Morgunblaðið - 21.11.1992, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1992
Kuran Swing.
Sveiflu-
strengjaleikur
__________Jass_____________
Guðjón Guðmundsson
Kuran Swing er nýr diskur
með samnefndri hljómsveit sem
leikur órafmagnaða sveiflu- og
blágresis-tónlist með miklum
jassáhrifum. Þetta er fyrsta
plata sveitarinnar, sem ein-
göngu flytur tónlist sína á
strengjahljóðfæri án rafmögn-
unar. Á disknum eru 19 lög og
er víða sótt fanga, allt frá blúsi
og blágresi til sömbu og söng-
leikja. Þar af eru ellefu lög eftir
Bjöm Thoroddsen og Ólaf Þórð-
arson gítarleikara sveitarinnar.
Eitt lag er eftir Szymon Kuran
fíðluleikara og annað eftir
Magnús Einarsson mandólín-
leikara. Auk þeirra fyrmefndu
leikur Þórður Högnason á
kontrabassa.
Önnur lög em eftir eldri ís-
lenska höfunda, t.a.m. Jón Múla
Ámason, Hallbjörgu Bjama-
dóttur og Sigfús Halldórsson. Á
disknum er frumflutt Reykjavík-
ursamba, lag eftir Hallbjörgu
Bjamadóttur sem hún samdi
fyrir um 40 ámm. Hún hafði
sent lagið á nótum til hljóm-
plötuútgáfu Fálkans á sínum
tíma þar sem þær fundust í öðm
dóti og fékk lagið skemmtilega
útsetningu frá Kuran Swing.
Kuran Swing er sveifla í anda
stríðsáranna og lög Hallbjargar,
Vorvísa, og Jóns Múla, úr De-
leríum Búbónis, bæta á þessa
stemningu. En þama er líka að
finna blúsa, eins og t.a.m. Við
Skólavörðuna, og hið seiðandi
ljóðræna lag, Hestar og huldu-
menn.
Kuran Swing líður áreynslu-
laust í gegnum sálartetur hlu-
standans, enda vart ætlast til
mikilla heilabrota með þessum
diski. Lögin em öll í styttra lagi
“og einleikskaflar em ekki lang-
ir. Hefði reyndar að ósekju mátt
prjóna ögn við lögin, því liðs-
menn Kuran Swing em engar
liðleskjur á því sviði. En þama
em skemmtilegar laglínur í
bland við gömlu smellina og
hljóðfæraleikur er fyrsta flokks.
Liðsmönnum hefur tekist ætlun-
arverk sitt, að gæða gömlu
sveifluna lífí með órafmögnuð-
um strengjaleik.
\
Safamýri
Vorum að fá í sölu mjög skemmtilega neðri sérh.
í vönduðu þríbýlishúsi. Ib. er 136,5 fm að innan- \
máli auk bílskúrs. Stofa með arni. Sérborðstofa.
5 herb. Stórar suðursv. Fallegur garður.
ÞINGIIOLT
Suðurlandsbraut 4A, r# sími680666

011 KH 01 07H L^RUS Þ' VALDIMARSS0N framkvæmdastjori
L I I JV’tl0/U KRISTINN SIGURJÓNSSON, HRL. loggiltur fasteígnasalí
Nýjar á söluskrá meðal annarra eigna:
Skammt frá KR-heimilinu
10 ára mjög góð 3ja herb. íbúð á 1. hæð um 80 fm. Nýtt parket.
Sólsvalir. Þvhús á hæð. Góð geymsla í kj. Skipti mögul. á 2ja herb. íbúð.
Fyrir smið eða laghentan
Á vinsælum stað í Langholtshverfi timburhús ein hæð um 80 fm.
Nokkuð endurbætt innanhúss. Þarfnast viðgerðar. Skuldlaust. Laust
strax. Mikið útsýni. Góð lóð. Verð aðeins kr. 5,7 millj.
Með frábærum greiðslukjörum
Neðri hæð í þríbýlishúsi rétt við Domus Medica 4ra herb. 92,5 fm
nettó auk geymslu og sameignar. Öll nýlega endurbyggð. Parket. Sval-
ir. Mjög góð sameign. Langtímalán kr. 3,1 millj. Laus fljótlega.
Á góðu verði - laus strax
Mikið endurnýjuð suðuríbúð 2ja herb. á 2. hæð í 3ja hæða húsi viö
Hamraborg, Kóp. Sólsvalir. Stæði í bílgeymslu. Tilboð: óskast.
Fjársterkir kaupendur óska eftir:
2ja herb. íbúð í Vesturborginni, Kópavogi, Garðabæ og Hafnarfiröi.
Sérbýli, raðhús eða einbýlishús 80-120 fm í borginni eða nágrenni.
Einbýlishús og íbúðir í miðborginni eða nágrenni. Mega þarfnast stand-
setningar. Margir bjóða góðar greiðslur. Ýmiskonar eignaskipti mögul.
Opið í dag frá kl. 10-16.
Fjöldi fjársterkra kaupenda.
Almenna fasteignasalan sf.
var stof nuð 12. júlí 1944.
AIMENNA
FASTEIGNASAl AH
LAUGAVEG118 SÍMAR 21150 - 21370
Nýjar plötur
Sigrún Hjálmtýsdótt
ir syngnr 13 aríur
KOMIN er út geislaplata með
söng Sigrúnar Hjálmtýsdóttur
sópransöngkonu.
Á plötunni, sem heitir Diddú, syngur
hún þrettán óperuaríur með und-
irleik Sinfoníuhljómsveitar íslands
undir stjóm Robins Stapletons og
Þjóðarfílharmoníuhljómsveitarinnar
í Litháen undir stjórn J. Domarkas
og Tetje Mikkelsen. Á plötunni syng-
ur Sigrún Hjálmtýsdóttir Kossinn
eftir Luigi Arditi, Elsku pabbi minn
úr Gianni Schircci eftir Giacomo
Puccini, Viljið þér vita úr Grímu-
dansleik eftir Giuseppe Verdi, Her-
maður þreytist úr Araxerxes eftir
Thomas Arne, Söng án orða eftir
Sergei Rakhmanínov, Eg vil iifa í
þessum draumi úr Rómeó og Júlíu
eftir Charles Gounod, Loks er stund-
in runnin upp... úr Brúðkaupi Fíga-
rós eftir Wolfgang Amadeus Moz-
art, Það hefndarbál sem brann í
huga mínum úr Töfraflautunni eftir
Wolfgang Amadeus Mozart, Nafnið
kæra úr Rígólettó eftir Giuseppe
Verdi, Fuglarnir í limgerðinu úr
Ævintýrum Hoffmanns eftir Jaques
Offenbach, Þegar ég geng um göt-
urnar úr La Boheme eftir Giacomo
Puccini, Þögnin ríkti yfír nóttinni
úr Luciu di Lammermoor eftir Gaet-
ano Donizetti og Hljóma að heiman
úr Leðurblökunni eftir Johann
Strauss.
Platan var hljóðrituð í Lituanus
hljóðverinu í Vilníus í febrúar 1992
og í Háskólabíói í september 1992.
Upptökumenn voru Eugenijus
Motiejunas, Þórir Steingrímsson og
Sigrún Hjálmtýsdóttir
Sigfús Ingvarsson. Ráðgjafar voru
Þorkell Jóelsson og Gunnar Smári
Helgason. Stjóm upptöku annaðist
Egill ólafsson.
Útgefandi er Skífan hf.. Verð:
2.299 krónur.
Nýjar plötur
Selma Guðmunds-
dóttir leikur á píanó
ÚT ER komin einleiksplata þar
sem Selma Guðmundsdóttir
píanóleikari leikur píanóverk eft-
ir íslenska og erlenda höfunda.
Verkin sem Selma leikur eru
Noctume op. 27 nr. 2 í Des-dúr eft-
ir Frédéric Chopin, Skógarþytur
(Walderstrauschen) eftir Franz
Liszt, Etýða op. 2 nr. 1 í cis-moll
eftir Alexander Seriabin, Toccata
eftir Aram Khatchaturian, Sónata
1. 1905 eftir Leos Janácek, Torrek
og Rímnadanslög eftir Jón Leifs og
þrjú píanóstykki eftir Pál ísólfsson.
Selma hefur áður leikið inn á
geislaplötuna Cantabile ásamt Sig-
rúnu Eðvaldsdóttur, fíðluleikara, og
nýverið kom út geislaplatan Ljúfl-
ingslög með leik þeirra.
Hljóðritun var í höndum Bjarna
Rúnars Bjarnasonar, ljósmyndir
tóku Bragi Þór Jósefsson og Jens
Alexander og umbúðir hannaði
Guðmundur Jón Guðjónsson.
Útgefandi er Steinar hf.. Verð:
1999 krónur.
Selma Guðmundsdóttir
HDíieíM ffiolQ
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 667. þáttur
Þennan þátt hefur Örnólfur
Thorlacius, þar sem frá var horf-
ið síðast:
„Stundum er erfítt að kveða
að töluorðum og beygja þau.
Fleirtalan af þúsund er þúsundir
en þar með er ekki sagt að
hundrað taki fleirtöluna hund-
ruðir, sem er algeng meinloka í
hugum og munnum manna,
meðal annars fréttamanna. Rað-
tölur geta verið strembnar. Við
segjum þrítugasti og fyrsti frem-
ur en þijátíu og fyrsti. En hvað
með 101? í samræmi við 31.
ætti það að vera hundraðasti og
fyrsti en ekki hundrað og fyrsti.
En þá minnist ég orða Ólafs
Kárasonar á fermingardaginn:
„Hundrað og ellefta meðferð á
skepnum ber vott um grimt og
guðlaust hjarta." Þar með gefst
ég upp.
Fyrir því er evrópsk hefð að
kalla milljón í öðru veldi (1012
eða 1 með 12 núllum) billjón,
milljón í þriðja veldi (18 núll)
trilljón, þá kvaðrilljón og svo
framvegis eftir því sem latínu-
kunnáttan leyfir. Þúsund millj-
ónir kallast þá milljarður (staf-
setningin miljón og miljarður
sést líka). 1 bandarískri talningu
er billjónin hins vegar þúsund
milljónir (milljarður skv. fram-
anskráðu), trilljónin þúsund
sinnum þúsund milljónir (eins
og fom billjón) o.s.frv. Billjónin
er sem sagt eitt af fáu sem ekki
er stærst í Ameríku. Þessi amer-
íski talningarmáti sækir nú á
hér á landi og víðar svo að ég
veit nú sjaldnast hvað við er átt
þegar talað er um billjón eða
trilljón. (Svona ameríska ásókn
í mál eða menningu kölluðu
Frakkar cocacolonisation á dög-
um de Gaulles heitins.)
Það er ekki alltaf vandalaust
að þýða tölur. Of mikil ná-
kvæmni er engu betri en of lítil.
í riti um könnun geimsins, sem
kom út fyrir nokkrum áratugum
þýtt úr ensku, er víða getið hita-
stigs á tungli og plánetum með
furðumikilli nákvæmni. Þar er
hitastigið við miðju björtu hliðar-
innar á Merkúri sagt geta nálg-
ast 537°C. Ef þetta er margfald-
að með 9A og 32 bætt við kemur
út tala grunsamlega nærri 1.000
stigum á Fahrenheitkvarða.
Svipuðu máli gegnir um mílurn-
ar. Það er hjákátlegt að sjá vega-
lengdir, sem liggur í augum
uppi að eru breytilegar eða óná-
kvæmar, gefnar upp til dæmis
sem 1.600 kílómetra. í eldhús-
reyfara, sém móðir mín las í
æsku, hrópaði söguhetjan á ein-
um stað: „Ó að ég væri kominn
hundrað mílur í jörð niður!“ Síð-
an var vísað á neðanmálsgrein
sem var eitthvað á þessa leið:
„Hér er að sjálfsögðu átt við
enskar mílur. þýð.“
Með hlýrri kveðju.
PS. Ég hef aldrei áttað mig
á merkingu málsháttarins Betri
er belgur en barn. En hefur þú
betri tillögu um smokkaauglýs-
ingu?“
★
Umsjónarmaður þakkar Ö.Th.
vinsemd, skemmtun og fróðleik,
en víkur sér í bili undan því að
svara lokaspumingunni.
★
Stundum kalt og stundum heitt,
stundum glys og leikur,
en þetta allt er ekki neitt
annað en fís og reykur.
(Gísli Olafsson frá Eiríksstöðum,
1885-1967; víxlhent.)
Búr eða stía heitir á latínu
cavea, ensku cage, holl, kooi.
Af cavea (með fyrri hluta úr
fr.) er einnig komið enska orðið
decoy. Fyrsta merking, sem
gefín er í Ensk-íslenskri orða-
bók Arnar og Örlygs, er tál-
beita. Um orðið decoy segir
meðal annars í Stóra-Webster:
„A person employed by officers
of justice ... to induce a
suspected person to commit an
offense under circumstances
that will lead to his detecti-
on .. .“ Lauslega þýtt: Maður,
sem ráðinn er til þess af lög-
gæslumönnum að fá þann, sem
liggur undir grun, til þess að
bijóta af sér við þær aðstæður,
að upp um hann komist.
í dönsku er orðið lokkemad
notað á sama hátt og enska
decoy og fram tekið í nýrri
dansk-íslenskri orðabók ísafold-
ar, að lokkemad sé tálbeita
bæði í eiginlegri og óeiginlegri
merkingu.
Þetta er rifjað upp að ósk
Einars Vilhjálmssonar í
Garðabæ, en hann var í vafa um
réttmæti þess, er íslenskir
fréttamenn kölluðu mann tál-
beitu. Einar taldi það fremur
eiga við um dýr eða hluti.
Umsjónarmaður hefur ráð-
fært sig við góða menn og gegna
og flett upp í mörgum bókum.
Niðurstaða: Mál fréttamann-
anna er ekki aðfinnsluvert.
★
Sigfríður sagan kvað (Fögur er
hlíðin):
Og ofan á greindarskortsgalla
var Gunnar nú kominn með skalla:
„Hæ, gamla Veiga,
þeir mega, þeir mega,
þeir mega sko láta hann falla."