Morgunblaðið - 12.10.1995, Blaðsíða 20

20 FIMMTUDAGUR 12. OKTÓBER 1995
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Teppalögð
tónlist
TÓNLIST
Borgarlcikhúsiö
KAMMERTÓNLEIKAR
3-5 hópurinn flutti tónverk eftir
Ibert, Daldeau, Natra, Pieme og
Houdy. Þriðjudagurinn 10. október
1995.
LEIKFÉLAG Reykjavíkur hefur
stofnað til tónleikahalds, víkkað
starfssvið sitt og mun bjóða upp á
margvíslega tónleika á hveiju
þriðjudagskveldi fram að jólum.
Kennir þar margra grasa, sem á
vel við, því mikill er fjörbreytileiki
í skrúðgarði tónlistarinnar. Þeir sem
riðu á vaðið voru hópur tónlistar-
manna sem nefna sig 3-5 hópinn,
líklega vegna þess að tónverkin eru
tríó og kvintettar.
Fyrsta verk tónleikanna var tríó
fyrir fiðlu, selló og hörpu eftir
Jacques Ibert, samið 1944 í Róm
en hann starfaði þar frá 1937-
1955. Þetta er fallegt verk, sérstak-
lega miðþátturinn og síðasti kaflinn
var fjörugur og skemmtilega sam-
inn. Flutningurinn var um margt
góður, sérstaklega hjá hörpuleikar-
anum Elísabet Waage í lokakaflan-
um.
Næturtónlist heitir næsta verk
og er eftir L.V. Daldeu en það er
samið 1967, fyrir fjögur selló og
hörpu, sérkennilegt verk, sem leiðir
hlustandann í gegnum flöktandi
næturskuggana, með töluverðri
ógn, ys og ástríðum er að lokum
hverfa inn í kyrrð myrkursins. Að
mörgu leyti áheyrilegt verk sem var
vel flutt.
Divertimento eftir Sergiu Natra
(1924), rúmenskt tónskáld er flutt-
ist til Israel. Verkið er samið 1981,
fyrir hörpu og strengi, skemmtilegt
en látlaust verk sem var þokkalega
flutt. Eftir hlé var flutt verk sem
nefnist ferð um land ástarinnar,
eftir G. Pierne en það er fyrir flautu,
fiðlu, víólu, selló og hörpu, laglega
samið verk sem á köflum var best
leikið af 3-5 hópnum.
Lokaverkið var kvintett fyrir
hörpu og strengjakvartett eftir P.
Houdy, verkið er samið 1984 og er
í raun síðrómantískt að gerð, ekki
óþokkalega samið og var þokkalega
flutt. Það hefur áreiðanlega haft
áhrif á leik flytjenda að baksviðinu
var lokað með teppum, sem er
hreint ótrúlegt, þegar viðkvæmur
tónflutningur á í hlut, sem auk
þess þolir vel mikla endurómun.
Þessi ráðstöfun hefur áreiðanlega
haft slæm áhrif á leik flytjenda og
ekki síður áheyrendur og er trúlega
sjaldgæft, að hljóðfæraleikarar leiki
í jafn „þurrum“ hljómi og hér átti
sér stað. Þarna þarf um að bæta
ef vel á takast til um tónleikahald
í Borgarleikhúsinu. Fyrir alla muni.
Teppalögð tónlist er ekki það sem
hlustendur vilja heyra.
Jón Ásgeirsson.
EITT verkanna á sýningu Ragnars Jónssonar.

STEINAR WAAGE
1 SKÓVERSLUN
DOMIIS MEDICA
Ávallt næg
bílastæði
Ragnar sýnir í
Islandsbanka
RAGNAR Jónsson heldur um þess-
ar mundir málverkasýningu í ís-
landsbanka, Lækjargötu.
Ragnar sýnir sjö myndir unnar
í olíu á striga og notar hann gull
og silfur í myndimar, sem er ekki
hefðbundinn stíll í nútímamálverki.
Þetta er sjötta einkasýning Ragn-
ars.
Sýningin, sem er sölusýning,
stendur yfir út október á opnunar-
tíma bankans.
♦ ♦ ♦----
Sýningu Krist-
ins að ljúka
SÝNINGU Kristins Más Pálmason-
ar í Galleríi Greipi lýkur nú á
sunnudag. Sýningin samanstendur
af málverkum á plöttum í efri sal
og innsetningu í kjallara gallerís-
ins.
„Verkunum er ætlað að kalla
fram spurningar um vestræna
menningu, neysluþjóðfélagið og
breytni mannsins, en skírskota
einnig til hefða málaralistarinnar,
segir í kynningu."
„LA lecture et les jouets“ frá 1953.
Bamaveröld
Picassos
PICASSO ásamt börnum sínum,
Palomu og Claude.
ENN þann dag í dag
má heyra menn halda
því fram að þriggja ára
barn hefði getað málað
mörg verka spænska
málarans Pablos Pic-
assos. Ýmislegt er til
þessari fullyrðingu því
hann reyndi í yfir hálfa
öld að fanga sakleysi,
áhyggjuleysi og
grimmdina í því hvern-
ig börn horfa á heim-
inn. Nú stendur yfir í
Diisseldorf sýning á
yfir 200 myndum meist-
arans með þetta að Ieið-
arljósi en hún nefnist
„Barnaveröld Picassos.
65 verkanna eru í
einkaeign. í desember
verður hún flutt til
Stuttgart þar sem hún
stendur fram í mars á
næsta ári.
Sýningin hlýtur af-
bragðsdóma í Independ-
ent þar sem segir að hún
sé einn af hápunktum
haustsins og tilvalið
tækifæri til að losna við
þá ranghugmynd að Picasso
hafi verið fúskari.
Picasso hafi ekki sett sig í
stellingar þegar hann virti börn
og verk þeirra fyrir sér. Hann
hafi ekki eingöngu litið á þau
sem tákn sakleysis eins og svo
margir listamenn. Margþættur
tilgangur og hugsun liggi að
baki hverri og einni mynd. Það
sjáist allt frá upphafi,
t.d. á bláa tímabilinu
svokallaða, er í augum
barnanna speglist sú
skuggalega framtíð
sem mörg þeirra áttu
fyrir höndum í fátækra-
hverfunum.
Aðaláherslan sé þó
lögð á verk sem Picasso
málaði frá 1935 til 1939.
Nýklassískar teikning-
ar af hópum fjölskyldna
og af mæðrum með dáin
börn sín, sem voru
undirbúningur undir
stórvirkið Guernica.
Teikningar af dóttur
málarans, Palomu, og
dóttur annarrar eigin-
konu hans, Mayu, sem
tákni þær breytingar
sem urðu á einkalífi
hans, skilnað og ný ást-
arsambönd.
Nær útilokað er að
setja upp yfirlitssýn-
ingu á verkum Picasso,
ekki síst vegna hins
gífurlega kostnaðar og
áhættu sem slíkt hefði
í för með sér. Því hljóti að vera
fagnaðarefni að kynnast
ákveðnum meginþemum í list
hans og skilja í hverju snilli
hans fólst.
Eigendur Seyðisfjarðaijarða
BOKMENNTIR
HORFT AF BÆJARBRÚN
eftir Hjalta Þórisson. Af forsögu
kaupstaðarlands Seyðisfjarðar.
Fyrra hefti. Eignarhaldssaga. Útgef-
andi Hjalti Þórisson, 1995,139 bls.
FYRR á þessu ári kom út Húsa-
saga Seyðisfjarðar, mikið rit og
veglegt. Nú skömmu síðar á af-
mælisárinu birtist annað sagn-
fræðilegt rit en öllu minna í snið-
um, þar sem seilst er lengra aftur
í tímann. Seyðisfjarðarkaupstaður
byggðist úr landi fimm jarða, en
þar ber mest á Firði, Fjarðarseli
og Vestdal. Höfundur þessa rits
hefur tekið sér fyrir hendur að
grafast fyrir um eignarhald á
þessum jörðum svo langt aftur
sem heimildir ná, en þær eru þó
af skornum skammti þar til kemur
fram um aldamótin átján hundruð
og þarf stundum að geta í eyður
og ráða af líkum. Ekki þarf að
fara í grafgötur um að höfundur
hefur lagt feiknamikla vinnu í að
kanna þessi mál og bókin ber vitni
mikilli nákvæmni í heimildakönn-
un. En allt þetta mál er afskap-
lega flókið. Jarðir þessar skiptu
oft um eigendur vegna erfðaskipta
og sölu. Og ekki að-
eins heilar jarðir held-
ur og hlutar þeirra.
Til þess að fá fullar
reiður á þessu þarf
höfundur að teygja
söguna víða um Múla-
sýslur og jafnvel vest-
ur í Skagafjörð og
skoða margvísleg
ættartengsl og tengd-
ir.
Lesanda sem á ræt-
ur sínar á öðru lands-
homi og þekkir ekki
mikið til þar eystra,
eins og sá sem þetta
ritar, verður þetta taf-
samur lestur og erfitt að halda
áhuganum vakandi nema á stöku
stað. Öðru vísi kann þessu að vera
háttað um heimamenn, því að þeim
eru staðhættir kunnir og vafalaust
oft fjallað um skyldmenni þeirra.
En það er vissulega ekki sök
höfundar þó að þessi eignarhalds-
saga sé flókin. Hún er einfaldlega
svona. Og því skyldu þessi mál
ekki vera könnuð eins og önnur?
Vissulega. er það hluti af sögu
Seyðisfjarðar.
í inngangsorðum sínum boðar
höfundur annað hefti þessarar
forsögu ef undirtektir þesa heftis
verða að óskum. Á
honum má skilja að
það hefti verði auð-
lesnara því að þar
hyggst hann taka fyr-
ir atriði svo sem „stað-
hættir; landkostir; bú-
skaparhættir; landny-
tjar; ábúð og ábúend-
ur; landamerki og
skipting jarðanna; hý-
býli og hýbýlahættir;
lifnaðarhættir; ættar-
og fjölskylduvensl; ör-
nefni; ljósmyndir og
teikningar af ýmsu
tagi; staðarval og lög-
gilding verslunar-
staða; þróun byggðar og athafna-
semi; grasbýli; fyrstu bæjarbúar;
samskipti bæjar og bújarða; áhrif
snjóflóðanna; búskapur á tíð
kaupstaðarins; menjar fyrri tíð-
ar . . “.
Allt lofar þetta gððu og getur
orðið fróðlegt að lesa framhaldið
eftir að þessi undirstaða er fengin.
Ólíklegt þykir mér þó að framan-
greint efni komist fyrir í einu hefti
af svipaðri stærð og það sem nú
birtist. En það skaðar þá varla þó
að heftin verði þijú.
Sigurjón Björnsson.
Hjalti Þórisson
*
I
I
\
)
I
}
f
>
í
\
1
I
>
l
l
I
t
I
>
\
I
I
I
í
I
I
t
l