Morgunblaðið - 27.09.1995, Blaðsíða 14
14 E FIMMTUDAGUR 28. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
D TÖLUUTONLIST D
Tónlistin er
í f remstu röð
Tölvur og tónlist eiga saman að mati
Eyþórs Arnalds sem segir að tónlistin
sé ævinlega fyrst til að nýta sér tæknina.
eFyrsti Intel-örgjörvinn, 8086
kom á markað í júní 1978, sem
var með 16 bita reikningsgetu,
16 bita gagnagrunni og 29.000
smárum. Vinnslugetan var innan
við 1 MIPS, milljón aðgerðir á
sekúndu, en vinnsluhraðinn var
4,77-10 MHz.
# Ari síðar kom önnur útgáfa á
markað, 8088, sem var með 8 bita
gagnagátt, 4,77-8 MHz. Þessi
örgjörvi var notaður í fyrstu IBM
PC samhæfðu tölvuna.
ei982 sendi Intel frá sér 80286
örgjörvann, sem var með 16 bita
reikningsgetu og 16 bita gagna-
gátt. Smárar voru 134.000 og
Vinnslugetan 1 til 2 MIPS,
vinnsluhraðinn 6-12 MHz.
e80386 örgjörvinn kom ámarkað
síðla árs 1985, en hann var með
32 bita reikningsgetu og 32 bita
gagnagátt. Smáramir vom
275.000 og vinnslugetan 6-12
MIPS, vinnsluhraðinn 16-33
MHz.
ei989 kynnti Intel nýjan ör-
gjörva, 486DX, sem var með 32
bita gagnagátt, 32 bita reiknings-
getu og innbyggðan reikniör-
gjörva. Smáramir vom orðnir 1,2
miHjónir, og vinnslugetan 20-40
MIPS. Vinnsluhraðinn var 25-50
MHz, en Intel hefur komið honum
upp i 100 MHz.
ePentium örgjörvi Intel var
stærra stökk í örgjörvasmíð en
fyrirtækið hafði tekið fran að
þessu; reikningsgetan var 32 bita
og gagnagáttin 64 bita, smáranir
3,2 milljónir og vinnslugetan var
komin upp í 100-200 MIPS,
vinnsluhraðinn í 60-133 MHz.
elntel P6 örgjörvinn, Pentium
Pro, kemur í haust en á honum
em smáramir 5,5 milljónir, reikn-
ingsgeta 32 bita og gagnagáttin
64 bita og vinnsluhraðinn
133-150 MHz. Reikningsgetan er
frá a.m.k 300 MIPS, en prófunum
er ekki að fullu lokið.
TÖLVUR eru til margra hluta
brúklegar og hafa til að mynda
orðið æ meira áberandi í tónlist.
Framan af var aðalmálið vera sem
„tölvulegastur", þ.e. að hljóðin
væru sem gervilegust eins og til
að undirstrika að þau væru komin
úr rafeindatóli. Með tímanum hafa
menn síðan lært að nota tölvuna
sem slíka í tónlist og í dag má
segja að hún sé viðurk.ennd sem
hljóðfæri út af fyrir sig.
Eyþór Arnalds hefur verið áber-
andi í íslensku tónlistarlífi í mörg
ár og síðustu ár hefur hann snúið
sér æ meir að tölvugerðri tónlist.
Hann stofnaði meðal annars OZ
hljóð með OZ hf. „og fékk góða
menn með í lið. Þetta er ein af
mörgum deildum OZ,“ segir Eyþór,
„sem allar eru stafrænar, en OZ
hljóð er fjárhagslega sjálfstæð. Ég
er náttúrulega tónlistarmaður en
ég sé um talsvert af margmiðlunar-
þætti OZ og kemur þar til þekking
á hreyfimyndagerð og það að hafa
stýrt upptökum á hljómplötum og
þáttagerð o.fl., m.a. unnið mynd-
band ársins 1990 og 1991.“
Tölvan lengi viðurkennd
Eyþór segir að tölvan hafí verið
viðurkennd af þröngum hópi vís-
inda-tónlistarmanna um áratuga-
skeið. „Má þar nefna Morton Sub-
otnick og Milton Babbit í Banda-
ríkjunum og Pierre Boulez sem
stofnaði IRCAM í París. í engu
listformi hefur stafræn tækni ver-
ið eins mikilvæg og í tónlist. Sem
dæmi má nefna að CD-ROM, sem
heimurinn er að taka andköf yfir,
er upphaflega staðall fyrir tónlist.
Listirnar voru staðnaðar í aldir
hvað varðar tækni, fá ný hljóðfæri
eða aðferðir til myndsköpunar
komu fram.
Á 20. öld komu síðan fútúrist-
ar, dadaistar, rafmagnsmenn eins
og Léon Theremin, kvikmyndin
og elektróníkin og þannig fór
mannkynið í gegnum iðnbylting-
una og rafbyltinguna á einu
bretti. Þegar þessu var lokið kem-
ur ný tækni og nýtt tæknitímabil:
Tölvuöldin."
Allt rennur saman
Margir hafa orðið til að kvarta
yfir „sálarlausri tölvutónlist", en
aðrlr andmælt, þar á meðal Björk
Guðmundsdóttir, sem sagði í við-
tali fyrir skemmstu að ef ekki
væri sál í tölvutónlist væri það
vegna þess að engin sál hafi verið
í þeim sem samdi, „lifandi" hljóð-
Viltn hafa það
svart/hvftteðaílit?
HP Desk Jet bleksprautuprentarar
BOÐEIND
Við (tuiii f Miirkinni (í • Sfmi 588 2061 • Fax 588 2002
HP 850F
HP 1200F
11P 10001!
kr. 58.900
kr. 97.000
kr. 149.900
HP 4L/ML
HP 4Plus
kr. 44.900
kr. 179.900
HP5P kr. 115.500
HEWLETT '
PACKARD
Viðurkenndur
söluaðili
Þjónusta og ábyrgð
Morgunblaðið/Kristinn
EYÞÓR Arnalds.
færaleikur sé engin trygging fyrir
einu eða neinu. Eyþór tekur í sama
streng. „Tölvan sem slík lýtur eins
og önnur verkfæri/hljóðfæri hinu
forna lögmáli; rusl inn verður rusl
út; veldur hver á heldur. Skil á
milli tækja eru alltaf að hverfa;
sími, tölva, sjónvarp, myndband,
ritvél, reiknivél, allt er þetta að
renna saman. Sama á við um hljóð-
færi, með tölvutækninni renna
hljóðfæri, upptökutæki og þá flytj-
andi og skapandi saman í eitt.
Tónskáld t.d. geta mótað hug-
myndir sínar milliliðalaust eins og
málarar og rithöfundar.“
Með aukinni tæknivæðingu hef-
ur lagasmiður og flytjandi fengið
á sig nýja mynd, er ekki bara eins
manns hljómsveit, heldur eins
manns upptökugengi líka, útgef-
andi og hvaðeina, til að mynda
breski tónlistarmaðurinn Aphex
Twin.
Eyþór segir að menn eins og
þýska tónskáldið Karlheinz Stock-
hausen og landar hans í Kraftwerk
sem meðal helstu spámanna tölvu-
tónlistar, „þeir ruddu brautina.
Nú er grasrótin helst að spretta á
einmitt þessu sviði, bílskúrarnir
víkja fyrir svefnherbergjunum hjá
unglingum sem semja sína eigin
tónlist."
Alnetsútgáfa
Alnetið kemur oft við sögu þeg-
ar tölvutónlist ber á góma, enda
hentugur vettvangur til að gefa
slíka tónlist út. Víða eru starfandi
öflugir tónlistarbankar og margar
hljómsveitir til sem gefa eingöngu
út á alnetinu.
Alsiða er og að hljómsveitir eigi
sér heimasíður, þar sem fræðast
má um hljómsveitina, fá af henni
myndir og sækja lagstubba. Eyþór
tekur undir það að alnetið sé
spennandi vettvangur fyrir tónlist-
arútgáfu. „Tengsl manna eru allt-
af mikilvæg en þessi möguleiki er
gríðarlega spennandi og enn og
aftur er það tónlistin sem er fyrst
til að nýta sér stafræna tækni."
Nýtt íslenskt
tölvutímarit
ÚTGÁFUFYRIRTÆKIÐ Hemra hf.
hefur gert samning við alþjóðlega
útgáfufyrirtækið International Data
Group, IDG, um útgáfu tölvutímarits
fyrir hérlendan markað og verður
það að_ grunni íslensk útgáfa PC
World. í fréttatilkynningu frá fyrir-
tækinu segir að Hemra hf. sé í
tengslum við Iceland Review-útgáf-
una og er Haraldur J. Hamar aðaleig-
andi beggja. Unnið hefur verið að
málinu um alllangt skeið. Þetta verð-
ur mánaðarrit og kemur fyrsta tölu-
blaðið út í nóvemberlok.
Stærsti útgefandi
tölvutímarita í heiminum
IDG er stærsti útgefandi tölvu-
tímarita í heiminum og teygir anga
sína víðar um lönd og álfur en flest
önnur útgáfufyrirtæki. í nafni fyrir-
tækisins, sem hefur höfuðstöðvar í
Boston, eru gefnir út 240 titlar í 68
löndum í öllum heimsálfum. Auk PC
World má nefna Macworld, Comput-
erworld, InfoWorld, Multimedia
World , CIO og fleiri af útbreiddustu
og þekktustu tímaritum á þessu sviði
og öðrum á vegum IDG. Flest út-
breiddustu tölvutímarit á Norður-
löndum byggja á sama grunni með
samstarfi við IDG.
Þá rekur fyrirtækið fréttastofu og
starfrækir sjálfstæða rannsóknarm-
iðstöð í Kalifomíu og mun íslensk
útgáfa væntanlega hafa aðgang að
öllum niðurstöðum hennar. Þar er
meðai annars um að ræða saman-
burð á vélbúnaði og hugbúnaði frá
hinum ýmsu fyrirtækjum.
„Rík áhersla verður þó lögð á að
týnast ekki í smátriðum tækninnar,"
segir í fréttatilkynningunni, „heldur
að upplýsa lesendur sem best um
alla þætti upplýsingabyltingarinnar.
Með þessum einstæða samningi í ís-
lenskri tímaritaútgáfu verður ört
stækkandi hópi íslenskra tölvunot-
enda tryggðar áhugaverðar fréttir,
greinar, úttektir, viðtöl o.fl. á ís-
lensku um það sem efst er á baugi
í heiminum hveiju sinni. Hið nýja rit
á að höfða til sem flestra tölvunot-
enda, hvort sem er í leik eða starfí.
En þótt af nógu sé að taka úti í
hinum stóra heimi mun athygli rits-
ins ekki síður beinast að því sem er
að gerast hér á landi. Grannt verður
fylgst með þróun markaðarins jafnt
hvað varðar hugbúnað og vélbúnað.
Fylgst verður með hvað það er sem
hinar ólíku atvinnugreinar nota af
búnaði og þá hvemig.
Góður gaumur gefinn að
íslenskum
hugbúnaðarfyrirtækjum
Góður gaumur verður gefinn að
íslensku hugbúnaðarfyrirtækjunum
og að sjálfsögðu fólkinu að baki þeim.
Leitast verður við að flytja stjómend-
um fyrirtækja sem almenningi það
nýjasta sem verða má til leiðbeining-
ar í gegnum vélbúnaðar- og hugbún-
aðarfrumskóginn - m.ö.o. þá verður
upplýsingabyltingunni, eins og hún
birtist hér landi, gerð ítarleg skil.
Með þessari starfsemi opnast jafn-
framt ný gátt fyrir íslensk hugbúnað-
arfyrirtæki. Ritstjórn blaðsins mun
reglulega senda fréttir og greinar á
ensku um markverða hluti sem ger-
ast í þessum geira hér á landi inn á
hina alþjóðlegu fréttaþjónustu IDG
sem ritstjórnir hinna 240 blaða og
tímarita um allan heim hafa aðgang
að og nýta. Þegar tíðindi gerast hér
í tölvu- og hugbúnaðarmálum er því
tryggt að heimurinn fær að fylgjast
með. Vonast er til að gott samstarf
takist um þennan þátt í starfsemi
útgáfunnar og að hann reynist gagn-
legur." Ritstjóri Tölvuheims hefur
verið ráðinn Styrmir Guðlaugsson og
ráðgjafi ritstjórnar Marinó G. Njáls-
son tölvufræðingur. Bylgja B. Sig-
þórsdóttir verður auglýsingafulltrúi
ritsins.