Morgunblaðið - 23.12.1994, Blaðsíða 32
32 FÖSTUDAGUR 23. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matgerð
Hátíð ljóssins
„Þegar ljósið aftur skín og áfram hækkar
sól höldum við kristnir menn heiiög jól,“
segir Kristín Gestsdóttir og gefur okkur
uppskriftir af gómsætum jólamat.
s
AMKVÆMT júl-
íanska tímatalinu er
13. desember stysti
dagur ársins, en
þann dag halda margir Lúsíu-
hátíð, þar sem Lúsía ber kerti
á höfði sér til að minnast
ljóssins. En samkvæmt okkar
tímatali, hinu gregoríska er
stysti sólardagur 21. desem-
ber. Sá siður að minnast Ijóss-
ins er gamall í sögunni, en
jólin eru að sjálfsögðu sér-
Staklega hátíð ljóssins á ís-
landi þar sem skammdegis-
myrkrið er svo mikið. Við
prýðurn og hreinsum heimili
okkar og veitum birtu inn í
þau og notum mikið af kert-
um. Utandyra eru hús og
blokkir víða alþaktar ljósum
og gluggar uppljómaðir með
7 arma ljósastjökum sem lýsa
upp úti og inni. Áður fyrr
þegar ljósmeti var af skomum
skammti, var reynt að sjá til
þess að allir fengju sitt kerti
og era margar sagnir um þá
gleði sem kertaljósið veitti
bamssálinni.
Mikið er talað um streitu
og kaupæði fyrir jólin. Vafa-
laust er það sums staðar mikið en
undirbúningstími jólanna með
hæfilegri streitu og hóflegum gjöf-
um er einmitt svo skemmtilegur.
Hann byggir upp spennu sem
slaknar á í hinni miklu fagnaðarhá-
tíð jólanna, sem hér á landi hefst
kl. 18 á aðfangadagskvöld, þegar
fjölskyldur reyna að halda hátíð
saman. Von mín er sú að sem flest-
ir fái notið jólanna með fjölskyldum
sínum.
Gleðileg jól.
Rjúpnabringur með
týtuberjasultu
6 rjúpnabringur
50 g smjörlíki
1 tsk. salt
nýmalaður pipar
1 dl madeira, sérrí, rifs- eða trönu-
beijasaft
1 dl týtubeijasulta
50 g hreinn ijómaostur
10 val- eða pecanhnetur
5 mandarínur
5 rauð eða hvít jólakerti
1. Saxið hneturnar, ristið smá-
stund á þurri pönnu. Geymið.
2. Takið læri og háls af ijúpun-
um. Stingið síðan beittum hníf eða
Dunar hvalfing, drottins orðs
Drag þú skó af fótum þínum!
Himinn opnast, hljó&nar storíi,
hjörtun fagna kóngi sínum.
Einast sálir æíatu tign
innan þessara helgu virkja.
Ver&ur bjóðin vís og 5kyggn,.-‘
víg<5 sg Guði atjórn og kirkja.
MagnúsTGíölasbn.
skæram upp með bringubeininu
og losið beinið frá en látið væng-
endann vera með. Losið litla
bringuvöðvann sem liggur uppvið
bringubeinið frá. Hreinsið sarp og
fóarn.
3. Setjið hálsa, fóarn, lifur og
hjörtu í pott ásamt 'h lítra af vatni.
Bijótið beinin og setjið saman við.
Sjóðið við hægan hita í 1 klst.
Geymið ijúpnalærin og notið síðar.
4. Steikið bringurnar í þrennu
lagi, skiptið smjörlíkinu samkvæmt
því. Steikið litlu bringuvöðvana
sér. Stráið salti og pipar yfír kjöt-
ið þegar þið takið það af pönn-
unni. Setjið í einfalt lag í bökunar-
pottinn eða í ofnskúffuna. Hellið
madeira, sérrí, rifs- eðatrönubeija-
saft yfír.
5. Hitið ijómaostinn örlítið, t.d.
í örbylgjuofni. Hrærið týtubeija-
sultu saman við hann. Smyijið
ijúpnabringurnar með þessu. Setj-
ið lok á steikingarpottinn eða setj-
ið álpappír yfír ofnskúffuna.
6. Hitið bakaraofn í 180°C,
blástursofn í 170°C, setjið bríng-
urnar í miðjan ofninn og bakið í
45 mínútur.
7. Raðið ijúpnabringunum fal-
lega á stórt fat, meijið hneturnar
örlítið og stráið yfir.
8. Afhýðið mandarínurnar en
skiljið eftir smáhring af berki neðst
á þeim svo að iaufin haldist sam-
an. Flettið laufunum síðan í sundur
og stingið kerti ofan í laufin, sjá
mynd.
Sósan: Setjið síað soðið í
pott, búið til hveitihristing og
jafnið þunna sósu. Látið sjóða
við mjög vægan hita í 5 mín-
útur. Dekkið með örlitlum
sósulit. Síið soðið í steikinga-
pottinum og setjið saman við.
Setjið madeira og þeyttan
ijóma í sósuna.
Meðlæti: Soðnar eða brún-
aðar kartöflur, soðið græn-
meti og rauðkál.
Trifli
U.þ.b. 150 g makrónukökur
l‘/2 dl jarðarbeijasulta
1 hálfdós niðursoðin jarðarber
l‘/2 dl sérrí yfir makrónukök-
urnar (eða jarðarbeijasafí)
6 dl ijómabland (mjólk og
ijómi til hehmnga)
1 vanillustöng eða ‘4 tsk.
... vanilludropar
'/2 dl sém' saman við matar-
límið
7 eggjarauður
4 eggjahvítur
3 lh msk. sykur
8 blöð matarlím
1 dl ijómi + nokkur fersk
jarðarber til skreytingar
1. Raðið makrónukökum á
botninn á flatbotna glærri
skál. Hellið sémi eða jarðarbeija-
safa yfir og látið blotna vel.
2. Meijið jarðarberin í dósinni
örlítið með gaffli og setjið saman
við sultuna. Smyrjið þessu yfír
makrónukökurnar. Þeytið eggja-
rauður með sykri.
4. Kljúfíð vanillustöngina, skafíð
komin út í ijómablandið og setjið
í pott. Hálffyllið eldhúsvaskinn af
köldu vatni.
Látið ijómablandið sjóða, takið
af hellunni og hrærið eggjarauð-
umar út í. Bregðið pottinum á
heita helluna og látið suðuna tæp-
lega koma upp, en þetta þarf að
þykkna sem gerist við suðumark.
(Ef þetta sýður skilja eggin sig.)
Hrærið vel í á meðan. Hafíð hröð
handtök og skellið pottinum strax
ofan í vatnið í vaskinum og hrærið
í þar til mesti hitinn er rokinn úr.
5. Leggið matarlímið í bleyti í
kalt vatn í 5 mínútur. Bræðið síðan
í íláti yfír gufu, hellið síðan út í
ijómablandið. Kælið þar til þetta
er við að hlaupa saman, hellið þá
yfir makrónukökumar í skálinni.
Látið stífna í kæliskáp. Skreytið
með ijóma og ferskum jarðarbeij-
MIIMNINGAR
ÞOREY SIGURROS
ÞÓRARINSDÓTTIR
+ Þórey Sigurrós Þórarins-
dóttir, að jafnaði nefnd
Rósa, fæddist á Sólheimum á
Óbótatanga í Ögurvík við ísa-
fjarðardjúp 14. febrúar 1931.
Hún lést á heimili sínu í
Reykjavík 12. desember síðast-
liðinn og fór útför hennar
fram frá Fossvogskirkju 16.
desember.
SUMARIÐ er liðið, tíminn sem
rósirnar springa út og skarta sínu
fegursta. Haustið er komið með
frosti og hörku og rósirnar fella
fallegu biöðin sín. Sumarið, tíminn
hennar Rósu okkar, er liðið, haust-
ið gengið í garð og Rósin okkar
er dáin. En við munum hana eins
og hún stóð í blóma sínum. Barátt-
unni við krabbann er lokið. Hún
lést á heimili sínu og var það henni
mikils virði að fá að ljúka barátt-
unni þar. Hún naut þar ómetanleg-
an styrk og hjálp. Kæru frænkur
sem studduð hana svo sterklega
síðustu skrefin yfir móðuna mikla,
ég veit að Rósa er ykkur óendan-
lega þakklát. Það gerðuð henni
kleift að fá síðustu ósk sína upp-
fýllta að kveðja á heimili sínu.
Eg man eftir Rósu frá því ég
var barn á Isafirði. Hún kom oft
vestur í heimsókn og til að passa
strákana þeirra ínu frænku og
Úlfars. Við kölluðum hana ávallt
Rósu ömmu því amma dó snemma
frá okkur og stóðum við lengi í
þeirri meiningu að Rósa væri
amma okkar. En það gefur rétta
mynd af Rósu því þó svo hún hafi
ekki eignast börn sjálf eru þau ófá
börnin sem hún á svo mikið í og
mörgum fínnst þau eiga svo mikið
í Rósu. Hún var sérstaklega næm,
góð, hlý og gefandi kona.
Ég kynntist Rósu síðan á ný er
ég dvaldi meira í Reykjavík. Þá
komst ég að því að hún spáði í
bolla og var nokkuð fær í því. Ég
kíkti því annað slagið í kaffí á
Eiríksgötuna og hvolfdi bolla. Hún
hafði ávallt frá einhveiju skemmti-
legu að segja úr bollanum, ein-
hveijum ævintýrum. Hún kenndi
manni að líta á björtu hliðar lífs-
ins. Hún gerði aldrei kröfu til ann-
arra um að fá eitthvað í staðinn.
Við hittumst á ættarmóti í
Reykjanesi í fyrrasumar. Fengum
okkur göngutúr, arm í arm eftir
göngustíg í sveitinni, eitt friðsælt
kvöld í átt að tunglinu. Hún spurði
ávallt af áhuga um drauma mína
og framtíðaráform og var mikið í
mun að fylgjast með hvort manns-
efnið væri fundið. Allar samræður
endaði hún með: Þú finnur hann
þar.
Ég og Sigþór bróðir heimsóttum
hana á sjúkrahúsið í nóvember og
færðum henni jólarós með von um
Eymundsson
S r () I N S I T T 18 7 1
Melsiilulisti
1 ■ Að_el.sK9 gr ijfa_
2. Sniglaveislan <~J:
3. Fólk og firnindi
4. Enn fleiri athuganir Berts
5. Grandavegur 7
6. Óskars saga
Halldórssonar
7. NBA-stjörnurnar
8. í luktum heimi
ð. Amó Amas
10. Ævinlega
Hans Kristián Árnason
Ólafur Jóhann Ólafsson
Ómar Ragnarsson
Anders Jacobsson og
Sören Olsson
Vigdís Grímsdóttir
Ásgeir Jakobsson
Eggert Þór Aðalsteinsson
og Þórlindur Kjartansson
Fríða Á. Sigurðardóttir
Þorgrímur Þráinsson
Guðbergur Bergsson
samkvæml uvjiisíii sölutöliim 18. des.
■ NÝLEGA afhentu fyrirtæki í
Borgarkringlunni Þóri Jónssyni
og fjölskyldu vöruúttekt og vörur
fyrir um 190.000 krónur. Þórir og
ijölskylda misstu heimili sitt í bruna
8. desember sl. Fjölskyldan átti að-
eins þann fatnað sem hún stóð í. Á
þessum tíma voru flestir farnir að
huga að jólaundirbúningi en draumi
Morgunblaðið/Sverrir
þeirra var svipt burtu í einni andrá.
Með þessari gjöf vilja kaupmenn í
Borgarkringlunni reyna að íétta að-
eins undir með fjölskyldunni svo hún
geti átti þægileg jól, segir í frétt frá
Borgarkringlunni. Á myndinni af-
hendir Pétur Steinn Guðmundsson,
markaðsstjóri Borgarkringlunnar,
Þóri og fjölskyldu glaðninginn.
að rósirnar fengju að fylgjast að
yfír. Hún var þá mjög andlega
hress en dagamunur var á henni
og hittum við á mjög góðan dag
og munum hana því eins og hún
best gat látið. Þrátt fyrir veikindin
var hún jafn hlý og skemmtileg
og gat gefið ótakmarkað af sér
án þess að þiggja í staðinn. Elsku
Rósa, við hugsum til þín er við
sjáum slíkar jólarósir á borðum
yfír hátíðarnar og vitum að hún
situr þar á meðal okkar, þögul.
Sumar sálir eru svo gefandi að
þær eru ómissandi á meðal okkar.
Slíka sál er sárt að missa þó við
vitum að hún enn hér meðal okkar
og umvefji okkur með allri sinni
hlýju og við fínnum það ef við
hugsum nógu sterkt.
Það hefur eflaust verið léttir
fyrir hana að fá að fara í friði og
ró. Hún er nú komin í góðra vina
hóp meðal ömmu, afa og allra
hinna á himnum sem taka hlýlega
á móti henni. Ég efast ekki um
að þar er fjör yfir kaffíbollum eins
og andrúmsloftið var þeirra á með-
al á árum áður og eflaust er enn
mikið spáð í bolla um hvað koma
skuli. Við höldum áfram er við
hittumst þar. Sigga amma mín
getur líklega spáð í bolla fyrir þig
eins og þú gerðir fyrir mig, elsku
frænka.
Fjölskylda mín kveður þig í
hinsta sinn.
Þín Sigrún Sig.
Þórey Sigurrós Þórarinsdóttir
hét hún fullu nafni, vinkonan okk-
ar sem hefur nú kvatt okkur í jarð-
neska lífínu.
Með nokkrum kveðjuorðum
langar okkur, skóla- og fermingar-
systur, að minnast Rósu vinkonu
okkar. Æskuminningarnar hrann-
ast upp í leik og starfi og skóla-
göngu á ísafirði. Rósa var ætíð
hrókur alls fagnaðar í samhentum
og góðum vinahópi. Þar bar aldrei
skugga á þó að Ieiðir skildi um
tíma.
Við vorum fæddar 1931 og á
þremur vikum er Rósa sú þriðja
sem kveður úr hópnum. Hinar voru
Kristín Pétursdóttir og Margrét
Magnúsdóttir. Nú eru sautján fé-
lagar úr okkar hópi farnir.
Á næsta ári eru fimmtíu ár Iiðin
frá fermingardegi okkar, 1945.
Af því tilefni hafa nokkrar ferm-
ingarsystur komið saman til skrafs
og ráðagerða um það hvort fara
eigi til Isafjarðar á komandi vori
og var Rósa með okkur í nokkur
skipti. Hún hafði kennt sér þess
sjúkdóms, sem ekki varð við ráðið,
en hún var ákveðin í að gefast
ekki upp. Rósa ætlaði aldeilis að
fara með okkur til ísafjarðar í vor.
Minnisstæð er okkur ferðin nú
í september þegar tólf fermingar-
systur fóru í útilegu í Hraunborg-
ir. Gladdi það okkur mjög að Rósa
var nógu hress til að fara með
okkur og er ferðin öllum ógleyman-
leg. Þó að leiðir hafi skilið um tíma
eru æskutengslin svo sterk að það
er eins og við höfum alltaf verið
saman.
Hún Rósa okkar var alltaf sama
vinkonan, hláturmilda, skemmti-
lega stelpan. Það sem einkenndi
hana öðra fremur var trygglyndi
og hjálpsemi alls staðar.
Við kveðjum þig nú, elsku Rósa,
og þökkum þér samfylgdina og
allar góðu stundirnar í æsku á
ísafirði. Samúðarkveðjur sendum
við systur þinni og bróður, svo og
systkinabörnunum sem þú unnir
svo heitt.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Skóla- og fermingarsystkini
frá ísafirði.