Morgunblaðið - 09.08.1992, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 1992
15
Barnavernd:
YANRÆKSLA
ER VANDAMÁL
NÖRRÆNNI ráðstefnu um illa
meðferð á börnum og barna-
vernd lauk síðastliðinn
fimmtudag. Að þessu sinni var
kastljósinu einkum beint að
vanrækslu á börnum. Hulda
Guðmundsdóttir félagsráð-
gjafi og formaður undirbún-
ingsnefndar ráðstefnunnar
segir að stofnanir geti í besta
falli leyst vandamálin í ein-
stökum tilvikum. Til að fyrir-
byggja vandann verði að hlúa
að fjölskyldunni og börnin og
hagur þeirra verði alltaf og
alstaðar að vera í brennidepli.
Dagana 3.-6. ágúst var haldin
í Háskólabíói fimmta norræna
ráðstefnan um illa meðferð á
börnum. Á fimmta hundrað
manns sóttu þingið og starfa
ráðstefnugestir flestir með börn-
um og/eða að málefnum þeirra,
kennarar, fólk í heilbrigðisstétt-
um, við félagsmálastofnanir og
barnavernd, við dómskerfið og
löggæslu. Pjöldi fyrirlestra var
fluttur og hinar ýmsu hliðar þess-
ara mála ræddar í umræðuhóp-
um.
Yfirskrift ráðstefnunnar var
„Barnið í brennidepli“. Að sögn
Huldu Guðmundsdóttur sem
skipulagði ráðstefnuna hér á
landi, beindu fyrirlesarar og ráð-
stefnugestir einkum sjónum sín-
um að vanrækslu barna. Hulda
benti á að ill meðferð á börnum
væri ekki eingöngu líkamlegt,
andlegt og kynferðislegt ofbeldi,
heldur ekki síður að börnum
væri búið það hlutskipti frá
næsta ungum aldri að vera sjálf-
ala og umhirðulítil.
Á ráðstefnunni komu fram
ýmsar staðreyndir sem voru slá-
andi og bentu ekki á ísland sem
fyrirmynd um aðbúnað barna.
Til dæmis þær upplýsingar að
slys á börnum væru tíðari hér á
landi heldur en í nágrannalönd-
um. Mætti í mörgum tilvikum
rekja orsakimar til aðgæsluleysis
og ónógs eftirlits hinna fullorðnu.
Einnig kom það fram að íslensk
börn væru mjög mikið ein heima
eftir að skóla lyki.
Hulda Guðmundsdóttir sagði
að þótt þessar upplýsingar væru
okkur ekki til sóma, þá væri nú
ekki allt sem að börnum sneri
Hulda Guðmundsdóttir.
verst á íslandi. Viðhorf flestra
til barna væri jákvætt og menn
vildu vera barngóðir. En eins og
fram hefði komið á ráðstefnunni
væri margt sem betur mætti fara
og úrræði skorti þegar vandamál-
in kæmu upp, t.a.m. væru sál-
fræðideildir skólanna mjög fálið-
aðar, öllum hlyti að vera fyrir
bestu að börn og foreldrar gætu
leitað strax hjálpar á sínum
vinnustað fremur en að verða
„stofnanamatur síðar á lífsleið-
inni.
Um og yfir illri meðferð á
börnum hefur ríkt mikil „bann-
helgi“. Þetta væri falið vandamál
sem menn og börn ættu erfitt
með að ræða. Hulda sagði að
brúðuleikhús Hallveigar Thorlac-
íus og Helgu Amalds hefði vakið
mikla athygli ráðstefnugesta.
Leikbrúður ræddu þessi bann-
helgu mál og böm gætu spurt
brúðuna. Það væri ekki öllum
bömum ljóst að ofbeldi og van-
ræksla væri afbrigðilegt ástand
sem þau ættu ekki að þola.
En Hulda sagði einnig, að þótt
gott væri að geta leyst vandamál-
in væri auðvitað best að fyrir-
byggja þau. Hulda dró enga dul
á þá skoðun að börnin væru van-
rækt vegna óhóflegs vinnuálags
foreldranna. Fjölskyldan hlyti að
vera sá grunnur sem barnið
byggði tilvem sína á og.þjóðfé-
lagið yrði að gera foreldrum
mögulegt að sinna börnunum.
Hulda greindi frá því að á
þinginu hefði komið sterkt fram
vaxandi tilfinning og vitund um
hversu brýnt málefni væri hér
um að ræða. Fólk væri meðvit-
aðra um mikilvægi barnæskunn-
ar og fyrstu æviáranna fyrir
framtíðarheill og heilsu einstakl-
ingsins, og um nauðsyn þess að
fyrirbyggja og draga úr illri með-
ferð, bæði í beinum virkum skiln-
ingi og einnig hinni margháttuðu
óbeinu illu meðferð, þ.e. van-
rækslu á líkamlegu,'tilfinninga-
legu og félagslegu sviði. Hulda
sagði: „Sé það ekki gert er næsta
víst að vandinn erfist kynslóð*
fram af kynslóð. Á þessu sviði
er vaxandi skilningur og viðhorf-
in einkennast af yfirsýn yfir
heildina. Gefa verður hveijum
málaflokki gaum til þess að von
sé um árangur. Mín tilfinning og
von er sú að þessi ráðstefna hafi
verið upphafið að brú á milli
stjórnmálamanna og fagfólks
sem fæst við málefni barna. Hér
hefur komið fram vaxandi skiln-
ingur á þverfaglegu samstarfi
þessara aðila.
Mér fannst koma fram sterk
samstaða og vitund um þörf úr-
bóta á þessu mikilvæga sviði lífs-
ins. Vitund sem minnir á vakn-
inguna sem nú er hafin hér á
landi fyrir umhverfisvernd til
bjargar lífríkinu. Á sama hátt
verðum við að bjarga börnunum
og barninu í manninum. Börnin
eru hornsteinn þjóðfélagsins, ef
við vanrækjum börnin okkar,
ræktum við ekki góða þjóðfélags-
þegna. Hvernig getum við forðað
barninu frá þeim meiðingum og
vanrækslu sem getur lemstrað
þau tilfinningalega og staðið í
vegi fyrir lífshamingju og þroska
síðar á lífsleiðinni? Markmið okk-
ar og ábyrgð er sú að barnið
verði ekki bara í brennidepli á
hátíðarstund heldur alltaf og al-
staðar í þessum margræða heimi
sem við öll mannanna börn búum
VINNINGASKRÁ
NISSAN PATROL JEPPI
KR 3.300. 000. -
721334
Ferðavinningar
Kr. 30.000
16204 7078* lfi£034 304074 457984 54706*
17524 7344* 131484 31564* 466224 57461V
2023* 87184 14272V 33932* 483694 59265¥
22704 10063* 21216* 34089* 48842* 59695*
2370* 104754 224414 34399* 50108* 60133*
2443* 10808V 22991* 40349* 50142V 60597*
2508* 117864 250104 40622* 50550* 61674*
3651* 118204 28983* 42384* 508004 67855*
4145V 12070* 29436V 43753Y 51163* 70441M
60474 12139V 29716V 44133V 533184 76606*
Ferðavinningar
Kr. 20.000
3436* 1E721* £1£1£* 34839* 40679*
7E44* 13467*» 23231* 37435V 40854V
9880V 13936¥ £5£79*» 38106V 42801*
1093EV 175174 30685V 385304 518134
1E36E* £1£054 307E54 393E14 5£61£¥
Húsbúnaðarvinningar
Kr. 12.000
46V 3897V 10834* 169990 83455* 3106£* 38908* 48567* 54967* 647580
1110 4866* 10858* 17374* £3576* 31195* 39478* 49£66* 55466* 65340*
431* 47£7* 11010* 1771£* £37£7* 31461* 40013* 49390* 555£9* 65841*
46£* 4803* 11019* 18£36* £47£8* 31508* 40514* 496990 55614* 658570
466* 5641* 110£5* 18396* £5145* 315£B* 40716* 49856* 5567£* 65895*
551* 6158* 11148* 18531* £5£66* 31990* 408460 50001* 56857* 67£660
558* 6£16* 11£030 185980 £5£B60 3£0410 40878* 500£70 57347* 673930
591* 64£8* 11415* 188£7* £5488* 3£3110 41163* 50334* 57731* 68058*
750* 6440* 11440* 195510 £5646* 3£3£0* 41305* 50647* 59151* 68405*
77£0 6739* 11574* £0099* £6££1* 3£479* 41401* 5076£* 601660 689360
851* 7919* .11698* £030£* £68090 33068* 41414* 50840* 605380 68943*
11840 8064* 12139* £0313* £71£7* 331120 41431* 51125* 60635* 69080*
1355* 8458* 12313* ^£067£* 27183* 33568* 41793* 51150* 60852* 73668*
14640 8878* 12400* £1154* £7710* 336330 423580 511890 61043* 736720
1621* 9402* 124540 £1438* £7741* 33932* 42565* 511970 61053* 75610*
1813* 9499* 14383* 21674* 27968* 342100 42803* 51540* 61631* 76010*
1888* 97£7* 14404* 218£3* £8££1* 34609* 442620 51643* 621940 76154*
1918* 10066* 1471230 £19080 £8405* 35£55* 44423* 52447* 62598* 76197*
1989* 10256* 15631* £££900 £9058* 35336* 45727* 5£695* 6£889* 777420
£765* 10505* 16008* ££3000 30046* 356230 460230 52696* 6£906*
31740 10531* 16086* £2426* 30169* 37525* 46333* 536170 63090*
3429* 10581* 16414* 22544* 3030£0 37809* 47041* 541150 64191*
3843* 106520 16700* £3370* 31014* 38874* 47233* 545550 64357*
UTSALJÍN
20-50% aisláttur
®Þn
Un*kl.
» hummél wá
V/SA
SPORTBUÐIN sími 813555
Armúla 40,
tUPOCARD