Morgunblaðið - 31.01.1995, Qupperneq 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 31. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Reglugerð um verðjöfnunargjöld á
unnar vörur úr landbúnaðarhráefni
Verðjöfnunar-
gjöld geta orð-
ið allt að 60%
LANDBÚNAÐARRÁÐHERRA hefur gefið út reglugerð um verðjöfnunar-
gjöld sem leggjast eiga við út- og innflutning á unnum vörum sem inni-
halda landbúnaðarhráefni, og geta gjöldin orðið að hámarki 60%. Annars
vegar er um að ræða þann vörulista sem ísland hefur gert fríverslunar-
samninga um. Þar er um að ræða vörur sem eru fijálsar í innflutningi
með verðjöfnunargjöldum, en undir þetta falla t.d. íblandaðar jógúrttegund-
ir, sósur, súpur, deigvara með kjötinnihaldi o.fl. íslenskir framleiðendur
fá samskonar greiðslu á sambærilegar vörur við útflutning.
Hins vegar er um að ræða unnar vörur sem ekki eru á fríverslunarlist-
anum, þ.e. fullunna eða forsoðna kjötrétti, t.d. pylsur, fiskrctti sem inni-
halda t.d. smjör, undanrennuduft eða ost. Hvað þessar vörur varðar nema
verðjöfnunargreiðslumar að hámarki sem svarar til 60% af þunga endan-
legu vörunnar, en miðað er við verðjöfnun á hráefninu.
Arekstur í
Hvalfirði
DRÁTTARBÍLL með aftanívagn, á
suðurleið, lenti í árekstri við 20
manna hópferðabíl sem var á Ieið
norður í brekkunni ofan við hval-
stöðina í Hvalfirði um kl. 10 í gær-
morgun.
Tíu farþegar voru í hópferðabíln-
um og var ein kona flutt til læknis-
skoðunar en talið var að um minni-
háttar meiðsli væri að ræða. Mjög
mikil hálka var á veginum sem lok-
aðist fyrir umferð stórra bifreiða á
annan klukkutíma vegna áreksturs-
ins. Dráttarbíllinn var ökufær eftir
áreksturinn en töluverðar skemmdir
urðu á hópferðabílnum og þurfti
að draga hann burtu.
Halldór Blöndal sagði reglugerð-
ina vera sjálfsagða þar sem nú
væri meira frjálsræði í innflutningi
en verið hefði, m.a. vegna þátttöku
í GATT og fríverslunarsamninga
sem gerðir hafa verið.
„Það hefur verið töluvert beðið
eftir þessari reglugerð meðal ann-
ars vegna þess að ýmis matvælafyr-
irtæki hafa verið að hasla sér völl
á erlendum samkeppnismarkaði og
hafa þurft á samsvarandi stuðningi
að halda eins og samkeppnisaðilar
þeirra njóta erlendis. Þetta er því
stuðningur við matvælaiðnaðinn
hérlendis, en það er mikilvægt að
innlendur matvælaiðnaður búi að
þessu leyti við sambærileg kjör og
eru I nágrannalöndum okkar. Það
má ekki gleyma því að landbúnað-
arvörur sérstaklega til útflutnings
njóta gífurlegra styrkja erlendis,
og þar eru líka hömlur og þröskuld-
ar við innflutningi," sagði Halldór.
Morgunblaðið/Björn Blöndal
HALLDÓR Gíslason ásamt Þór Magnússyni, fulltrúa björgunardeildar Slysavarnafélags íslands, ásamt
labradorhvolpunum og Dimmu á kveðjustund í Höfnum í gær.
Gáfu Slysavarnafélaginu þrjá hvolpa
Verða þjálfaðir á

Höfnum. Morgunblaðið.
„VIÐ ERUM innilega þakklátir
fyrir þessa gjöf og nútekur al-
varan við þjá þeim. Hvolparnir
fara allir vestur þar sem þeir
verða þjálfaðir sem leitarhundar.
Það er þegar búið að fá heimili
fyrir tvo, í Hnífsdal og á Patreks-
firði — og vonumst við til að
þriðji hvolpurinn fari til Súðavík-
ur,“ sagði Þór Magnússon, full-
trúi björgunardeildar Slysa-
varnafélags Islands, þegar hann
tók við þrem labradorhvolpum
sem félaginu voru gefnir af fjöl-
skyldu í Höfnum í gær.
Eigandi hvolpanna, sem eru
fjögurra mánaða, er Halldór
Gíslason, átta ára Hafnabúi sem
komst í fréttir í desember 1993
eftir að hann hafði sloppið á
ævintýralegan hátt eftir að hafa
orðið undir bíl og dregist með
honum um 70 metra vegalengd.
Móðir hvolpanna heitir Dimma,
hún er fjögurra ára og eignaðist
tíu hvolpa í október sl., þar af
voru sjö tíkur og þrír hundar
sem nú fá væntanlega nýtt hlut-
verk. Gísli Hjálmarsson faðir
Halldórs sagði að Dimma væri
bæði skynsöm og dugleg. Hún
hefði mikla hæfileika og þá sér-
staklega til leitar þó hún hefði
ekki fengið neina sérstaka þjálf-
un.
Eftir að Þór Magnússon hafði
tekið við hvolpunum í gær lá
leið þeirra til Reykjavíkur þar
sem þeir áttu að fara í nákvæma
læknisskoðun hjá dýralækni og
í dag var fyrirhugað að senda
tvo þeirra vestur og verður
fyrsti áfangastaður þeirra ísa-
fjörður.

Sjúkrahúsið á Akranesi
Vongóðir
um lausn
FORSVARSMENN hjúkrunarfræð-
inga og ljósmæðra á sjúkrahúsinu á
Akranesi funduðu í gærkvöldi með
stjóm sjúkrahússins og að fundinum
loknum voru báðir aðilar vongóðir
um að lausn væri í sjónmáli.
Þessar stéttir hafa litið svo á að
með uppsögn ráðníngarsamnings
þeirra hafi þeim verið sagt upp störf-
um frá og með 1. febrúar. Guðrún
Hróðmarsdóttir, forsvarsmaður
hópsins, sagði eftir fundinn í gær-
kvöldi að þeim hefði verið boðið að
vinna áfram á óbreyttum kjörum, en
ráðningarsamningurinn yrði ekki
endumýjaður. Hún sagði að hópurinn
myndi funda í hádeginu í dag og þá
myndi niðurstaðan ráðast, en hún
væri vongóð um að deilan væri leyst.
Um 200 sérfræðingar skila inn uppsögnum á samningi við TR
„ígildi þess að sérfræð-
ingar leggi niður störf “
SÉRFRÆÐINGAR í Læknafélagi Reykjavíkur, sem starfa eftir samningi
félagsins við Tryggingastofnun ríkisins, gáfu í fyrradag stjórn félagsins
heimild til að segja upp samningnum, setji heilbrigðisráðherra á tilvísana-
skyldu að nýju. Einnig skilaði þorri fundarmanna, á milli 160 og 170
manns, einstaklingsbundnum uppsögnum á samningnum við TR til samn-
inganefndar félagsins og var nefndinni falið að meta hvort hún legði
fram þessar uppsagnir nú eða síðar. Sighvatur Björgvinsson heilbrigðis-
ráðherra segir að staðfesti sérfræðingar í Læknafélagi Reykjavíkur ein-
staklingsbundnar uppsagnir á samningi sínum við Tryggingastofnun ríkis-
ins, séu þeir að segja sig frá öllum viðskiptum við stofnunina.
Verslunarráð mótmælir
breytingn á prentfrelsi
VERSLUNARRÁÐ íslands telur að
ákvæði frumvarps um breytingu á
stjórnarskrá íslands þar sem fjallað
er um prentfrelsi feli í sér tilræði við
grundvallarmannrétti í lýðræðisríki.
Með frumvarpsgreininni sé verið að
opna fyrir ritskoðun bakdyramegin.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að 73.
grein stjórnarskrárinnar verði breytt.
Núgildandi grein hljóðar svona:
„Hver maður á rétt á að láta í ljós
hugsanir sínar á prenti; þó verður
hann að ábyrgjast þær fyrir dómi.
Ritskoðun og aðrar tálmanir fyrir
prentfrelsi má aldrei í lög leiða.“
Formenn þingflokkanna leggja til
að greininni verði breytt og hún hljóði
þannig: „Allir eru frjálsir skoðana
sinna og sannfæringar. Hver maður
á rétt á að láta í Ijós hugsanir sínar,
en ábyrgjast verður hann þær fyrir
dómi. Ritskoðun og aðrar sambæri-
legar tálmanir á tjáningarfrelsi má
aldrei í Iög leiða.
Framangreind ákvæði standa ekki
í vegi því að með lögum má setja
tjáningarfrelsi skorður 1 þágu alls-
heijarreglu eða öryggis ríkis, til
vemdar heilsu eða siðgæði manna
eða vegna réttinda eða mannorðs
Verslunarráð leggst mjög hart
gegn þessari síðustu málsgrein í
umsögn sinni um frumvarpið. Ráðið
segir að ákvæðið sé of víðtækt, opið
og óljóst. Hægt sé að túlka hugtökin
„allsheijarregla", „öryggi ríkis“,
„heilsa“, „siðgæði", „réttindi ann-
arra“ og „mannorð annarra" á ýmsa
vegu. '
Verslunarráð leggst einnig gegn
því að í stjórnarskrá sé veitt heimild
til þess að takmarka erlenda eignar-
aðild að erlendum atvinnufyrirtækj-
um. Fagnað er hins vegar ákvæðum
frumvarpsins um félagafrelsi.
Sighvatur sagði að þá greiði
stofnunin ekki neitt það sem sérfræð-
ingar framkvæmi, svo sem ávísun á
lyf, rannsóknir, röntgenmyndatökur
o.s.frv. Komi til staðfestingar, telji
hann það ígildi þess að sérfræðingar
leggi niður störf, þ.e. efni til verk-
falls í íslensku heilbrigðiskerfi.
Lokasvar sérfræðinga
Sérfræðingar sem skila inn reikn-
ingum til TR eru um 350 á landinu
öllu og kveðst Gestur Þorgeirsson,
formaður LR, reikna með að mikill
meirihluti þeirra eða nánast allir segi
samningnum upp. Gestur segir þessa
niðurstöðu fundarins lokasvar sér-
fræðinga til að mótmæla áformum
heilbrigðisráðherra um upptöku til-
vfsanakerfisins. Komi uppsögn til
framkvæmda, reikni hann með að
flestir sérfræðingar muni eftir sem
áður taka við sjúklingum.
„Sjúklingar þyrftu þá að greiða
fullt gjald, en síðan kæmi í Ijós hvort
menn njóta sjúkratrygginga í landinu
eða ekki. Við erum að vona að ráð-
herra sjái að sér og setji málið í frek-
ari skoðun. Yfirlýst markmið hans
eru að spara fé annars vegar og
auka samskipti lækna hins vegar.
Við teljum að óvíst sé að þessi mark-
mið náist með tilvísanaskyldu og
gagnrýnum harkalega að ekki hefur
verið gerð hagkvæmniathugun á
kerfinu, áður en ráðist var í jafnrót-
tækar breytingar á því og nú er lag
til,“ segir Gestur.
Heilbrigðisráðherra segir að þai
skilaboð sem felast í heimild sérfræð
inga til samninganefndar, sýni
hnotskurn um hvað deilan snýst
„Verði tekið upp tilvísanakerfí, viljí
þeir ekki vinna fyrir íslenska hei!
brigðiskerfið, sem þýðir einfaldlegí
að þeir vilja ekki að sjúklingar þeirri
njóti nokkurrar fyrirgreiðslu hjá TR
Menn sjá þá í hendi sér hvort velferi
og hagsmunir sjúklinga búa þar a<
baki. Það er í sjálfu sér allt í lag
að þeir starfi án TR við vitjanir sín
ar, en kostnaður við rannsóknir of
annað slíkt getur oltið á tugum þús
unda króna. Þeir eru einfaldlega a<
segja við sína sjúklinga; vegna þesi
að við fáum ekki að starfa áfran
eins og okkur dettur í hug, ætlun
við að láta ykkur um að borga þetti
aljt saman sjálfa. Ég sé ekki hvernþ
séffræðingur með stofurekstur getu:
starfað við þær aðstæður að geti
ekki vísað sjúklingum sínum á þjón
ustu tryggingakerfísins, hvorki hjí
öðrum læknum né rannsóknir of
skoðanir," segir Sighvatur.
Heilbrigðisráðherra segir að þess
viðbrögð sérfræðinga breyti engu un
áform ráðuneytisins um tilvísana
kerfið. Þá yrðu íslensk heilbrigðis
yfirvöld orðin varnarlaus gegn að
gerðum af slíku tagi, og gætu át
von á að aðrir sem starfa fyrir TI
grípi til sömu úrræða.