Morgunblaðið - 14.07.1994, Page 8

8 FIMMTUDAGUR 14. JÚLÍ 1994
FRÉTTIR
Já svona góði, það verður að loka fyrir þverrifuna á þér. Þú færð engan til að trúa því
að Reuter skrökvi , , ,
Ekkja fær ekki dánarbætur frá Dagsbrún
Sækja þarf um félagsað-
ild á sérstöku eyðublaði
Dagsbrún
sérumsína!
V«rVomoniKjf4lo9i& Dooifcwvn vokvr 0H79S ó oð *»l ob ó^au f
oiM ob öogibfút þorfafc wodir«i*> fomilc^q ÍMifóVuWrbrii. fuIlgiW obSd borgor 1Í9
\fannU Wttfvr.X'** wo Utngk : Wife-, v b>otð «1 * 04
«*, W .**>& w. «
<n9*ri»««*<* 70 n-« y**i, «>)» «0 nkw KteVrvw. W.
tK9Ó>bón«MSif U«5M)Vh!W/., rAo «7*óo«,mí «*wk
«*> o*X« «v<f&r* WtJ OrortvUk* «*. **«»-.*.« y^Uk* n>*A*m
@ * i»*W« xir ikluíW)*' fcnríl
Í8t A tnc***1*.» hrwitn «i *^we> »* tfa V-Vdoa»
• fct ISiy.-í*S>j*»í~h"»«ÍW*««So4oo*»
^ A *»1**il» miw Wat*ni** **r* A«i 1» w» fcdaw nt *5 irfiH
/W***™**^. «.«> «Q Ö*- Mi, «,.i; M»<*r>
J nXfir-r wm * þ**nw Ma
jjft Syib«íM««tMc|4v{r>««*»v/> 7*^4: **'^v«20ð*fcjr«ivn *«>«•**
MagvHfcnv. »w. ««* í«rtt faMO- %ijK, t.v«^» 7.Í «*W«i Vw 50».
3g öojrtyii* » cq Mfcyr I í ««ic4O-wt* « fcHnfci. *w 1*»» *>*
1>7,'«*4 rtAtnia. tpisx**}P«rás5> w«« iw «*»!«♦> >nxr> «*i íyt/lii *,■- «1
Ii*j«(W*«»4|»«. <S«i* xk* V«» Jht • «9; íi* oS iSX« 'ÍH«1 i «*«i>Sfcu«
»««« IvfcnHirííwÖriiífciíOímvidotriíjvtjVAÍjjiinfc^jvfc,
cffmvfcoy:
lirtlwiV Dwt-.ýo®- í«i I oi qntZc fc4«r«5i ý*>» vfcvsUii, »>.
% Ovf&>«'>NM'* *«A« fcríAyr^i-w 4./fcí.^wA (Kojkhwo
l*ibi nóoorfc vw>*rwn0<i ó Arfitiofe Wogtiru, tMofg6<« 9, fcpytj»vtt. rái 25633.
Dagsbrúnarmenn!
Tiyggið réttindi ykkar með ftillri félafisaðild.
Heilsíðuauglýsing Dagsbrúnar sem birtist
í Morgunblaðinu 3. febrúar sl. þar sem
Dagsbrúnarmenn eru hvattir til að tryggja
réttindi sín með fullri félagsaðild.
HERDÍS Brynjarsdóttir vakti í
Morgunblaðinu á fimmtudag í síð-
ustu viku athygli á því að þeir sem
greiða stéttarfélagsgjöld til verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar telj-
ast ekki fullgildir félagsmenn
nema þeir hafi sótt formlega um
félagsaðild á þar til gerðu formi.
Halldór Bjömsson, varaformaður
Dagsbrúnar, staðfestir þetta en
segir að félagið hafi gert allt sem
í þess valdi hafí staðið til að upp-
lýsa þá sem hafi greiðsluaðild að
því um mikilvægi þess að gerast
fullgildir félagar.
Tilefni bréfsins var það að Her-
dísi var neitað um dánarbætur
eftir mann sinn sem lést í vinnu-
slysi. Hann hafði greitt stéttarfé-
lagsgjöld til Dagsbrúnar í nokkur
ár samfleytt og stóð hún í þeirri
trú að hann væri skráður félags-
maður. Henni var sagt að hann
hefði ekki verið fullgildur félags-
maður vegna þess að hann sótti
ekki formlega um félagsaðild á
þar til gerðu eyðublaði.
Athygli vakin á ýmsan hátt
Halldór Björnsson segir að
Dagsbrún hafí á ýmsan hátt vakið
athygli þeirra sem hafi greiðsluað-
ild að félaginu á hvað aðalfélaga-
aðild þýði fyrir þá. Það hafí verið
gert í kauptöxtum, með dagblaða-
auglýsingum og persónulegum
bréfum til manna. Umsóknareyðu-
blöð hafi iðulega verið látin fylgja
með þeim bréfum. Auk þess sé
algengt að trúnaðarmenn á vinnu-
stöðum hvetji menn til að fylla út
umsóknareyðublöð og komi þeim
til Dagsbrúnar.
Fullgildir félagar tryggðir
Að sögn Halldórs eru allir full-
gildir félagsmenn Dagsbrúnar
tryggðir og iðgjaldið greitt úr
styrktarsjóði (sjúkrasjóði) félags-
ins. Tryggingafélagið fær lista
yfir fullgilda félagsm.enn einu sinni
í mánuði og nær tryggingin til
þeirra sem eru á listanum hverju
sinni. Greitt er beint úr styrktar-
sjóðnum ef félagsmaður verður
veikur eða fellur frá eftir sjötugt.
Skiptir þá ekki máli hvort hann
er fullgildur félagsmaður eða ekki,
aðeins hvort hann hefur greitt í
sjóðinn. í lögum um sjóðinn er
heimild til stjórnar að greiða úr
honum vegna einstakra
tilvika. Halldór segir að
það hafi verið gert í til-
viki Herdísar og eitt
bótatímabil verið greitt
út eða 150 daga tímabil.
Réttindi og fríðindi
með aðalfélagaaðild
Fullgildir félagsmenn
Dagsbrúnar eru slysa-
og líftryggðir, þeir fá
afslátt á flugi, bæði inn-
anlands og milli landa,
afslátt á ýmsum hótel-
um og matsölustöðum,
aðgang að sumarhúsum
félagsins og hafa at-
kvæðisrétt á fundum
þess svo eitthvað sé
nefnt. „Allflest félögin
innan ASI eru með þetta
ákvæði og ég er alfarið
á móti því að því verði
breytt, það væri skref
afturábak. Menn verða
að gera sér grein fyrir
því hvað fylgir fullgildri
félagsaðild. Það sem
ruglar fólk er að það er
tekið sjálfkrafa af laun-
um þess í tölvukerfum
fyrirtækja og þess
vegna fínnst því eðlilegt að það
verði sjálfkrafa aðalfélagar. Manni
þykir afskaplega sárt að þetta
skyldi koma upp en ég held að það
sé ekki hægt að segja að við höfum
ekki staðið okkar plikt,“ segir
Halldór.
Halldór segist hafa orðið var
við mikil viðbrögð við bréfí Herdís-
ar í Morgunblaðinu, mikið hafi
verið hringt á skrifstofu Dags-
brúnar og menn hafi komið þang-
að og gengið formlega frá félags-
aðild.
MORGUNBLAÐIÐ
Mikið um að vera í Þjóðminjasafninu
Safnið hefur liðið
fyrir neikvæða um-
fjöllun í fjölmiðlum
Þór Magnússon
jóðminjasafnið
hefur verið í kast-
ljósi fjölmiðla
undanfarnar
vikur. Safnið hefur hafið
mikið átak til að kynna
starfsemi sína um allt land.
Nýlega var t.a.m. haldinn
hátíðlegur sérstakur þjóð-
minjadagur um land allt. Á
sama tíma hafa forstöðu-
menn þess neyðst til að
loka safninu vegna við-
gerða. Settar hafa verið
fram kenningar um að
nokkrir munir þess séu
„falsaðir" og loks hafa full-
yrðingar um að ómetanleg-
ar þjóðminjar hafi horfið
litið dagsins ljós. Blaða-
manni Morgunblaðsins lék
forvitni á að vita hvort Þór
Magnússon þjóðminjavörð-
ur teldi að með fullyrðing-
um um „fölsun“ og hvarf þjóð-
minja væri ósæmilega vegið að
stofnuninni?
„Mér finnst að í allri þessari
fjölmiðlaumræðu hafi margt
slæmt orð fallið um safnið. Látið
hefur verið að því liggja að stofn-
unin vilji hefta rannsókn á silfur-
sjóðnum og sýni slíkri rannsókn
skeytingarleysi. Safnið geldur
þessarar umræðu ákaflega mikið.
Þjóðminjasafnið er með elstu og
virtustu stofnunum landsins og
þegar svo neikvæð umfjöllun á
sér stað er hætta á að safnið fái
að kenna á því í hugum almenn-
ings.“
- Getur það verið að silfur-
sjóðurinn sé falsaður?
„Eg hef ekki viljað nota orðið
fölsun í þessu samhengi. Forsag-
an er sú að á sínum tíma skrifaði
ég grein um fund silfursjóðsins í
árbók Fornleifafélagsins. í heild
virtist hann keimlíkur álíka sjóð-
um sem fundust höfðu í ná-
grannalöndunum. Þó að greinar-
gerð mín hafí verið takmörkuð
vorum við Kristján Eldjárn sem
var ritstjóri árbókarinnar ekki í
vafa um niðurstöðurnar, að þetta
væri víkingaaldarsjóður. Síðan
hafa ábendingar komið fram um
að ekki væri allt með felldu. Ég
stóð þó fast í minni trú en tek
fram að öllum er fijálst að rann-
saka muni úr silfursjóðnum sem
til þess hafa getu rétt eins og
aðra muni af safninu."
- Hvert er álit þitt á rannsókn
dr. Campbells á silfursjóðnum?
„Ég get ekki farið neinum orð-
um um rannsóknina sem slíka eða
rannsóknaraðferðir
hans. Það er þó margt
sem kemur á óvart í
niðurstöðum hans. Til
að mynda fæ ég ekki
skilið hvernig gamlir
munir og nýlegir geta
hafa blandast saman. Hann
kemst að þeirri niðurstöðu að
megin hluti sjóðsins sé frá vík-
ingaöld en nokkur hluti nýlegur.
Á þessu fæ ég enga skýringu.
Það verður að hafa í huga að
þessi rannsókn felur ekki í sér
endanlegar niðurstöður. Hann
bendir á þetta í skýrslu sinni og
telur rétt að fleiri rannsökuðu
munina.“
- Verður sannreynt hvort
munirnir eru „ falsaðir“ eða ekki?
„Það verður að sjálfsögðu gert
og um það hafa komið tilmæli frá
menntamálaráðuneytinu. Líklega
verður fleiri en einn fræðimaður
fenginn til að rannsaka gripina.
- Hafa Ijölmiðlar farið offari í
þessu máli?
„Það fer ekki hjá því. Fjölmiðl-
ar hafa t.d. áreiðanlega kynt und-
► ÞÓR Magnússon er fæddur
á Hvammstanga árið 1937.
Hann lauk stúdentsprófi árið
1958 frá MR og kandídats-
prófi í fornleifa- og þjóðhátta-
fræði frá Uppsalaháskóla árið
1963. Að námi loknu hóf hann
störf á Þjóðminjasafninu sem
safnvörður en varð þjóðminja-
vörður árið 1968.
ir að menn urðu óvægnir í orðum
um það sem fjölmiðlar kalla föls-
un. Mér fannst eins og silfursjóð-
urinn væri aðeins smáatriði í
þessu máli.“
- Hver er skýring þess að þjóð-
minjar hafa horfið af safninu?
„Það er sennilega ekkert safn
í heiminum sem ekki verður því
að glata munum úr eigu sinni og
á því er ekki ein skýring. í fyrsta
lagi eiga gestir safna það til að
hnupla munum. Þetta er alkunna
og við höfum lent í því eins og
önnur söfn. Fyrir kemur að hlutir
komi aftur þegar viðkomandi hef-
ur iðrast gjörða sinna eins og
gerðist fyrir fáeinum árum með
lítinn hlut sem sendur var í pósti.
Þá geta hlutir einnig glatast þeg-
ar þeir eru lánaðir á sýningár.
Svo kemur það einnig fyrir að
hlutir „týnist“ innanhúss. Þá hef-
ur hlutur verið settar á annan
stað en þeir eiga að vera. Ég
ætla að flestir hlutir hafi týnst á
þennan hátt. Í dag „fannst" t.d.
merkur innsiglishringur sem við
höfðum saknað í alllangan tíma,
en hafði verið lagður á rangan
stað. Því miður virðast fjölmiðlar
hafa gert úr þessu
hvarfi þjóðminja úlf-
alda úr mýflugu. Ég
fullyrði að aðeins örfáir
hlutir hafa týnst varan-
lega. Óvönduð umfjöll-
un getur verið mjög
bagaleg fyrir safnið. Hætta er á
að fólk glati trausti til safnsins
og feli því ekki dýrmæta hluti til
varðveislu ef það heldur að safnið
sé glatkista."
- Hvað er framundan í starfi
Þjóðminjasafnsins?
„Nú fara fram umfangsmiklar
viðgerðir á húsi safnsins þannig
að við neyddumst til að loka því.
Það er lán í óláni að okkur gefst
tækifæri til að gera eins konar
birgðakönnun, skrá muni á ný
og merkja þá. Ég minni þó á að
starfssvið safnsins er mjög víð-
tækt. Við störfum um allt land
og sinnum ýmsum rannsóknum
og viðhaldi á merkum húsum
safnsins. Mjög víða fara fram
viðgerðir húsa og eru þær mjög
fjárfrekar. Helst vildum við
bjarga fleiri gömlum húsum.“
Flestar þjóð-
minjar „glat-
ast“ innan-
húss