Morgunblaðið - 19.06.1996, Blaðsíða 1

128 SIÐUR B/C/D/E/F
136. TBL. 84.ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 19. JÚNÍ 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Gratsjov vikið úr ráðherraembætti og Lebed nýr yfirmaður öryggisráðs Rússlands
Hershöfðingjar hugðust grípa
fram fyrir hendur Jeltsíns
Reuter
Geta
hallað sér
JAPANSKA flugfélagið All
Nippon Airways (ANA) tilkynnti
í gær að framvegis yrði farþeg-
um á fyrsta farrými í vélum fé-
lagsins kleift að halla sætum sín-
um um níutíu gráður. Þessi þjón-
usta yrði boðin á nokkrum milli-
landaleiðum flugfélagsins, fyrst
í ferð frá Narita í Japan til New
York í Bandaríkjunum í dag.
----------» ♦ ♦----
Repúblikanar gagn-
rýna Hillary Clinton
Dylgjur um
meinsæri
Washington. Reuter.
HÖRÐ gagnrýni kemur fram á Bill
Clinton Bandaríkjaforseta og eigin-
konu hans, Hillary Rodham Clinton,
í skýrslu Whitewater-nefndar öld-
ungadeildar þingsins sem kannaði
fjármálaumsvif forsetahjónanna í
ríkisstjóratíð Clintons í Arkansas.
Er m.a. sagt nær fullum fetum að
forsetafrúin hafi gerst sek um
meinsæri.
Nefndin sakar Clinton-hjónin um
að hafa misnotað vald sitt og stuðl-
að að ýmiss konar vafasömu fram-
ferði undirmanna sinna er hafi við
yfirheyrslur reynt að torvelda rann-
sóknina, hafi jafnvel eytt sönnunar-
gögnum. Alvarlegasta gagnrýnin
varðar mikilvæg skjöl sem fundust
í Hvíta húsinu en gefið er sterklega
í skyn að Hillary Clinton hafi sjálf
reynt að koma í veg fyrir að rann-
sóknarmenn fengju aðgang að
þeim. Forsetafrúin hefur sem eið-
svarið vitni vísað þessu á bug.
Demókratar segja að um pólitísk-
ar ofsóknir repúblikana, sem hafa
meirihluta á þingi, sé að ræða og
markmiðið sé að reyna að sverta
Clinton sem sækist eftir endurkjöri.
Moskvu, Washington. Reuter.
ALEXANDER Lebed, sem Borís
Jeltsín Rússlandsforseti skipaði í
gærmorgun í embætti yfirmanns
hins valdamikla öryggisráðs lands-
ins og sérstakan öryggisráðgjafa
sinn, segir að nokkrir nafngreindir
yfirmenn í hernum hafi ætlað að
koma í veg fyrir að forsetinn viki
Pavel Gratsjov varnarmálaráð-
herra úr embætti. Lebed, sem fékk
um 15% fylgi í fyrri umferð for-
setakosninganna á sunnudag,
krafðist afsagnar Gratsjovs gegn
því að styðja Jeltsín í síðari um-
ferðinni og segist hafa kæft sam-
blásturinn í fæðingu. Jeltsín hlaut
um 35% atkvæða en kommúnist-
inn Gennadí Zjúganov 32% og
verður kosið á milli þeirra tveggja
í síðari umferð.
„Ég fór og gaf hershöfðingjan-
um, sem var á vakt hjá herráðinu,
skipun um að stöðva allar skipan-
ir frá varnarmálaráðherra til her-
manna,“ sagði Lebed sem er
stríðshetja og fyrrverandi hers-
höfðingi. Síðan segist hann hafa
farið til aðalstöðva setuliðsins í
Moskvuhéraði og sent þaðan
skeyti til annarra deilda rússneska
hersins, beðið um að menn héldu
ró sinni og skýrt frá hinni nýju
stöðu sinni og brottrekstri
Gratsjovs, sem verið hefur einn
dyggasti liðsmaður Jeltsíns um
margra ára skeið.
Seleznjov spáir hrakförum
Er Lebed skýrði fyrst frá málinu
sagði hann að um tilraun til valda-
ráns hefði verið að ræða en síðar
sagði hann það ofmælt. „Nei, þetta
var ekki valdaránstilraun, þetta var
tilraun til að þrýsta á forsetann.“
Lebed sagði að mennirnir myndu
afhenda lausnarbeiðni sína í dag.
Zjúganov hafði gert sér vonir
um að fá stuðnings Lebeds. For-
seti Dúmunnar, kommúnistinn
Gennadí Seleznjov, sagði að með
því að styðja Jeltsín hefði Lebed
bundið enda á stuttan stjórnmála-
feril sinn.
Lebed hefur sagt að tillögur
kommúnista um endurreisn Sovét-
ríkjanna séu helber firra. Hann
telur að hagstjórnarhugmyndir
þeirra hafí frá upphafi verið tómt
rugl og hefur látið í ljós aðdáun
sína á hershöfðingjanum Augusto
Pinochet, fyrrverandi einræðis-
herra í Chile.
„Ég stóð andspænis tveim hug-
myndum - gamalli, sem hefur
valdið miklum blóðsúthellingum,
og annarri, sem framfýlgt er afar
illa nú sem stendur en á framtíðina
fyrir sér,“ sagði Lebed í gær á
fréttamannafundi með Jeltsín.
Sveigjanlegur gagnvart
stækkun NATO?
Lebed höfðar mjög til föður-
landsástar og gagnrýndi áður
harkalega hugmyndir um stækkun
Atlantshafsbandalagsins, NATO,
til austurs. Hann virðist þó hafa
mildað afstöðu sína í þeim efnum
að undanförnu. Ken Bacon, tals-
maður bandaríska varnarmála-
ráðuneytisins, sagði í gær að
Bandaríkjastjóm gerði ráð fyrir
ágætu samstarfi við Lebed og
sagði hann hafa látið í ljós minni
andstöðu við stækkun NATO til
austurs en aðrir embættismenn í
Rússlandi.
■ Kosningarnar/22
■ Sterki maðurinn/35
_ Reuter
BORIS Jeltsín Rússlandsforseti þrýstir hönd Alexanders Lebeds, fyrrverandi hershöfðingja, í gær
eftir að hafa gert hann að yfirmanni öryggisráðs landsins. Lebed varð þriðji í fyrri umferð forseta-
kjörsins og sagðist viss um að 80% stuðningsmanna sinna myndu nú kjósa Jeltsín. Forsetinn sagð-
ist sammála þeim er teldu Lebed líklegan til að hreppa forsetaembættið árið 2000.
Benjamin Netanyahu tekur sjálfur að sér fjögur ráðuneyti
Valdamesti stjórnar-
leiðtogi í sögu Israels
Jerúsalcm. Reuter.
BENJAMIN Netanyahu,
verðandi forsætisráðherra
Israels, kynnti í gær ríkis-
stjórn sína á fyrsta fundi
ísraelska þingsins, Knesset,
eftir að Netanyahu sigraði
Shimon Peres í kosningum
29. maí. Auk forsætisráð-
herraembættisins mun Net-
anyahu hafa á sinni könnu
ráðuneyti utanríkis- hús-
næðis- og byggingamála
og trúmálaráðuneytið.
Netanyahu
hinn umdeildi harðlínu-
maður Ariel Sharon mun
að sögn Levys fá „mik-
ilvægt ráðherraembætti"
í dag. Embætti varnar-
málaráðherra kemur í hlut
Yitzaks Mordechai, þing-
manns Likud-bandalags-
ins. Natan Sharansky,
leiðtogi flokks rússneskra
innflytjenda, verður ráð-
herra viðskipta- og iðnað-
armála.
Þmgið samþykkti nýju stjórnina
með 62 atkvæðum gegn 50. David
Levy verður utanríkisráðherra en
Netanyahu, sem er 46 ára að
aldri, er yngsti og valdamesti for-
sætisráðherra í sögu landsins. í
ræðu sinni á þingi í gær hét hann
að efla landnám gyðinga á svæðum
Palestínumanna og þykir ljóst að
standi hann við það loforð verði
varla hægt að vænta mikils árang-
urs í friðarsamningum.
Netanyahu' hvatti leiðtoga
arabaríkja til þess að halda áfram
friðarviðræðum og sagði stjórn
sína myndu ræða við ráðamenn
Palestínumanna, með því skilyrði
að þeir stæðu við gefin heit. Palest-
ínskir embættismenn sögðu í gær
að yfirlýsingarnar væru „tilraun
til þess að komast hjá friðarumleit-
unum“.
Riðukjöt
bannað
París. Reuter.
FRÖNSK stjórnvöld bönnuðu
í gær alla sölu á öllum afurð-
um riðusauðfjár í landinu og
var sagt að aðgerðirnar væru
varúðarráðstafanir í barátt-
unni fyrir traustari heilbrigð-
isvörnum í kjölfar kúariðu-
málsins.
Sauðfjárriða hefur ekki ver-
ið talin hættuleg fólki en æ
fleiri vísindamenn segja að lík-
ur séu á því að tengsl séu
milli hennar og kúariðu.
Sauðfjárriðu var nú bætt við
ýmsa sjúkdóma sem skylt er
að skýra embættismönnum á
sviði dýralækninga í Frakk-
landi frá til að þeir geti gripið
til varnarráðstafana. Um 10
milljónir sauðfjár eru í landinu.