Morgunblaðið - 22.03.1995, Qupperneq 34

Morgunblaðið - 22.03.1995, Qupperneq 34
34 MIÐVIKUDAGUR 22. MARZ 1995 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ SVEINN HALLDÓR JÓNSSON + Sveinn Halldór Jónsson var fæddur á Hólum í Fljótum 28. janúar, 1899. Hann lést á Sjúkrahúsi Sauðárkróks 10. mars síðastliðinn. Foreldrar hans voru hjónin Jón Her- mannsson bóndi á Reykjarhóli í Fljótum, d. 1920, og Viktoría Lilja Sveinsdóttir, d. 1933. Systkini Sveins sem öll eru lát- in voru: Hermann Steinn f. 1892, var kvæntur Petru Stef- ánsdóttur; Gubjörn Guðni, f. 1894, var kvæntur Jóhönnu Stefánsdóttur; og Guðbjörg Margrét, f. 1902, var gift Jóni Guðbrandssyni. Sveinn kvæntist Guðrúnu Sveinsdóttur frá Lundi í Fljót- um árið 1928. Foreldrar hennar voru Sveinn Steinsson bóndi á Lundi, d. 1914, og Sigurbjörg Jóhannesdóttir, d. 1920. Sveini og Guðrúnu auðnaðist að koma fimm börnum á legg. Þau eru: Lilja, sambýlismaður hennar var Baldur Björnsson; Þuríður Ásdís húsfreyja, gift Róbert Róbertssyni bílstjóra; Sigur- björg húsfreyja, gift Zophan- íasi Frímannssyni bónda; Guð- mundur húsasmíðameistari, sambýliskona hans er Sigríður Burny, hann var kvæntur Erlu N. Jóhannesdóttur; og Trausti bóndi, kvæntur Sigurbjörgu Bjarnardóttur. Börn Lilju og Baldurs eru Karl Lindal verka- maður, Borgþór vélstjóri og Hermann Valgarður stýrimað- ur; börn Ásdísar og Róberts eru Bryndís Guðrún land- og jarð- fræðingur, Anna Rósa grasa- læknir og Róbert Sveinn fjölm- iðlafræðingur; börn Sigur- bjargar og Zophoniasar eru Guðrún Svana ljósmóðir, Hilm- ar Þór bifvélavirki, Sveinn Heiðar sjómaður, Gunnar Valur bifvélavirki, Jósefína Harpa hjúkrunarfræðingur, og Hlyn- ur Örn framhaldsskólanemi; börn Guðmundar og Erlu eru Sveinn Viðar flugrekstrarfræð- ingur og Unnur Björk hús- freyja; börn Trausta og Sigur- bjargar eru Bjarni Heimir sjáv- arlíffræðingur, Sveinn Rúnar nemi í landslagsarkitektúr og Fjóla Guðbjörg grunnskóla- nemi. Sveinn hóf búskap 1921 með systur sinni Guðbjörgu á ættaijörðinni Reykjarhóli í Fljótum sem komist hafði í eigu afa hans Hermanns Þorsteins- sonar árið 1874. Sveinn flutti að Bjarnargili í Fþ'ótum 1923 og bjó þar allar götur síðan þar til að hann flutti til Sauðár- króks á áttræðisaldrí en þá hafði sonur hans Trausti tekið við búinu á Bjarnargili. Sveinn sinnti félagsmálum ötullega og var m.a. hreppsnefndaroddviti, sá um Sjúkrasamlag Holts- hrepps, sat í stjórn Samvinnufé- lags Fljótamanna og sljórn Bún- aðarfélagsins. Á sínum yngri árum starfaði hann með ung- mennafélagi Holtshrepps og tók þátt í byggingu Ungmennafé- lagshússins að Ketilási. Útför Sveins var gerð frá Barðskirkju í Fljótum 21. mars. SVEINN Jónsson fyrrverandi bóndi '*'*& Bjamargili í Fljótum er látinn eft- ir skamma sjúkdómslegu. Hann náði háum aldri og var lengst af við góða heilsu, eitthvað sem við yngra fólkið sækjumst eftir með endalausum vangaveltum um hollustu fæðis og líkamsræktar. Mikil vinna og einfalt líf í harðbýlli sveit mótaði Svein þó meira en nokkuð annað og gaf honum eflaust það langlífí og góðu heilsu sem hann naut. Sveinn var um það bil fímm ára þegar fyrsta flugvélin lyfti sér frá jörðu árið 1903 í Kitty Hawk í Norður-Ameríku, hann var ungling- ur þegar fyrri heimsstyijöldin hófst og um fertugt við upphaf seinni 'Viieimsstyijaldarinnar. Hann hefur því horft upp á allar helstu breyting- ar, sem tækniöldin hefur fært okk- ur, eiga sér stað við túngarðinn hjá sér. Sveinn hefur sjálfsagt gefíð sér tíma frá vinnu sinni til að gjóa aug- unum á þessar breytingar svona rétt til að tileinka sér það sem að gagni mætti koma við bústörfín og auka þægindin heima við, en að öðru Ieyti held ég að hann hafí lítið látið umheiminn trufla sig við bú- störfín, sem voru honum lífíð sjálft. Hann gat verið harður í hom að taka þegar vinna var annars vegar, þá dugðu engin vettlingatök, þó held ég að kröfumar hafí ávallt verið minni til annarra en hann gerði til sjálfs sín, því hann var ávallt fyrstur upp á morgnana og með þeim síðustu heim á kvöldin. Ég man eftir fyrsta sumrinu mínu í sveit á Bjamargili, sem varð hálf endasleppt. Á hverjum morgni þeg- ar ég vaknaði var Sveinn afí löngu vaknaður og búinn að raka saman ótölulegan fjölda hrúga af afraki sem við krakkamir tíndum í fötur og söfnuðum á vagn. Þegar svona var búið að ganga í ’heila eilífð’ að því er afabarninu fannst og alltaf vora jafn margar hrúgur á túninu að morgni var litlum manni skyndi- lega öllum lokið og heljarmikið tára- og hljóðaflóð upphófst sem endaði ekki fyrr en peyinn var sóttur í sveit- ina og farið með hann heim. Upp frá þessu bar ég djúpa virðingu fyr- ir afa, sem mér hafði þar með skil- SIGURJÓN JÓNSSON ■+■ Siguijón Jóns- ' son var fæddur í Eyvík í Grímsnesi »• hinn 19. apríl 1903. Hann lést á Borgar- spítalanum 27. febr- úar síðastliðinn og var útför hans gerð frá Dómkirkjunni 10. marz. ÞÁ er fallinn í valinn sá síðasti af þeim sex- menningum sem til er mynd af, tekin 1974, og höfðu allir unnið frá byrjun hjá Stálsmiðj- unni sem stofnuð var 1933. Það er gott framlag til eins fyrirtækis og mun það munað verða. Fundum okkar Siguijóns bar fyrst saman um 1946 norður á Akureyri. Var ég að læra sömu iðn og Sigiujón hafði lært. Verið var að setja upp nýjan gufuketil hjá Gefjun og vildu þeir fá sérfræðinga að sunnan til þess og áttum við að vinna með þeim. Þeir komu Siguijón og Kristinn Tómasson, báðir hinir ágætustu menn, og eftir nokkra daga var ketillinn gróflega kom- inn upp og Siguijón lét þau orð falla við Gefj- unarmenn að þeir hefðu þarna ágætis menn sem kláruðu verkið. Siguijón var að byggja sér einbýlishús í Skjólunum. Á þessum árum var erfítt um byggingarefni en í KEA fékk hann ýmislegt og áhug- inn mikill að komast suður með efnið. Eitt rör í rörabúnti sem var uppistaðan í katlinum var dálítið dældað og var vélstjórinn ekki ánægður með það. Siguijón taldi þetta lítið mál, lét renna stálkúlu og dró hana gegnum rörið með skrúfbolta og hitaði rörið með gas- ist að bjó yfír meiri vinnuafköstum en flest annað fólk þó aldraður væri. Eftir að Sveinn flutti frá Bjarn- argili til Sauðárkróks á áttræðis- aldri, réði hann sig í vinnu við að reisa fjárgirðingar uppi á heiðum. Þó að hann yrði að láta í minni pokann fyrir elli kerlingu og hætta girðingavinnunni, gafst hann ekki upp heldur stundaði gönguferðir um fell og dali í nágrenni Sauðárkróks eða brá sér á gönguskíði milli húsa ef færi gafst, svona til að ’beijast við stirðleikann’, eins og hann tók til orða. Hann var einmitt þátttak- andi í fyrsta skíðamótinu á íslandi sem haldið var upp úr aldamótum í Fljótum. Það lýsir atgervi hans vel að hann munaði ekki um að lyfta sér upp á bitanum við útihurðina hjá sér nú í haust sem leið, svona rétt til að ’teygja á hryggnum’. Sveinn var af þeirri kynslóð sem þurfti að beijast við náttúruöflin til að hafa í sig og á. Þetta tókst hon- um með afbrigðum vel í harðbýlli sveit, þrátt fyrir að Guðrún kona hans gengi ekki heil til skógar mest- alla búskapartíð þeirra. Sveinn sagði mér eitt sinn hvernig hann hefði gert sér ferð suður til Reykjavíkur til að ná tali af Hermanni Jónassyni forsætisráðherra, þeirra erinda að fá styrk frá ríkisstjórninni svo Guð- rún gæti leitað sér lækninga í út- löndum. Þá vora aðrir tímar en nú og styrkurinn fékkst ekki. Sveinn stóð því frammi fyrir þeim hörðu kostum að velja um að bregða búi til að greiða lækniskostnað konu sinnar eða halda fjölskyldunni sam- an sem hann og gerði. Því var Guð- rún amma á sjúkrahúsi um langa tíð, þar til húu lést fyrir fáum áram í hárri elli. Þannig vora tímarnir þá, tímar sem mörgum okkar yngri eru huldir en væri gott að fræðast um hjá okkur eldra fólki, svona rétt til að læra að meta það sem við höfum. Eldra fólk hefur yfirleitt öðlast djúp- stæðari skilning á hamingjunni en við sem yngri eram, skilning sem því miður er að mestu hættur að skila sér frá einni kynslóð til annarr- ar. Dýrkun hlutlægra gilda hefur í dag að mestu yfírtekið hið hug- læga, það skildi ég aldrei betur en þegar ég kom í heimsókn til Sveins, þar sem ávallt vora sömu hlutirnir alla tíð frá því að ég man eftir mér; fjörgömul veggklukka, ullar- teppi, máluð kommóða, nokkrar bækur og myndir af ástvinum. Hon- um þótti meira um vert að gauka að okkur krökkunum aurum eða styrkja góð málefni en að safna að sér dauðum hlutum. Mér er kærust minningin um afa standandi við hliðina á gamla trakt- ornum uppi á efsta túnblettinum á Bjarnargili horfandi yfír túnin og Fljótin eins og til að rifja upp kærar minningar um horfna tíma, ef til vill minningar um ungan stoltan mann sem bjó í stórbrotinni sveit fullur af áræðni og atorku með fal- lega unga konu sér við hlið. Sveinn Viðar Guðmundsson. loga um leið. Okkur fannst þetta stórkostlegt þá. Seinna, eftir um það bil 12 ár, þegar ég fór að vinna í smiðjunni kynntumst við vel. Hann varð fljót- lega verkstjóri og starfaði við það fram yfír 70 ára aldur við góðan orðstír. Hann var að verða sextugur þeg- ar hann fór að byggja sér sumarhús í Grímsnesinu en þangað hafði hann sterkar taugar frá æsku. Ég þekki ekki svo til hans fyrri ævi en hún var ekki dans á rósum. Um það munu aðrir fjalla sem betur þekkja. I bústaðnum undi hann öllum stund- um meðan heilsan leyfði. Við heimsóttum hann þar á sjö- tugsafmælinu og var það ánægjuleg samkoma. Ég kom oftar til hans þarna og átti með honum ánægju- legar stundir, því maðurinn var góðum gáfum gæddur, víðlesinn og hugsuður mikill og þekkti vel til allra kennileita á þeim víða sjón- deildarhring sem hann hafði þarna. Aðstandendum öllum votta ég mína dýpstu samúð. Friður sé með okkur öllum. Jóhann Indriðason. ERLA GUNNARSDÓTTIR + Erla Gunnars- dóttir fæddist í Hafnarfirði 23. febrúar 1936. Hún lést á Landakots- spítala 11. mars síð- astliðinn og fór út- för hennar fram frá Þjóðkirkjunni í Hafnarfirði 16. mars. VINKONA okkar og bekkjarsystir Erla Gunnarsdóttir er látin eftir hetjulega baráttu við ólæknandi sjúk- dóm. Öll lifðum við í von um, að kraftaverkið gerðist. Að sá sem öllu ræður léti ekki vágestinn mikla hafa sigur. Þrátt fyrir allar okkar bænir og heitar óskir um bata og lengra líf handa vinkonu okkar, fór maður- inn með ljáinn með sigur af hólmi. Dauðinn verður ekki umflúinn og ef til vill var hann kraftaverkið, kraftaverkið sem beðið var eftir, batinn fyrir vinkonu okkar, hvíld, ró og friður. Það var ánægður hópur sem út- skrifaðist frá Flensborgarskóla vorið 1953 úr 4. bekk gagnfræðadeildar. í þessum hópi var Erla Gunnarsdótt- ir og er hún fyrsti bekkjarfélaginn sem kveður. Bekkjarsystkini Erlu vilja á þessari ögurstundu þakka henni samfylgdina. Þakka henni fyr- ir að fá að njóta návistar hennar og glaðværðar. Það var alltaf stutt í brosið hjá Erlu og hjá slíku fólki eru manngæska ög háleit markmið ætíð höfð að leiðarljósi í lífsips göngu. Það duldist engum sem þekkti Erlu Gunnarsdóttur að þar fór kona sem gerði sér fulla grein fyrir hlutverki sínu sem eiginkona, móðir og amma. í hennar huga var fjölskyldan hom- steinninn. Þar á að rækta þann bróðurhug og kærleika sem öllum er svo nauðsynlegur. Við érum viss um, að Erla hefur fyrir löngu gert sér ljóst, að kær- leikurinn fellur aldrei úr gildi. Stundaglasið er runnið út. Við kveðjum með sárum söknuði góðan vin og skólafé- laga. Biðjum hinn hæsta himins og jarðar að styrkja dæturnar, barna- bömin og tengdasynina í þeirra miklu sorg þegar svo skammt var á milli Guðmundar og Erlu. Við færam systur Erlu einlægar samúðarkveðj- ur. Aðstandendum Erlu Gunnars- dóttur biðjum við Guðs blessunar um ókomin ár. Kallið er komið, komin er nú stundin, vinaskilnaðar viðkvæm stund. Vinimir kveðja vininn sinn látna, er sefur hér hinn siðsta blund. Far þú í friði, friður Guðs þig blessi, hafðu þökk fyrir allt og allt. Gekkst þú með Guði, Guð þér nú fylgi, hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt. (V. Briem.) F.h. bekkjarsystkinanna, Ragnar Magnússon. MARGRÉT JÓNSDÓTTIR + Margrét Jónsdóttir fæddist á ísafirði 17. október 1920. Hún lést á Vífilsstöðum 10. mars síðastliðinn og fór útför hennar fram frá Hveragerðis- kirkju 18. mars. Sem kona hún lifði í trú og tryggð, það tregandi sorg skal gjalda. Við ævinnar lok ber ást og dyggð sinn ávðxtinn þúsundfalda og ljós þeirra skín á hjartans hryggð svo hátt yfír myrkrið kalda. (E.B.) Það fylgir því að eldast að sjá á eftir góðvinum yfír móðuna miklu, kveðja þá er okkur hefur þótt vænt um og bundist við traustum vináttu- böndum. Kær vinkona mín, Margrét Jóns- dóttir, er látin eftir erfíð veikindi. Hún var elsta barn foreldra sinna, sómahjónanna Karlinnu Jóhannes- dóttur og Jóns Jónssonar klæðskera er settu mjög svip sinn á ísafjörð á sinni tíð. Það var ekki vítt til veggja á heimili þeirra né hátt til lofts, en þangað var gott að koma. Þar ríkti glaðværð, þar voru mannrækt og heiðarleiki í hávegum höfð. Þetta góða, trausta fólk mátti áldrei vamm sitt vita. Þau ræktuðu garð sinn vel og ríkulega, enda uppskára þau eftir því. Bömin þeirra fyögur era öll mik- ið manndómsfólk. Állir gamlir ísfírð- ingar minnast þessara mætu hjóna með hlýju og virðingu. Magga ólst upp á ísafírði hjá for- eldram sínum og einnig var hún um lengri og skemmri tima hjá móður- afa sínum og ömmu á Seljalandi. Þaðan átti hún dýrmætar minningar. Ég minnist þess hve gott var að koma við á Seljalandi og fá heitt kakó og brauð þegar við komum þreyttar og kaldar af beijamó. Éftir að gagnfræðaskóla lauk vann Magga í Félagsbakaríinu, en fór síðan í Garðyrkjuskólann á Reykj- um í Hveragerði. Þar kynntist hún mannsefni sínu, harðduglegum manni og traustum dreng, Skafta Jósefssyni, ættuðum frá Setbergi í Grandarfirði. í Hveragerði hófu þau búskap og komu sér upp garðyrkjustöð. Ekki vora efnin mikil, en þau vora sam- hent og með dugnaði og þrautseigju óx búið og dafnaði. Skafti var ham- hleypa til allra verka og hún stóð við hlið hans. Vinnudagur þeirra var því oft langur og strangur, samhug- ur og gleði fylgdi í starfi þeirra. Eign- uðust þau hjón fjögur börn, Jóhannes lyfjafræðing, hans kona er Hulda Sigurðardóttir og eiga þau þijár dætur; Jósef, hans kona er Elín Guð- mundsdóttir og eiga þau eina dóttur; Hólmfríði, hennar maki er Gísli Gísla- son og eiga þau þijár dætur; Auði, hennar maki er Þröstur A. Sigurðs- son og eiga þau tvær dætur. Svo eru tvö barnabarnabörn, drengir. Magga kunni þá list að njóta þess, sem lífíð hefur upp á að bjóða. Hún stráði lífsgleði sinni í kringum sig. Hún var skemmtileg, fróð og yndis- leg heim að sækja. Þó var það ekki aðaleinkenni hennar, heldur sú hlýja og mildi, sem af henni stafaði, ásamt eðlislægri siðfágun og réttlætis- kennd. Hún var trúkona og ræktaði trú sína, manni leið vel í návist henn- ar. Á seinni árum átti Magga við heilsuleysi að stríða, þurfti margsinn- is að fara á sjúkrahús. En hún var aldrei ein. Skafti stóð sem klettur við hlið hennar meðan hans naut við, svo og börn þeirra, sem báru hana á höndum sér og viidu allt gera sem í mannlegu valdi stóð til að hún fengi notið sín sem best. Heimilislíf og hjónaband þeirra Skafta var óvenju ástsælt og þau voru alla tíð samhent, bæði í gleði og sorg. Þau hjón áttu miklu barnaláni að fagna. Börnin öll bera með sér arfleifð for- eldra sinna. Nú að leiðarlokum kveð ég vin- konu mína með söknuði. Mín gæfa var að eignast vináttu hennar og barna hennar. Bið ég þann er öllu ræður að bera hana „til hærra lífs til ódauðlegra söngva“. Mínar inni- legustu samúðarkveðjur til ættingja og vina. Guðrún Gunnarsson.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.