Morgunblaðið - 14.12.1995, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 14. DESEMBER 1995 49
AÐSENDAR GREINAR
3lbt0tltlirlllblb
- kjarni málsinv!
Fylgstu meb í
Kaupmannahöfn
Morgunblabib
fæst á KastrupflugvcIIi
og Rábbústorginu
Samtökin munu beita
sér fyrir jákvæðum
breytingum á skipulagi
heilsugæslunnar, segir
Guðmundur Sigvalda-
son, sem hér fjallar um
starf Landssamtaka
heilsugæslustöðva.
ákveðið þeirrar skoðunar að þessar
hugmyndir um nýtt stofnanaskipu-
lag væru mjög slæmar. Ég vil
hvetja þá til að hugleiða málið bet-
ur og huga að meginhugsuninni í
hugmyndunum. Hún gengur út á
að færa forræðið á rekstri heil-
brigðisstofnana frá heilbrigðisráðu-
neytinu til héraðanna. Nokkrum
sinnum áður hafa komið fram til-
lögur um að færa ýmsar íjárhags-
legar ákvarðanir eða heilar stofn-
anir til héraðanna. Þessar tillögur
hafa margar dagað uppi vegna
hrepparígs og kjördæmapots. Þrátt
fyrir þá galla sem finna má á þeim
hugmyndum sem nú eru uppi á
borðinu um stofnanaskipulag heil-
sugæslu, felst í þeim möguleiki
fyrir okkur landsbyggðarmenn að
taka veigamikinn málaflokk svo að
segja í okkar hendur. Við skulum
ekki klúðra þessum möguleika, eins
og mörgum hinna fyrri.
Hvað sem líður stofnanaskipu-
lagi heilsugæslunnar í landinu þarf
að gera nokkra bragarbót á skipu-
lagi þjónustu sérfræðilækna á
heilsugæslustöðvum. Samkvæmt
heilbrigðisþjónustulögunum eiga
heilsugæslustöðvar að hafa á sinni
könnu sérfræðilega læknisþjónustu
(eftir því sem við á), s.s. þjónustu
augnlækna, sérfræðinga á sviði
háls-, nef- og eyrnalækninga, kven-
sjúkdóma, barnalækninga o.fl. Allt-
of mörg dæmi eru um að þetta
virki þannig að einstakir læknar á
þessum sviðum allt að því leggi
undir sig einstakar heilsugæslu-
stöðvar nokkra daga á ári án þess
að fyrir liggi beiðni stjórnenda
þeirra og því síður samningur um
fagleg og fjárhagsleg atriði. Þá
liggur fyrir að breyta verður fyrir-
komulagi krabbameinsleitar í þá
veru að heilsugæslustöðvarnar taki
alfarið yfir forræði leitarinnar,
a.m.k. utan höfuðborgarsvæðisins.
Núverandi samningur Krabba-
meinsfélags íslands og heilbrigðis-
ráðuneytisins um þessi mál er úrelt-
ur og þarfnast því róttækrar endur-
skoðunar. Ennfremur er mikilvægt
að heilsugæslustöðvarnar um allt
land fái í raun það forræði í sjúkra-
flutningum sem kveðið er á um í
lögum, s.s. að ákveða fyrirkomulag
þeirra hver í sínu umdæmi, t.d.
hvort stöðvarnar sjálfar manna
sjúkrabílana, semja við slökkvilið
eða lögreglu, einkafyrirtæki eða
félagasamtök. í þessu sambandi
má vekja athygli á því að Rauði
kross íslands hélt ráðstefnu um
skipulag sjúkraflutninga sama dag
og aðalfundur Landssamtaka heil-
sugæslustöðva var, án þess að fá
einn einasta fulltrúa heilsugæslu-
stöðvanna til að hafa framsögu á
ráðstefnunni.
Einn af traustustu hornsteinum
íslenska velferðarkerfisins, sem við
erum þrátt fyrir allt svo stolt af,
er hið þétta og nú faglega trausta
net heilsugæslustöðva um landið
allt. Á tímum minnkandi fjármagns
til velferðarkerfisins verða heilsu-
gæslustöðvarnar stöðugt mikil-
vægari, m.a. vegna þess að þar
nýtast þeir peningar sem notaðir
eru til lækninga og hjúkrunar mjög
vel og vegna þess að þar er unnið
mjög verðmætt forvarnarstarf. All-
ur stuðningur heimilislæknanna og
annarra heilbrigðisstarfsmanna í
heilsugæslustöðvunum við fólk með
hvers konar heilsuvanda og allar
hinar markvissu ónæmisaðgerðir
sem þar eru framkvæmdar spara
þjóðarbúinu ómældar fjárhæðir. Öll
sú ráðgjöf, fræðsla og eftirlit, sem
verðandi og nýorðnir foreldrar fá
þar um heilsu sína, barna sinna og
heilsusamlegt líferni, sparar gífur-
lega fjármuni.
Heilsugæslan er á tímamótum.
Starfsfólk hennar er tilbúið að rækja
þær skyldur sem lög kveða á um
að hvíli á heilsugæslustöðvum um
allt land, eftir því sem fjármunir
frekast leyfa. Landssamtök heilsu-
gæslustöðva er samráðsvettvangur
stöðvanna og tengiliður þeirra við
stjórnvöld. Samtökin munu á næstu
mánuðum beita sér fyrir jákvæðum
breytingum á skipulagi heilsugæsl-
unnar til að hún geti rækt skyldur
sínar enn betur en áður.
Höfundur er formaður stjómar
Landssamtaka heilsugæslustöðva.
mtasr
<
VtRSLANIR I UILARRADI LSLANDS
ÁLAFOSSBÚÐIN
W Pósthússtræti 13, Reykjavík, s. 551-3404
EDEN
#' Austurmörk 25, Hveragerði, s. 483-4900
HANDPRJÓNASAMBAND ÍSLANDS
W Skólavörðustíg 19, Reykajvík, s. 552-1890
ISLANDIA KRINGLUNNI
W Kringiunni 8-12, Reykjavík, s. 568-9960
ÍSLENSK ULL HF.
*' Þingholtsstræti 30, Reykjavík, s. 562-2109
ÍSLENSKUR HEIMILISIÐNAÐUR
W Hafnarstræti 3, Reykjavík, s. 551-1785
ÍSLENSKUR MARKAÐUR HF.
Leifsstöð, Keflavíkurflugvelli, s. 425-0450
THORVALDSSENSBASAR
W Austurstræti 4, Reykjavík, s. 551-3509
ULL OG GJAFAVÖRUR
W Hótel Sngu, Reykjavík, s. 562-4788
ULLARHÚSIÐ
W Aðalstræti 4, Reykajvík, 552-6970 _
VERKSMIÐJUSALA ÁLAFOSS Ll
W Álafossi, Mosfellsbæ, s. 566-6303
VÍKURPRJÓN
W Smiðjuvegi 15, Vík í Mýrdal, s. 487-1250
ULLARRAÐ
ÍSLANDS