Morgunblaðið - 23.01.1996, Page 18

18 ÞRIÐJUDAGUR 23. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
FRÉTTIR: EVRÓPA
Morgunblaðið/Ágúst Blöndal
Loðnufrysting í Neskaupstað
Neskaupstað. Morgunblaðið.
UM 6.000 tonn af loðnu hafa
borizt hingað það, sem af er
þessu ári og er hún öll af skip-
um, sem veiða í flottroll. Loðnan
fer nánast öll í bræðslu, en þó
hefur dálítið verið fryst fyrir
Rússlandsmarkað. Ekki þarf að
flokka loðnuna fyrir Rússa, því
þeir kaupa jafnt hæng og
hrygnu, öfugt við Japani, sem
vilja eingöngu hrygnuna með
hrognum.
Frestur til að laga sig að stöðlum ESB runninn út
Engin fiskvinnsla hefur
misst vinnsluleyfi sitt
FRESTUR íslenskra fiskvinnslu-
fyrirtækja til að aðlaga sig stöðlum
ESB rann út um áramót. I forkönn-
un Fiskistofu sem fram fór í desem-
ber kom í ljós að 57 fyrirtæki
myndu ekki uppfylla kröfur ESB.
Að sögn Þórðar Ásgeirssonar hefur
samt engu fyrirtæki verið lokað af
þessum sökum.
Kerfisbundin skoðun
„Þannig gengur það ekki fyrir
sig,“ segir hann. „Samkvæmt okk-
ar lögum getum við ekki tekið
vinnsluleyfi af neinum án þess að
gefa honum kost á að tjá sig fyrir
það fyrsta og í öðru lagi verðum
við að gefa honum sanngjarnan
frest til úrbóta."
„Hann segir að eftir áramótin
hafi verið byijað á kerfisbundinni
skoðun á þeim 57 fyrirtækjum sem
álitið var að myndu ekki uppfylla
kröfur ESB. „Sú skoðun mun taka
fimm vikur,“ segir Þórður. „Við
verðum ekki búnir að fara í öll fyrir-
tækin fyrr en um miðjan febrúar."
Formleg aðvörun
Að sögn Þórðar munu þeir fá
vinnsluleyfi til frambúðar sem hafa
komið öllu í lag í þeirri umferð.
Hinum verði gert grein fyrir því
hvaða atriði þurfi að laga og siðan
gefinn 30 daga frestur til að kippa
því í liðinn. „Þegar við komum aft-
ur eftir 30 daga eiga þau atriði sem
við fundum að að vera komin í lag,“
segir hann.
„Ef við teljum ástæðu til að
ætla að tvísýnt verði um að menn
verði búnir að koma hlutunum í lag
skiljum við eftir formlega aðvörun
um það að þeir megi búast við
vinnsluleyfísmissi án frekari við-
vörunar eftir þessa 30 daga. Af
þessu leiðir að ekki kemur til álita
að taka vinnsluleyfí af neinum fyrr
en upp úr miðjum febrúar.“
Þórður segir að þessi seinni
umferð muni taka eitthvað styttri
tíma eða um mánuð, þannig að um
miðjan mars verði búið að gera
öllum þessum 57 fyrirtækjum skil.
Hann segir að síðan eigi Fiskistofa
eftir að fara í öll önnur fyrirtæki:
„Það verður stöðugt um það að
ræða að skoða fyrirtæki með tilliti
til þess hvort þau uppfylli sett skil-
yrði.“
Þorskveiðibann framlengt
STJÓRNVÖLD í Kanada hafa
ákveðið að framlengja þorskveiði-
bannið út þetta ár að minnsta
kosti. Þess sjást þó- merki, að
þorskurinn sé eitthvað að hjarna
við en ekki er talið rétt að veiða
neitt strax.
„Hefðum við leyft veiðar nú,
hefðum við gert að engu þann
árangur, sem náðst hefur sl. þrjú
ár,“ sagði Brian Tobin, sjávarút-
vegráðherra Kanada, og tilkynnti
jafnframt, að tilraunaveiðar og
rannsóknir á þorskstofnunum
þremur yrðu auknar verulega.
Bannið við veiði á þorski og
mörgum öðrum nytjafíski hefur
valdið aukinni sókn í aðrar tegund-
ir en Tobin sagði, að eftirlit með
þeim veiðum yrði hert. Grálúðu-
kvótinn innan kanadískrar lögsögu
verður 7.000 tonn á þessu ári eins
og í fyrra og leyft verður að veiða
47.545 tonn af loðnu. Hún stendur
enn illa en er að öllu jöfnu uppistað-
an í fæðu þorsksins.
Selveiðikvótinn verður 250.000
dýr á þessu ári en rannsóknir benda
til, að selurinn éti Í42.000 tonn
af þorski árlega eða meira en einn
milljarð einstaklinga. Það er því
talið eitt brýnasta verkefnið að
fækka selnum.
w ■■ —■ ■■ ■■ ■■ ■■ ■■ ■■ mm . ■■ ■■ ■■
Námskeið í vörustjórnun
verður haldið á Iðntæknistofnun 30. - 31. janúar og er ætlað þeim
sem fást við innkaup, birgðahald, framleiðslu eða vörudreifingu.
Meðal efnisþátta eru: vöru-, birgða-, lager og framleiðslustjórnun,
vörudreifing, upplýsingatækni, strikamerkingar, pappírslaus viðskipti og vandamálagreining.
Innritun og nánari upplýsingar
í síma 587 7000.
■■ ■■ ■■ ■■ ■■ wm wm
' *
lóntæknistof nun 11
■ wm mm n ■■ . mm mm
Kanna leiðir til
að fresta EMU
Brussel. The Daily Telegraph.
ÞÓ SVO að Jacques Santer, forseti
framkvæmdastjórnar ESB, segi að
ekki verði hvikað frá þeirri ákvörðun
að taka upp sameiginlega mynt aðild-
arríkjanna árið 1999 herma heimild-
ir að embættismenn framkvæmda-
stjómarinnar séu farnir að leita ieiða
til að fresta gildistökunni.
Ákvæðin um gildistöku hins efna-
hagslega og peningalega samruna
er að finna í Maastricht-samkomu-
laginu og er nú verið að kanna lög-
fræðihlið málsins.
Er það gert í framhaldi þess að
sífellt verður ólíklegra að mikilvæg
aðildarríki muni uppfylla skilyrði
Maastricht fyrir efnahagslegum og
peningalegum samruna (EMU) í
tæka tíð. Fjárlagahalli í Þýskalandi
er kominn út fyrir tilskilin mörk og
atvinnuleysi heldur stöðugt áfram
að aukast í Frakklandi, sem þrýstir
enn frekar á ríkisfjármál landsins.
Nú er svo komið að einungis Lúxem-
borg, minnsta aðildarríki sambands-
ins, uppfyllir öll skilyrðin.
Vandi aðildarríkja
Ríkisstjórn Lambertos Dinis á ítal-
íu, sem hafði það að meginmarkmiði
að ná tökum á ríkisfjármálunum, fér
væntanlega frá innan skamms og í
Portúgal var á dögunum kosin sósíal-
isti í embætti forseta, sem búist er
við að muni leggja meiri áherslu á
atvinnumál en peningastjórnun.
Peningalegur samruni er tilgangs-
laus án þátttöku Frakka og Þjóð-
veija og því telja embættismenn
framkvæmdastjórnarinnar nauðsyn-
Iegt að hafa varaáætlun í handraðan-
um. Vandinn er hins vegar sá að
samkvæmt Maastricht verður pen-
ingalegi samruninn að eiga sér stað
árið 1999 nema meirihluti aðildar-
ríkja uppfylli skilyrðin fyrir þann
tíma. Þetta eru lagalegar skyldur
sem aðildarríkin hafa samþykkt og
staðfest á öllum þjóðþingum.
Sérstök ríkjaráðstefna
Lögmenn framkvæmdastjórnar-
innar telja nauðsynlegt að endur-
semja viðkomandi greinar sáttmál-
ans en það er líklega einungis hægt
að gera á ríkjaráðstefnu. Líklega
yrði að boða til sérstakrar ríkjaráð-
stefnu um málið þar sem ekki gefst
tími til að taka málið upp á þeirri
ríkjaráðstefnu er á að hefjast síðar
á jþessu ári. Hún hefur önnur mál
til umfjöllunar og mun líklega standa
það lengi að ekki myndi nást að stað-
festa breytingar á EMU-kafla Ma-
astricht í tæka tíð.
Það eru hins vegar margar hættur
samfara því að boða til sérstakrar
ríkjaráðstefnu um peningamálin og
segja heimildarmenn innan fram-
kvæmdastjórnarinnar að þá sé jafn-
vel hætta á því að málið í heild sinni
renni út í sandinn.
Ríki á borð við Ítalíu, Spán og
Grikkland, sem ljóst er að munu
ekki uppfylla skilyrði fyrir þátttöku
á næstu árum, gætu reynt að nýta
sér tækifærið til að láta slaka á hin-
um efnahaglegu kröfum sem gerðar
eru. Sósíalistaflokkar í aðildarríkjun-
um myndu væntanlega vilja aukna
áherslu á baráttu gegn atvinnuleysi.
Bretar gætu reynt að stöðva málið
í heild sinni.
Enginn, hvorki stjórnmálamenn
né embættismenn, í Brussel vill byija
að róta í ákvæðum Maastricht upp
á nýtt. Ef ekki kemur til efnahagsleg
uppsveifla á allra næstu mánuðum
gæti það hins vegar reynst óhjá-
kvæmilegt.
FIMMTI hver Finni á farsíma og er farsímaeign óviða meiri.
Frjáls símasamkeppni í Finnlandi
Eina hættan að ESB-
reglur dragi úr frelsi
Helsinki. Reuter.
FINNLAND er í fararbroddi ríkja
Evrópusambandsins hvað varðar
fijálsræði á fjarskiptamarkaðnum.
Fijáls samkeppni ríkir til dæmis um
rekstur GSM-farsímakerfis. Finnskir
embættismenn segjast því engar
ábyggjur hafa af nýjum reglum Evr-
ópusambandsins um fijálsa sam-
keppni í fjarskiptum, nema ef vera
kynni að þær drægju úr því mikla
frelsi, sem nú ríkir á þessu sviði í
Finnlandi.
„Við höfum haft ftjálslynda stefnu
í fjarskiptamálum í tíu ár - miklu
lengur en ESB-aðild hefur verið til
umræðu," segir Harri Pursiainen,
yfírmaður fjarskiptamála í finnska
samgönguráðuneytinu. „Við munum
viðhalda fijálsri samkeppni, svo lengi
sem Evrópusambandið reynir ekki
að draga úr henni.“
Opnir markaðir
látnir óáreittir
Pursiainen bætti því reyndar við
að framkvæmdastjórnarmaðurinn
Martin Bangemann hefði heitið Finn-
um því er hann kom í opinbera heim-
sókn til Finnlands í fyrra að hinar
nýju reglur ESB myndu ekki skaða
þá markaði, sem þegar hefðu verið
opnaðir fyrír samkeppni.
Um 80 fyrirtæki reka nú fjar-
skiptaþjónustu af einhveiju tagi í
Finnlandi. Samkeppni ríkir á öllum
sviðum. Bæði ríkisfyrirtækið
Telecom Finland og samkeppnisaðil-
inn, FinnNet, sem nokkur minni fjar-
skiptafyrirtæki standa að, mega eiga
og reka eigin íjarskiptakerfi og hafa
samið sín á milli um gagnkvæm af-
not af hlutum fjarskiptakerfanna. „í
Finnlandi hafa allir leyfishafar rétt
til að reka eigið kerfi,“ segir Pursia-
inen. Víða í Evrópu neyðast einka-
rekin fjarskiptafyrirtæki til að leigja
línur og búnað af ríkiseinokunarfyr-
irtækjum.
Samgönguráðuneytið hefur ný-
lega veitt þremur fyrirtækjum leyfi
til að reka kerfi fyrir DCS-síma, sem
eru næsta kynslóð farsíma.
Áfram í frjálsræðisátt
Næsta skrefið í fijálsræðisþróun-
inni á finnskum fjarskiptamarkaði
er samþykkt frumvarps, sem lagt var
fyrir þingið í nóvember, og lækkar
enn frekar þröskuld þann, sem ný
fjarskiptafyrirtæki þurfa að yfírstíga
til að komast inn á markaðinn. Slak-
að er á skilyrðum, sem uppfylla þarf
til að fá leyfi til að reka fjarskipta-
þjónustu.