Morgunblaðið - 10.02.1993, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 1993
15
Atvinnnum s ó knir
eftir Katrínu
Bernhöft, Kristínu
Osp Jónsdóttur,
Sigþrúði Armann og
Vilhelmínu Evu
Vilhjáimsdóttur
Atvinnuleysi er staðeynd í þjóðfé-
laginu í dag. Sjaldan eða aldrei
hafa jafn margir íslendingar verið
atvinnulausir. Rekstur margra fyr-
irtækja gengur illa, segja verður
upp fólki og mjög margir standa í
þeim sporum að þurfa nú að fara
að sækja um atvinnu. Það er vandi
að sækja um starf og því er gott
að kunna að bera sig að og vita
hvernig á að sækja um starf. Eins
og staðan er í dag getur það gert
gæfumuninn að umsækjandinn sé
búinn að leggja vinnu og hugsun í
það að sækja um störf. Það þarf
bæði að vanda skriflegar umsóknir
og búa sig vel undir viðtöl sem
fylgja í kjölfarið.
Að kynnast sjálfum sér
Nauðsynlegt er að byrja á því
að skoða sjálfan sig: Á hvaða sviði
ertu bestur? Ertu raunsær eða rann-
sakandi? Listrænn, hugmyndaríkur,
félagslyndur, framtakssamur, út-
haldsgóður, vinnusamur, framsýnn,
réttsýnn, víðsýnn? Athugaðu hvað
einkennir þig mest. Með því að
gera þér grein fyrir þessum þáttum
kemur þú betur undirbúinn í viðtal
og þú getur frekar reynt að sækja
um störf þar sem þínir hæfíleikar
fá að njóta sín.
Skriflegar atvinnuumsóknir
Eftir að umsækjandi hefur séð
starf auglýst þarf hann að nálgast
umsóknareyðublaðið. Fylla þarf út
eyðublað og vanda vel til þess. Vel
útfýllt eyðublað, eða vel skrifuð
umsókn á hreinu, hvítu blaði er lík-
leg til að fá jákvæða afgreiðslu
atvinnurekanda. Það sem koma
þarf fram í atvinnuumsókn er m.a.:
- Persónulegar upplýsingar, s.s.
aldur, heilsufar, fjölskylduhagir
o.fl.
- Námsferill, þ.e. hvaða skóla um-
sækjandi hefur gengið í og hvenær.
Einnig er gott að láta námskeið
sem umsækjandi hefur sótt koma
fram. Segja þarf hvar námskeiðið
var haldið, hvenær og frá heiti nám-
skeiðsins.
- Starfsferill, þ.e. hvar umsækjandi
hefur starfað, hvert starfsheitið
hafí verið og hvenær hann hóf þar
störf og hvenær hann hætti.
- Annað, t.d. ef umsækjandi hefur
öðlast reynslu á öðrum stöðum er
einnig gott að láta það koma fram.
„Nauðsynlegt er að
umsóknin í heild sinni
sé vel upp sett, skipuleg
og vel unnin. Umsækj-
andi þarf að hafa upp-
lýsingar hnitmiðaðar
og nákvæmar. Umsókn
sem er allt of löng og
óskipuleg vekur minni
áhuga atvinnurek-
enda.“
- Ummæli fyrrverandi atvinnurek-
enda eða kennara. Fylgi ummæli
ekki umsókninni þarf umsækjandi
að hafa samband við t.d. tvo aðila
og fá leyfí hjá þeim til að setja
nöfn viðkomandi í umsóknina. At-
vinnurekandi gæti þá haft sam-
bandi við þá aðila.
Nauðsynlegt er að umsóknin í
heild sinni sé vel upp sett, skipuleg
og vel unnin. Umsækjandi þarf að
hafa upplýsingar hnitmiðaðar og
nákvæmar. Umsókn sem er allt of
löng og óskipuleg vekur minni
áhuga atvinnurekenda.
Viðtöl
Margir atvinnurekendur vinna
fyrst úr skriflegum umsóknum og
kalla síðan þá umsækjendur í viðtal
sem til greina koma. Viðtölin eru
yfírleitt þrenns konar: Kynningar-
viðtöl, ráðningarviðtöl og svo loka-
viðtöl. Gott er að búa sig vel undir
viðtölin með því að afla sér upplýs-
inga um fyrirtækið og jafnvel starf-
ið sem sótt er um. Umsækjandi
þarf að vera stundvís og snyrtilega
klæddur. Gott er að heilsa hlýlega
því augnsamband, handaband og
fleira hefur einnig mikið að segja.
Sýna þarf starfínu áhuga í viðtal-
inu. Ekki gefa í skyn að þér sem
alveg sama hvort þú fáir starfíð eða
ekki. Gott er að umsækjandi spytji
líka nokkurra spurninga um starfið
og fyrirtækið. Ekki sýna launum
og kjaramálum mestan áhuga. Ef
umsækjandi hefur möguleika á
starfinu kemur að því síðar að ræða
þessi mál. Fleiri atriði í viðtalinu
eru mjög þýðingarmikil, s.s. að tala
aldrei illa um fýrrverandi vinnuveit-
anda. Stundum eru spurningar
snúnar og þá er gott að fara aðeins
í kringum hlutina og muna að ef
til vill er verið að leita eftir ein-
hveiju öðru en því sem beinlínis er
spurt um. Spurningar sem umsækj-
andi gæti m.a. von á eru t.d.:
- Hver eru framtíðaráform þín
varðandi starfíð?
- Hvaða hæfileika hefur þú sem
ætla má að nýtist í þessu starfí?
- Finnst þér líklegt að fýrrum
F.v.: Katrín Bernhöft, Kristín Ösp Jónsdóttir, Sigþrúður Ármann
og Vilhelmína Eva Vilhjálmsdóttir.
vinnuveitendur gefí þér góð með-
mæli?
í viðtalinu ætti umsækjandi að
forðast að setjast beint á móti við-
mælanda sínum. Hann þarf að sýna
sjálfstraust og kurteisi og reyna að
vera opinn og jákvæður. Þegar við-
talinu lýkur þarf umsækjandi að
kveðja með handabandi.
Að lokum
Mjög margir í atvinnuleit nota
sér þjónustu atvinnumiðlana. Hér
er aðallega um skrifstofufólk að
ræða og fólk með sérþekkingu. Hjá
einni atvinnumiðlun fengum við
þær upplýsingar að umsóknir og
hvernig þær væru unnar skipti öllu
máli fyrir umsækjanda. Mörg önnur
atriði vega þungt eins og t.d. það
að mjög margir atvinnurekendur
vilja ekki ráða reykingafólk í vinnu.
Sá sem reykir gæti því hætt að
reykja og aukið líkurnar á því að
fá starf.
Það er örugglega mjög erfítt að
vera atvinnulaus. Fólk missir
kannski trúna á sjálft sig og fínnst
alltaf erfíðara og erfíðara að sækja
um störf. Við verðum að vona að
„bráðum komi betri tíð með blóm
í haga“.
Heimildir:
Ágústa Gunnarsdóttir og Einar Páll
Svavarsson: Ert þú í atvinnuleit? Rvík.
1990. Teitur Lárusson hjá Starfsmanna-
þjónustunni: Viðtal. Þórir Einarsson pró-
fessor og Þórir Þorvarðarson ráðningar-
stjóri: Námskeiðið að sækja um starf,
17. 11. 1992.
Höfundar eru nemendur í 10. HM
í Tjamarskóla.
Södd og sæl skólaböm
eftir Hildigunni
Gunnarsdóttur
Mataræði skólabarna er mörgum
foreldrum ofarlega í huga, sérstak-
lega í kjölfar aukinnar umræðu um
einsetinn skóla og samfelldan skóla-
dag. Ljóst er að ekki er hægt að
slíta þann þátt úr umræðunni ef
hagur barna á að sitja í fyrirrúmi.
Atriði sem vert er að hafa í huga
varðandi mataræði skólabarna eru
næringargildi nestisins sem börnin
koma með að heiman; hvað er selt
í skólunum og hvað væri æskilegt
að hafa til sölu; fyrirkomulag nestis-
tímanna, t.d. hvenær dagsins þeir
eru og hvort nemendur hafa þokka-
lega aðstöðu og næði til að matast.
Sérstakt átak þyrfti einnig að gera
í mataræði nemenda í 8.-10. bekk.
Sömu kröfur fyrir börnin
Nemendur í einsetnum skóla hafa
flestir með sér tvöfalt nesti til viður-
væris vegna þess að skóladagurinn
er lengri en áður. Hugsanlega má
„Mataræði skólabarna
er verðugt samstarfs-
verkefni foreldra og
starfsfólks skóla. Ég
hvet foreldra til þess
að sýna frumkvæði í
þessu máli sem og öðr-
um er tengjast málefn-
um barna og foreldra."
þó fækka nestistímanum í einn ef
tímasetningin er endurskoðuð.
í þeim skóla þar sem ég þekki til
eiga nemendur kost á að kaupa kort
með miðum sem er nokkurs konar
ávísun á nokkrar fæðutegundir. Má
þar nefna ávaxtasafa, nýmjólk, létt-
mjólk, kókosmjólk og fímm tegundir
af jógúrti. Til viðbótar koma flest
börn með smurt brauð og/eða ávexti
að heiman.
í okkar „tveggjafyrirvinnuþjóðfé-
lagi“ eru foreldrar misjafnlega dug-
legir og tímabundnir við að útbúa
fjölbreytt nesti með börnunum í skól-
ann. Einnig vandast valið þegar taka
verður tillit til þess að nestið á eftir
að velkjast í nokkrar klukkustundir
í skólatöskunni áður en það er borð-
að. Til dæmis er afskaplega óhent-
ugt að senda barn, sem ekki borðar
skræling, með skrælt epli í fartesk-
inu. Hver vill borða brúnt epli?
Okkur, hinum fullorðnu, þykir
brauðmatur frekar leiðigjarn til
lengdar í morgunkaffínu og hádegis-
matnum í heilan vetur, jafnvel í
nokkur ár. Þess vegna ættu börnin
okkar ekki heldur að þurfa að sætta
sig við slíkt fæði til langframa.
Mataraðstaðan í skólanum
Nauðsynlegt er að koma á sóma-
samlegri aðstöðu fyrir nemendur til
að matast í skólanum og vísi að
mötuneyti þar sem lögð er áhersla
á létt, en fjölbreytt fæði sem selt
er gegn vægu gjaldi. Með góðu
skipulagi og samstarfí við foreldra
er hægt að koma þessu við. Lengri
skóladagur gefur auk þess meira
Rangtúlkun og mis-
skilningur í björgunum
eftirAstvald
Óskarsson
Nokkrar staðreyndir um björgun
hóps úr Þórsmörk dagana 31. jan-
úar til 1. febrúar 1993: Sagt hefur
verið í fréttum að björgunarsveitir
frá Hellu, Vík og Selfossi hafi farið
í Þórsmörk til að bjarga 50 manns
á 15 jeppum „sem komust hvorki
lönd né strönd" eins og sagt var í
einni fréttinni.
Nú skal sagt frá nokkrum atrið-
um þessa máls og svona mála al-
mennt.
Staðreyndin er sú að björgunar-
sveitirnar fóru af stað vegna út-
lcalls frá Hafþóri Ferdinandssyni
sem var þarna í vandræðum með
15 manna ferðahóp á tveimur bíl-
um.
Undirritaður var í Qögurra bíla
hópi frá Reykjavík og Þorlákshöfn.
Þessi hópur tók sig saman um að
bjarga eða hjálpa ferðahópnum. Það
„Það sem mér finnst vera
áhyggjuefni er að svona
rangtúlkun eða misskiln-
ingur hefur oft komið upp
í björgunum. “
er hlutur sem er sjálfsagður og all-
ir ferðamenn eiga að temja sér. Við
drógum annan bílinn úr krapaelgn-
um og tókum fólkið, sem var orðið
nokkuð kalt og blautt, yfír í bílana
til okkar. Þessi aðgerð, að komast
að bílunum og ná fólkinu, tók ca
6-7 klst. og var þá komið myrkur
og héldum við þá til byggða. Ferðin
sóttist hægt vegna myrkurs og
krapa sem var orðinn miklu meiri
en 6-7 klst. áður. Þó svo að ferðin
sæktist hægt vorum við algjörlega
sjálfbjarga.
Um þessa helgi var tíu bíla hópur
úr Keflavík á þessum slóðum. Þessi
hópur var einnig algjörlega sjálf-
bjarga og þurfti ekki hjálp frá nein-
um til að komast til byggða. Þeir
skildu einn bíl eftir við Jökullónið
og skiptir það engu máli fyrir aðra.
Þáttur björgunarsveitarmanna
þegar þeir komu að okkur var sá
að þeir tóku léttasta bílinn í tog
og við höfðum slóðina eftir þá. Það
er þakkarvert en ekki úrslitaatriði.
Þeirra hlið er einnig sú að sam-
bandsleysi var við hópinn og á
meðan björgunin er ekki afboðuð
hafa þeir vissa ábyrgð. Hópurinn
lagði ekki mikla áherslu á að af-
boða björgunina vegna þess að
Hafþór sagði að hann hefði aldrei
meint eiginlegt útkall hjá björgun-
arsveitunum.
Undirritaður hefur atvinnu af
óbyggðaferðum og vill ekki láta
kenna sig við svona óhapp nema
hann eigi þátt í því og þá mundi
maður að sjálfsögðu þakka fyrir þá
hjálp sem þyrfti á að halda.
Það sem mér fínnst vera
Ástvaldur Óskarsson
áhyggjuefni er að svona rangtúlkun
eða misskilningur hefur oft komið
upp í björgunum. Menn skulu átta
sig á því að þetta getur kostað það
að menn þori ekki að kalla á hjálp
eða veigri sér við að hjálpa öðrum,
og ég spyr: Hver ætlar að taka
ábyrgð á því?
Undirritaður vill halda frið við
alla þá sem hlut áttu að máli en
hið sanna verður að koma fram í
máli sem þessu.
Höfundur er hópferðabílstjóri.
Hildigunnur Gunnarsdóttir
svigrúm til að sinna matmálstímum
betur.
Samstarf við foreldra þarf að
koma til svo hægt sé að hrinda þessu
í framkvæmd. Erfítt er þó að treysta
á vinnuframlag foreldra til lang-
frama þar sem líklegt er að það
verði aðeins á fárra höndum eins og
oft vill verða í foreldrastarfí hinna
ýmsu félaga. Ráðamenn verða því
að líta á það sem „arðbæra fjárfest-
ingu“ að auka við stöðugildi er tengj-
ast næringu skólabarna.
Önnur hugmynd er að nemendur
sem eru til dæmis frá kl. 9 til 13.30
í skólanum fái einn góðan nestistíma
kl. 11, í stað tveggja áður kl. 10 og
11.30. Eftir sem áður myndi hver
bekkur borða í sinni kennslustofu
og þetta þyrfti ekki að útheimta
meiri vinnu af hendi kennara.
Ró og friður
Fyrirkomulag nestis-/matmáls-
tímanna í skólanum skiptir miklu
máli. Börn, engu síður en fullorðnir,
þurfa mæði á meðan þau matast.
Sérstaklega hefur það truflandi áhrif
á yngri börnin, og er beinlínis vont
i maga, að nærast í erilsömu um-
hverfi. Lestur góðrar sögu er vin-
sæll hjá mörgum á meðan borðað
er og á það örugglega jafnt við um
hina eldri sem yngri. Unglingum
þykir eflaust ágætt að hlusta á
málefni sem tengjast þeirra áhuga-
sviðum á meðan þeir innbyrða hollan
mat. Við erum öll dálítil börn í okk-
ur inn við beinið.
Mataræði skólabarna er verðugt
samstarfsverkel'ni _ foreldra og
starfsfólks skóla. Ég hvet foreldra
til þess að sýna frumkvæði í þessu
máli sem og öðrum er tengjast mál-
efnum barna og foreldra.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Forcldrasamtakanna og formaður
Foreldra- og kennarafélags
Mýrarhúsaskóla.