Morgunblaðið - 09.08.1992, Blaðsíða 17
, MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 1992
þarf að kanna málið allt ofan í kjöl-
inn og læra af mistökunum. Menn
verða líka að gæta að því að í alþjóð-
legu samstarfi gilda aðrar leikreglur
en hér heima. Maður verður að vera
gæddur mikilli þolinmæði og miklu
umburðarlyndi.“
Okkur fer aftur
Sjávarútvegur og fiskverkun hefur
mikið breyst á Islandi í tímans rás.
Að mati Sigurðar eru ekki allar
breytingamar til batnaðar.
„Það er skömm að því hvemig við
fömm með aflann og mikil afturför
frá því sem áður var. Nú fer til spill-
is mikið af lifur, smáfiski og því sem
gengur af við verkun um borð. Það
getur bara ekki staðist að það borgi
sig að henda 30-40% af aflanum
aftur í sjóinn. Aðrar þjóðir hafa ekki
efni á svona vinnubrögðum. Það
ætti ekki að vera erfiðara að setja
mjölverksmiðjur um borð í okkar
frystiskip en í skip annarra þjóða.
Ég sá ekki svo skip þama í Okhotska-
hafí öðmvísi en að gufustrókarnir
stæðu úr mjölverksmiðjunni og svo
leyndi lyktin sér ekki. Þeir em með
gufuþurrkara og framleiða mjöl í
hæsta gæðaflokki, vel hæft til mann-
eldis. I gamla daga var lifrin öll hirt
og þótti veruleg búbót fyrir mann-
skapinn, ég trúi ekki öðm en að
hægt sé að skapa verðmæti úr henni.
Mér finnst eitthvað skrýtið við þetta,
okkur fer aftur en ekki fram!“
Möguleikamir felast ekki einungis
á íjarlægum slóðum og í aukinni
nýtingu heldur einnig í vannýttum
tegundum. Fyrir nokkmm ámm
vörðu Sigurður og sonur hans mikl-
um tíma og fjármunum í að kanna
möguleika á veiðum og verkun há-
karls.
„Ég fékk lista frá verslunarráðinu
í Washington yfír 170 fyrirtæki sem
höfðu áhuga á að kaupa hákarlsaf-
urðir. Svo hringdi ég í nokkra aðila
og svarið var alstaðar það sama: Við
kaupum allt sem þú veiðir af há-
karli! Það merkilega við hákarlinn
er að það fer ekkert til spillis. Öllum
er illa við hákarla og lítil hætta á
að amast verði við veiðum á þeim.
Galdurinn er að ná hákarlinum lif-
andi, því honum verður að blæða til
ólífis. Þvagið er í blóðinu og ef hann
er ekki blóðgaður fer það út í hold-
ið. Reyndar sækjast íslendingar eftir
hákarli sem ekki er blóðgaður, þann-
ig næst rétta bragðið fyrir okkur!
Uggamir eru þurrkaðir og malaðir
í mjöl sem selst dýmm dómum. Lifr-
in er 30% af þyngdinni og brædd í
lýsi. Holdið er bragðlítið og hefur
verið notað í staðinn fyrir ýsu og
humar í ýmsa fískrétti. Bijóskið er
hægt að mala og svo má gera skó
og töskur úr skrápnum. Eina sem
gengur af em tennumar og kjaftur-
inn en það era vinsælir minjagripir
fyrir ferðamenn. Kínveijar og Japan-
ir hafa veitt talsvert af hákarli, en
fáir aðrir. Ég keypti Sólbak frá Akur-
eyri 1982 og ætlaði að nota hann til
hákarlaveiða með línu eða lagnetum.
Ég var búinn að fá loforð um fjár-
magn ,í Englandi og ætlaði að kaupa
tæki þar. Þetta dagaði uppi þegar
dróst úr hömlu að Ureldingarsjóður
greiddi eigendum skipsins og sú töf
nærri setti mig á hausinn. Sólbakur
endaði í brotajámi og ég sneri mér
að öðm.“
Hvalavernd og veiðar
Eftir áralanga búsetu í Bandan'kj-
unum má ætla að Sigurður hafí
kynnst umræðunni um hvalavemd
og hvalveiðar.
„Mér fínnst þessi hvalaumræða
svo mikil fjarstæða að ég á varla orð
yfir það. Arið 1952 var ég stýrimað-
ur á hvaibáti svo ég þekki ágætlega
til hvalveiða. Ég var alltaf með
keppni um borð í farskipunum um
hver sæi flesta hvali. Hvölum hefur
Qölgað mikið í hafínu á undanfömum
ámm og eitthvað éta þeir af fiski,
að minnsta kosti af svifi. Ég hef
ekkert á móti dýravemd, en við verð-
um að líta okkur nær. Meðan fólk
sveltur í heiminum á að veiða hvali
til manneldis. Þetta er spuming um
hvort við eða þeir eigi að ráða ferð-
inni. íslendingar hafa hlaupið upp til
handa og fóta vegna einhverra flæk-
ingsaumingja sem em keyptir fyrir
2-3 dollara á tímann til að rölta í
hringi .með mótmælaspjöld fyrir
framan veitingahús. Þetta mótmæl-
astand er allt saman fjárplógsstarf-
semi, það er mitt álit."
„Rannsóknaskipið okkar, E.T., lá
við bryggju í Key West í Flórída og
Sea Shepherd-togarinn var hinum
megin við sömu bryggju. Þeir vissu
að við vomm íslendingar og voru að
hæla sér af því hvað þeir hefðu stað-
ið sig vel á íslandi; sökkt hvalskip-
um, sprengt skrifstofu og svo veifuðu
þeir myndum af öllu saman. Þeir
sögðu að íslendingar skylfu af
hræðslu við Sea Shepherd og þyrðu
ekkert að gera. Svo heyrðum við á
E.T. nafnlaust kall í talstöðinni til
Strandgæslunnar þar sem við vomm
kærðir fyrir að dæla olíu í höfnina,
en það fór ekki dropi af olíu í sjóinn
frá okkur. Við kröfðumst samstundis
rannsóknar á málinu. Þar eð við vor-
um að vinna fyrir sjóherinn kom
þeim málið við og kærðu það til lög-
reglunnar. Böndin bámst að ná-
grönnum okkar á Sea Shepherd og
fóm þeir við lítinn orðstír frá Key
West. Mér fínnst að það eigi skilyrð-
islaust að hefja hvalveiðar aftur á
næsta ári. Við höfum engin efni á
að hlusta á þetta kjaftæði. Þessi
y Beringshaf
s í B E R í A i
Magadan / j Jj f /
-MONGÓLÍA^ yOkhotskahaf ( Þ ' V ‘ Í Kamtjakaskagi
() \ Sakhalfn- / ,. j / Jeyja • „
K í N A Peking ■ „ ^ ^ Vladivdsfok V íupBfy KÓREA O-i 500-
VjAPAN 1000 km-
-'Tókýó
mÉ K Y R R A H A F
mótmæli eiga eftir að falla um sjálf
sig, því þetta er mest sýndar-
mennska."
Það fer ekki á milii máia að físk-
veiðistefnan er mál málanna á ís-
landi í dag. Hvað fínnst Sigurði um
fískveiðimálin hér, eftir að hafa skoð-
að þau úr fjarlægð?
„Ég hef ekki dómgreind eða vit
til að segja til um hvort fiskifræðing-
amir fara með rétt mál, þó fínnst
mér þeir geri það. Mér fínnst Þor-
steinn Pálsson hafa staðið vel að
þessu máli og hann hefur aukist í
áliti hjá mér. Ég sé ekki að það sé
hægt annað en að taka álit fiskifræð-
inganna alvarlega. En það em ýmsar
leiðir til að bæta upp skerðinguna
og það verður að leita nýrra leiða.
Nóg er til af fiski í sjónum sem
hægt er að sækja í. Þetta verða aðr-
ir að gera og þykir ekki mikið! Við
verðum að einblína á að halda gæð-
unum uppi og muna að við emm að
meðhöndla gull þegar fískurinn er
annars vegar."
C J A
E Y R I R
óðir dagar framundan í fríinu.
Njóttu Jífsins í fríinu meb feröagjaldeyrí
og í bol frá íslandsbanka.
Nú er sá tími ársins runninn
upp aö ferbalög til útlanda ná
hámarki. Þaö ríkir alltaf ákveöin
stemmning þegar fariö er í
sumarfrí og aö mörgu þarf ab
huga áöur en lagt er Pann.
Vegabréf, farseöill og fatnaöur
þurfa aö vera meö svo ekki sé
minnst á farareyrinn!
íslandsbanki tekur þátt í
feröastemmningunni og gefur
lífinu lit á „alþjóölegan" máta.
Þegarþú kaupir gjaldeyri hjá
okkur veitum viö þér ráögjöf
byggöa á reynslu og kveöjum
þig meö stuttermabol efþú
kaupir fyrir 25.000 krónureöa
meira. * Á bolnum er vinaleg
kveöja á mörgíim tungumálum.
Fáeinir fróbieiksmolar í fríib!
- Nauösynlegt er aö hafa lítinn
hluta farareyrísins í mynt
viökomandi lands til aö mœta
smáútgjöldum í upphafi
dvalar.
- Feröatékkar eru öruggir,
handhœgir og ódýrir.
Þaö er ódýrara aö nota
feröatékka en aö taka gjald-
eyri út á greiöslukort í
útlöndum.
Glatist feröatékkar fást þeir
bœttir en reiöufé ekki.
—'río „•
;N
fj
Starfsfólk íslandsbanka ráöleggur þér um heppilega
samsetningu á farareyri þínum.
W
Cóöa ferð í fríib!
ISLANDSBANKI
- í takt við nýja tíma!
"Meban birgbir endast.
■m
>
r~
O
m
•<
X