Morgunblaðið - 19.02.1997, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
MINNIIMGAR
MIÐVIKUDAGUR 19. FEBRÚAR 1997 35
h
r-
bjóstu á Hverfisgötu ásamt þinni
fjölskyldu í þröngri íbúð án nauð-
synlegra þæginda. En þarna leið
okkur Ölvi litla yndislega vel, enda
maður Ágústu, hann Stefán, öð-
lingsmaður sem ég átti eftir að
meta mikils á lífsleiðinni. Svo var
nú Munda og Steini sem ekki slógu
slöku við að leika við þann litla. -
Þetta er bara eitt lítið dæmi af öllu
sem þú gerðir fyrir mig og mína á
lífsleiðinni, og er ég ekki grunlaus
um að fleiri hafi svipaða sögu að
segja af hlýju þinni og lvjálpsemi.
En þú sjálf, Ágústa mín, áttir
einn gimstein í eigu þinni, sem var
þér dýrmætur. Ung að árum eign-
aðist þú dóttur þína, Guðmundu,
og hún fór ekki varhluta af ást
þinni og umhyggju. Guðmunda
giftist myndarlegum og góðum
manni, Gunnari Petersen. Hún
eignaðist soninn Steinar sem er
kvæntur og á góða fjölskyldu, sem
Ágústa var mjög ánægð með og
reyndist henni afar vel á þessum
erfiðu tímum hennar síðustu árin.
Já, Guðmunda dóttir hennar! Hún
var nú eins og jarðneskur engill
við mömmu sína.
Nú læt ég staðar numið, en af
nógu er að taka í sambandi við
þig, kæra vinkona. Þú bjóst yfir
svo miklum mannkostum að í
gamni sagði ég stundum að ég vildi
láta þig endurfæðast og þá við
betri aðstæður. Stundum töluðum
við um annað líf og hvað við tæki
eftir þetta. Við vorum samstíga í
því eins og fleiru. Þér þótti einn
draumur minn góður. Kannski er
ekki viðeigandi að láta hann fylgja
þessum orðum, en draumur er
draumur og manni leyfist að taka
mark á þeim eftir vild. í aðalatrið-
um var hann svona:_
Árið er 1942-43: Áður en ég fór
að sofa náði ég mér í bók eftir
Sigurð Nordal, „Líf og dauði“.
Ekki hafði ég lesið lengi er mig tók
að syfja, enda mjög kvöldsvæf að
eðlisfari og lesefnið torskilið og
hafði ég ekki trú á að Sigurður
Nordal vissi meira en aðrir um lífið
eftir þetta líf. Ég sofnaði brátt, en
vaknaði fljótlega aftur og sagði þá
manni mínum hvað fyrir mig hafði
borið í svefninum. - Hvað, ertu
búin að sofa? sagði hann. Já, ég
er nú hrædd um það. Mig dreymdi
að ég væri á opnu skipi sem mér
fannst líkjast súðbyrðingi eða
knerri, eftir sögn, og var þetta úti
á breiðu fljóti. Var þessi bátur með
skarsúðir og loguðu lítil kertaljós
á þremur hæðum sitt hvorum meg-
in borðstokks. Á skipinu var nokk-
uð af fólki sem ég þekkti ekki deili
á, nema yngri dóttir mín var þarna.
líka. Allt í einu kemur einhver og
segir að leki sé kominn að skipinu,
sem ekki verði ráðið við. Ég varð
mjög hrædd, en jafna mig fljótt og
hugsa með mér að ég hafi heyrt
að það væri ekki svo vont að
drukkna, - ég skyldi bara taka
þessu með ró. Ég þyrfti aðeins að
flýta mér að ná í Ingu dóttur mína
sem var um 3ja ára. Nú hækkaði
sjórinn í skipinu smám saman og
það slokknar á neðstu kertunum
og svo þeim í miðjunni. Þá var
komið að þeim efstu. Ég sat róleg
með Ingu í fanginu, en mjög
spennt, nú værum við alveg að
komast á landamæri lífs og dauða.
Það slokknar á efstu kertunum. í
því birtist vera sveipuð ljósum,
mildum hjúp og var hún nokkuð
hátt uppi í skýjunum. Hún hélt á
logandi kerti og sagði aðeins: Þú
skalt ekki efast. Ég er tilbúin að
kveikja ljósið hérna megin þegar
það slokknar hinum megin. Þóttist
ég vita að þetta væri Jesús Krist-
ur. Svo lítill munur fannst mér
vera á þessum landamærum, að
um leið og ég vaknaði ígrundaði
ég: Hvort sagði hann á undan hérna
megin eða hinum megin? Þessi
draumur hefur verið mitt leiðarljós
gegnum árin og komið mér til góða
við ástvinamissi.
Nú vona ég að Jesús Kristur
lýsi þér, Ágústa mín, yfír landa-
mærin og ég óska þér góðrar heim-
komu.
Með þökk fyrir allt.
Hlíf Böðvarsdóttir.
G ÚSTAV ADOLF
BERGMANN
+ Gústav Adolf
Bergmann,
Mávabraut 8D,
Keflavík, fæddist á
Hámundarstöðum í
Vopnafirði, 19.
febrúar 1933. Hann
lést á Sjúkrahúsi
Suðurnesja 11.
febrúar síðastlið-
inn. Móðir hans var
Sigríður Svein-
björnsdóttir, f. á
Skálanesi við Seyð-
isfjörð, en bjó hún
lengst af á Hámund-
arstöðum. Systir
hans er Guðbjörg Olsen sem býr
í Reykjavík. Gústav var sín
fyrstu ár á Hámundarstöðum
en fluttist ungur til systur sinn-
ar á Hvammstanga. Hann lauk
landsprófi frá Reykjaskóla í
Hrútafirði og útskrifaðist sem
íþróttakennari frá íþrótta-
kennaraskóla íslands á Laugar-
vatni 1952.
Gústav kvæntist Þuríði Svövu
Ásbjörnsdóttur frá Dísastöðum
í Sandvíkurhreppi 9. október
1954, en hún lést 13. janúar
1996. Foreldrar hennar voru
Ásbjörn Guðjónsson frá Dísa-
stöðum og Sigríður Guðmunds-
dóttir frá Sólheimum í Hruna-
mannahreppi. Gústav og Svava
fluttust til Suðurnesja 1958 og
settust að í Keflavík
1962. Börn þeirra
eru: 1) Sigurbjörn
Svavar, f. 27.7.
1955, kona hans er
Laufey Auður
Kristjánsdóttir og
eiga þau fjögur
börn. 2) Hjalti, f.
30.6. 1960, kona
hans er Margrét
Þóra Einarsdóttir
og eiga_ þau tvö
börn. 3) Ásdís, f. 6.6.
1961, hennar maður
er Helgi Bragason
og eiga þau tvö
börn. Uppkomin dóttir Ásdísar
er Svava Ingþórsdóttir, maður
hennar er Guðmundur Werner
Emilsson. 4) Gunnar, f. 26.11.
1962, ókvæntur og barnlaus.
Gústav starfaði sem lögreglu-
þjónn á Keflavíkurflugvelli frá
1956 eða í 41 ár. Hann var for-
maður Lögreglufélags Suður-
nesja og hafði mikinn áhuga á
félagsmálum lögreglunnar og
gegndi hinum ýmsu trúnaðar-
störfum þar. Hann veitti öku-
skóla varnarliðsins forstöðu frá
1966 til 1996, og starfaði þar
að umferðaöryggismálum vam-
arliðsmanna.
Útför Gústavs fer fram frá
Keflavíkurkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Mig langar til að kveðja vin
minn, samstarfsmann um árabil og
nágranna í hartnær 40 ár með
nokkrum orðum. Það getur reynst
manni allerfítt á stundu sem þess-
ari, að koma orðum að því, sem
mann langar helst til að segja, því
þótt vitað væri um nokkurt skeið,
hvert stefndi í baráttu Gústa fyrir
lífí sínu, bar dauðann bráðar að en
ég átti von á. Er ég leit við hjá
honum í Sjúkrahúsinu í Keflavík
hinn 6. þ.m., var hann að vísu ekki
svipur hjá sjón miðað við það sem
áður var, en hann sat þá uppi í
rúminu og við gátum ræðst við án
teljandi erfíðleika. En ekki kom
mér þá í hug, að þetta væri í síð-
asta sinn, sem við ættum saman
viðræðustund. Þá fannst mér ekki
tímabært að kveðja hann fyrir fullt
og allt og þakka honum fyrir allar
þær ánægjustundir, sem við höfum
átt saman á lífsleiðinni, bæði í starfí
og einkalífi.
Ég hóf störf í lögreglunni á
Keflavíkurflugvelli í febrúar 1955
og ári síðar bættist Gústi, ásamt
nokkrum öðrum, í hópinn. Hann
gat sér strax gott orð fyrir dugn-
að, lipurð og prúðmennsku og vann
sér fjjótt traust samstarfsmanna
okkar og einnig hins almenna borg-
ara, því þótt hann væri fastur fyrir
í skoðunum sínum, fór hann aldrei
offari og beitti samborgarana aldr-
ei ofríki.
Það var oft mikið að gera á
fyrstu árum okkar í lögreglunni, á
meðan varnarstöðin var enn í upp-
byggingu og alls konar rumpulýður
var þar við störf. Þá þótti það sjálf-
sagður hlutur að stela sem mestu
frá hernum, enda voru þjófnaðir
tíðir, nauðganir,_ ölvunarakstur og
smygltilraunir. Á þeim árum sýndi
Gústi best hvað í honum bjó, því
sama var hvað og hvemig hinn
almenni borgari kom fram gagn-
vart okkur, við vorum skyldugir til
að sýna lipurð og háttvísi og láta
ekki reita okkur til reiði, á hveiju
sem gekk. Með meðfæddri lipurð
og sannfæringarkrafti, gat Gústi
ætíð leyst stærstu vandamál far-
sællega.
Það kom sér vel fyrir Gústa í
starfínu að vera vel enskumælandi,
enda þjálfaði hann þann hæfileika
samviskusamlega með því að lesa
nær eingöngu skáldsögur á ensku.
Við þurftum oft að eiga orðaskipti
við varnarliðsmennina, bæði brota-
menn og aðra og gat það oft orðið
allvandræðalegt, ef við vorum ekki
nógu góðir enskumælendur sjálfír.
Og ósjaldan var leitað til Gústa til
að leysa þann vanda, annað hvort
með túlkun eða til að leiða vanda-
málið til lykta. Allt slíkt gerði hann
með ljúfu geði. Og þegar ökuskóli
varnarliðsins var stofnsettur, ein-
hvern tíma á sjöunda áratugnum,
ég man ekki nákvæmlega hvenær,
var Gústi fljótlega fenginn til að
veita honum forstöðu og rækti
hann það starf með mikilli prýði,
alveg þar til fyrirkomulagi var
breytt, fyrir u.þ.b. ári. Á þeim vett-
vangi kom enskukunnáttan sér vel,
fyrst og fremst vegna þess, að
starfslið skólans var nær eingöngu
skipað vamarliðsmönnum, sem ár-
lega komu og fóru. Með lipurð og
ljúfmennsku átti Gústi auðvelt með
að virkja nýliðana sem best og laða
þá að sér, því fyrir utan prúðmann-
lega framkomu átti hann til að
vera glettinn og spaugsamur, þegar
svo bar undir. Hann eignaðist því
marga persónulega vini meðal
varnarliðsmanna, en þeirri vináttu
hélt hann algjörlega aðskilinni frá
starfí sínu sem lögreglumanns. Má
búast við að hann hafí oft verið
þreyttur, því flestum veitist nóg
að rækja eitt erilsamt starf með
fullum þrótti, þótt ekki séu þau tvö
samtímis, eins og Gústi mátti reyna
í mörg herrans ár. Aldrei varð
maður var við neinn uppgjafartón
í honum vegna þessa, hann lét
aldrei deigan síga.
Einn kost átti Gústi umfram
marga aðra, var gæddur ríkum
stjómunarhæfíleikum og átti auð-
velt með að umgangast undirmenn
sína með festu, en þó jafnan með
umburðarlyndi og réttsýni. Það var
því ekki að ófyrirsynju, að honum
reyndist létt að feta sig upp met-
orðastigann innan lögreglunnar.
Um árabil var hann varðstjóri, en
í nokkur undangengin ár hefur
hann verið aðalvarðstjóri einnar
vaktar af fjórum og ber öllum, sem
reynt hafa, saman um, að gott
væri að vinna undir hans stjórn.
Góður yfirmaður getur engan veg-
inn haft góða stjórn á undirmönn-
um sínum, ef hann hefur ekki góða
stjóm á sjálfum sér og staðreyndin
var sú, að hann lagði ekki meira á
undirmenn sína en sjálfan sig.
Hann var gæddur ríku sjálfs-
trausti, enda hafði hann enga
ástæðu til minnimáttarkenndar.
Frá upphafi vann hann mikið og
gott starf í félagsmálum lögregl-
unnar og vildi hag LS (Lögreglufé-
lag Suðurnesja) sem mestan og það
var ekki að ástæðulausu, að hann
gegndi formannsstöðu þar oftar en
nokkur annar. Hann átti gott með
að koma fyrir sig orði og var ófeim-
inn við að rísa upp og halda þrum-
andi ræður, þegar það átti við.
Hann var samningalipur og sat
oftar en ekki sem fulltrúi LS á
sambandsþingunum í Reykjavík.
Áður en Gústi hóf störf í lögregl-
unni, hafði hann lokið prófi við
Íþróttakennaraskólann á Laugar-
vatni og kom það sér oft vel í starf-
inu, enda var hann oftast fenginn
til að kenna og þjálfa lögreglumenn
til heiðursvarðar og fórst honum
það vel úr hendi.
Allar götur síðan 1959 höfum
við Gústi verið nágrannar, fyrst í
þijú til fjögur ár í svokölluðu Turn-
erhverfi, en þar bjuggum við, ásamt
nokkmm öðrum lögreglumönnum,
tímabundið í bröggum, sem „her-
inn“ var hættur að nota og biðu
niðurrifs, eða þar til við fluttum
1962 í eitt af níu svonefndum
„Framsóknarhúsum", fjögurra
íbúða raðhúsum, sem þá var ný-
búið að reisa við Faxabraut og
Mávabraut í Keflavík. Þannig æxl-
aðist til, að við lentum hlið við hlið
í húsinu Mávabraut 8, ég í C og
hann í D. Þar höfum við búið ætíð
síðan og ævinlega farið vel á með
okkur. Þar bjó hann Qolskyldu sinni
brátt notalegt heimili og samgang-
ur varð tíður viðburður milli ijöl-
skyldna okkar. Konurnar okkar
bundust fljótt ævilangri vináttu og
börnin okkar léku sér oft saman,
í sátt og samlyndi. Sárasjaldan
kastaðist í kekki á milli okkar
Gústa, en þegar slíkt átti sér stað,
var það oftast út af einhveiju lítil-
ræði, sem auðvelt var að leiða til
lykta, mátti líkja við stormsveip,
sem líður hjá á augabragði. Áður
en varði var allt fallið í ljúfa löð
og atvikin gleymd og grafin. En
þrátt fyrir að vera dagfarsprúður
að öllu jöfnu, var hann ekki alveg
skaplaus og gat rokið augnablik
upp út af minnsta tilefni, ef allt
gekk ekki eins og hann ætlaðist
til. En er hann sá hvert stefndi og
í stað þess að láta skapið hlaupa
með sig í gönur, sló hann öllu upp
í grín og brosti í kampinn á sinn
sérstæða og viðmótsþýða hátt.
Varla er hægt að segja að Gústi
hafí verið í meira lagi vínhneigður
maður, en hafði þó gaman af því
að „væta kverkarnar" á góðri stund
og í góðra vina hópi og var þá
hrókur alls fagnaðar. Við fengum
okkur ekki oft í glas saman, en
þegar það átti sér stað, voru ævin-
lega einhver haldgóð tilefni til þess.
Og það urðu mér ógleymanlegar
stundir, því þá var Gústi í essinu
sínu, sagði frá skemmtilegum at-
vikum, sem hann hafði upplifað,
bæði á æskustöðvum sínum í
Vopnafirði og í veiðiferðum síðar á
ævinni. Ég man sérstakiega eftir
því, að þegar við byggðum bílskúr-
ana hér um árið fannst Gústa vel
við hæfí að skála fyrir hveijum
nýjum áfanga sem náðist; fyrst
grunninum, síðan veggjunum og
loks þakinu. Nágranni okkar og
samstarfsmaður frá fyrstu tíð, Sig-
urður Björn Jónsson, var og er
mikill veiðimaður villtra fugla og
dýra, bæði á sjó og landi. Þeir
Gústi voru nánir vinir alla tíð og
fóru saman í ófáar veiðiferðir, sér
í lagi á gæsaveiðar og áttu í þeim
ferðum mörg skondin atvik sér
stað, sem Gústi var ófeiminn að
skýra skemmtilega frá, eftir að
hafa innbyrt tvö til þijú viskíglös.
Bæði ég og aðrir sem á hlýddu,
höfðu gaman af og hlógum dátt,
enda hafði Gústi sérstakan frá-
sagnarstíl, sem ekki fyrirfannst i
jafnríkum mæli hjá öðrum.
Eitt tómstundagaman iðkaði
Gústi öðru fremur, en það var pílu-
kastskeppni sem hópur íslendinga,
þ.á m. nokkrir lögregluþjónar og
allmargir vamarliðsmenn, stundaði
i klúbbum varnarliðsins, lengst af
í yfírmannaklúbbnum, einu sinni
til tvisvar í viku. Þrátt fyrir langan
og strangan vinnudag, lét Gústi
fátt aftra sér frá að sækja þessa
afþreyingu. Einstaka sinnum var
ég þama sem áhorfandi og komst
þá ekki hjá því að veita því at-
hygli hversu mikillar virðingar
Gústi naut af hálfu vamarliðs-
mannanna, sem þarna voru saman- ^
komnir, í sömu erindagjörðum og
hann: Áð eiga góða kvöldstund í
vinahópi, drekka nokkra bjóra og
kasta pílum af brennandi áhuga.
Nú er þar skarð fyrir skildi og eiga
margir eftir að sakna hans í þessum
hópi, sem og annars staðar.
Það var mikið áfall fyrir Gústa
að missa sína elskulegu eiginkonu.
Svövu, fyrir rúmu ári og bar hann
aldrei sitt barr eftir það. Ekki var
annað hægt að merkja en samlíf
þeirra hafí verið einstaklega gott,
enda Svava ákaflega elskuleg kona,
glaðvær og hláturmild. Hann bar
mikla virðingu fyrir henni og kall-
aði hann oftast „mömmu“ er hann
ræddi um hana við aðra.
Við hjónin þökkum Gústa og
Svövu hjartanlega fyrir samfylgd-
ina á lífsleiðinni og vottum afkom-
endum þeirra okkar dýpstu samúð.
Megi almættið styrkja þau og
styðja á komandi árum.
Sigurgeir og Guðrún.
Gústav Adolf Bergmann, aðal-
varðstjóri, er látinn eftir stutt veik-
indi. Gústav byijaði í ríkislögregl-
unni á Keflavíkurflugvelli, árið
1954 og var þvi búinn að starfa í **
lögreglunni í um 43 ár. Gústav
hafði allt það til að bera sem prýða
má góðan lögreglumann. Hann var
karlmannlegur og hermannlegur í
fasi og bar einkennisföt sérstaklega
vel, enda kom það oft í hans hlut
að stjórna heiðursverði við komu
erlendra þjóðhöfðingja til landsins.
Þá kemur upp i huga mér heimsókn
Jóhannesar Páls páfa II til íslands
fyrir nokkrum árum. Eftir að páf-
inn hafði gengið niður landgang-
inn, kropið á jörðina og kysst hana,4
gekk hann rakleitt að Gústav og
heilsaði honum, en síðan heilsaði
hann þeim sem voru í móttöku-
nefnd íslenska ríkisins. Gústav mun
því vera fyrsti íslendingurinn sem
páfínn i Róm heilsar á íslenskri
grund.
Gústav var félagslyndur maður
og tók virkan þátt í félags- og
íþróttastarfi lögreglunnar og var
ásamt Sveini Björnssyni, fyrrver-
andi yfírlögregluþjóni í Hafnar-
firði, karla elstur í innanhússknatt-
spyrnumótum lögreglunnar.
Gústav var íþróttakennari að
mennt og kom það sér vel í iög-
reglustarfinu, enda var Gústav alla r -
tíð vel á sig kominn.
Leiðir okkar Gústavs lágu fyrst
saman þegar ég hóf störf hjá ríkis-
lögreglunni _á Keflavíkurflugvelli
vorið 1972. Ég ungur og bláeygð-
ur, en Gústav reyndur lögreglu-
maður i blóma lifs síns. Þetta var
svokölluð Unnsteins-vakt, og auk
Unnsteins Jóhannssonar, varð-
stjóra, voru á vaktinni: Sigurgeir
Þorvaldsson, Sigurður Bjöm Jóns-
son og Grétar Finnbogason. Þessir
félagar okkar eru allir komnir á
eftirlaun.
Það var sérstök stund þegar
Gústav settist niður á vaktinni
sæll á svip og opnaði nestispakkann
sinn. Öllu var þar snyrtilega fyrir
komið, kökur og marglitar tertur
sem „mamma“ hafði bakað. Gústav
kallaði Svövu, eiginkonu sína, alltaf
mömmu og festist það viðumefni
við hana þjá okkur vaktfélögunum.
Svava lést á síðasta ári og var það
mikill missir fyrir Gústav, enda þau
hjón mjög samrýnd. Blessuð sé
minning hennar.
Við fráfall Gústavs stendur lög-
reglan á Keflavíkurflugvelli eftir
fátækari, enda fallinn frá góður
drengur og félagi. Ég óska „Gus“
velfarnaðar á þeirri leið sem hann**
hefur nú haldið út á. Bömum
Gústavs, tengdabömum, bama-
börnum, vinum hans og vanda-
mönnum sendi ég mínar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Óskar Þórmundsson,
yfirlögregluþjónn á
Keflavíkurflugvelli. 4*