Morgunblaðið - 01.12.1992, Page 43
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 1992
43
*
A hvaða braut
fer barnið þitt?
eftir Unni
Halldórsdóttur
í skólum landsins eru nemendur
og kennarar önnum kafnir við að
leysa sín daglegu verkefni. Tíminn
líður hratt, fyrr en varir er komið á
jólum og svo fer að styttast til vors.
Þá verða nemendur 10. bekkjar að
fara að leggja niður fyrir sér hvaða
stefnu þeir taka að loknum grunn-
skóla. Vinnumarkaðurinn er satt að
segja ekki fýsilegur kostur fyrir
unglinga með litla starfsreynslu nú
þegar fjölmargir, velmenntaðir ein-
staklingar sitja um hvert starf sem
losnar.
Flestir hugsa sér því að fara í
framhaldsskóla og þá er um margt
að velja. Eftir hveiju fara unglingar
þegar þeir velja sér skóla eða náms-
braut? Elta þeir félagana? Fara þeir
í fótspor feðra sinna og mæðra? Er
það áhugi á sérstökum námsgreinum
eða von um skemmtilegt félagslíf
sem ræður því hvar er krossað á
umsóknareyðublaðið?
Það skiptir miklu máli að ungling-
urinn fái góðan stuðning þegar hann
gerir upp hug sinn í sambandi við
námsval. Hann þarf að vita hvaða
kostir eru í boði og þekkja getu sína
og takmörk. Hvar fær hann þennan
stuðning? Hvar fær hann þær upplýs-
ingar sem þarf til að að velja heppi-
legustu leiðina?
Það læðist að manni sá grunur að
í þessu efni eins og svo mörgu öðru
sé látið reka á reiðanum. Flestir
grunnskólar reyna þó að skipuleggja
framhaldsskólakynningar fyrir 10.
bekkinga þegar nær dregur vori en
þar er misjafnlega að verki staðið
eins og gengur. Eftir niðurskurð síð-
ustu ára sjá kennarar skiljanlega
eftir hverri kennslustund sem fer í
slíkt þegar prófin nálgast. Námsráð-
gjafar í grunnskólum eru sárafáir
og einkaviðtöl við nemendur um
þetta val bjóðast varla, a.m.k. ekki
í þeim skólum sem enga hafa ráð-
gjafana.
Þá er komið að hlut okkar foreldr-
anna. Líðum við áfram í indælisró í
trausti þess að skólinn taki af okkur
þetta ómak eins og í sambandi við
kynfræðsluna, vímuvamirnar og allt
hitt? Ýtum við börnunum okkar, blítt
en ákveðið, inn á þá braut sem við
gengum sjálf fyrir 20-30 árum þótt
margt hafí breyst síðan þá? Nei,
sennilega reynum við flest að ræða
við unglinga okkar um framtíðina,
svona þegar við náum að lækka nóg
í græjunum. Hins vegar er ekki auð-
velt að vita hvaða leiðir koma til
greina, við þekkjum okkar leið í
gegnum nám og starfsval, hvað með
allar hinar? Hvað er áfangakerfí, fjöl-
braut, hefur eitthvað breyst í verk-
menntun?
Unnur Halldórsdóttir
„Með aukinni þekkingu
á „frumskógi“ fram-
haldsmenntunar verður
kannski hægt að
merkja leiðirnar betur
svo fleiri finni stíg við
hæfi.“
Það er dapurleg niðurstaða sem
birtist í nýútkominni rannsókn Fé-
lagsvísindastofnunar á námsferli eins
árgangs frá lokum grunnskóla. Rúm-
ur þriðjungur þeirra sem hóf fram-
haldsnám í þessum árgangi hætti án
þess að ljúka prófi. Margir skiptu
um braut, sumir oftar en einu sinni.
Vonbrigði og vonleysi þeirra ungl-
inga sem gefast upp í framhalds-
skóla fer ekki milli mála og foreldr-
arnir vita sjaldnast hvað þá er til
ráða.
Stúdentshúfa þótt falleg sé leysir
ekki allan vandann því val á náms-
brautum á háskólastigi er oft og tíð-
um ekkert markvissara og margir
eru jafnvel að mennta sig á atvinnu-
leysisbraut.
í haust héldu Fræðsluskrifstofa
Reykjavíkur, SAMFOK og aðilar at-
vinnumarkaðarins ráðstefnu um
náms- og starfsval. Margt fróðlegt
kom þar fram og niðurstöður verða
birtar innan tíðar.
Ég vil að endingu hvetja foreldra
og skólamenn til að standa saman
og efla ráðgjöf og leiðbeiningar til
unglinganna.
Það er kjörið samstarfsverkefni
þessara aðila að skipuleggja náms-
kynningar fyrir foreldra og nemend-
ur nú eftir áramótin, áður en kemur
að því að fylla út umsóknareyðublöð-
in.
Með aukinni þekkingu á „frum-
skógi“ framhaldsmenntunar verður
kannski hægt að merkja leiðirnar
betur svo fleiri finni stíg við hæfí.
Höfundur erformaður Samfoks.
Nýtt Kjar-
valskort
MÁLVERKIÐ er af blómakörfu
sem bílstjórar BSR færðu Kjarval
að gjöf á 70 ára afmæli hans árið
1955. Málverkið er í eigu Kjarvals-
safns. Þetta er þrettánda kortið
sem Litbrá gefur út eftir Kjarval.
Aðaltilgangur með útgáfu kort-
anna er sú menningarviðleitni að
kynna íslenska myndlist og þá um
leið að halda á lofti nafni eins mik-
ilsvirtasta og ástsælasta listamanns
þjóðarinnar.
Einnig hefur Litbrá gefið út sem
jólakort klippimyndir eftir Sigrúnu
Eldjám og vetrarljósmyndir eftir
Rafn Hafnijörð.
Kortin eru öll prentuð í Litbrá og
pökkuð á vernduðum vinnustað. Þau
eru ekki borin í hús heldur seld í
flestum bóka- og gjafavöruversl-
unum.
ÆlÆlÆlÆlÆl
Veljir þú íslenskt jólatré
gróðursetjum við þrjátíu ný í staðinn!
Gefðu íslandi skóg í jólagjöf.
Með þvl að kaupa íslenskt jólatré leggur þú íslenskri skógrækt lið.
Fyrir hvert selt jólatré fær Skógræktin fé til að gróðursetja
þrjátíu ný í staðinn. íslensk jólatré eru í langflestum tilvikum ódýrari en
þau erlendu, en framleiðsla og sala íslensku jólatrjánna er þó mikilvæg
fjáröflunarleið fýrir skógrækt í landinu. ísiensk jóiatré fást á helstu
sölustöðum. Við þökkum stuðninginn við ísienska skógrækt og bjóðum ykkur
velkomin í skóglendi okkar til að njóta þar útivistar í fögru umhverfi.
SKOGRÆKT
RIKISINS