á Landakoti langlegu-
Morgunblaðið/Þorkell
Arnheiður Ingólfsdóttir hjúkrunarforstjóri á Skjóli, Hrafnhildur Guðmundsdóttir forstöðumaður á Drop-
laugarstöðum og Guðrún Karlsdóttir hjúkrunarframkvæmdastjóri á öldrunarlækningadeild Landspítkl-
ans.
við sjúkdómum og tæki þá til rann-
sóknar og endurhæfingar en hins
vegar varanlegar ráðstafanir eins
og hjúkrun ef ástand þeirra kallaði
á það. Slík þjónusta þyrfti að fara
fram á stofnunum fyrir þá sem
verst væru haldnir. Þær lögðu
áherslu á mikilvægi þess að aldrað
fólk ætti sér heimili líkt og þeir sem
yngri væru, þar sem slíkt væri sjálf-
sögð mannréttindi.
„í hugum margra virðist það
vera sjálfsagt að loka gamalt fólk
inni á sjúkrahúsum til æviloka. Það
er íiins vegar engum boðlegt hvorki
ungum né gömlum. Aldraðir sem
lokið hafa sinni meðferð inni á
sjúkrahúsi þurfa hjúkrun inni á
heimilum sem oft á tíðum er svo
mikil að það er ekki hægt að veita
hana nema á hjúkrunarheimili,”
sagði Guðrún. Hún sagðist vilja
margundirstrika orðið heimili en
með því ætti hún við að viðkom-
andi gæti lokað að sér og öðrum
bæri skylda til að banka á dyrnar
en ekki að hver og einn gæti geng-
ið inn og út eins og gert væri á
sjúkrahúsum. „Þegar verið er að
tala um að breyta Landakoti úr
sjúkrahúsi í heimili fyrir þá sem
„Eins og fólk er flest”
eftir Ellert B. Schram
FRJÁLS fjölmiðlun hf. hefur
gefið út bókina „Eins og fólk er
flest” eftir Ellert B. Scliram.
I kynningu útgefanda segir m.a.:
„Efni bókarinnar er pistlar og smá-
sögur, svipaðs efnis og Ellert hefur
skrifað í helgarblað DV undanfarin
ár.
Þar er fjallað um hinar margvís-
legu hliðar mannlífsins, æskuna og
fjölskylduna, íþróttir, þingmennsku,
dagdrauma og sjálfsímynd okkar
ailra, einstæðinga ellinnar, ruglað
fólk og óruglað og hvunndagslífíð
hátt og lágt. Samtals eru 36 sjálf-
stæðir kaflar í bókinni. Engum er
hlíft í háði og skopi og allra síst
höfundi sjálfum. En bak við glettn-
ina er alvaran og veruleikinn og
undirtónninn í bókinni er einlægni
og hreinskilni.”
Bókin er 176 síður og myndir í
henni eru eftir Árna Elfar. Guðjón
Ingi Hauksson sá um hönnun kápu,
Fijáls fjölmiðlun hf. annaðist prent-
un og Félagsbókbandið Bókfell bók-
band.
Ellert B. Schram
þurfa hjúkrun þyrfti að útbúa að-
stöðu þar sem hver og einn gæti
átt sitt einkasvæði og það yrði án
efa mjög dýrt að breyta þessu
gamla sjúkrahúsi á þann veg svo
boðlegt væri,” sagði Guðrún.
Þær lögðu áherslu á að hvað eft-
ir annað væri búið að lýsa því yfir
að nú þegar að þrengdi ættu aldrað-
ir að vera forgangshópur vegna
þess hve illa hefði verið staðið að
þeirra málum á undanförnum árum
og áratugum. Aftur og aftur væri
hins vegar hátækniþjónustan tekin
fram yfir hjúkrunarþjónustu aldr-
aðra.
Undantekningalítið sögðu þær
það jafnframt staðreynd að aldraðir
fengju verri sjúkrahúsþjónustu en
aðrir. Um leið og aldraður einstakl-
ingur kæmi inn á bráðamóttöku
sjúkrahúsanna væri bytjað að
hugsa hvort hann ætti eftir að fest-
ast á viðkomandi stað. Ef útlit
væri fyrir það væri áhersla lögð á
að leggja hann ekki inn heldur koma
honum strax heim. Aldraðir ein-
staklingar þyrftu því að vera miklu
veikari en þeir sem yngri til að
komast inn á sjúkrahús.
Guðrún sagði að þetta vandamál
kæmi ekki síst til af því að mikill
hluti plássa á öldrunarlækninga-
deildum væri tepptur af langlegu-
sjúklingum sem ættu að vera á
hjúkrunarheimilum og nefndi dæmi
að af 63 rúmum á öldrunarlækn-
ingadeild Landspítalans væru nú
einungis 8 til ráðstöfunar fyrir fólk
sem komast þyrfti í meðferð af ein-
hveiju tagi. „Mikill fjöldi fólks ligg-
ur veikur úti í bæ og bíður eftir
meðferð á öldrunarlækningadeild-
um. Ef við hefðum öll rúmin á deild-
inni til ráðstöfunar myndi það þýða
að við gætum tekið sjúklinga inn
strax þegar þeir þyrftu á meðferð
að halda sem þýddi að þeir svöruðu
meðferð miklu betur. Við höfum
horft á það aftur og aftur á undan-
förnum árum að loksins þegar við
getum tekið einstaklinginn inn er
heimili hans annað hvort búið að
gefast upp svo ekki er hægt að
byggja það upp til að taka sjúkling-
inn heim aftur eða að einstaklingur-
inn er orðinn svo lélegur á þessum
biðtíma að það ekkt er hægt að
endurhæfa hann til að fara aftur
heim, Þannig er t raun verið að
skapa fleiri hjúkrunarsjúklinga,”
sagði Guðrún.
Hún sagðist telja að orsakir þessa
hjúkrunarvandamáls aldraðs fólks
mætti að stærstum hluta rekja til
þeirra þjóðfélagsbreytinga sem orð-
ið hefðu á- síðustu tuttugu árutn
eftir að konur fóru út á vinnumark-
aðinn. „Þau störf sem áður voru
unnin fyrir ekki neitt þurfa nú að
greiðast af landsmönnum sameigin-
lega og við verðum að vera tilbúin
til þess,” sagði Guðrún Karlsdóttir
að lokum.
SIEMENS
Við opnum í dag heimilistækjaverslun
okkar að nýju eftir gagngerar endur-
bætur og stækkun.
Verið velkomin!