Morgunblaðið - 21.11.1996, Qupperneq 68

OPIN KERFI HF.
Sími: 567 1000
tfgunMfifrifr K
<Ö>
AS/400
Mikið úrval
viðskiptahugbúnaðar
MORGUNBLADID, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.IS / AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1
FIMMTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Formenn landssambanda ASI kynna tillögnr um vinnustaðasamninga
Djúpstæður ágreiningur
er á milli ASÍ og VSÍ
FORMENN landssambanda innan ASÍ hafa náð
samkomulagi um drög að rammasamningi um
sérsamninga á vinnustöðum. Var tillaga þeirra
kynnt á sambandsstjómarfundi ASÍ í gær en
þar er gert ráð fyrir að stjórnandi fyrirtækis eða
trúnaðarmaður starfsfólks og fulltrúi stéttarfé-
lags geti óskað eftir sérstökum vinnustaða- eða
sérkjarasamningi um tiltekin atriði aðalkjara-
samnings. Skuli slíkir samningar staðfestir af
viðkomandi stéttarfélögum.
Vinnuveitendasambandið hefur kynnt hug-
myndir sínar um kjarasamninga í fyrirtækjum
en forsvarsmenn þess gagnrýna harðlega hug-
myndir ASÍ fyrir að gera ráð fyrir beinni íhlutun
stéttarfélaga við gerð vinnustaðasamninga. Þór-
arinn V. Þórarinsson, framkvæmdastjóri VSÍ,
segir að tillaga landssambandsformanna ASI
komi hvergi nálægt þeim hugmyndum sem VSÍ
hafi verið að bjóða upp á um samstarf starfs-
manna og stjómenda við að laga kjarasamninga
að þörfum hvers vinnustaðar.
„Alvarlegasta villan í þessum gömlu hug-
myndum ASÍ er þó sú að samningar á vinnustað
geti verið gerðir undir verkfallshótun, þannig
að tvöföld verkfallshætta steðji að fyrirtækjun-
um, vegna almennra samninga og síðan vegna
sérkjarasamninga í einstökum fyrirtækjum. Það
er algerlega fráleitt,“ segir Þórarinn.
Trúnaðarmenn njóta ekki nægi-
legra réttinda og vemdar
Björn Grétar Sveinsson, formaður Verka-
mannasambands íslands, segir að samkomulagið
byggist á samþykktum þings ASÍ, þar sem lögð
er áhersla á samningaviðræður við einstakar
starfsgreinar og fyrirtæki.
Hann segir nýjar hugmyndir sem vinnuveit-
endasamtökin hafa sett fram um vinnustaða-
samninga byggjast á hugmyndafræði sem sé
fjarlæg því sem formenn landssambandanna séu
að leggja til. „Við byggjum okkar störf á því
umhverfi og þeim lögum sem við búum við. Ef
ætti að fara út í þessar hugmyndir þeirra þyrfti
að tryggja rétt trúnaðarmannanna miklu betur
en kjarasamningar og lög hér á landi gera ráð
fyrir. Það er himinn og haf á milli réttinda og
verndar trúnaðarmanna hér á landi og í ná-
grannalöndunum. Ef Vinnuveitendasambandið
ætlar að klifra niður úr trjánum núna verða
þeir að taka tillit til gróðursins. Við gerum það
og ég vona að þeir geri það líka,“ segir Björn
Grétar.
■ Hætta í öllum nefndum/35
Bílar fást
á rekstr-
arleigu
INGVAR Helgason og Bíl-
heimar hafa ákveðið að bjóða
upp á svonefnda rekstrarleigu
bifreiða. Þessi viðskiptamáti
hefur rutt sér mjög til rúms
erlendis að undanförnu, en
um nýjung er að ræða hér á
landi.
Fyrsta bifreiðin samkvæmt
þessum skilmálum hefur þegar
verið afhent, en rekstrarleiga
felst í því að gegn ákveðinni
mánaðarlegri upphæð hefur
viðskiptavinurinn nýja bifreið
til fullra afnota. Allt viðhald
bifreiðarinnar er innifalið í
leigunni og rekstrargjöld önn-
ur en eldsneyti, bifreiðagjöld
og tryggingar og að tveimur
árum liðnum tekur umboðið
síðan við bílnum aftur.
■ Boðið upp á/B2
IS opnar sölu-
skrifstofu á Spáni
STJÓRN íslenskra sjávarafurða hf.
hefur ákveðið að opna söluskrif-
stofu á Spáni. Skrifstofan verður
að öllum líkindum í höfuðborginni
Rekstur
banka kostar
13 milljarða
REKSTRARKOSTNAÐUR ís-
lenska bankakerfísins nemur um
13 milljörðum króna ári. Rekstrar-
kostnaður banka og sparisjóða í
Danmörku og Noregi er um 2,5%
af eignum, en hér á landi er kostn-
aður nálægt 5%.
Þetta kom fram í svari Finns
Ingólfssonar viðskiptaráðherra við
fyrirspurn frá Ágústi Einarssyni
alþingismanni í utandagskrárum-
ræðu á Alþingi. „Nauðsynlegt er
að draga úr rekstrarkostnaði til að
bankakerfíð geti varist ásókn er-
lendra keppinauta í sífellt harðn-
andi samkeppni á alþjóðlegum vett-
vangi,“ sagði Finnur. Kvaðst hann
vona að hægt yrði að samþykkja
•breytingu ríkisviðskiptabankanna í
hlutafélög á yfirstandandi þingi.
■ Brýntaðbreyta/11
Madrid og verður hlutverk hennar
að selja fisk frá Seaflower White-
fish, útgerðar- og fiskvinnslufyrir-
tæki í Namibíu, sem ÍS á 20% hlut
í. Að auki nýtist skrifstofan til að
selja aðra vöru ÍS.
Benedikt Sveinsson, forstjóri ís-
lenskra sjávarafurða, segir að lýs-
ingur frá Namibíu geri fyrirtækinu
kleift að opna skrifstofuna á Spáni,
rétt eins og afurðir frá samstarfs-
fyrirtæki IS á Kamtsjatka styrki
nýja skrifstofu í Tókyó í Japan, en
öll starfsemi ÍS njóti góðs af.
Auk starfseminnar hér á landi, í
Japan og væntanlega á Spáni, starf-
ar ÍS nú í Bandaríkjunum, Eng-
landi, Frakklandi, Þýskalandi,
Rússlandi og Namibíu.
Fiskréttaverk-
smiðja á íslandi?
Benedikt segir að íslenskar sjáv-
arafurðir starfi nú að því, ásamt
Aflvaka, að kanna hagkvæmni fisk-
réttaverksmiðju hér á landi. „Ég
vil engu spá um hver niðurstaðan
verður, en ég vona að málin skýrist
fyrir mitt næsta ár. Þá getum við
tekið afstöðu til þess hvort skyn-
samlegt sé að byggja fiskréttaverk-
smiðju hér, sem framleiði fyrir Evr-
ópumarkaðinn," segir Benedikt.
■ Við eigum/34
Morgunblaðið/0ivind Kaasa
Ovenju
mikið af
hnúfubaki
í Eyjafirði
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegsráðherra á Fiskiþingi um frákast á fiski
Akureyri. Morgunblaðið.
ÓVENJU mikið hefur sést af
hvölum í Eyjafirði að undan-
förnu, bæði hnúfubaki og hrefnu.
Lögbrjótarnir
sæti ábyrgð
„KJARNI málsins er sá að þeir, sem
taka ábyrgðina á því að henda fiski,
verða að sæta þessari ábyrgð í
umræðunni og gagnvart lögum og
það er ábyrgð útvegsmanna og
skipstjórnarmanna sem þarna veg-
ur þyngst. Framhjá því verður aldr-
ei litið,“ sagði Þorsteinn Pálsson,
sjávarútvegsráðherra, m.a. í ávarpi
sínu til Fiskiþings í gær.
Sjávarútvegsráðherra sagði það
valda nokkrum áhyggjum á hvem
veg hin almenna umræða um frá-
kast á fiski hefði þróast þó ljóst
mætti vera að vandinn væri hvergi
leystur. í almennri umræðu um
þetta efni væri spjótunum mjög
sjaldan beint að þeim, sem væru
að bijóta lögin, heldur væri sökinni
yfirleitt varpað eitthvert annað og
ýmist bent á fiskveiðistjórnunar-
kerfið eða trékarlana í ráðuneytinu.
í máli Þorsteins kom fram að í
síðustu viku hefði skapast mikil
umræða er skipstjóri hefði opinber-
lega greint frá því að á skipi, sem
hann starfaði á, hafi fiski verið
hent á tilteknu tímabili. „Mér finnst
mjög mikilvægt að þeir, sem á sjón-
um eru, komi fram með upplýsingar
sem þessar og geri það mögulegt
að taka á afbrotum eins og þessum.
Það fyrirtæki, sem þarna á í hlut,
getur, ef þessar fullyrðingar reyn-
ast réttar, átt verulegar refsingar
í vændum, háar sektir og jafnvel
sviptingu veiðileyfis," sagði ráð-
herrann.
Aflamarkskerfið
verði aflagt
Fiskifélagsdeild Vestfjarða legg-
ur til á yfirstandandi Fiskiþingi, að
aflamarkskerfið verði aflagt í
áföngum. Alls liggja um 70 tillögur
fyrir þinginu.
■ Fiskiþing/18-19
Mikið er af æti í firðinum og
hefur hnúfubakur sést innan við
Hrísey og hrefna inn undir Hjalt-
eyri. Öivind Kaasa, sjávarlífræð-
ingur, starfsmaður Hafrann-
sóknastofnunar og kennarivið
Háskólann á Akureyri, og Árni
Halldórsson, útgerðarmaður og
fiskverkandi á Hauganesi, voru
á siglingu innan um hvalina í
vikunni og festi 0ivind hvalina á
filmu. Árni, sem einnig stendur
fyrir hvalaskoðunarferðum fyrir
ferðamenn, hefur séð sjö hnúfu-
baka blása í einu innan við Hrís-
ey, sem verður að teljast harla
sjaldgæf sjón á því svæði.