Morgunblaðið - 28.02.1992, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. FEBRÚAR 1992
Sameiníng Landakots og Borgarspítala:
Ekki er lengur rætt
um að breyta Landa-
koti í öldrunarspítala
EKKI er lengxir rætt um að Landakotsspítali verði eingöngu gerður
að hjúkrunarheimili fyrir aldraða verði af sameiningu Landakots og
Borgarspítala eins og áður hafði verið gert ráð fyrir í viðræðum samn-
inganefndar rikisins, Landakots og Borgarspítala, skv. upplýsingum
Ragnars Kjartanssonar formanns viðræðunefndar rikisins.
Haldnir hafa verið daglegir fundir eyrisskuldbindingar starfsfólks.
um sameiningarmálin að undan-
fornu en viðræðumar hafa staðið
yfir í rúmar tvær vikur. Ragnar
sagði að byrjað hefði verið með mjög
flókið viðfangsefni sem sér sýndist
að væri nú að skýrast.
„Við höfum eitt stórt markmið,
sem er að leita leiða til aukinnar
skilvirkni í þessum rekstri, og að því
erum við að vinna,“ sagði Ragnar.
„Við erum einnig að skoða verka-
skiptingu spítalanna heildstætt en
það er ekki búið að ýta sameining-
unni út af borðinu," sagði hann.
Ragnar sagði að m.a. þyrfti að
leiða til lykta ýmis tæknileg álitaefni
sem snertu m.a. samningsrétt og líf-
Atkvæða-
greiðsla á
þingi ógilt
ÓGILDA varð atkvæða-
greiðslu á Alþingi í gær þar
sem í ljós kom að Matthías
Bjarnason hafði greitt at-
kvæði fyrir Árna Johnsen,
sessunaut sinn, sem var fjar-
staddur. í samtali við Morgun-
blaðið sagði Matthías að hann
hafi gert þetta óbeðinn, en
hann hafi talið að Ami væri
staddur í húsinu. „Ég hefði
aldrei gert þetta ef um ein-
hverja málefnaafstöðu hefði
verið að ræða,“ sagði hann.
Atkvæðagreiðslan var um að
vísa frumvarpi menntamálaráð-
herra um Háskólann á Akureyri
til nefndar. Nokkru eftir at-
kvæðagreiðsluna kvaddi Salome
Þorkelsdóttir forseti Alþingis sér
hljóðs, og sagði að sér þætti
miður að verða að skýra frá því
að atkvæðagreiðsla þessi væri
ógild þar sem í ljós hafi komið
að greitt hefði verið atkvæði
fyrir fjarstaddan þingmann.
Ataldi þingforsetinn þennan
verknað.
„Það er ljóst að það tekur ívið lengri
tíma en við höfum þegar haft til
ráðstöfunar. Endanleg niðurstaða
hlýtur að ráðast af því að menn nái
saman um álitaefnin og séu vel sann-
færðir um að sporið sem verið sé
að stíga leiði af sér mjög aukna
skilvirkni og hagræðingu," sagði
Ragnar.
Hann sagði einnig að tillögur frá
í desember sem gerðu ráð fyrir að
Landakoti yrði breytt í hjúkrunar-
heimili fyrir aldraðra væru ekki leng-
ur með óbreytfar.
Aðspurður hvort viðræðunefndin
hefði leifað álits St. Jósefssystra
sagði Ragnar að það yrði gert þegar
línur skýrðust betur.
Sjaldgæfur
skýstrokkur
Myndin, sem tekin var í gær
vestnorðvestur af Bjargtöng-
um, út í Víkurál, sýnir ský-
strokk. Skýstrokkur myndast
helst í skúraskýjum þegar
hlýtt er niður við sjóinn og
kalt ofar. Við þetta verður
mikið uppstreymi og mjög
hraður hringsnúningur og ná
áhrifin niður að sjávarborði
þar sem særok verður vegna
þess hve staðbundinn
stormurinn er. Að sögn Páls
Bergþórssonar veðurfræð-
ings er þetta mjög sjaldgæft
hér á landi. Hann segir að
þegar sílum eða smásíld hafi
rignt á landi hafi það að öllum
líkindum verið vegna þess að
þau hafi sogast upp í svona
veðri og borist með vindi á
land. Páll segir skýstrokk
vera algengan á ákveðnum
árstimum í Bandaríkjunum
þar sem hann getur jafnvel
orðið mörg hundruð metrar í
þvermál.
Morgunblaðið/Kristján Þ. Jónsson
Landsbanki íslands lækkar vexti én er áfram með hæstu nafnvexti banka og sparisjóða:
Vaxtastigið er í samræmi
við hagsmuni Landsbankans
- segir Kjartan Gunnarsson, varaformaður bankaráðs Landsbankans
LANDSBANKI íslands lækkar útlánsvexti á óverðtryggðum lánum um
1-1,25% um næstu mánaðamót og raunvexti um 0,4%. Þá lækka innláns-
vextir einnig á kjörbókum úr 6% í 5,25% og á tékkareikningum úr 1%
í 0,5%, en eru óbreyttir á almennum sparisjóðsbókum og einkareikning-
um, 2%. Bankinn verður eftir lækkun með hæstu útlánsvextina á óverð-
tryggðum lánum eins og verið hefur að undanförnu. Eftir lækkun
verða forvextir vixla 13,75%, 1-1,25% hærri en hjá öðrum bönkum og
sparisjóðum og sama gildir um skuldabréfalán, en algengustu vextir
þeirra samkvæmt upplýsingum Seðlabankans verða 14,75%. Kjörvextir
á verðtryggðum lánum verða 8,1% eftir lækkun og vextir í algengasta
flokki verðtryggðra lána samkvæmt upplýsingum Seðlabankans verða
10,35%.
„Við teljum að það vaxtastig sem
bankinn hefur ákveðið sé í samræmi
við hagsmuni hans. Ég minni á að
við erum með hæstu innlánsvext-
ina,“ sagði Kjartan Gunnarsson,
varaformaður bankaráðs Lands-
bankans. „Það er óheimilt að taka
ákvarðanir um vexti á öðrum grund-
velli en að tryggja hag sparifjáreig-
Hermaim Guðmundsson
fv. framkvæmdnstj. látínn
Hermann Guðmundsson, fyrr-
verandi formaður Verkamannafé-
lagsins Hlífar í Hafnarfirði og
framkvæmdastjóri íþróttasam-
bands íslands, lést í Borgarspítal-
anum í gær, fimmtudaginn 27.
febrúar, á 78. aldursári.
Hermann fæddist 15. júní 1914 í
Reykjavík. Hann var sonur hjónanna
Guðmundar Guðlaugssonar vélstjóra
og Marsibil Eyleifsdóttur. Hann lauk
gagnfræðaprófí frá Flensborg 1932
og var að því loknu verkamaður og
sjómaður í Hafnarfírði um hríð. Hann
var erindreki Sjálfstæðisflokksins
1939-42 og alþingismaður 1946-49.
Hann var framkvæmdastjóri íþrótta-
sambands íslands 1951-85.
Hermann var formaður Knatt-
spymufélagsins Hauka 1933-38.
Hann átti sæti í fþróttaráði Hafnar-
fjarðar 1935-45 og var í stjóm
Iþróttabandalags Hafnarfjarðar
1945-59. Hann var formaður íþrótta-
nefndar ríkisins 1946-49, en átti
sæti í nefndinni til 1952. Hann var
formaður Verkamannafélagsins Hlíf-
ar 1940-52 og 1954-78 og formaður
fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna í
Hafnarfírði frá 1977. Hann var bæj-
arfulltrúi í Hafnarfirði 1942-43 og í
útgerðarráði BÚH sama tíma. Her-
mann var í stjórn ASÍ 1942-48 o;
1968-80, en hann var forseti AS
enda og þeir hafí eðlilega ávöxtun
á sínu fé.“
Kjartan benti á að raunvaxtastig-
ið réðist af ákvörðunum ríkisvaldsins
um vexti á verðtryggðum innláns-
formum þess og þeir væru nú um
það bil tveimur prósentustigum yfír
hæstu vöxtum á innlánsformum
Landsbankans. Til þess að geta stað-
ið undir innlánsvöxtum þyrftu að
koma til tekjur af útlánum. Raun-
vaxtalækkunin næði til um það bil
65% af öllum útlánum bankans og
það væri mjög veruleg breyting. Það
væri grundvallaratriði að bankinn
fylgdi algjörlega eftir vaxtalækkun-
inni á skuldabréfum ríkissjóðs. Auk
þess væri hægt að endurskoða vexti
á 10 daga fresti.
Kjartan sagði að þeir miðuðu við
2% verðbólgu frá upphafi til loka
ársins við vaxtaákvarðanir nú. Að-
spurður hvort Landsbankinn væri
þá ekki að taka hærri vexti af óverð-
tryggðum lánum en verðtryggðum,
sagði Kjartan: „Ég tel að vextir eigi
að ráðast af markaðsaðstæðum og
að það eigi að gera mjög mikinn
mun á vöxtum eftir því um hvemig
lánafyrirgreiðslu er að ræða. Lán
sem eru fyrst og fremst neyslulán
eiga að bera háa vexti og ég tel að
bankakerfið hafí gert alltof lítið af
því að mismuna mönnum í vaxtamál-
um eftir tegundum lána og skilvísi."
Kjartan sagði að Landsbankinn
væri höfuðbanki atvinnulífsins í
landinu og yrði að búa sig undir að
verða fyrir hugsanlegum áföllum
eins og hann hafi þurft að gera um
marga áratugi. Hann yrði að taka
ákvarðanir með tilliti til þeirra hags-
muna sem þar væri um að tefla og
að hann gæti staðið við skuldbind-
ingar sínar.
Aðspurður hvort skýringin á því
að útlánsvextir Landsbankans væru
nú hærri en annarra væri að bank-
inn þyrfti meira til rekstrar síns
sagði Kjartan svo ekki vera. Þetta
sýndi fyrst og fremst að bankinn
byði almennt bestu kjör á innláns-
reikningum, enda væru vextir nú
jákvæðir á öllum spamaðarformum
bankans miðað við þá verðbólguspá
sem höfð væri hliðsjón af. Þá gæti
það verið að Landsbankinn væri
varkárari.í sínum vaxtaákvörðunum
en aðrir bankar. Vextirnir segðu
ekki alla söguna því þjónustugjöld
væra mismunandi og samkvæmt
hans upplýsingum væra gjöldin nán-
ast í öllum tilvikum lægst hjá Lands-
bankanum. Rekstur hans væri í sí-
felldri endurskoðun og ef til vill
sæjust róttækar breytingar síðar á
árinu.
Kauptilboð
barst í Sogn
Sveitarstjórn Ölfuss-
hrepps frestaði í gær af-
greiðslu á samþykkt bygg-
ingarnefndar um meðferðar-
heimili fyrir geðsjjúka afbrot-
amenn á Sogni í Ólfusi, eftir
að einkaaðili lýsti áhuga á
að kaupa jörðina Sogn undir
hrossabú.
Búist hafði verið við að sveit-
arstjórnin afgreiddi málið já-
kvætt og hægt yrði að hefjast
handa á Sogni. Einar Sigurðs-
son, oddviti, sagði að hann
hefði ekki nánari upplýsingar
um tilboðið enda ætti Náttúru-
lækningafélag íslands jörðina
og við hana væri að semja.
Hagnaður Eimskips á síð-
asta ári tæpar 400 milljónir
1944-48. Hann var ritari í stjóm
Verkamannasambands íslands
1964-68 og varaformaður 1968-76.
Hann var formaður stjómar Spari-
sjóðs alþýðu 1966-70 og formaður
stjómar Alþýðubankans 1970-76.
Hermann Var sæmdur ýmsum heið-
ursmerkjum, bæði erlendum og inn-
lendum, fyrir störf sín á sviði íþrótta-
og félagsmála.
Eftirlifandi eiginkona Hermanns
Guðmundssonar er Guðrún Ragn-
heiður Erlendsdóttir.
HAGNAÐUR af rekstri Eimskipafélags íslands á síðasta ári var 392
milljónir króna. Eigið fé fyrirtækisins var rúmlega 4,4 miHjarðar í
árslok. Þó heildarflutningar hefðu dregist saman á árinu um 6%, mið-
að við árið á undan, hækkuðu rekstrartekjur ,um tíu af hundraði.
Þetta kemur m.a. fram í árs- Árið 1990 nam hagnaðurinn, 341
skýrslu Eimskips, sem lögð verður
fram á aðalfundi félagsins í næstu
viku. Þar segir, að rekstrartekjur
Eimskips og dótturfélaga þess á ár-
inu 1991 hafi numið rúmum átta
milljörðum, en þær voru rúmir 7,3
milljarðar árið 1990. Hækkun milli
ára er því 10%.
Hagnaður af rekstri síðasta árs,
392 milljónir, nam 4,9% af veltu og
arðsemi eigin fjár var tæplega 10%.
milljón, 4,7% af veltu og arðsemi
eigin fjár var 11%. Þegar ársreikn-
ingar félagsins fyrir árið 1990 voru
kynntir í ársbyrjun í fyrra spáðu for-
svarsmenn félagsins því, að hagnað-
ur yrði svipaður á árinu 1991 og
miðað við ofangreindar tölur gekk
það eftir.
Eiginfjárhlutfall félagsins var 43%
um síðustu áramót, en eigið fé Eim-
skips nam 4 milljörðum og 401 millj-
ón í árslok.
Heildarflutningar Eimskipafélags-
ins og dótturfélaga þess drógust
saman um tæp 6% á síðasta ári mið-
að við árið þar á undan, vora 937
þúsund tonn í fyrra, en 993 þúsund
tonn árið 1990. Samkvæmt upplýs-
ingum Eimskips stafar þessi sam-
dráttur fyrst og fremst af minni stór-
flutningum; því í áætlunarsiglingum
varð 4% aukning frá árinu á undan.
Eimskip og dótturfyrirtæki þess
eru með 14 skip í föstum rekstri.
Starfsmenn félagsins voru að meðal-
tali 813 á síðasta ári, þar af störfuðu
að jafnaði 129 erlendis.