Morgunblaðið - 15.07.1995, Page 6

6 LAUGARDAGUR 15. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Útboð Ríkiskaupa á tryggingu nýrrar björgunarþyrlu kært til fjármálaráðuneytisins
Landhelgisgæslan
segir eðlilega að
málum staðið
Framkvæmd Ríkiskaupa á útboði vegna
vátryggingar á Super Puma-þyrlu Land-
helgisgæslunnar hefur verið kærð til fjár-
málaráðuneytisins. Forstjóri Landhelgis-
gæslunnar segir ekkert óeðlilegt við út-
boðið og að kærandi fari með dylgjur.
KÆRAN var lögð fram 20. júní sl.
fyrir hönd N.H.K. International Ltd.,
sem er breskur vátryggingamiðlari
með íslenska löggildingu og er útibú
starfrækt í Reykjavík. Að sögn Hall-
dórs Sigurðssonar, löggilts vátrygg-
ingamiðlara hjá N.H.K., eru helstu
ástæður kærunnar þær að efnt hafi
verið til lokaðs hraðút-
boðs án þess að gildar
forsendur lægju til þess,
að útboðslýsingu hafi ver-
ið áfátt auk þess sem í
raun hafi verið búið að
ákveða hjá hveijum yrði tryggt og
útboðið því aðeins verið sjónarspil.
Í kærunni segir að upphaflegri
útboðslýsingu hafi verið verulega
áfátt og í hana hafi vantað grundval!-
arupplýsingar til þess að hægt væri
að verðleggja þá þjónustu sem beðið
hafi verið um í útboðinu. Hluti þeirra
upplýsinga sem á vantaði hafi ekki
borist fyrr en þremur dögum áður
en tilboð voru opnuð. Af þeim sökum
m.a. lét N.H.K. bóka athugasemd
við opnun tilboða 16. júní sl.
Hvers vegna var skipt um
vátryggingamiðlara?
Þess er einnig óskað að fjármála-
ráðuneytið rannsaki hvers vegna for-
ráðamenn Landhelgisgæslunnar hafi
fært tryggingar á Dauphine-þyrlunni
TF-SIF frá vátryggingamiðlaranum
Nicholson Leslie Aviation (NLA) yfir
til vátryggingamiðlarans Willis Coro-
on Aerospace (WCA) á miðju vá-
tryggingatímabilinu, án þess að fram
færi útboð eða öðrum væri gefinn
kostur á að annast viðskiptin, og
hvaða áhrif sú aðgerð
hefði haft á aðstöðu Sjó-
vár/Almennra hf. í um-
ræddu útboði Ríkiskaupa
með hliðsjón af því að
WCA annist endurtrygg-
ingar á flugtryggingum Sjó-
vár/Almennra.
„Gerðir að ösnum“
Halldór segist hafa undir höndum
bréf skrifað af Hafsteini Hafsteins-
syni, forstjóra Landhelgisgæslunnar
5. apríl sl., til vátryggjandans, L.A.
Hudson, í London þar sem hann stað-
festir að Landhelgisgæslan tryggi
og hyggist tryggja eingöngu hjá
Sjóvá/Almennum tryggingum hf. og
Willis Coroon Aerospace.
„Þetta getur ekki verið ákveðnara
og þama er í sjálfu sér bara verið
að hafa okkur og aðra, sem buðu í
þessa tryggingu, að ösnum,“ segir
Halldór. Aðrir sem fengu að taka
þátt í útboði eftir forval voru, fyrir
utan N.H.K. og Sjóvá/Almennar,
Trygging hf. og Codan Insurance í
Danmörku. Trygging hf. skilaði ekki
inn tilboði.
Fjármálastjóri færði
tryggingxi upp á sitt eindæmi
Hafsteinn Hafsteinsson, forstjóri
Landhelgisgæslunnar, segir að
tryggingin á TF-SIF hafi um átta
ára skeið verið hjá Sjóvá/Almennum
og Willis Corron Aerospace. Fyrir
einu og hálfu ári hafi þáverandi fjár-
málastjóri Landhelgisgæslunna fært
trygginguna frá Sjóvá/Almennum
og WCA til NLA án sinnar vitundar.
Hann hafi gert þetta með dyggri
aðstoð NLA og með því að yfirtitla
sig í bréfaskiptum. Fyrsti vátryggj-
andi hafi eftir sem áður verið L.A.
Hudson.
Málið hafi verið komið of langt til
að hægt væri að láta það ganga til
baka en skömmu eftir að færslan
hafi átt sér stað hafí hann óskað
eftir vátryggingarskírteini vegna
vátryggingarinnar. Fjármálastjórinn
hafi tjáð sér að hann hefði skírteinið
en síðar hafi komið í ljós, eftir að
fjármálastjóranum var vikið frá
störfum í október sl. vegna fjármála-
misferlis, að ekkert vátryggingar-
skírteini var til.
Bréfið í samræmi við
viðtekna venju
Hafsteinn segist strax hafa kallað
eftir vátryggingarskírteininu hjá
NLA og í þrígang eftir það á mán-
aðar fresti. Þegar ekkert bólaði á
því hafi hann flutt trygginguna frá
þeim aftur til hinna aðilanna, WCA,
og þannig gert ógilt það sem fjár-
málastjórinn fyrrverandi hafí breytt
í óleyfi. Bréfíð sem hann hafí skrifað
í kjölfarið og Halldór vitni til hafí
ekkert með tryggingu á nýju björg-
Útboðsgögn-
um verulega
áfátt
SKAMMT er liðið síðan TF-Líf, Super Puma-þyrla Landhelgisgæsl-
unnar kom til landsins en framkvæmd Rikiskaupa á útboði vegna
vátrygginga á þyrluna hefur nú verið kærð.
unarþyrlunni, TF-LÍF, að gera. Það
taki einungis til tryggingar á TF-SIF
og einungis til yfírstandandi vá-
tryggingartímabils. Hann segir við-
tekna venju að svona bréf séu rituð
til staðfestingar á að skipt hafi verið
um tryggingamiðlara. Að ætla að
heimfæra það upp á eitthvað annað
sé útúrsnúningur. Fyrsti vátryggj-
andi, L.A. Hudson, hafí ekki viljað
skipta við marga miðlara og bréfíð
hafí verið orðað á þennan hátt að
hans ósk.
Hafsteinn segir að ef
eftir því hefði verið leitað
af umboðsmönnum
N.H.K., þeim Gísla Ma-
ack og Halldóri Sigurðs-
syni, hefði hann getað
útskýrt þetta bréf fyrir þeim. Eftir
útskýringum hafi hins vegar aldrei
verið leitað.
N.H.K. hefði getað
undirbúið tilboð
Hafsteinn segir Halldór hafa kom-
ið að máli við sig í mars sl. og þá
hafi hann fengið allar upplýsingar
um þyrluna. „Ég sagði honum að
hún kæmi væntanlega til landsins í
júní og að Ríkiskaupum yrði falið
að bjóða vátryggingu hennar út. Þá
strax hefðu forráðamenn N.H.K.
getað hafið undirbúning á tilboðinu.
Ríkiskaup auglýstu forval á Evr-
ópska efnahagssvæðinu 21. maí sl.
og voru þátttakendum send útboðs-
gögn 6. júní en tilboð skyldu opnuð
16. júní. Það var hins vegar ekki
fyrr en við opnun tilboða að gerðar
voru athugasemdir af þessum aðil-
um,“ segir Hafsteinn.
Hann segist viðurkenna að útboðið
hefði mátt fara fyrr fram og þá með
lengri fresti en hins vegar megi að-
dragandinn ekki vera of langur, best
sé að komast að markaðnum rétt
áður en tryggingin eigi að taka gildi.
Það sem segi í áðurnefndri bókun
N.H.K., að framkvæmd málsins telj-
ist furðuleg og gefi fullkomið tilefni
til tortryggni, séu hreinar
dylgjur. Þeir sem hafí
haft áhuga á að bjóða í
trygginguna hafi vitað
um málið og aldrei hafí
verið beðið um framleng-
ingu á tilboðsfresti.
„Ég óska eindregið eftir að fá til-
boð í okkar vátryggingar og óska
eftir að reka Landhelgisgæsluna á
eins ódýran hátt og hægt er. Tilboð
N.H.K. var 20% hærra en það tilboð
sem tekið var,“ segir Hafsteinn.
Greinargerðir til ráðuneytis
Fjármálaráðuneytinu hafa borist
greinargerðir um málið bæði frá
Landhelgisgæslunni og Ríkiskaup-
um.
Fulltrúar N.H.K. hafa kynnt Eft-
irlitsstofnun EFTA málið óformlega
og áskilja sér rétt til að leggja fram
formlega kvörtun bregðist íslensk
yfírvöld ekki við kærunni á viðun-
andi hátt.
Starfsmenn
N.H.K. þekktu
málið í mars
Kostur og
löstur
Morgunblaðið/Árni Sæberg
LEIKLIST
Leikfélag
Reykjavíkur
SÚPERSTAR
Höfundur tónlistar-. Andrew Lloyd
Webber. Höfundur leikverks: Tom
O’Horgan. Höfundur söngtexta:
Tim Rice. Þýðing: Emelía Baldurs-
dóttir og Hannes Om Blandon.
Leikstjóm: Páll Baldvin Baldvins-
son. Tónlistarstjóra: Jón Ólafsson.
Dansar: Helena Jónsdóttir. Ljós:
Elfar Bjamason. Búningar: Axel
Hallkell Jóhannesson og Páll Bald-
vin Baldvinsson. Leikmynd: Axel
Hallkell Jóhannesson. Leikarar:
Stefán Hilmarsson, Pétur Öm Guð-
mundsson, Guðrún Gunnarsdóttir,
Daníel Agúst. Haraldsson, Páll Ósk-
ar Rjálmtýsson, Jóhann Sigurðar-
son, Matthías Matthiasson, Vil-
hjálmur Goði Friðriksson o.fl.
LEIKFÉLAG Reykjavíkur frum-
sýndi söngleikinn Jesus Christ Sup-
erstar á Islandi fyrir röskum tutt-
ugu og þremur árum, aðeins nokkr-
um mánuðum eftir að hann var
frumsýndur á Broadway, og var
það djarfur leikur. Þessi söngleikur
hefur verið að skjóta upp kollinum
erlendis undanfarin ár og í kjölfar
velgengni Hársins síðastliðið sumar
var tekin ákvörðun um að setja
hann aftur á svið hér. Ef þessi söng-
leikur á erindi við okkur í dag verð-
ur að gera hann þannig úr garði
að hann segi okkur eitthvað nýtt.
Á þessu er brotalöm í uppsetningu
Leikfélags Reykjavíkur.
Aðstandendur sýningarinnar
hafa reynt að skapa henni mikil-
fenglegan sjónrænan ramma. Leik-
myndin er að vísu tilkomumikil -
raðir tignarlegra súlna sem hefjast
upp og svífa niður í sífellu og af-
marka þannig leikrýmið - en hún
styður ekki það sem er að gerast
á sviðinu. Ljósahönnuður hefur lagt
sitt af rnörkum í útlit sýningarinnar
og er víða vel gert, en lýsing stund-
um notuð of sparlega þannig að
varla sést í leikendur.
Kór og dansarar ná ekki að skapa
tilfinningu fyrir mannfjölda og týn-
ast á þessu stóra sviði. Mannfæðin
veldur því að sömu leikaramir
gegna hlutverkum sem stangast á.
Af hveiju er verið að hnýta í Pétur
fyrir að afneita Kristi ef hinir læri-
sveinarnir sjást krefjast þess að
Kristur verði krossfestur? Þegar
Kaífasi er tilkynnt koma öldunga
og presta, sem hann svo ávarpar,
er enginn til staðar nema prestam-
ir tveir sem eru alltaf í fýlgd með
honum.
Búningamir eru kapítuli út af
fyrir sig. Kórinn er í pokalegum
görmum, nema hvað í upphafsatr-
iðinu eru allir íklæddir frökkum, sem
gera lítið annað en að hefta hreyf-
ingar dansaranna. Hver er tilgang-
urinn með að láta hljómsveitina,
íklædda hermannabúningum, hafast
við í skriðdreka? Ef það átti að gefa
tilfinningu fyrir hervaldi Rómveija
þá mistókst það, enda sést lítið í
hljómsveitarmeðlimi fyrr en í
frammíkalli. Það skorti mikið á til
að áhorfendur fengju tilfínningu
fyrir því valdi sem Kristur á við að
glíma. Prestamir þrír eru settir í
fáránleg gervi sem hafa vafasamar
tilvísanir. Búningurinn fer t.d. Jó-
hanni Sigurðarsyni fádæma illa,
enda fínnur hann sig ekki í hlutverk-
inu. Tilburðir til að nota prestana
til að kreista fram bros hjá áhorfend-
um eyðileggja þann litla svip af yfir-
valdi sem þeir hafa. í heildina má
segja að uppfærsluna hijái hug-
myndafátækt og mannekla. Dans-
amir eru fálmkenndir og styðja lítið
við bakið á einsöngvuram.
En þótt uppfærsluna skorti sann-
færandi heildarmynd, sem verður
að skrifast á reikning hönnuðar og
leikstjóra, eru margir ljósir punkt-
ar. Stefán Hilmarsson kemur mjög
skemmtilega á óvart sem Júdas og
nær með sérstakri raddbeitingu
sinni góðum tökum á þessu aðal-
hlutverki leiksins. Hann er engum
líkur, hvort sem er í kraftmiklum
söng eða á fínlegu nótunum. Páll
Óskar Hjálmtýsson á salinn í þær
þijár mínútur sem hann kemur
fram sem Heródes og notar mark-
visst hveija sekúndu til að gefa
okkur mynd af gerspilltri leikbrúðu
Rómveija. Pílatus er skemmtileg
týpa í höndum Daníels Ágústs Har-
aldssonar, sem er vaxandi leikari,
þótt hann færi yfir strikið í lokin.
Þessir þremenningar úr poppinu
syngja af miklu öryggi og ná allir
að skapa trúverðugar persónur í
söng, sem er ekki öllum gefíð.
Guðrún Gunnarsdóttir er með
mjög fallega rödd, sem hún nýtir
vel í túlkun á ballöðum Maríu
Magdalenu, þótt hún næði ekki nógu
vel allra hæstu tónunum. Sérstak-
lega var gaman að hlusta á samsöng
hennar og Matthíasar Matthíasson-
ar, sem komst vel frá hlutverki sínu
sem Pétur, þrátt fyrir búninginn.
Vilhjálmur Goði Friðriksson er
stæðilegur Símon selóti. Sennilegt
er að þessarar uppfærslu verði
minnst fýrir góðan söng enda flestir
söngvarar atvinnumenn á því sviði.
Annar kostur sýningarinnar er
hressilegur undirleikur og fallegur
hljómur Hammond-orgelsins gaf
honum sérstæðan svip. Á hinn bóg-
inn var undirleikurinn oft alltof
hátt stilltur, þannig að textinn fór
fyrir ofan garð og neðan og nokkr-
ir hnökrar vora á hljóðstjórn. Ef
það hefur einhvers staðar tekist að
skapa sýningunni hæfílegan búning
þá er það í tónlistarhönnun og á
Jón Ólafsson hrós skilið.
Pétur Örn Guðmundsson fer með
hlutverk Jesú, titi 1 hlutverkið. Hlut-
verkið er erfitt í leik og söng og
því miður stendur Pétur ekki undir
væntingum. Tilþrifalítill leikur hans
skekkir dramatíska þungamiðju
sýningarinnar og hann á ekkert í
atvinnumennina í söngnum. Kjól-
gopinn og hermannastígvélin hjálp-
uðu ekki til. Kannski það lýsi and-
stæðum uppsetningarinnar best að
eftir að Kristur er krossfestur á
afar smekklausan hátt sést hann
liggja örendur í örstuttu lokaatriði
sýningarinnar sem er hrífandi í ein-
faldleika sínum - við kveður fagur
söngur og á bassa er leikinn hinn
eini sanni tónn.
Sveinn Haraldsson