Morgunblaðið - 10.01.1993, Síða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10. JANÚAR 1993
tViiXiÍá
jJ£L
eftir Guðna Einarsson
ÁSDÍS Jenna Ástráðsdóttir
heitir ung stúlka sem lauk
stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum við Hamrahlíð
rétt fyrir jólin. Hvít stúd-
entshúfan hennar táknaði
meira en að lokið væri
i
ynr rettum
22 árum
fæddist lítil
stúlka, sjö
vikum fyrir
tímann. Litla
JBb hnátan veikt-
ist af fyrirburagulu sem olli heilalö-
mun og hefur háð henni æ síðan.
Asdísi Jennu skortir samhæfingu
hreyfínga og er hún bundin við hjóla-
stól. Hún er heymarskert og mál-
hölt en tjáir sig með aðstoð tölvu.
Þrátt fyrir mikla fötlun hefur hún
lagt ótrauð á hvem hjallann af öðr-
um, studd sínum nánustu og fjöl-
mörgum öðrum.
Skólagangan
Þegar Asdís Jenna var rétt um
eins árs flutti fjölskyldan til Dan-
merkur. Þar mættu þau viðhorfum
sem þá vom nær óþekkt á íslandi.
Sú stefna var mörkuð að Ásdís Jenna
fengi að vera sem mest með ófötluð-
um jafnöldrum sínum. Skólagangan
hófst í leikskóla fyrir fatlaða, en inn-
an tíðar var hún komin í hverfísleik-
skólann með ófötluðum börnum.
Þegar upp í grunnskólann kom taldi
skólasálfræðingur einn að Ásdís
Jenna væri of fötluð til að sækja
almennan skóla. Foreldramir vom á
öðra máli og nutu stuðnings leik-
skólakennara og annarra sem vissu
hvað í stúlkunni bjó. Það varð úr að
hún fór í almennan grannskóla, en
í sérdeild fyrir fatlaða. Nemendur
deildarinnar vom með ófötluðum í
ýmsum námsgreinum og fengu sér-
ágætu prófi, hún var til vitn-
is um að með þolgæði, dugn-
aði og góðri hjálp má sigr-
ast á ótrúlegum vanda.
Ásdis Jenna Ástráósdóttir: „Að geta hugsað og lært er mikilvægara en að geta gengið."
kennslu í öðram.
Fjölskyldan flutti til íslands þegar
Ásdís Jenna var 10 ára. Það kostaði
talsverða fyrirhöfn að koma henni
inn í almenna skólakerfið hér á landi.
„Forráðamenn gmnnskólans veigr-
uðu sér við að taka við Ásdísi og
töldu sig á allan hátt vanbúna til að
veita henni kennslu, því til þess vant-
aði bæði aðstöðu og kennara. Við
þurftum að leita réttar okkar til ráð-
herra, því bamið var vitanlega skóla-
skylt. Okkur var vel tekið í kerfínu,
en þetta kostaði talsverða fyrirhöfn,"
segir Ásta B. Þorsteinsdóttir, móðir
Ásdísar, en hún er formaður lands-
samtakanna Þroskahjálpar. Ásdís
var innrituð í Hlíðaskóla og hóf þar
nám. „Skólasaga Ásdísar Jennu er
miklu bjartari en þorra fatlaðra
barna. Það hefur ekki verið sjálfgef-
ið hér á landi að fötluð böm fengju
inni í almennum skólum. Hér hefur
rikt sterk tilhneiging til að senda þau
í sérskóla í stað þess að gera al-
mennu skólunum kleift að taka við
fötluðum börnum. Þettá er þó hægt
og hægt að breytast."
Eftir að Ásdís Jenna komst inn í
Hlíðaskóla gekk skólagangan mjög
vel. „Það hefur verið gæfa Ásdísar
Jennu að hafa fengið kennara sem
höfðu trú á henni,“ segir Ásta. „Skól-
inn hefur verið líf hennar og yndi.
Það kemur fyrir flesta unglinga að
þeir nenni ekki í skólann, en það
hefur aldrei átt við um Ásdísi Jennu.
Hún hefur alltaf hlakkað til að fara
í skólann. Á menntaskólaámnum
komst bókstaflega ekki annað að.
EÐ VILJA
EFTIRFARANDI ræðu samdi Ásdís Jenna og
var hún lesin við brautskráningu stúdenta frá
Menntaskólanum við Hamrahlíð í desember
síðastliðnum:
ffk gæti rektor, konrektor, kennarar, samstúdentar
og aðstandendur.
í dag er langþráð stund runnin upp í lífí okkar
allra sem sitjum hér á sviðinu með hvítu kollana
okkar.
Þegar ég lít til baka finnst mér stutt síðan mamma
ók með mig í skólann fyrsta daginn. Þá vissi ég
ekkert hvað beið mín. Þegar ég byrjaði var aðstaðan
nánast engin, bara gömul vörulyfta og smáskonsa
fyrir fatlaða. Fyrsta árið var erfítt því að ég hafði
aðeins eina aðstoðarmanneskju sem ég varð að
treysta alfarið á og enga hafði ég tölvu en þegar
blessaða tölvan kom þá breyttist mikið.
Mig skortir orð til þess að lýsa þakklæti mínu til
þeirra, sem hafa verið svo ótrúlega ötulir við að
gera mikið fatlaðri manneskju eins og mér kleift að
stunda námið í Menntaskólanum við Hamrahlíð. Gleði
mín er mikil í dag, því mér finnst ég hafa sigrast á
ótroðnum vegi til gagns fyrir þá sem á eftir koma.
Án óþijótandi stuðnings og skilnings starfsliðs og
nemenda MH hefði þetta ekki verið mögulegt. Ég
veit að ekki er hallað á neinn þótt ég nefni hér nöfn
AÐVOPNI
tveggja baráttukvenna, námsráðgjafanna Sölvínu
Konráðs og Ágústu Unnar Gunnarsdóttur, sem
reyndust mér ómetanlegar. Einnig vil ég þakka öllum
nemendunum, sem voru hjálparhellur mínar.
Menntaskólinn við Hamrahlíð hefur það að
leiðarljósi að koma til móts við þarfir hvers og eins.
Ég ber mikla virðingu fyrir því brautryðjendastarfi
sem hér hefur verið unnið. Aðrar menntastofnanir
landsins mættu fylgja því fordæmi. Blöndun getur
eytt fordómum og hræðslu við fatlaða ef ófötluð
böm byrja snemma að umgangast þá fyrmefndu í
leik og starfí. Mér fínnst fatlaðir eigi að hafa óskertan
rétt til náms eins og aðrir. Ég vil þakka öllum hér
í skólanum fyrir hlýju og vináttu sem mér hefur
verið sýnd héma. Ég veit að þið samstúdentar mínir
takið heilshugar undir þakkir til skólans fyrir þá
menntun sem við höfum hlotið á undanförnum áram
og sem mun reynast okkur skjól og skjöldur er við
nú höldum á vit ævintýranna sem bíða okkar. Ykkur
þakka ég samfylgdina og ykkur fylgja einnig frá
mér hlýjar óskir. Ég þakka fyrir að þið hafíð gert
mig, svo fatlaða manneskju, að einni af ykkur, tekið
mér eins og ég er og látið mig finna að ég heyri til
hópnum. Ég ætla að lokum að gefa ykkur lífsmottó
mitt að gjöf: „Lífið er ekkert mál, þegar maður hefur
viljann að vopni.“
Lifíð öll heil. Takk fyrir.