Morgunblaðið - 22.02.1997, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 22. FEBRÚAR 1997 49
+ Anna Jóhannes-
dóttir var fædd
að Fremri-Filjuni í
Fitjárdal í V-Húna-
vatnssýslu 24. mars
1902. Hún lést 18.
febrúar síðastliðinn
á Kumbaravogi.
Foreldrar hennar
voru hjónin Þuríð-
ur Jóhannesdóttir,
f. 28.8. 1863 að
Mjóabóli í Dala-
sýslu, d. 6.12. 1941,
og Jóhannes Kri-
stófersson, f. 13.10.
1866 á Brekkulæk
í Miðfirði, d. 12.7. 1951. Þau
bjuggu í nokkur ár á Finnmörk
en lengst af á Fremri-Filjum.
Systkini Önnu: Jakob, f. 8.7.
1891, d. 21.10. 1941, Skarphéð-
inn, f. 2.7. 1892, d. 2.2. 1978,
Kristófer, f. 31.10. 1893, d. 2.2.
1977, Lára, f. 18.8. 1896, d.
16.11. 1977, Guðmundur, f.
10.2. 1899, d. 15.1. 1983,
Tryggvi, f. 18.9. 1903, Lúðvík,
f. 8.3. 1905, d. 28.3. 1984.
Hinn 23. maí 1929 giftist
Anna Sigmundi Sigurðssyni frá
Miklaholti í Hraunhreppi í Mý-
rasýslu, f. 8.3. 1903. Þau hófu
búskap að Syðra-Langholti,
Hrunamannahreppi en fjöl-
skylda Sigmundar hafði flust
þangað vorið 1928. Sigmundur
í dag verður gerð frá Hrepphóla-
kirkju útför Önnu Jóhannesdóttur,
húsfreyju í Syðra-Langholti,
Hrunamannahreppi. Með Önnu er
gengin glæsileg og gáfuð mann-
kostakona. Einlæg og hlý vinátta
hennar var einstök og var til þess
tekið hversu smekkvísi og nær-
gætni gætti ávallt í hennar fari og
gjörðum. Tignarleg framganga
hennar og svipmót bar vott um
sterkan vilja og festu í athöfn og
hugsun.
Alla ólst upp á heimili foreldra
sinna að Fremri-Fitjum í Miðfirði
og á stóran og merkan frændgarð
í Húnavatnssýslu. Ung kynntist hún
mannsefni sínu, Sigmundi Sigurðs-
syni, ættuðum úr Hraunhreppi í
Mýrasýslu, en Anna var við störf á
bændaskólanum á Hvanneyri, en
Sigmundur þar við búfræðinám
veturna 1924 til 1926. Með mikilli
fyrirhyggju festi Sigmundur kaup
á Syðra-Langholti, sem er afbragðs
bújörð í kostamikilli sveit og í fögru
veðri. Hinn 3. maí 1928 flutti Sig-
mundur og flest skyldulið hans að
vestan tii framtíðarheimilisins, að
Syðra-Langholti. Ári síðar gekk
Sigmundur á fund sinnar heilladísar
og var brúðkaupsdagur Önnu og
Sigmundar 23. maí 1929. Verkefni
framtíðar voru margvísleg og
kröfðust atorku og hagsýni hinna
ungu hjóna, sem með giftusamlegu
ævistarfi gerðu Syðra-Langholt að
einu helsta stórbýli Iandsins. Slík
afrek vinna ekki aðrir en þeir, sem
gera sér grein fyrir því, að ekkert
er sjálfsagt, heldur skilar sér að
verðleikum. Samhugur og einlæg
hamingja einkenndi samveru Önnu
og Sigmundar, þar ríkti gagnkvæm
virðing og kærleikurinn eins og af
sjálfum sér. Sigmundur lést árið
1981 og höfðu Anna og Sigmundur
þá fylgst að í 52 ár. Afkomendur
þeirra eru dugmikið sæmdarfólk og
er við heimsóttum Önnu síðast á
björtum sumardegi, mátti sjá sam-
an fjóra ættliði á bæjarhlaðinu í
Syðra-Langholti.
Fundum okkar Önnu bar fyrst
saman á björtum vordegi árið 1951,
er ég tíu ára gamal| var kominn tií
sumardvalar hjá Önnu og Sig-
mundi. Varð það úr, að ég var þijú
heil sumur í Syðra-Langholti og
síðar systur mínar Kristín og Marta
María. Vinátta foreldra okkar og
fjölskyldu við sæmdarhjónin í
Syðra-Langholti og fjölskyldu
þeirra hefur verið órofa heild af lífí
okkar, vinátta sem aldrei bar
lést 12. mars 1981.
Anna dvaldi áfram
í Syðra-Langholti
þar til á sl. vori er
hún varð að leggjast
á Sjúkrahús Suður-
lands á Selfossi. Síð-
astiiðna fimm mán-
uði dvaldi hún á
hjúkrunarheimilinu
að Kumbaravogi.
Börn Önnu og Sig-
mundar: 1) Alda, f.
10.4. 1930, d. 18.11.
1931. 2) Jóhannes,
f. 18.11. 1931,
kvæntur Hrafnhildi
Svövu Jónsdóttur frá Sauðár-
króki og eiga þau sjö börn og
tíu bamaböm. 3) Álda Krist-
jana, f. 16.6. 1933, gift Bryiyólfi
Geir Pálssyni, Dalbæ 2, og eiga
þau fimm böm og átta bama-
böm. 4) Sigurgeir Oskar, f. 16.3.
1938, d. 9.2. 1997, kvæntur Sól-
veigu Ólafsdóttur frá Borgar-
nesi. Böm þeirra era fjögur og
bamabömin fjögur. 5) Sigurð-
ur, f. 16.3. 1938, blaðamaður,
nú búsettur í Dalbæ 1. 6) Sverr-
ir, f. 13.9. 1944, sambýliskona
hans er Anna Bjarnadóttir úr
Skagafírði. Hann á einn son úr
fyrra hjónabandi.
Útför Önnu fer fram frá
Hrepphólakirlqu í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
skugga á. Þannig hefur Syðra-
Langholt verið í huga mínum sem
mitt annað heimili og Hrepparnir
yndislegastir sveita.
Anna og Sigmundur voru höfð-
ingjar heim að sækja á sínu glæsi-
lega menningarheimili. Þar ríkti
frábær gestrisni og ljúfmennska og
allt virtist svo fyrirhafnarlaust og
sjálfsagt. Sigmundur var lengi odd-
viti sveitarinnar og ötull forystu-
maður í ýmsum þjóðnytjamálum.
Vettvangur heimilisins var Önnu
ærið lífsstarf, en hún tók einnig
mikinn þátt í búsýslunni og var
manni sínum einatt hollur ráðgjafí
í margbreytilegum störfum hans á
opinberum vettvangi.
Ekki er liðin nema vika frá því
að gerð var útför sonar Önnu, Sig-
urgeirs Óskars Sigmundssonar,
kaupmanns á Flúðum, er varð bráð-
kvaddur í blóma lífs síns 9. febrúar
síðastliðinn. Frumburð sinn, dóttur-
ina Öldu, misstu þau Anna og Sig-
mundur, hún þá aðeins á öðru ári.
Anna mætti harmi sínum í styrk-
leika staðfastrar trúar. Lífsýn henn-
ar var björt og hreinskiptin. Móðir
mín, Eyvör Þorsteinsdóttir, sem
ekki á heimangengt í dag, kveður
með þakklæti sína ljúfu vinkonu og
sendir með okkur Valgerði Báru
samúðarkveðjur til barna Önnu og
annarra ástvina hennar.
Blessuð sé minning góðrar konu.
Jón Oddsson
Árið 1928 fluttu að Syðra-Lang-
holti ung hjón, Sigmundur Sigurðs-
son og Anna Jóhannesdóttir, ásamt
foreldrum hans og systkinum, og
hófu þar búskap. Nokkru seinna
kom svo að Birtingaholti ung kona,
Sigríður Sigurfínnsdóttir, og fór að
búa þar með manni sínum, Sigurði
Ágústssyni. Milli þessara ungu ná-
grannakvenna tókst einlæg og
óijúfanleg vinátta. Þær áttu það
sameiginlegt að báðar voru nokkuð
langt að komnar. Og þá var ekki
laust við að stundum örlaði á dálít-
illi heimþrá og leiða. En það full-
yrtu þær báðar að þessi vinátta
þeirra hefði átt stóran þátt í að
þetta sameiginlega vandamál þeirra
hvarf brátt, og þær festu báðar það
yndi sem entist alla tíð og óx með
árunum.
Okkur systkinunum frá Birtinga-
holti er það eftirminnilegt hve gam-
an var að labba með mömmu út
að Langholti þegar hún var að
heimsækja vinkonu sína, því þar
var öllum jafn vel tekið, hvort sem
það voru fullorðnir eða börn.
Anna var einstaklega vel verki
farin og kom það sér vel fyrir hús-
móður á stóru heimili, þar sem
gestagangur var mikill, enda þau
hjónin gestrisin með afbrigðum.
í Syðra-Langholti voru oft marg-
ir unglingar í sumardvöl, og þar
tengdust fljótt langvarandi_ vináttu-
bönd sem entust alla tíð. í febrúar
1951 gerðist það að íbúðarhúsið í
Birtingaholti brann til kaldra kola
á stuttri stund. Þá sýndi Langholts-
fjölskyldan að sá er vinur sem í
raun reynist, því ekki var við annað
komandi en að nágrannafólkið ætti
athvarf í Syðra-Langholti.
Önnur stofan var rýmd svo vel
gæti farið um aðkomufólkið, og
víða var bætt við rúmi í herbergjum
hjá heimilisfólkinu. Og liðkað var
til í eldhúsi og búri, svo vel færi
um alla.
Þessi tími, sem við nutum þessar-
ar góðvildar og hjálpsemi Önnu og
Sigmundar og allrar fjölskyldunnar,
er okkur alveg ógleymanlegur og
mikils virði í minningunni. Fyrir
allt þetta og margt fleira færum
við Ónnu hjartans þakkir og kveðj-
ur frá okkur systkinunum og fjöl-
skyldum okkar.
Anna var alla tíð heilsuhraust,
en þar kom að ellin náði yfírhönd-
inni, enda var orðið stutt í 95 ára
afmæli hennar. Það er aðeins vika
síðan við kvöddum Sigurgeir son
hennar með söknuði. Og nú komum
við aftur saman á kveðjustund, og
þá er okkur fyrst og fremst þakk-
læti í huga. Þakklæti fyrir að hafa
átt samleið með þessari góðu og
mikilhæfu konu, og þakklæti til
skaparans að hafa nú leyst hana
frá þeim þrautum sem fylgja svo
hárri elli, og þeirri hrömun sem
óhjákvæmilega fylgir með.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Systkinin frá Birtingaholti.
Kyrrðin er djúp
þegar kvölda fer.
Það er kallað og spurt
um kviðann sem nagar
skóginn í bijósti mér.
Kyrrðin er djúp
þegar kvölda fer.
Ég sé hvemig laufið
er farið að hrynja
og Ijúka af greinum þér.
Kyrrðin er djúp
þegar kvölda fer.
Og sumarið kveður
með söknuði skóginn
sem syngur í bijósti mér.
(Matthías Johannessen)
Með þessu kvæði viljum við
kveðja ömmu okkar og þakka henni
fyrir samfylgdina í gegnum árin.
Anna Lára og Asdís Erla.
Á ungdómstíð í ævidraum
þá klifin vom óskafjöll.
Hjá bunulæk og bláum straum
við byggðum lífsins bjarta höll.
Ó himins bjarta víðátt, vagga Ijóss og
drauma,
hve veröld þá var fógur og loftið angan fyllt.
Eg heyri yfir fjöllin strengjatök og strauma,
í storminum er bergmál sem hjarta mínu
er skylt.
Anna Jóhannesdóttir fyrrum hús-
freyja á Syðra-Langholti í Hruna-
mannahreppi í Árnessýslu er látin.
Anna var húnvetnskrar ættar, og
uppalin á Fremri-Fitjum í Miðfírði,
hún giftist 1928 og fluttist þá að
Syðra-Langholti, þar hún bjó allan
sinn búskap. Maður hennar var Sig-
mundur Sigurðsson, mikill fram-
taksmaður og búsýslufrömuður,
hann andaðist 1981, 78 ára gamall.
Langt er um liðið síðan við vorum
lítil börn á bænum heima, hvor sín-
um megin við ána, þar sem foreldr-
ar okkar bjuggu. Þá var lífsgangan
önnur en nú er í þjóðlífinu, viðhorf-
in breytt. Nú þegar ævidögum
minnar kæru leiksystur er lokið
koma fram í hugann fagrar minn-
ingar frá æskudögum okkar. Ég
minnist ótal unaðsstunda við leik
og glaðar samverustundir, og minn-
ist Önnu í djúpum söknuði og hlýrri
þökk fyrir löng ævikynni og góða
vináttu, sem alltaf var söm þó fund-
um fækkaði.
Yfír henni hvíldi alla tíð tiginn
svipur göfgi og háttprýði, sem bar
ægishjálm yfir fas hennar, orð og
athöfn. Á æskudögum okkar var
ljúft að koma saman. Mikill sam-
gangur var milli heimila okkar, við
systkinin vorum átta en hennar
sex, öll á líkum aldri, auk fleira
fólks sem var á báðum bæjunum.
Fyrsta minning mín var er ég
var sendur með mjólkurflöskur, rétt
fyrir jólin, sem átti að baka úr, því
alltaf um jól og hátíðir var fastur
siður að koma saman, skemmta sér
við leiki, dans og spil. Að þessu
sinni vorum við enn svo lítil að við
lágum á hnjánum hvert sínu megin
við bekkinn og spiluðum Marías og
höfðum ljós á kerti milli okkar á
bekknum og hugsuðum að jólin
væru komin. Seinna man ég eftir
að hún leiðrétti mig, því hún var
einu og hálfu ári eldri en ég og
sagði: „Þú átt ekki að nota lýsingar-
orðið skelfíng nema í neikvæðri
merkingu. Þegar þú dásamar gött
veður mátt þú ekki segja skelfíng
er veðrið gott.“
Þannig koma minningarnar fram
og minna á sig við leiðarlokin. Anna
var vel gefin, gáfuð og tiginn svip-
ur hennar er hún bar með sér gat
bent til að hún væri borin og upp-
vaxin af aðalsættum. Mun það svip-
mót hafa fylgt henni alla tíð og
mótað hennar stóra heimili, þar
risna og fyrirbúnaður bar vott um
háttprýði á dagfar og menningar-
legt viðmót allrar fjölskyldu henn-
ar. Þau hjón eignuðust sex börn,
fjögur lifa móður sína ásamt hópi
barnabarna sem öll minnast hennar
með ást og virðingu.
Ég flyt þeim öllum innilegar sam-
úðarkveðjur frá mér og Jónínu syst-
ur minni sem er á sjúkrahúsinu á
Hvammstanga. Okkar kæru leik-
systur og vinkonu færum við kærar
þakkir fyrir góðar stundir sem við
áttum saman og felum hana góðum
Guði.
Arinbjörn Árnason.
Nú fækkar óðum í eldri kynslóð-
inni frá Syðra-Langholti. Nú býr
yngra fólkið þar, með nýja búskap-
arhætti. Við systkinin munum enn
er Sigmundur bróðir kom með Önnu
konu sína norðan frá Fremri-Fitj-
um. Nú er bara Tryggvi bróðir
Önnu einn eftir af þeim Fitjasystk-
inum.
Anna var mikil myndarkona, við
vitum það manna best, sem ólumst
upp í Langholti. Alltaf var þar
mannmargt heimili. Sérstaklega á
sumrin.
Allir báru virðingu fyrir hús-
bændunum Önnu og Sigmundi.
Margt af því kaupafólki er í ævi-
löngu vinfengi við heimilið. Okkur
er minnisstætt að allt heimilisfólkið
fór á alþingishátíðina á Þingvöllum
1930 og við litlu systkinin fengum
líka að fara. Við erum alltaf þakk-
lát fyrir það eins og margt annað
á því heimili.
Hjá Önnu og Sigmundi áttu for-
eldrar okkar góða daga í hárri elli.
Þetta fallega umhverfí Langholts
verður okkur alltaf kært. Þangað
leita hlýjar hugsanir er við kveðjum
með þakklæti mágkonu okkar hana
Önnu. Guð blessi minningu hennar.
Ásta og Bjami.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
SVEINBJÖRN HJALTASON,
Álfheimum 38,
Reykjavík,
lést á Kumbaravogi, aðfaranótt föstu-
dagsins 21. febrúar.
Berit Gutsveen,
börn, tengdabörn, barnabörn
og barnabarnabörn.
t
Eiginmaður minn og faðir,
GEIR FRIÐBERGSSON
hjúkrunarfræðingur,
lést á gjörgæsludeild Landspítalans miðvikudaginn 19. febrúar.
Hólmfríður Geirdal,
Össur Geirsson,
Bergur Geirsson.
t
Eiginmaður minn og faðir okkar,
séra GUÐMUNDUR SVEINSSON
fyrrverandi skólameistari,
Flúðaseli 30,
Reykjavik,
verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni
miðvikudaginn 26. febrúar kl. 13.30.
Guðlaug Einarsdóttir
og dætur.
ANNA
JÓHANNESDÓTTIR