Morgunblaðið - 22.10.1992, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 1992
Aukið frelsi og Fjar-
skiptaeftirlit ríkisins
Misdýrar skemmtanir í lög
regluumdæmum landssins
Lögreglan hefur afskipti af skemmtunum Reykvíkinga
„SÁ SEM fyrir skemmtun stend-
ur skal endurgreiða lögreglu-
stjóra þann kostnað er leiðir af
aukinni Iöggæslu vegna
skemmtunar umfram það sem
eðlilegt mál telja,“ segir í reglu-
gerð um löggæslu á skemmtun-
um. Kristinn H. Gunnarsson
undrast mjög mismun á „eðlileg-
um umframkostnaði“ í lögreglu-
umdæmum landsins.
Nýlega barst Kristni H. Gunn-
arssyni (Ab-Vf) svar við fyrirspurn
varðandi löggæslu á skemmtunum
með hliðsjón af reglugerð nr.
587/1987 um löggæslu á skemmt-
unum og um slit á skemmtunum
og öðrum samkvæmum.
Þingmanninn þyrsti eftir vitn-
eskju um hvemig háttað væri út-
gáfu skemmtanaleyfa í hinum
ýmsu lögregluumdæmum landsins.
En umrædd reglugerð segir m.a:
„Lögreglustjóri getur ennfremur
bundið skemmtanaleyfí því skilyrði
að lögreglumenn verði á skemmti-
stað. Skulu þeir einkum halda uppi
röð og reglu við skemmtistað og í
næsta nágrenni hans. Þ. á m. hafa
eftirlit með og greiða fyrir umferð
að og frá staðnum."
Það kemur fram í svörum dóms-
málaráðuneytis að í 16 lög-
regluumdæmum er það skilyrði að
lögreglumenn séu á skemmtistað.
Samkvæmt upplýsingum sýslu-
manna er löggæsluþörf og fjöldi
lögreglumanna mjög breytilegur
milli umdæma. T.d. er nær ávallt
löggæsla á Hvolsvelli er samkomu-
hald fer fram. Lokaðar samkomur
og þorrablót hafa tvo löggæslu-
menn. Á ísafírði: „Mjög breytilegt
er hversu marga lögregluþjóna
þarf að kalla á aukavakt um helg-
ar. Vegna vínveitingahúsanna eru
þó ávallt tveir á aukavakt föstu-
dags- og laugardagskvöld og oft á
tíðum bætt við tveimur til viðbótar
eftir því hversu mikið er um
skemmtanir.“
í 11 lögregluumdæmum er
skemmtanaleyfí ekki bundið því
skilyrði að lögreglumaður sé á
skemmtistað. Hér er um að ræða
ýmis af fjölmennari lögregluum-
dæmunum, s.s. Reykjavík, Akur-
eyri, Kópavog og Hafnarfjörð. En
einnig má nefna Neskaupstað og
Selfoss.
í reglugerð 587/1987 segir
einnig: „Sá sem fyrir skemmtun
stendur skal endurgreiða lögreglu-
stjóra þann kostnað er leiðir af
aukinni löggæslu vegna skemmt-
unar umfram það sem eðlilegt má
telja.“ Kristin H. Gunnarsson fýsti
að vita hve mikil kostnaður hefði
verið endurgreiddur vegna lög-
gæslu. í svörum dómsmálaráð-
MMÍMSI
herra kemur fram að endurgreidd-
ur kostnaður er mjög mismunandi
milli umdæma, t.d. var hann 988
þúsund á Hvolsvelli árið 1991.
Sama ár var endurgreiddur kostn-
aður á ísafírði, 2.953.635 kr., Á
Neskaupsstað 411.930 kr. Hins
vegar var enginn kostnaður endur-
greiddur í Reykjavík, Hafnarfirði
eða á Akureyri.
Fyrirspyijandi, Kristinn H.
Gunnarsson, taldi ótrúlegt að eng-
inn löggæslukostnaður hlytist af
starfsemi skemmtistaða í sumum
lögregluumdæmum. Hann undrað-
ist að vínveitinga- og skemmtistað-
ir í Reykjavík og á nokkrum öðrum
þéttbýlisstöðum greiddu ekki neitt
vegna löggæslukostnaðar sem
hlytist af starfsemi þeirra. Kristinn
tjáði Morgunblaðinu að ef hliðsjón
væri höfð af svörum sem dóms-
málaráðherra hefði gefið við fyrir-
spurn varðandi umfang löggæslu,
og litið til talnanna á ísafirði, þá
reiknaðist sér svo til að endur-
greiddur kostnaður í Reykjavík
ætti að vera um 80 milljónir.
gerði ráð fyrir að Fjarskiptaeftirlit
ríkisins annist útgáfu leyfísbréfa,
hafi með höndum eftirlit með gerð
búnaðar og lögboðuðum tæknifor-
skriftum og annist önnur slík mál.
í lok framsöguræðu sinnar lagði
samgönguráðherra til að þessu
máli yrði vísað til samgöngunefnd-
ar.
Hægri hönd ríkisvaldsins?
Jóhann Ársælsson (Ab-Vl) taldi
þarft að samgönguráðherra út-
skýrði aðeins betur það sem stæði
í 5. grein frumvarpsins: „Sam-
gönguráðherra setur í reglugerð
nánari fyrirmæli um framkvæmd
fjarskiptamála, eftirlit með þeim og
annað er þar að lýtur. Honum er
heimilt að setja reglugerðir á sviði
fjarskipta að því leyti sem það er
nauðsynlegt vegna skuldbindinga
er leiða af samningi um evrópskt
efnahagssvæði.“
Jóhann taldi nauðsynlegt að það
kæmi fram með skýrum hætti
hvemig samgönguráðherra væri
ætlað að haga reglugerðarsetningu
eftir að samningurinn um EES
tæki gildi. Sú spuming lægi í aug-
um uppi að þegar EB breyti sínum
reglugerðum þá yrðum við, hvað
sem hver segði, að láta þessar
breytingar koma fram hér. Jóhann
vildi ekki mótmæla því að Fjar-
skiptaeftirliti ríkisins væri komið á
fót, en hann vildi vekja athygli á
því að með þessu kæmi fram allt
önnur afstaða heldur en í fmmvörp-
um sjávarútvegsráðherra um sjáv-
arútvegsmál. Þar væri lögð áhersla
á að ríkið færi út úr eftirlitsþættin-
um. Það ætti að stofna sérstakar
skoðunarstofur og þær ættu að
verða einkafyrirtæki.
Guðni Ágústsson (F-Sl) taldi
ljóst að á mörgum sviðum væru
Islendingar að „kokgleypa löggjöf
Evrópubandalagsins og sjálfsagt
Rómarsáttmálann". Guðni vildi
einnig fá nánari útlistun á Fjar-
skiptaeftirliti ríkisins „sem virðist
nú eiga að verða hægri hönd ríkis-
valdsins og undir handaijaðri sam-
gönguráðherra".
Halldór Blöndal samgönguráð-
herra sagði að í flestum löndum
Evrópu væri nú búið að aðgreina
eftirlitsþátt og rekstrarþátt í fjar-
skiptaþjónustu. Þetta væri tímanna
tákn, eðlileg þróun, hann hefði þeg-
ar stigið fyrsta skrefíð með skipan
sérstakrar stjórnar fjarskiptaeftir-
lits þar sem í ættu sæti fulltrúi
Pósts- og símamálastofnunar, full-
trúi samgönguráðuneytis og fulltrúi
notenda.
Umræðu um frumvarpið var lok-
ið en atkvæðagreiðslu frestað.
í FJARSKIPTUM fer Póst- og símamálastofnun með eftirlitshlutverk
samfara rekstri. Vegna samningsins um evrópskt efnahagssvæðu,
EES, verður nú greint hér á milli. Halldór Blöndal samgönguráð-
herra mælti í gær fyrir frumvarpi sem m.a. gerir ráð fyrir sjálf-
stæðri stofnun, Fjarskiptaeftirliti ríkisins.
Samgönguráðherra,Halldór
Blöndal, hafði í gær framsögu
fyrir frumvarpi til laga um breyt-
ingar á lögum nr. 73/1984. Fram-
sögumaður sagði þetta frumvarp
vera samið af nefnd sem hann
hefði skipað í vor. Nefndinni væri
ætlað að vinna að heildarendur-
skoðun laga um fjarskipti en einn-
ig hefði henni verið falið að taka
saman í frumvarpi þær breytingar
á fjarskiptalögum sem nauðsynleg-
ar væru vegna samningsins um
EES.
Halldór Blöndal gerði í nokkru
máli grein fyrir þeim meginreglum
og samþykktum Evrópubandalags-
ins, EB, sem gilda munu á hinu
evrópska efnahagsvæði. Frelsi á
sviði fjarskiptaþjónustu mun auk-
ast verulega og samkeppni innleidd
í auknum mæli. Það kom fram í
ræðu samgönguráðherra að
. ákvæði EES-samningsins tækju
'ekki til ákveðinna fjarskipta, s.s.
farsíma, fjarrita, boðkerfa og
gervihnattaþjónustu. Samgöngu-
ráðherra benti á að reikna mætti
með því að í framtíðinni myndi
samkeppni verða innleidd á ein-
hveiju þessara sviða. Þannig mætti
t.d. benda á að þótt einkaréttur á
talsímaþjónustu væri viðurkenndur
innan EES mætti vænta breytinga
sem yrðu m.a. vegna tilkomu sam-
netsins ISDN (integrated services
digital network). Þá mætti eirniig
gera ráð fyrir að væntanleg lög-
gjöf EB myndi auka frelsi á sviði
farsíma- og gervihnattaþjónustu.
Samgönguráðherra greindi frá
því að í þessu frumvarpi væri sú
leið farin að láta einkarétt ríkisins
einvörðungu ná til talsímaþjónustu
og hins almenna fjarskiptanets.
Framkvæmdin yrði einfaldari og
auðveldara að bregðast við aukn-
um kröfum um samkeppni. Ráð-
herra minnti tilheyrendur á að
samkvæmt gildandi lögum færi
Póst- og símamálastofnunin með
víðtækan einkarétt ríkisins á fjar-
skiptum og væru undanþáguheim-
ildir fáar. Meginreglur um fjar-
skiptamál innan EES gerðu það
að verkum að nauðsynlegt væri
að breyta lögum nr. 73/1984.
Þetta frumvarp gerði ráð fyrir að
einkaréttur ríkisins yrði þrengdur
verulega og næði framvegis ein-
göngu til talsímaþjónustu og til
að eiga og reka almennt fjarskipta-
net. Ónnur þjónusta á sviði fjar-
skipta yrði háð leyfum samgöngu-
ráðherra þar sem skilyrði yrðu að
vera hlutlæg og skýr, þannig að
jafnræðis yrði gætt.
í framsöguræðu benti sam-
gönguráðherra einnig á að sam-
kvæmt gildandi lögum um fjar-
skipti færi Póst- og símamála-
stofnun bæði með eftirlitshlutverk
er varðar fjarskipti og atvinnu-
rekstur. Slík samþætting fæli í sér
margvíslegar hættur á hags-
munaárekstrum og misnotkun.
Með tilkomu EES-samningsins
yrði nauðsynlegt að greina þama
á milli og því væri í frumvarpinu
gert ráð fyrir því að ný stofnun,
Fjarskiptaeftirlit ríkisins, tæki við
hinu opinbera eftirlitshlutverki
sem Póst- og símamálastofnunin
hefði gegnt til þessa. Frumvarpið
Frumvarp til lánsfjárlaga
Skiptíng lántöku hins
opinbera á næsta ári
Heildarlántökur hins opinbera á næsta ári verða 51,3 milljarð-
ar kr. samkvæmt frumvarpi til lánsfjárlaga sem sagt var frá hér
í blaðinu í gær. Lántökur erlendis eru áætlaðar 18,9 milljarðar
kr. og innanlands tæplega 32,4 milljarðar. Hér á eftir sést hvem-
ig lagt er til að lántökurnar skiptist á milli einstakra lántakenda
á næsta ári, samkvæmt frumvarpinu.
Innlend Erlend Heildar-
í milljónum króna lántaka lántaka lántökur
Ríkissjóður íslands ... 10.700 5.100 15.800
Landsvirlqun ... 7.450 7.450
Byggingarsjóður ríkisins 2.290 - 2.290
Byggingarsjóður verkamanna 6.691 - 6.691
Húsbréfadeild Byggingarsj. ríkisins... ... 12.000 - 12.000
Stofnlánadeild landbúnaðarins 400 300 700
Byggðastofnun 100 550 650
Iðnlánasjóður 100 2.200 2.300
Iðnþróunarsjóður 100 600 700
Fiskveiðasjóður .. 2.500 2.500
Ferðamálasjóður .. 130 130
Vatnsleysustrandarhreppur .. 55 55
Bæjarveitur Vestmannaeyja .. 12 12
Norræni ijárfestingarbankinn .. 22 22
Samtals .. 32.381 18.919 51.300