Morgunblaðið - 17.04.1993, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. APRÍL 1993
37
Minning
Ida G. Þorgeirs-
dóttir, Laxárbakka
Fædd 15. febrúar 1929
Dáin 10. apríl 1993
Stundum kemur dauðinn sem
líknsamur gjafari, leysir frá þraut-
um og þjáning, þegar lífsþróttur e[
þorrinn og hörð örlög hafa lengi
hijáð.
Nú hefur hann lokað brám okkar
kæru og mætu vinkonu, Idu Þor-
geirsdóttur, sem hafði undangengin
ár átt við þann óvin að stríða er
við Alzheimer er kenndur og enginn
fær þar vörnum við komið. Það er
hart og sárt til þess að hugsa, þeg-
ar svo skjótt sól bregður sumri í
lífi fólks og enginn mannlegur mátt-
ur fær rönd við reist.
Þessi harðduglega, lífsglaða kona
hlaut þessi örlög enn á bezta aldri
í fullu lífsstarfi erils og anna á sínu
mikla myndarheimili. Hjá henni
fóru saman þeir mannkostir, er
mætastir teljast: Bjartsýni vongleð-
innar, hlýja umhyggjunnar og elja
lífsorkunnar ásamt afar góðri
greind og skarpskyggni á menn og
málefni.
Okkur hjónum er hún minnis-
stæðust fyrir þann gefandi hlýleika,
sem umvafði okkur allt frá fyrstu
kynnum, þá einlægni alúðarinnar
sem allt einkenndi, ekki sízt anna-
söm störf hennar, glettnin góð og
hlý, hláturinn geislandi léttur.
Að leiðarlokum er svo vörm vin-
átta dýrmæt í bjartri endurminn-
ingu um góða og sanna konu.
Kynni okkar spanna hálfan ann-
an áratug, aldur sonardóttur okkar,
Jóhönnu og dótturdóttur Idu. Við
komum fyrst að Laxárbakka, heim-
ili þeirra Idu og Áma manns henn-
ar, við skím Jóhönnu og fengum
þar hinar elskulegustu móttökur hjá
heimilisfólkinu öllu, en Idu þó allra
helzt. Það var eins og við væmm
að gista góðvini kæra um árafjöld
og nafnið á sonardótturinni gladdi
ömmuna alveg sérstaklega.
Sú nafngift var í góðu samræmi
við þann hlýja hug er okkur mætti
og við nutum svo vel og njótum hjá
þessu mæta vinafólki okkar.
Sonur okkar og dóttir Idu áttu
þessa litlu stúlku saman en síðan
ekki meir varðandi samband þeirra.
En mikil og góð vinátta hefur verið
á milli þeirra og fjölskyldna þeirra.
Jóhanna — eða Hanna svo sem
hún er jafnan kölluð — ólst svo upp
á Laxárbakka hjá ömmu sinni og
afa og varð þeim lýsandi sólar-
geisli sem lífið snerist um, bæði hjá
þeim og Gísla, móðurbróður hennar.
Uppeldi Hönnu bar mannkostum
Idu og kærleiksríkri fómarlund
hennar fagurt vitni.
Aldrei höfum við kynnst konu
sem gladdist svo gestakomum, ekki
sízt góðs frændfólks og vina, enda
þótt um hreina gestanauð væri oft
að ræða.
Tekið var á mót öllum af ein-
lægni hjartans og ekki voru veiting-
arnar við nögl skornar. Þar giltu
rausn og reisn hinna samvöldu
hjóna og þess nutum við og okkar
fólk ríkulega.
Laxárbakki er í þjóðbraut og
þegar samdráttur hefðbundins bú-
skapar bitnaði á þeim hjónum sem
öðrum var brugðið á ráð bændagist-
ingar, enda húsakynni góð og
hjartarúm ekki síðra.
í miðjum þeim önnum veiktist Ida
og varð frá að hverfa sínum dag-
legu störfum og gefandi lífsorku
og á sjúkrahúsinu á Húsavík dvaldi
hún hin síðustu ár.
Ida verður okkur afar minnis-
stæð og um hana ljómar og lýsir í
merlandi minning mikillar sæmdar-
konu.
Ida Guðríður, eins og hún hét
fullu nafni, var austfírzkrar ættar.
Hún fæddist á Vopnafírði 15. febr-
úar 1929, dóttir hjónanna Ingiríðar
Sigurðardóttur og Þorgeirs Lúð-
víkssonar smiðs. Móðir hennar dó
er Ida var á öðru ári og ólst hún
upp hjá móðursystur sinni á Vopna-
fírði, Margréti Sigurðardóttur, fram
til 17 ára aldurs, en þá dó Mar-
grét. Þá fer Ida norður til Húsavík-
ur og er þar í vinnu og í Mývatns-
sveit næstu árin. Á Húsmæðraskól-
anum á Laugum er hún svo vetur-
inn 1949-50, en svo liggur leiðin
aftur í Mývatnssveitina.
Þáttaskil urðu þar í lífi hennar
þegar hún kynntist þeim mikla
sæmdardreng, Árna Gíslasyni frá
Helluvaði í Mývatnssveit.
Þau gengu í hjónaband 26. októ-
ber 1950, bjuggu fyrstu árin á
Helluvaði, en reistu sér svo nýbýlið
Laxárbakka í landi Helluvaðs og
bjuggu þar góðu búi og heimilið
annálað fyrir gestrisni og myndar-
skap. Þau hjónin eignuðust tvö
börn; Gísla, sem býr með föður sín-
um að Laxárbakka og er starfsmað-
ur sparisjóðsins i sveitinni og Ingu
Margréti bókasafnsfræðing, sem
býr nú að Þórisstöðum á Svalbarðs-
strönd með manni sínum, Stefáni
Tryggvasyni frá Skrauthólum á
Kjalarnesi og eiga þau þijá syni,
en áður átti Inga Margrét Jóhönnu
með Þóroddi syni okkar.
Barnalán þeirra Idu og Áma er
því ótvírætt, svo ágætlega gerð sem
þau systkinin eru bæði tvö.
Komið er að kveðjustund og svo
ótalmargt sem okkur ber að þakka
á þeirri samleið sem þó var alltof
stutt. Kvödd er mikil höfðingskona
í sjón og raun, sem veitti hlýju
hjarta síns óspart til samferðafólks-
ins, sem gaf af kærleik sínum allt
sem hún mátti.
Við hinztu lífshvörf er í huga
mikill söknuður.
Við hjónin sendum þeim góðu
vinum okkar, Árna, Gísla, Ingu
Margréti og hennar fólki og ekki
sízt Hönnu okkar, sem elskaði
ömmu sína svo undurheitt, okkar
hlýjustu samúðarkveðjur. Við von-
um að hinar björtu, fögru minning-
ar um svo góða konu eigi eftir að
létta þeim öllum sáran harm.
í einlægni hjartans er hún Ida
kvödd með alúðarþökk fyrir
ógleymanleg kynni, sem bregða
skærri birtu á brautina fram.
Megi hún yndis njóta á því ódá-
inslandi eilífðarinnar sem hún trúði
svo staðfastlega á.
Blessuð sé mæt minning Idu
Þorgeirsdóttur.
Jóhanna Þóroddsdóttir,
Helgi Seljan.
Það var sumarið 1984, sem við
komum fyrst að Laxárbakka. Við
gengum inn í bæinn með hálfum
huga. Aldrei áður höfðum við þegið
ferðaþjónustu bænda og því vorum
við efins um að það myndi henta
okkur að búa inni á heimili hjá
ókunnugu fólki.
En Ida og Árni urðu aldrei í
huga okkar ókunnugt fólk. Þau
tóku okkur opnum örmum eins og
þau væru að taka á móti börnunum
sínum. Okkur var vísað á norður-
kvistinn og þar áttum við vísan stað
næstu sumur í yndislegu yfírlæti.
Ekkert heyrðist nema árniðurinn
og fuglasöngurinn, einstaka jarmn
kvað þó við af og til. Nokkrum sinn-
um átti Laxárbakki eftir að verða
fundarstaður fjölskyldna okkar,
enda var öllum alltaf tekið opnum
örmum.
Ida var þessi fullkomna húsmóð-
ir, sem hjartahlýjan og kærleikurinn
skein af alveg sama hver það var,
sem að garði bar. Útlendingar komu
mikið að Laxárbakka og gengu
samskipti þeirra og ídu ótrúlega
vel þrátt fyrir það að hún talaði
ekki mál þeirra. Hún tók eins á
móti frönsku bakpokafólki og ensk-
um lávörðum og gerði engan grein-
armun á fullorðnum og börnum.
Allir áttu sinn rétt og bar að sýna
sömu virðingu.
Oft komu í ljós á þessum ferðum
okkar norður í Mývatnssveit ein-
stakir mannkostir Idu. Mér er sér-
staklega í fersku minni, þegar
frönsk hjón, sem hjá þeim dvöldust
fengu andlátsfrétt að heiman. Hlýj-
an og umhyggjan sem hún bar fyr-
ir þeim var engu lík, þrátt fyrir að
ekki talaði hún orð í máli þeirra,
enda eru það ekki alltaf hin töluðu
orð, sem hugga best þann, er syrgir.
Margir þeirra sem dvöldust hjá
henni sendu henni árlega bréf og
komu aftur og aftur, því að þeir
fundu hvern mann hún hafði að
geyma. Einnig áttu náttúrufræð-
ingar og aðrir vísindamenn við
Mývatn vísan samastað í eldhúsinu
hjá ídu og naut hún mikillar virð-
ingar þeirra.
Stundum gat ída líka sagt mér
ótal sögur, þegar ég sat klukkutím-
um saman í eldhúskróknum hjá
henni meðan feðgarnir voru úti við
á að glíma við grimman urriðann.
Þá hlógum við stundum svo að
undir tók í eldhúsveggjunum, enda
hafði ída sérstaka kímnigáfu og
laðaði fram í viðstöddum gleði og
gott skap.
Komum mínum að Laxárbakka
fór að fækka eftir að heilsu ídu
hrakaði, enda var hún síðustu
æviárin í sjúkrahúsinu á Húsavík.
Samt sem áður var áfram tekið á
móti feðgunum, sem komu til veiða.
í liuga mínum eru þessi sumur á
Laxárbakka okkar bestu sumur og
þar stendur minningin um ídu upp
úr og mynd hennar ber mikla reisn.
Nú þegar ída hefur kvatt okkur
bið ég algóðan Guð að vernda og
styrkja Árna, Gísla og Ingu og síð-
ast en ekki síst hana Hönnu okkar,
sem átti nú alltaf sinn þátt i að
gera stundirnar á Laxárbakka
ógleymanlegar.
Solveig Lára Guðmunds-
dóttir og fjölskylda.
Jón Þorsteins-
son - Minning
Fæddur 27. apríl 1921
Dáinn 10. apríl 1993
Foreldrar Jóns voru þau Jóna
Aðalbjörnsdóttir og Þorsteinn Gott-
skálksson, sem bjuggu allan sinn
búskap í Siglufirði og var Jón næst-
elstur átta barna þeirra.
Á yngri árum var Jón fyrirmynd
annarra ungra manna sökum af-
reka sinna í skíðaíþróttinni. Aðeins
16 ára að aldri var hann í fremstu
röð, bæði í göngu og stökki. Jón
var fjölhæfur skíðamaður og haft
var á orði hversu góðan íþróttaanda
hann sýndi í allri framgöngu, hvort
heldur hann hrósaði sigri eða ekki.
Jón bar hróður Skíðafélags Siglu-
fjarðar hvar sem hann kom, sökum
prúðmennsku og drengilegrar
framgöngu og var hann vel á sig
kominn, jafnt til sálar og líkama,
hvar sem á var litið.
Snemma fór Jón að vinna fyrir
sér, bæði við síldarsöltun og einnig
mörg sumur hjá Síldarverksmiðjum
ríkisins í Siglufirði.
Mesta gæfuspor Jóns í lífinu
steig hann hinn 17. maí 1941, en
þann dag kvæntist hann Ingibjörgu
Jónasdóttur, sem fædd er á Nef-
stöðum í Fljótum 2. september
1920. Stofnuðu þau heimili á Hverf-
isgötu 3 í Siglufirði og bjuggu þar
alla tið síðan. Ingibjörg er dóttir
Jónasar Jónassonar og Jóhönnu
Jónsdóttur sem þá bjuggu á Nef-
stöðum, en fluttust 1924 til Siglu-
fjarðar.
Þeim hjónum varð fjögurra barna
auðið, sem eru í aldursröð: Jónas,
Jónsteinn, Ari og Jóhanna. Öll hafa
þau stofnað sín eigin heimili og
bera foreldrum sínum fagurt vitni.
Ingibjörg bjó manni sínum gott
og hlýlegt heimili og fylgdi honum
vel eftir að settu marki beggja; að
hlúa sem best að heimilinu og böm-
unum.
Jón var í mörg ár vörubifreiðar-
stjóri, en síðustu árin starfaði hann
hjá Þormóði ramma hér í Siglufirði.
Jón var maður dulur í skapi, en
góðul' viðræðu, glettinn og gaman-
samur á góðri stundu. Það skal
ekki dylja, að Jón var skapmaður
mikill, en fór vel með það.
Árið 1947 fór Jón, ásamt Jónasi
Ásgeirssyni, til Holmenkollen í Nor-
egi og tók þar þátt í skíðastökk-
keppni og bar þar hróður íslands
og þá ekki síður Siglufjarðar, á stór-
móti.
Jón var sæmdur gullmerki ÍSÍ á
sjötugsafmæli hans og þótti honum
vænt um þann heiður. Eftir að Jón
tók þann sjúkdóm sem lagði hann
að velli 10. þ.m., þá áttum við
nokkrum sinnum tal saman. Þá fór
það ekki fram hjá mér, hversu
sterkur persónuleiki Jón var. Aldrei
æðruorð, en sá hið jákvæða við alla
hluti. Á fundum okkar var ég und-
antekningalítið þiggjandi.
Að lokum skulu bornar fram
þakkir fyrir samfylgd liðinna ára.
Nú þegar vistaskipti hafa orðið hjá
Jóni, þá er það vissa mín að það
bíða vinir í varpa, því von er á gesti.
Að endingu vil ég senda eftirlif-
andi eiginkonu, börnum, tengda-
börnum, barnabörnum og öðrum
vandamönnum, samúðarkveðjur.
Hvíl í friðarfaðmi.
Olafur •Jóhannsson.
Gleðin er léttvæg og lánið er valt.
Lífið er spuming sem enginn má svara.
Vinirnir koma kynnast og fara.
Kvaðning til brottfarar, lífið er allt.
Kvæði þetta kom í huga minn er
ég settist niður til að minnast kærs
vinar, það er eftir Freystein Gunn-
arsson.
Hann Jón mágur minn er búinn
að fá hvíldina eftir langa og erfiða
baráttu við sjúkdóm sinn. En á erf-
iðum tímum veikinda kynnumst við
oft nýrri hlið á okkar nánustu og
svo var um mig. Frá því að veikinda-
ferill Jóns, sem ég kýs hér eftir að
kalla Nonna, hófst, kynntumst við
hvort öðru upp á nýtt og styrktist
hálfrar aldar gamalt samband meir
og meir. í upphafi minntist ég á að
Nonni væri mágur minn, en hann
var meira en það, því að í æsku
missti ég móður mína og heimili
mitt leystist upp. Á þeim erfiðu árum
eignuðumst við faðir minn öruggt
skjól á Hverfisgötunni hjá Öbbu og
Nonna.
Nonni fæddist í Siglufirði 27. apríl
1921, sonur hjónanna Jónu Aðal-
björnsdóttur og Þorsteins Gott-
skálkssonar sem látin eru fyrir
nokkrum árum. Hann var elstur í
stórum systkinahópi og þar sem
hann bjó alla tíð í húsi sem faðir
hans byggði í sambýli við foreldrana
var hann þeirra stoð og stytta alla
tíð. Nonni gekk að eiga systur mína
Ingibjörgu 17. maí 1941, og má
segja að þau hafí styrkt hvort annað
og verið samtaka í allri sambúðinni.
Þau eignuðust fjögur mannvænleg
börn.
Elstur er Jónas bifvélavirki Rvk.,
kvæntur Ólöfu Steingrímsdóttur,
Jónsteinn trésmíðameistari Rvk.,
kvæntur Þórönnu Jósafatsdóttur,
Ari bifvélavirki Rvk., kvæntur Lilju
Jónsdóttur og yngst er Jóhanna hár-
greiðslukona Sigluf., gift Hirti
Hjartarsyni. Barnabörn Öbbu og
Nonna eru ellefu og barnabarna-
börnin sjö. „Já vinirnir koma kynn-
ast og fara“ en viðkoman á jörðinni
er minninganna virði. Við minnumst
Nonna hins snjalla skíðamanns og
glæsilegs feriis hans á skíðunum. 1
um tuttugu ár keppti hann fyrir
heimabæ sinn Siglufjörð og færði
heim marga sigra. Oft varð hann
„Skíðakóngur Islands" en svo voru
þeir nefndir er unnu samanlagt
stökk og göngu á Skíðalandsmótinu.
Ég man frá því ég var krakki
hvað það var mikill viðburður í bæn-
um ef haldið var stökkmót hvort sem
það var í Hvanneyrarskál eða á
„stóra bola“; allir sem vettlingi gátu
valdið vildu ekki missa af svo ein-
stökum atburði sem skíðastökkið
var.
Árið 1947 fór Nonni ásamt fleir-
um í skíðaferðalag til Noregs og
minntist oft þessarar ferðar, sérstak-
lega að fá að stökkva á hinum fræga
„Holmenkollen" stökkpalli. Frægur
skíðamaður, Birgir Rut, kom hingar
til lands og var svo hrifinn af að sjá
Nonna stökkva að hann gaf honum
stökkskíðin sín að skilnaði. Þegar
Nonni varð sjötugur var hann sæmd-
ur gullmerki ÍSI fyrir afrek sín.
Auk skíðaáhugans hafði hann
mörg áhugamál, svo sem stanga-
veiði, skotveiði og útiveru almennt,
hann unni náttúrunni, þekkti fugl-
ana af hljóðinu svo að eitthvað sé
nefnt.
Starfsaldur Nonna var langur og
farsæll. Lengst af stundaði hann
bifreiðaakstur, bæði vörubíla og
fólksflutningaakstur. Hann gerði sér
far um að kynnast landinu sem best
og íbúum þess og var hinn snjallasti
leiðsögumaður þeirra sem ferðuðust
með honum.
Um tíma réri hann á trillubátnum
Kristjáni með Valtý mági sínum en
þeir áttu bátinn saman. Nonni var
gæddur einstaklega góðum frásagn-
arhæfíleika og léttir kímni og sagði
oft skemmtilegar sögur af atburðum
sem skeðu á sjónum og víðar. Sein-
ustu starfsárin vann hann hjá Þor-
móði ramma og þótti lagtækur við
hin ýmsu störf.
Allt virtist leika í höndum hans,
vélar, trésmíði svo að eitthvað sé
nefnt.
Nonni var sérstakt snyrtimenni í
öllu sem hann tók sér fyrir hendur.
Börn þeirra Öbbu og Nonna fluttu
öll til Rvk. í fyrstu, en það var þeim
mikið gleðiefni þegar einkadóttirin
Jóhanna flutti heim til Siglufjarðar
með sína fjölskyldu. Það var ánægju-
legt að sjá Nonna með barnabörnun-
um sem hann fékk nú loks að kynn-
ast. Nú var oft gripið í harmonikk-
una og spilað aðallega fyrir börnin
sem höfðu ómælt gaman af.
Elsku Abba mín, nú eru kaflaskil
í lífínu og eins og segir í kvæðinu
sem ég byijaði á:
Liðin að sinni er vor samverustund
síðustu kveðjur með andblænum líða.
Velkomin aftur, er sjáumst vér síðar
sólanna drottinn, oss blessi þann fund.
Ég og fjölskylda mín sendum þér
og allri fjölskyldu þinni okkar inni-
legustu samúðarkveðjur. Góður guð
blessi ykkur öll.
Valey Jónasdóttir.