Morgunblaðið - 17.07.1996, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 17. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
i
FRÉTTIR
Aðalverktakar byggja
flugvöll á Grænlandi
ÍSLENSKIR aðalverktakar sf. hafa
nú undirritað tvo verksamninga um
tvö stórverkefni á Grænlandi. Mun
fyrirtækið byggja flugbraut í Aas-
iaat (Egedesminde) á vesturströnd
Grænlands og einnig byggja brú í
Sisimiut (Holsteinsborg).
Stefán Friðfinnsson, forstjóri
íslenskra aðalverktaka sf., segir
að fyrirtækið, ásamt grænlenskum
samstarfsaðilum, hafi verið sam-
þykkt í forvali til að gera tilboð í
flugvallargerð í Grænlandi og aðr-
ar tengdar framkvæmdir. Er flug-
brautin í Aasiaat ein af 7 flug-
brautum sem boðnar verða út og
munu þær verða 800 metra lang-
ar. Fjórar flugbrautanna verða,
ásamt vegalagningum og einni brú,
boðnar út á þessu ári. Stærstu
verkliðir eru sprengingar, fyllingar,
malbik og raflagnir.
Auk íslenskra aðalverktaka taka
fjórar norrænar fyrirtækjasam-
steypur þátt í útboðunum. Fyrir-
tækin eru flest stór norræn verk-
takafyrirtæki ásamt grænlenskum
dótturfyrirtækjum og ístaki hf.
Samsteypan sem Islenskir aðal-
verktakar leiða, bauð lægst í flug-
brautina í Aasiaat og hljóðaði verk-
samningúrinn upp á u.þ.b. 44 millj-
ónir danskra króna, eða rúmar 500
milljónir íslenskra króna. Stefán
segir, að vélar og tæki hafí verið
send til Grænlands og sé gert ráð
fyrir að hefja vinnu síðar í vik-
unni. Hann segir að áhersla verði
lögð á að nýta grænlenskt vinnu-
afl, en gera megi ráð fyrir nokkrum
tugum sérhæfðra íslendinga við
þetta verkefni. Fyrstu starfsmenn-
irnir fara í dag.
Brúargerð í Sisimiut
íslenskir aðalverktakar buðu
einnig lægst í brúargerð í Sis-
imiut. Mun brúin verða 150 metra
löng stálbitabrú á einum stöpli sem
tengir Sisimiut við flugvöll. Verk-
samningurinn hljóðar upp á 34
milljónir danskra króna eða. um 390
milljónir íslenskra króna. íslenskir
aðalverktakar munu vinna þetta
verk ásamt íslenskum samstarfsað-
ilum og hefst vinna-í byrjun næsta
árs.
Samningar fyrir bæði verkin
hljóða samtals upp á 78 milljónir
danskra króna, sem eru um 890
milljónir króna. Ætlast er til, að
lokið verði við bæði verkin 31.
október 1998.
Lög um bótarétt
þolenda afbrota
Á fjórða
tug krafna
hafa borist
YFIR þijátíu einstaklingar hafa sent
kröfur samtals að upphæð rúmlega
tuttugu milljónir króna vegna nýrra
laga um greiðslu ríkissjóðs á bótum
til þolenda afbrota. Kröfumar eru
vegna líkamsárása og kynferðisaf-
brota.
Engin könnun hefur farið fram á
því hversu margir eiga rétt á slíkum
bótum eða hversu háar þær gætu
orðið, en bótaréttur er afturvirkur til
1. janúar 1293. Þriggja manna bóta-
nefnd úrskurðar um kröfumar og er
stefnt að því að fyrsta ákvörðun liggi
fyrir um miðjan ágúst.
Þorgeir Ingi Njálsson héraðsdóm-
ari, sem er einn nefndarmanna, segir
að frá gildistöku laganna 1. júlí sl.
hafi að jafnaði borist um ein krafa á
dag. Töluvert hafði einnig komið fyr-
ir þann tíma. Hæsta krafan hingað
til er að upphæð 3,4 milljónir króna,
en bætur era ekki veittar nema höf-
uðstóll kröfu sé að minnsta kosti
hundrað þúsund.
Samkvæmt lögunum era há-
markskröfur á hendur ríkissjóði vegna
líkamstjóns eða missis framfæranda
2,5 milljónir. Kynferðisafbrot falla
yfirleitt undir ákvæði um miskabæt-
ur, en hámarksbætur í þeim tilfellum
era 600 þúsund kr.
Morgunblaðið/Kristján
Maxim Gorkíj var eitt þriggja skemmtiferðaskipa sem komu til Akureyrar í gær og lágu á Pollinum.
Norræna flutningamannasambandið kamiar skemmtiferðaskip
Kjarasamningar á Maxím
Gorkíj reyndust í lagi
BORGÞÓR Kjæmested, fram-
kvæmdastjóri Norræna flutninga-
mannasambandsins, fór um borð í
rússneska skemmtiferðaskipið Max-
im Gorkíj í gær, þar sem skipið lá
við akkeri á Pollinum við Akureyri.
Tilgangurinn var að kanna kjara-
samninga þeirra háseta sem þar
starfa. Með Borgþóri um borð fór
Konráð Alfreðsson, formaður Sjó-
mannafélags Eyjafjarðar.
Borgþór kynnti sér þá kjarasamn-
inga sem í gildi eru um borð og
hann sagði í samtali við Morgun-
blaðið að sér sýndist í lagi með þá
samninga sem útgerðin borgar eft-
ir. Alls era 16 hásetar af mörgum
þjóðernum um borð og eru laun
þeirra um 800-900 dollarar á mán-
uði eða um 60 þúsund krónur.
Allir hásetar með sömu laun
„Mér fannst mjög ánægjulegt að
heyra að allir um borð eru á þessum
samningum, sama af hvaða þjóðerni
þeir eru. Um leið er ákveðin félags-
leg eining um borð í skipinu og þeg-
ar þannig háttar á einum vinnustað
er það einn af mikilvægustu öryggis-
þáttum skipsins," sagði Borgþór.
Hann sagði að áfram yrði fylgst
með þessum málum hjá þeim skipum
sem hingað til lands koma og þá jafn-
vel gripið til aðgerða ef kjaramálin
reynast ekki í lagi í einhvetjum skip-
um. „Við reynum allt sem við getum
til þess að hjálpa þessu fólki.“
Launin tífölduðust
eftir aðgerðir
Borgþór segir að á skemmtiferða-
skipinu Mermoz, sem væntanlegt er
til Akureyrar á morgun, séu aðstæður
um borð ekki þær sem þær eiga að
vera samkvæmt þeim upplýsingum
sem hann fékk frá Monaco í gær. Þar
eru hásetar með innan við 400 dollara
í mánaðarlaun og svo eitthvað ámóta
í viðbót fyrir ómælda yfirvinnu. „Þetta
or ekki samræmi við neina ITF-samn-
inga (Alþjóða flutningamannasambs-
ins) og sambandið er að fylgja því
máli mjög fast eftir,“ sagði Borgþór.
Síðastliðið sumar stöðvaði Nor-
ræna flutningamannasambandið
skemmtiferðaskipið Kazakstan II,
eftir að áhöfnin leitaði eftir aðstoð
Sjómannafélags Reykjavíkur. Þar
vora skipveijamir með laun sem
námu 130-150 dollurum á mánuði.
„Við fórum þarna um borð og þá
kom m.a. í ljós að jafnvel skipstjórinn
var með rétt um 500 dollara f laun
á mánuði. Þar sem tími til aðgerða
hér á landi var of naumur, var skip-
ið truflað all veralega í Noregi, m.a.
í samvinnu við þau fyrirtæki sem sáu
um fólksflutninga farþeganna þar.
Þannig leystist málið á mjög skömm-
um tíma og er óhætt að segja að í
framhaldinu hafi laun skipveija tí-
faldast og þau leiðrétt aftur í tím-
ann. Mér finnst því svolítið skondið,
að Kazakstan II, þar sem aðstæður
era í góðu lagi, skuli ekki vera í
hópi þeirra rúmlega 50 skemmti-
ferðaskipa sem til íslands koma á
þessu sumri.“
Alþjóðlegft útboð á endurbótum á flugskýli varnarliðsins á Keflavíkurflugvelli
GEFINN hefur verið út listi yfir
fyrirtæki sem mega bjóða í endur-
bætur á flugskýli varnarliðsins á
Keflavíkurflugvelli. Þetta er í fyrsta
skipti sem verk á Keflavíkurflug-
velli, sem unnin eru á vegum Mann-
virkjasjóðs Atlantshafsbandalags-
ins, eru boðin út á alþjóðlegum
markaði. Tilboð verða opnuð í haust.
Þrjú íslensk fyrirtæki koma til
með að bjóða í verkið, Islenskir aðal-
verktakar, Keflavíkurverktakar og
Istak. Auk þess er eitt fyrirtæki í
7 tyrknesk fyrir-
tæki bjóða í verkið
Kanada, eitt bandarískt fyrirtæki
og sjö fyrirtæki í Tyrklandi.
íslenska ríkisstjórnin markaði þá
stefnu árið 1992 að aðlaga útboðs-
reglur á Keflavíkurflugvelli að regl-
um Mannvirkjasjóðs Nató, en ísland
hefur haft undanþágu frá þeim. í
fyrra var í fyrsta skipti boðið út
verk á íslenskum markaði og í ár
er skrefið stigið til fulls og að fullu
farið eftir útboðsreglum Mann-
virkjasjóðs. Eingöngu fyrirtæki í
aðildarlöndum Atlantshafsbanda-
lagsins mega bjóða í verkið. Sá sem
fær það verður að fara í einu og
öllu eftir þeim reglum sem gilda á
íslandi um. vinnumarkað, heilbrigði
o.fl. Gerð er krafa um að íslenska
verði töiuð á vinnustað og laun verði
greidd í samræmi við kjarasamninga
hér á landi.
í útboðsgögnum er gert ráð fyrir
að endurbætur á skýlinu taki tvö ár.
Ekið á sjö
ára stúlku
SJÖ ára stúlka er með alvar-
lega höfuðáverka eftir að hafa
lent fyrir bíl í gærkvöldi við
bæinn Moldhauga í Glæsibæj-
arhreppi. Tilkynnt var um siys-
ið til lögreglunnar á Akureyri
kl. 18.20.
Slysið bar að með þeim
hætti að litla stúlkan ætlaði
að fara yfir veginn þegar fólks-
bíll kemur akandi og ökumaður
nær ekki að stöðva bílinn í
tæka tíð, en að sögn hans hafði
stúlkan birst skyndilega á veg-
inum. Hún var flutt á slysa-
deild Fjórðungssjúkrahússins á
Akureyri og síðan með sjúkra-
flugi á Sjúkrahús Reykjavíkur
í Fossvogi.
Samkvæmt upplýsingum
vakthafandi læknis á slysadeild
Sjúkrahúss Reykjavíkur, er
stúlkan með alvarlega höfuð-
áverka og bjóst hann við því í
gærkvöldi, þegar við hann var
rætt, að hún þyrfti að gangast
undir höfuðaðgerð í nótt.
Eldur í
grasköggla-
verksmiðju
ELDUR kom í gær upp í gras-
kögglaverksmiðjunni Vall-
hólma sem er rétt fyrir neðan
Varmahlíð í Skagafirði. Til-
kynning barst til lögreglu um
klukkan 11.30 í gær og kom
slökkvilið frá Sauðárkróki auk
slökkviliðs í Varmahlíð á stað-
inn.
Ekki er vitað um eldsupptök,
en það liggur ljóst fyrir að eld-
urinn kom upp við einn af
þurrkurum verksmiðjunnar þar
sem jafnan er mikill hiti.
Starfsmenn náðu í fyrstu að
ráða niðurlögum eldsins með
handslökkvitækjum og vatni,
en síðan gaus hann upp aftur
án þess að starfsmenn fengju
neitt við ráðið. Því voru kölluð
til slökkvilið. Reiknað er með
að verksmiðjan komist í gang
að nýju seinnipartinn í dag.
Bíll út af
í Kjósinni
ÚTLEND kona var flutt á
slysadeild Sjúkrahúss Reykja-
víkur eftir að bíll, sem hún var
í, lenti utan vegar og hafnaði
í skurði í námunda við Vindás-
hlíð í Kjós.
Tilkynnt var um slysið til
Neyðarlínunnar um kl. 19.20 í
gærkvöldi og fékk Slökkviliðið
í Reykjavík þau boð að þrír
hefðu slasast og einn sæti fast-
ur í bílnum. Þrír sjúkrabílar og
einn tækjabíll voru sendir af
stað, en einum sjúkrabíl og
tækjabílnum var snúið við á
miðri leið þegar í ljós kom að
slysið reyndist minniháttar og
aðeins tveir voru í bílnum, út-
lensk hjón, sem voru á bíla-
leigubíl frá Bílaleigu Flugleiða.
Sjómaður
sóttur í
spænskt skip
BJÖRGUNARÞYRLA Land-
helgisgæslunnar sótti spænsk-
an sjómann í togara sem stadd-
ur var um 210 sjómílur suð-
austur af Reykjavík. Sjómaður-
inn hafði slasast við vinnu um
borð í togaranum. Hann var
með höfuðáverka og var rænu-
lítill.
Það var björgunarmiðstöðin
í Madrid sem óskaði eftir að-
stoð Landhelgisgæslunnar.
• Þyrlan fór í loftið kl. 16:30 og
lenti við Sjúkrahús Reykjavíkur
kl. 20:00.