Morgunblaðið - 27.09.1995, Blaðsíða 4

4 E FIMMTUDAGUR 28. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
UPPLVSINGBTŒKNI
MEÐAL frumheija í upplýsinga-
tækni á íslandi er Skýrslutæknifé-
lag íslands, sem hefur starfað að
öllu sem viðkemur upplýsingatækni
frá 1968, sem telst hár aldur miðað
við hversu ung grein upplýsinga-
tæknin er. Félagið var stofnað af
fólki sem starfaði við og hafði
áhuga á notkun skýrslugerðarvéla
sem þá voru óðum að komast í
notkun. Á þeim tíma var orðið tölva
ekki almennt notað, en talað um
skýrslugerðarvélar, skýrsluvélar,
rafreikna og rafeindareikna meðal
annars.
Eitt aðalverkefni félagsins hefur
verið fræðslumál. Framan af hélt
félagið ýmis námskeið en hefur síð-
ustu árin einkum staðið fyrir ráð-
stefnum og styttri fundum auk
blaðaútgáfu.
Ýmsar hefðir skapast
Svanhildur Jóhannesdóttir, fram-
kvæmdastjóri Skýrslutæknifélags
íslands, segir að ekki sé bundið í
lög félagsins með hvaða hætti ráð-
stefnu; og fyririestrahald skuli
vera. Ýmsar hefðir hafi þó skapast
á undanförnum árum og til að
mynda sé svonefndur ET-dagur
haldinn í byijun desember. „Aðsókn
hefur sífellt aukist," segir Svanhild-
ur, „og síðasta ET-dag, sem fékk
heitið „Upplýsingasprengjan", voru
þátttakendur 161, en á ET deginum
var fjallað um ainetið, margmiðlun,
talgervil fyrir blinda, skjalastjóm-
unarkerfi og rafræn viðskipti."
Svanhildur segir að svonefnd
hugbúnaðarráðstefna í fyrrihluta
maímánaðar sé líka að verða árleg-
ur viðburður. „Síðasta hugbúnaðar-
ráðstefna hét „Gerð notendaskila
og aðlögun kerfisþróunarlíkana".
Þar flutti Magnús S. Magnússon
sálfræðingur erindi um atferlis-
mynstur og gagnvirk viðmót, Þor-
valdur Óttar Guðlaugsson og Reyn-
ir Harðarson fjölluðu um mikilvægi
grafískrar hönnunar í nýjum miðl-
um. Marta Kristín Lárusdóttir flutti
fróðlegt erindi um mat á notenda-
skilum, Daði Öm Jónsson talaði um
gæðakerfi í hugbúnaðargerð og
hugbúnaðarverkfræði, ekki bara
fyrir þá stóru var umræðuefni Sæ-
mundar Sæmundssonar.
Oft hefur líka verið haldin stór
ráðstefna á fyrstu dögum septem-
bermánaðar þar sem reynt hefur
verið að ná sambandi við helstu
Frumherji í
upplýsingatækni
Skýrslutæknifélag
íslands hefur starfað
að tölvum frá því
1968 og dregur nafn
sitt af því að þá köll-
uðust þær skýrslu-
vélar Svanhildur
lóhannesdóttir,
framkvæmdastjóri
félagsins, segir það
ávallt hafa starfað
á breiðum grundvelli
og látið málefni
greinarinnar íheild til
sín taka.
alþjóðlega strauma og fengnir til
landsins erlendir fyrirlesarar. 7.
september sl. var haldin ráðstefnan
Margmiðlun í alvöru. Þar talaði
Cynthia Rudge frá Kanada um
margmiðlun „í starfi", Juergen
Obermann frá Cisco Systems flutti
erindið Margmiðlun á neti, draum-
sýn eða veruleiki og Anders Herlov
frá HP í Danmörku fjallaði um kröf-
ur margmiðlunar til staðametsbún-
aðar. Að lokum fjallaði Hallgrímur
Thorsteinsson um margmiðlun á
íslandi."
Auk þessa má nefna fjölmargt
annað, þar á meðal var filjað upp
á þeirri nýbreytni að halda morg-
unráðstefnu sem virtist falla í góðan
jarðveg hjá félagsmönnum. Einnig
hafa verið haldnir þrír hádegisfund-
SVANHILDUR Jóhannesdóttir, framkvæmdastjóri
Skýrslutæknifélags Islands.
ir. Einn var til að mynda um staðal-
inn ÍST32, Almennir skilmálar um
útboð og verksamninga vegna
gagnavinnslukerfa og annar um
breytingar á rekstri Pósts og síma
og enn annar fundur um valdsvið
og verkefni tölvunefndar. Á þessum
fundum voru þeir fengnir til að
halda inngangserindi sem best voru
taldir þekkja til málanna og sátu
þeir svo fyrir svörum í umræðutíma
í lok fundar."
Ráðstefnur meðal annars
Svanhildur tínir fleira til úr starf-
semi Skýrslutæknifélagsins, þar á
meðal að fyrir fjórum árum hélt
félagið ráðstefnu um tölvunotkun í
námi og sóttu hana fjöldamargir
kennarar og skólastjómendur víðs-
Vaskhugi hf.
Forritið Vaskhugi er fullkomið bókhaldsforrit sem hentar flestum rekstri, eins og
dæmin hér að neðan sýna. Um þúsund aðilar nota Vaskhuga um allt land. Vaskhugi
kemur tilbúinn til notkunar og krefst ekki sérstakrar tölvu- eða bókhaldskunnóttu.
Það skiptir öllu máli hvað notendur Vaskhuga segja:
„Kossauppgjörið meö Vaskhuga tekur mun styttri tíma en áður og ég fæ til dæmis
stöðu ó Visa, Euro og öðrum reikningum hvenær sem er. Uppgjör á vsk. og ársins
liggja alltaf fyrir. Vaskhugi er frábært hjálpartæki og vel þess virði að láta aðra
sjoppueigendur vita af þvi."
Jóna Þórðardóttir, Söluturninum Vesturgötu, Reykjavík.
„Við völdum Vaskhuga vegna þess að það var einfalt að byrja að nota strax. Þetta
er einn pakki með öllu. Verkefnabókhaldið hentar okkur prýðilega til að fylgjast
með verkefnum sem verið er að vinna að. Launkerfið og sölukerfið spora okkur
einnig mikinn tíma."
Þröstur Kristjánsson, skrifstofustjóri, Trefjum hf., Hafnarfirði.
„Við höfum notað Vaskhuga siðan 1992 með ágætum, einkum til að skrifa út
sölureikninga og fylgjost með birgðum. Við erum mjög ánægð með kerfið og
getum hikloust mælt með þvi."
Kristbjörg Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri, Tré-X búðarinnar,
Kópavogi.
Hringið og fáið sendar upplýsingar Vaskhugi hf.
um öll kerfin í Vaskhuga. Skeifunni 7, sími 568 2680.
vegar af landinu. Fyrir rúmu ári
var þráðurinn svo tekinn upp og
haldin ráðstefnan „Tölvur og nám
’94“ sem var jafnframt opin sýning
þar sem sýndur var hugbúnaður
sem hentar í skólastarfi frá ýmsum
fyrirtækjum og ýmis forrit sem
kennarar og aðrir einstaklingar
hafa samið fyrir skólastarf. „Á
þessa ráðstefnu og sýningu mættu
142 þátttakendur,“ segir Svanhild-
ur, „og mátti sjá að þörfin er mikil
fyrir slík markaðstorg hugmynda
og aðferða um upplýsingatækni í
kennslu." Hefur Skýrslutæknifélag
íslands hug á að gera skólamál að
reglulegu umfjöllunarefni þó svo
að ekki séu margir skólar með að-
ild að félaginu. Þegar er hafinn
undirbúningur að skólaráðstefnu
sem halda á árið 1996.
Ýmislegt annað er á döfínni.
Næsti hádegisfundur verður hald-
inn 5. október nk. Verður þar fjall-
að um Windows 95 frá ýmsum hlið-
um. Þar flytja erindi Sigvaldi Óskar
Jónsson og Marinó G. J'ljálsson. í
undirbúningi er síðan ráðstefnan
„Öryggi og Intemet", sem væntan-
lega verður haldinn síðari hluta
októbermánaðar. Verið er að leggja
drög að hádegisfundi um höfundar-
réttarmál sem alltaf þurfa að vera
í umræðunni.
Svanhildur segir að ráðstefnur
og hádegisfundir séu öllum opnir
sem skrá sig á tilskildum tíma, en
þátttökugjald sé alla jafna lægra
fyrir félagsmenn en utanfélags-
menn.
Stöðlunarmál
Stöðlunarmál hafa verið snar
þáttur í starfí félagsins að sögn
Svanhildar. „Á fyrstu starfsárunum
var mikið starf unnið í tveimur
nefndum sem fjölluðu um stöðlun,
önnur um stafatöflur og hin um
hnappaborð. Má segja að eiginlega
öll vinna hér á landi við stöðlun
hafi farið fram hjá Skýrslutæknifé-
laginu þar til Staðlaráð íslands tók
að hlutast til um stöðlun á sviði
upplýsingatækni, en það hafði þá
samráð við SÍ. Nú fer vinna við
stöðlun fram á vegum Fagráðs í
upplýsingatækni, en Skýrslutækni-
félag íslands var einn af stofnaðil-
um þess og hefur átt mann í stjóm
þar frá upphafi.
Stærsta stöðlunarverkefnið má
þó segja að hafi verið Tölvuorða-
safnið. Skýrslutæknifélag íslands
hefur alla tíð lagt rækt við íslensk-
un hugtaka í upplýsingatækni.
Orðanefnd félagsins hóf störf
skömmu eftir stofnun félagsins.
Var fljótlega farið að prenta út lista
yfir þau þýdd orð sem nefndin hafði
tekið til umíjöllunar. Fyrsta form-
lega útgáfan kom út 1974 undir
heitinu „Skrá yfír orð og hugtök
varðandi gagnavinnslu". Árið 1984
var gefin út fyrsta útgáfa Tölvu-
orðasafns. Ritstjóri var Sigrún
Helgadóttir og útgefandi íslensk
málnefnd. Og orðanefnd Skýrslu-
tæknifélagsins lét ekki þar við sitja
því 1986 kom Tölvuorðasafnið út í
aukinni og endurbættri útgáfu í rit-
röð íslenskrar málnefndar. Nú er
verið að vinna að nýrri útgáfu og
hefur verið ráðinn ritstjóri til verks-
ins.“
Starf á breiðum
grundvelli
Svanhildur segir Skýrslutæknifé-
lagið og látið málefni greinarinnar
í heild til sín taka og þannig átti
félagið á sínum tíma frumkvæði að
lagasetningu um meðferð persónu-
upplýsinga í tölvum. Á félagsfundi
árið 1975 vakti Elías Davíðsson
athygli á nauðsyn slíkrar lagasetn-
ingar. Lögin voru sett árið 1981,
lög um kerfisbundna skráningu á
upplýsingum er varða einkamál-
efni. Tölvunefnd starfar samkvæmt
þessum lögum og tilnefnir Skýrslu-
tæknifélagið einn fulltrúa í nefnd-
ina.
Af ofangreindu má sjá að verk-
svið Skýrslutæknifélags íslands er
afar breitt sem endurspeglast í sam-
setningu félagsins. í félaginu eru
nær öll fyrirtæki og stofnanir sem
vinna að upplýsingatæknimálum
svo og skólar og mörg stór og smá
fyrirtæki sem nota tölvur og hug-
búnað. Svanhildur segir að lokum
að Skýrslutæknifélagið hljóti ávallt,
vegna samsetningar sinnar, að líta
fremur á heildarhagsmuni en hags-
muni einstakra hópa og má þá
benda sérstaklega á tölvunefnd,
starf á vegum félagsins við stöðlun
og Tölvuorðasafnið. “
Ný nettölva
á aiafvirði
Lawrence Ellison, stjórnarformað-
ur Oracle, þykir yfirlýsingaglaður
og er gjarnan fréttaefni í blöðum
sem íjalla um tölvuiðnaðinn. Fyrir
skemmstu vakti hann þannig venju
fremur athygli þegar hann lýsti
því yfir að einkatölvan væri „afk-
árajegt apparat“.
Önnur merkileg yfírlýsing kom
frá Ellison fyrir nokkrum dögum
þegar hann lýsti því að Oracle, sem
fram til þessa hefur helgað sig
hugbúnaðargerð, myndi senda frá
sér á næsta ári nýja gerð af net-
tölvu, sem seld yrði á spottprís.
Ellison segir Oracle stefna að
því að koma á markað tölvu sem
sé lítið annað en skjárinn og lykla-
borðið og er ætlað að vera einskon-
ar útstöð á alnetinu. Ekkert
geymslurými verður á tölvunni,
enda segir Ellison það sitt mat að
einkatölvan sé fáránlega gamala-
dags fyrirbæri og standi í raun í
veginum fyrir gagnaflutningi. Við
sama tækifæri veittist Ellison að
Microsoft og sagði að eitt það afk-
áralegasta sem hann hefði séð um
dagana hafi verið þegar fólk þusti
í verslanir til að kaupa Windows
95, „úreltan hugbúnað fyrir úrelta
tækni“. Oracle hyggst framleiða
hugbúnað fyrir nettöivurnar nýju,
en Eilison segir að hver tölva verði
seld á um 500 dali, um 35.000
krónur.