Morgunblaðið - 10.02.1993, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 1993
Félag velunnara
Borgarspítalans 10 ára
eftir Egil Skúla
Ingibergsson
Félagið var stofnað 10. febrúar
1983. A stofnfundi voru mættir
50 einstaklingar, sem ákváðu að
stofna félagið og formuðu sam-
þykktir fyrir það. Síðan hefur fé-
lögum fjölgað nokkuð þannig að
í dag, 1992, greiða um 150 manns
árgjöldin reglulega. Stjómin er
sem áður skipuð sjö mönnum og
fyrir nokkrum árum var tekið upp
að styðjast við trúnaðarmannaráð
12 manna, sem kallað er til þegar
sérstaklega stendur á. Aðalatriði
samþykkta félagsins eru óbreytt
frá fyrstu gerð og eru:
1. Bæta hvers kyns aðstöðu
sjúklinga sem á einhvem hátt
njóta þjónustu Borgarspítalans í
Reykjavík og stuðla að því að þeir
fái sem besta og hagkvæmasta
lausn á sínum heilbrigðisvanda-
málum og að sem flestir sem á
þurfa að halda geti notið þeirrar
þjónustu.
2. Bæta og efla alls kyns þjón-
ustu, svo sem lækningar, endur-
hæfingu og vísindastarfsemi á
Borgarspítalanum í Reykjavík og
stuðla að því að sú þjónusta megi
hverju sinni vera sem árangursrík-
ust og til fyrirmyndar.
3. Efla og styrkja hvers konar
fyrirbyggjandi starfsemi í heil-
brigðismálum innan veggja Borg-
arspítalans sem og utan, í sam-
vinnu við önnur hugsjónasamtök
eftir mati stjómar hveiju sinni.
4. Stuðla að auknum skilningi
almennings og stjórnvalda á starf-
semi Borgarspítalans í Reykjavík
með málefnalegri kynningu og
umræðu. Fylgjast með þróun
Borgarspítalans og einstakra þjón-
ustuþátta hans og gera tillögur til
úrbóta eftir því sem ástæða þykir
til.
5. Suðla að því að Borgarspítal-
inn sé aðlaðandi og vinsæll vinnu-
staður og að vinnuaðaðstaða þar
sé jafnan sem best.
Til þess að geta unnið í sam-
ræmi við þessar samþykktir þarf
í öllum tilfellum á fé að halda og
auðvitað hafa komið fram raddir
sem spyija af hveiju það opinbera
sjái ekki um þessa hluti.
Við þessu er aðeins eitt svar,
að þó að miklu fé sé varið til heil-
brigðismála og að vafalaust finnist
flestum að þeir greiði nóga skatta,
þá er það svo, að það fé sem hið
opinbera getur varið til hvers
málaflokks dugir ekki í mörgum
tilfellum og þá verður auðvitað að
raða verkefnum í forgangsröð.
Þau verkefni sem ekki koma inn
í forgangsröðina frestast þá ^ða
eru leyst af félagsskap, sem vill
leggja lið þegar geta hins opinbera
hrekkur ekki til.
Verkefni
Á undanfömum 10 árum hefur
félagið tekist á við alls konar verk-
efni, ýmist eitt sér eða í samvinnu
við aðra, t.d. Rauða krossinn. Má
þar nefna: Aðstoð og útvegun á
skemmtikröftum fyrir kvöldvökur,
kaup á myndbandstækjabúnaði
fyrir sjúklinga, sýning málverka á
göngum spítalans og styrkur til
stuttrar ferðar með eldri sjúklinga
út í náttúruna. FVB átti fund með
Landsbankanum um þjónustu
þeirra á spítalanum og beitti sér
fyrir því að póstkössum var fjölg-
að. Félagið hefur gefið út frétta-
bréf síðan 1987, nokkur blöð á
ári. FVB tók þátt í opnu húsi hjá
spítalanum í okótber 1988. Á veg-
um félagsins fór fram kynning á
bókinni „Listin að lifa með krans-
æðasjúkdóm“ í Hagkaupaverslun
og í Kolaportinu og þá ameð því
að fólk fékk mældan blóðþrýsting
sinn, jafnframt því að það var
hvatt til að kaupa bókina. I sam-
ráði við garðyrkjumenn spítalans
var byijað að planta tijám á lóðar-
mörkum spítalans 1989 og hefur
það verið árviss viðburður síðan,
með þátttöku félagsmanna og
starfsfólks. FVB hefur lagt til
plöntumar, með góðri aðstoð
skógræktarinnar. Á jólum hefur
FVB nánast frá upphafí sent konf-
ektkassa á alla deildir, sem opnar
eru á aðfangadag jóla.
Ýmis tæki
Eftirfarandi listi sýnir vel hvers
konar verkefni tekist hefur verið
á við og er nokkuð tæmandi um
þau verk sem náðst hefur að ljúka
til fulls.
* Undirbúa söfnun fyrir hjarta-
stuðtæki í neyðarbíl, sem síðan var
að öllu leyti yfírtekið af Reykjavík-
urdeild Rauða krossins.
* Aðgerðasmásjá. Undirbún-
ingur að kaupum og endanlegt val
tók langan tíma, enda umn dýrt
og mikið tæki að ræða. Umræða
um kaup þessa tækist hófst 1983
en endanleg ákvörðun um tæki var
tekin seint á árinu 1985. Tækið
sjálft kom svo inn á spítala og var
formlega afhent til afnota þar 26.
mars 1987.
* Kapellusjóður var stofnaður
1986. Samvinna varð um lausn
kapellumálsins við Oddfellowstúk-
una Þormóð goða og við stjórn
spítalans um rými. Oddfellowregl-
an lagði til hönnun og innbú. Spít-
alinn lagði til húsnæði, fullfrá-
gengið, og FVB hljóðfæri, blómav-
asa o.fl.
* Lyftari fyrir sjúklinga var
afhentur A-7 árið 1988, sem auð-
veldar vinnu hjúkrunarfólks.
Minningargjöf gekk inn í þessa
gjöf. Lyftari fyrir A-6 var aflient-
ur árið 1989.
* Líkherbergi við slysadeild.
FVB útvegaði búnað í þetta her-
bergi til þess að gera það aðlað-
andi og að stað þar sem aðstand-
endur gætu hugsað sín mál í friði
og í umhverfi sem gefur ró og
huggun.
* Örbylgjuofnar. FVB hefur
lagt þeim deildum spítalans, þar
sem vaktavinna er, til örbylgju-
ofna til að nota jafnt fyrir starfs-
fólk sem og sjúklinga.. Alls hefur
félagið keypt um 25 ofna.
* Tæki til að bijóta steina í,
gallsteina og nýrnasteina, var af-
hent spítalanum í febrúar 1989.
* Klukkur á Grensásdeild voru
afhentar á aðalfundi í mars 1990.
Alls var um að ræða 36 klukkur.
* Nýr þyrlupallur var formlega
opnaður við Borgarspítalann 13.
júní 1992 og lagði FVB til hluta
af ljósabúnaði pallsins, en þessi
pallur uppfyllir alla nýjustu staðla
um gerð slíkra palla.
* Útvarpstæki með geislaspil-
ara ásamt nokkrum geisladiskum
var afhent geðdeild á aðalfundi
18. mars 1992.
* Orgel fyrir kapelluna var af-
hent og vígt 9. júní 1992.
* „Cusa“ skurðlækningatæki. í
Egill Skúli Ingibergsson
„Meginreglan hefur
verið að samþykki allra
stjórnarmanna liggnr
að baki hverri ákvörð-
un og ákvarðanir/til-
lögur eru ekki settar
fram fyrr en ljóst er að
ráðamenn spítalans eru
málinu meðmæltir og
ef um tæki er að ræða
fyrr en þeir sem nota
tækin hafa komið fram
og lýst þörf sinni og að
tækið verði notað.“
samvinnu við Rauða krossinn,
kvennadeildina í Reykjavík, var
keypt og afhent 7. nóvember 1991.
Hlutur FVB var sá að undirbúa
þátttöku annarra og um fjórðung-
ur fjármagnsins.
* Félagið endurnýjaði húsbún-
að í aðstandendaherbergi á slysa-
deild sumarið 1992.
* Píanó. í tilefni af afmæli spít-
alans nú í desember 1992 var sam-
þykkt að færa spítalanum og þeim,
sem þar dvelja, píanó að gjöf. En
vötnun hefur verið á slíku hljóð-
færi við ýmsar uppákomur svo sem
kunnugt er. Formleg afhending
verður líklega á afmælisdaginn.
Onnur mál
* Útgáfa bókarinnar „Listin að
lifa með kransæðasjúkdóm", sem
ráðist var í þýðingu á þegar tilskil-
in leyfi höfðu verið fengin. Bókin
var gefín út í 5.000 eintökum og
er búið að selja rúmlega helming.
* Áskorun til stjórnvalda vegna
áætlana um að draga úr bygging-
arhraða á B-álmu Borgarspítal-
ans, þar sem skorað var á stjórn-
völd að draga ekki úr byggingar-
hraða og um leið bent á brýna
þörf fyrir þá þjónustu, sem ráð-
gert er að veita með starfsemi
B-álmunnar.
* Sala Hafnarbúða. FVB skrif-
aði tillögu til framkvæmdastjómar
spítalans, til þess að undirstrika
afstöðu sína, sem var að selja
Hafnarbúðir ekki.
* Fréttatilkynning varðandi af-
stöðu FVB til sölu spítalans var
send ráðamönnum heilbrigðis-
mála, borgarstjóra og öllum fjöl-
miðlum.
Stjórn félagsins
Fyrstu stjórn félagsins skipuðu:
Árni Grétar Finnsson, Bergljót
Ingólfsdóttir, Birgir ísleifur Gunn-
arsson, Brynjólfur Jónsson, Egill
Skúli Ingibergsson, Gerður Hjör-
leifsdóttir og Tómas Sveinsson.
í núverandi stjórn féalgsins eru:
Egill Skúli Ingibergsson, Bjarki
Elíasson, Ingibjörg Hjaltadóttir,
Ólafur B. Thors. Ottó Michelsen,
Reynir Ármannsson og Sigrún
Guðjónsdóttir.
Framtíðin
Hér hafa nú verið tíunduð mörg
eða jafnvel flest þau verk og mál-
efni sem FVB hefur haft afskipt
af á liðnum árum.
Meginreglan hefur verið að
samþykki allra stjórnarmanna
liggur að baki hverri ákvörðun og
ákvarðanir tillögur eru ekki settar
fram fyrr en ljóst er að ráðamenn
spítalans eru málinu meðmæltir
og ef um tæki er að ræða fyrr en
þeir sem nota tækin hafa komið
fram og lýst þörf sinni og að tæk-
ið verði notað.
Þessi meginregla verður von-
andi einnig ráðandi í framtíðinni,
því að mörg mál bíða úrlausnar
eins og eðlilegt er og von okkar
allra að vel takist til við lausnir,
jafnframt því að við vonum að
okkar framlag nýtist til góðra
mála og verði til að bæta og efla
hvers konar þjónustu og aðstöðu
og líðan þeirra sem á spítalanum
dvelja.
Höfundur er formaður Félags
velunnara Borgarspítalans.
Markmiðið er að bæta
starfsemi Borgarspítalans
eftir Sigfinn
Þorleifsson
Þann 10. febrúar árið 1983, eða
fyrir nákvæmlega tíu árum, var
stofnað í Reykjavík félag, sem heit-
ir því gagnsæja og lýsandi nafni:
Félag velunnara Borgarspítalans.
Félagið hefur starfað æ síðan og
verið óþreytandi að vinna að því
markmiði, sem það setti sér í upp-
hafi. Markmiðið er fyrst og fremst
fólgið í því að bæta starfsemi Borg-
arspítalans þannig að sjúklingar og
aðstandendur þeirra fái sem besta
og hagkvæmasta þjónustu. Það er
skilningur félagsins að þessu tak-
marki verði m.a. náð með því að
búa starfsfólki gott og aðlaðandi
starfsumhverfí.
Að undanfömum tíu árum hefur
félagið unnið ötullega að framgangi
sinna mála. Það var m.a. fyrir for-
göngu þess, að hafíst var handa
við að útbúa hlýlega kapellu á
fyrstu hæð Borgarspítalans. Kapell-
„Markmiðið er fyrst og
fremst fólgið í því að
bæta starfsemi Borgar-
spítalans þannig að
sjúklingar og aðstand-
endur þeirra fái sem
besta og hagkvæmasta
þjónustu. Það er skiln-
ingur félagsins að
þessu takmarki verði
m.a. náð með því að búa
starfsfólki gott og að-
laðandi starfsum-
hverfi.“
an var vígð þann 8. október 1989.
í desember síðastliðnum var minnst
tuttugu og fímm ára starfsafmælis
Borgarspítalans. Af því tilefni gaf
félagið spítalanum prýðilegt píanó.
Þessi tvö tilteknu dæmi eru aðeins
sýnishorn af því fórnfúsa starfi, sem
félagið hefur unnið á undangengn-
um áratug. Einnig mætti nefna, til
að benda á breiddina í viðfangsefn-
inu, að félagið hefur gefið örbylgju-
ofna á þær deildir spítalans þar sem
unnin er vaktavinna til nota jafnt
fyrir starfsfólk og sjúklinga.
Af þessu má sjá þann mannskiln-
ing, sem horfir á allan manninn
heilan svo gjafimar greina ekki á
milli líkama, anda og sálar. Það eru
víða merki þess, að þetta heilstæða
viðhorf til manneskjunnar sé í stöð-
ugt ríkari mæli að ryðja sér til rúms
innan íslenskrar heilbrigðisþjónustu
og er það vel. Sjúklingurinn er ekki
einangrað tilfelli, heldur einstakl-
ingur með margvíslegar þarfír, lík-
amlegar, andlegar og félagslegar
svo nokkuð sé nefnt. Þar eiga að-
standendur að sjálfsögðu órjúfan-
legan hlut að máli og það er leitast
við að sinna þeim eftir föngum. Það
er alltaf mikilvægt og þó aldrei
fremur, en þegar reiðarslög og
skyndiáföll dynja yfir.
Borgarspítalmn
Slysadeild Borgarspítalans veitir
bráðaþjónustu allan sólarhringinn.
Þeir eru ófáir, sem þangað leita og
oft þurfa aðstandendur að bíða þar
frétta og úrslita í erfiðum málum.
Þá kemur sé vel að hafa frátekið
athvarf þar sem gefst ráðrúm og
næði á meðan er beðið. Aðstand-
endaherbergið á slysadeild er slíkur
staður og nú hefur Félag velunnara
Borgarspítalans búið þetta herbergi
hlýlegum húsgögnum,. sem auka
mjög á notagildi þess. Fyrir það eru
færðar alúðarþakkir um leið og fé-
lagið er óskað til hamingju með tíu
ára afmælið og því beðið blessunar
Guðs í bráð og lengd.
Höfundur er sjúkrahúsprestur á
Borgarspítalanum.