Morgunblaðið - 10.02.1993, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 1993
21
Vonarhugur stuðningsmanna Clintons dvínar
Nýi forsetinn hrasar um
hveija þúfu fyrstu dagana
Wiishington. The Daily Telegraph.
FYRIR þrem vikum var Washington á öðrum endanum vegna emb-
ættístöku Bills Clintons. Rætt var um „Nýja dögun“ í Bandaríkjun-
um og almenningur sameinaðist um að óska þess að nýja forsetan-
um tækist vel upp. Og örlögin virtust honum hliðholl. Þegar hann
tók við voru góð teikn á Iofti, vaxtarhraðinn i efnahagnum orðinn
um 4% og allt benti til þess að Clinton gæti náð endurkjöri 1996.
Nú gætir ókyrrðar hjá tryggum aðdáendum. Dagblaðið The New
York Times, sem studdi Clinton eindregið i kosningabaráttunni,
sagði i forystugrein á mánudag að „greinileg þoka pólitískrar fá-
kænsku" væri að leggjast yfir Hvíta húsið.
Verður Clinton afleitur forseti?
The Wall Street Journal, sem aldr-
ei hefur verið hrifið af honum, sagði
að vandamálin sem Clinton hefur
lent í vegna leitar að hæfum dóms-
málaráðherra, gæfu til kynna að
stjórn hans væri ekki eingöngu
„vanhæf heldur líka álappaleg eins
og æðstu menn væru heimóttarleg
hjónakorn frá sveitahéruðum Ark-
ansas“.
Sumir úr röðum demókrata eru
farnir að óttast að ferill Clintons
verði aðeins fjögur ár og eins kon-
ar framhald af forsetatíð Jimmys
Carters á áttunda áratugnum. Þá
drukknaði forsetinn í smáatriðum,
lét auðmýkja sig á alþjóðavettvangi
og verðbólgan óx hratt; eftirleikur-
inn varð auðveldur fyrir repúblik-
ana 1980. Illkvittnir stjómmála-
skýrendur segja að eina viðbótin
sé „pólitísk rétthugsun", þ.e. kross-
ferð nútímalegra demókrata er vilji
aðeins leyfa eina „rétta“ skoðun á
öllu milli himins og jarðar. En hinu
má auðvitað ekki gleyma að fjöl-
miðlar í Bandaríkjunum, sem yfir-
leitt studdu Clinton gegn George
Bush, eru ekki beinlínis staðfastir,
skipta hratt um skoðun og gera
oft allt of mikið úr vandamálum
ríkjandi forseta.
Brandarahræðsla og fát
Sem skammarlegt dæmi um ein-
feldningslega alvöruna í Hvíta hús-
inu er nefnt að einhver hafi komist
í skýrslur alríkislögreglunnar, FBI,
um Kimba Wood dómara, sem kom
til greina í embætti dómsmálaráð-
herra, og lekið upplýsingum þaðan
í fjölmiðla. Þar kom fram að á
námsárum sínum í London School
of Economics í Bretlandi æfði Wood
Bill Clinton.
sig um hríð til að geta starfað sem
léttklædd „kanínustúlka“ fyrir
tímaritið Playboy er sumum þykir
í djarfari kantinum. Embættismað-
ur í Hvíta húsinu sagði að menn
hefðu óttast að þetta hefði getað
orðið tilefni „brandara". Önnur
ástæða var þó gefin fýrir því að
Wood dró sig í hlé.
Hún hafði fyrir nokkrum árum
ráðið ólöglegan innflytjanda sem
bamfóstru en þetta gerðist áður
en slíkt framferði var bannað með
lögum. Embættismenn stjómarinn-
ar höfðu orðið felmtri slegnir yfír
því hve miklu uppnámi það olli er
í ljós kom að upprunalegt ráðherra-
efni, Zoe Baird, hafði brotið um-
rædd lög og þar að auki trassað
að greiða skatt barnfóstrunnar. í
fáti var því ákveðið að ýta Wood
til hliðar, aðeins vegna þess að mál
hennar minnti við fyrstu sýn á mál
Baird - og nú em allir óánægðir.
Stjórnmálaskýrendur segja að
nær hefði verið fyrir Clinton að
taka örlitla áhættu og tilnefna
Wood. Margir rifja upp að pólitískt
hugrekki hafi aldrei þótt einkenna
Clinton. Hann reynir frekar mála-
miðlanir og er oft sakaður um að
vilja þóknast öllum en slíkt leiðar-
ljós gagnast að sögn ekki til lengd-
ar húsbóndanum í Hvíta húsinu.
Lofað upp í ermina
Clinton var óspar á loforð um
að gæta Tyllsta „réttlætis og sann-
girni“ gagnvart konum og ýmsum
minnihlutahópum við mannaráðn-
ingar. Hann hefur ákveðið að kona
verði dómsmálaráðherra en tíma-
frekt getur reynst að finna nokkra
sem hefur til þess ótvíræða hæfi-
leika, ekki síst snjalla, lögfræði-
menntaða konu sem aldrei hefur
freistast til að ráða ólöglegan inn-
flytjenda í fóstrustarf.
Mistökin fyrstu vikurnar eru enn
undarlegri í ljósi þess hve kosninga-
baráttan tókst frábærlega vel. Þá
var lögð megináhersla á efnahags-
vandann en alveg frá embættistök-
unni hefur Clinton þurft að helga
tíma sinn hvers kyns táknrænum
málum sem snerta lítt almenna
borgara.
Enn sem komið er virðist Clinton
njóta samúðar almennings í ríkum
mæli þótt komnar séu vöflur á
ýmsa atvinnumenn í stjórnmálum
og fjölmiðlum og margir þingmenn
demókrata séu ákveðnir í að fara
síriu fram, hvað sem stefnu forset-
ans líði. En málefnin sem Clinton
hefur einkum fengist við undan-
farnar vikur - réttindi samkyn-
hneigðra til herþjónustu, hlutfall
kvenna og blökkumanna í æðstu
embættum, endurskipulagning á
ofvöxnu skrifræði umhverfisvemd-
armála - eru ekki málefni sem
bandarískum almenningi finnst
vera mikilvægust í lífinu. Vinsam-
leg afstaða þess mikla meirihluta
sem venjulega hefur lítinn áhuga
á stjórnmálaþjarkinu gæti því
breyst hratt ef Clinton tekst ekki
að reka af sér slyðruorðið.
Reuter
Eljagangur í Jerúsalem
Eljagangur hrellti íbúa Jerúsalemborgar í gær og var myndin tekin á
strætisvagnastoppistöð þar í borg. Eiga borgarbúar ekki að venjast því
að þurfa kappklæða sig á þessum árstíma vegna éljagangs.
GUM-verslun-
in einkavædd
Moskvu. The Daily Telegfraph.
HLUTABRÉF í GUM, þekktustu stórverslun Moskvu, voru seld al-
menningi á mánudag og er þetta liður í einkavæðingaráætlun rúss-
nesku stjórnarinnar.
Stórverslunin er á Rauða torginu
gegnt Kreml og grafhýsi Leníns.
Hún var stofnuð á keisaratímanum
og verður hundrað ára á næsta ári.
Verslunin skiptist í hundrað
deildir og megnið af hlutabréfunum
var selt starfsmönnum hennar og
einkafyrirtækjum. Á mánudag
hófst sala á afgangnum, eða 15%
hlutabréfanna. Almenningi gafst
þá kostur á að kaupa hlutabréf á
uppboði og getur greitt fyrir þau
að hluta með einkvæðingarávísun-
um sem dreift hefur verið til allra
Rússa og nema 10.000 rúblum, um
1.200 krónum.
Ekki er líklegt að fjárfestarnir
fái arð af eigninni í bráð því fyrir-
hugaðar eru miklar viðgerðir á
byggingunni vegna hundrað ára
afmælisins á næsta ári.
Stolt Moskvuborgar
GUM þóttí bera af öðrum versl-
unum í Moskvu á valdatíma
kommúnista. Urvalið var þar
mikið á sovéskan mælikvarða,
enda urðu viðskiptavinirnir að
bíða í löngum röðum klukku-
stundum saman eftir afgreiðslu.
Vilja einkavæða
hraðbrautiraar
Bonn. Reuter.
STJÓRNVÖLD í Þýskalandi lýstu yfir því í gær að stefnt væri að
því að einkavæða hraðbrautírnar einhvern tíma í framtíðinni. Hrað-
brautakerfi landsins er alls um 11.300 km að lengd, hið lengsta í
álfunni.
„Samsteypustjórnin samþykkti
að endurbætur á járnbrautakerfinu
yrðu fjármagnaðar með því að
einkavæða hraðbrautirnar," sagði í
yfirlýsingu Dieters Vogels, tals-
manns ríkisstjórnar Helmuts Kohls
kanslara. Fyrsta skrefið verður að
„íhuga með opnum huga“ gjaldtöku
fyrir afnot af brautunum. Verður
þá beitt þeirri aðferð að bílstjórar
kaupa spjald sem þeir líma innan á
framrúðuna svo að hægt sé að fylgj-
ast með því hveijir borga.
Embættismenn búast við því að
hægt verði að draga úr umferðar-
þunganum á hraðbrautunum með
gjaldtöku þar sem fólk muni þá
fremur nota venjulega þjóðvegi þar
sem hægt er að aka ókeypis eða
nota almenningsfarartæki. Gert er
ráð fyrir harðri andstöðu af hálfu
hagsmunasamtaka bíleigenda við
þessar áætlanir.
Hraðbrautakerfíð í Þýskalandi
var að mestu lagt á valdaárum
nasistaforingjans Adolfs Hitlers.
Er sagt að hann hafí einkum haft
í huga að góðir vegir gerðu kleift
að flytja skriðdreka og önnur vigtól
hratt frá einum vígstöðvum til ann-
arra.
HEIMILISIÐNAÐARSKOLINN
Laufásvegi 2 - simi 17800
UTSKURÐUR
Kennari: Bjarni Kristjánsson.
20. feb. - 3. apríl laugardaga kl. 10-13.
Skráning fer fram á skrifstofu skólans mánu-
daga - fimmtudaga kl. 14-16 í síma 17800.
.■ jm-‘i —' — ■ _i _'_ ■ .
ií
J