Morgunblaðið - 24.12.1997, Qupperneq 10
10 MIÐVIKUDAGUR 24. DESEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Brúðugerðarmaður Jóladagatals Sjónvarpsins
Draumurinn að starfa
fyrir Jim Henson Company
Dönsk kona
leitar hálf-
bróður síns
á Islandi
DÖNSK kona, Hanne Hansen, kom
nýlega í íslandsmiðstöðina Islands
center á Sjálandi og leitaði þar lið-
sinnis húsráðenda, hjónanna Guð-
laugs Arasonar og Dóru Diego, til
þess að komast í samband við ís-
lenskan hálfbróður sinn.
Konan kvaðst hafa vitað af til-
vist hálfbróður síns um nokkurt
skeið en hún veit þó hvorki hvað
hann heitir, hvar hann býr, né held-
ur hvenær hann er fæddur. Hún
telur þó líklegt að hann sé um fer-
tugt. Henni er heldur ekki kunnugt
um nafn móður hans.
Faðir Hanne lést í Kaupmanna-
höfn árið 1990 en hann hét Jens
Helge Rasmussen og var síðast til
heimilis á Parkvej 145 í Tástrup.
Viðkvæmt mál í fjölskyldunni
Jens Helge mun hafa kynnst
barnsmóður sinni þegar hún var að
vinna á sveitabæ í Danmörku en
meira veit Hanne Hansen ekki um
hana. Hanne segir að þetta hafi
verið viðkvæmt mál í fjölskyldu
sinni og að aldrei hafi mátt tala
um það en nú langi hana til að
komast í samband við hálfbróður
sinn.
Það eina sem Hanne hefur í
höndunum eru ljósmyndir sem bróð-
ir hennar hafði sent föður þeirra,
en eitthvað samband hafði verið
milli þeirra feðga. Myndirnar fund-
ust í dánarbúi föðurins, en eru óljós-
ar. Ein myndanna er _af móðurinni
og syninum ungum. í dánarbúinu
var einnig gömul myndabók um
ísland og var þar krossað við mynd
frá Siglufirði.
Þeir sem kunna að geta gefið
Hanne Hansen upplýsingar eru vin-
samlegast beðnir um að hafa sam-
band við Islands center í Danmörku
í síma 59-59-62-43 eða senda sím-
bréf í sama númer.
EINN af mönnunum bak við brúð-
urnar í Jólaalmanaki Sjónvarps-
ins er 23 ára heimspekinemi sem
á sér þann draum helstan að kom-
ast í vinnu hjá Jim Henson Comp-
any sem gerir Prúðuleikarana.
Guðmundur Þór Kárason á að
baki meira en fjögurra ára starfs-
reynslu við brúðugerð þótt ungur
sé. Hann er sjálflærður í grein-
inni en hefur gert brúður fyrir
ýmsa þætti á báðum sjónvarps-
stöðvunum og í auglýsingar. Með-
al annars gerði hann brúður í líki
stjórnmálamanna fyrir kosninga-
sjónvarp Sjónvarpsins.
„Helsta viðurkenningin sem ég
hef fengið var þó þegar mér var
boðið i prufur hjá Jim Henson
Company. Ég hafði sentþeim
myndband með þvi sem ég hef
verið að gera og þeir báðu mig
að koma til New York í framhaldi
af því. Það gekk ágætlega, þeir
voru hrifnir af því sem ég var að
gera og vildu fá að fylgjast með
áfram. Það er að sjálfsögðu
draumurinn að komast út og
vinna hjá þeim.“
Leikur Klæng
Guðmundur býr til flestar brúð-
urnar í Jóladagatali Sjónvarpsins
og leikur að auki Klæng og nokkr-
ar aukapersónur.
„Davíð Þór og Steinn Armann
semja söguna í Jólaalmanakinu
en það koma margir aðrir að
verkinu. Snorri Freyr, sem sér
um leikmyndina og útlitið að
þættinum, skissaði grunninn að
flestum brúðunum og ég smíðaði
eftir því,“ segir Guðmundur.
Það tekur mjög mislangan tíma
að gera hverja brúðu, allt frá ein-
um degi og upp í margar vikur.
„Þetta fer eftir því hversu skýra
hugmynd ég hef í kollinum og
hversu flóknar brúðurnar eru
tæknilega."
Guðmundur hefur sérhæft sig
í gerð brúða fyrir sjónvarpið. Um
þessar mundir vinnur hann meðal
annars að því að gera fjarstýrðar
brúður, en slíkar brúður eru mik-
ið notaðar í kvikmyndum.
Borgarráð
Ellilíf-
eyrisþegar
fái gjald-
frest
BORGARRÁÐ hefur samþykkt
með þremur atkvæðum að fela
borgarritara, borgarlögmanni og
fjárreiðustjóra að kanna möguleika
á að taka upp kerfi sem geri ellilíf-
eyrisþegum kleift að sækja um
gjaldfrest á fasteignagjöldum.
Gert er ráð fyrir að gjaldfrestur-
inn yrði veittur gegn veði í hlutað-
eigandi fasteign og að fasteigna-
gjöldin kæmu til greiðslu við skipti
dánarbús eða sölu fasteignar af
öðrum ástæðum. Lagt er til að
könnunin taki annars vegar til
lagaskilyrða þess að taka slíkt
kerfi upp og hins vegar til fjár-
hagslegra forsendna.
Jólahátíð
fyrir út-
lendinga
Á JÓLADAG mun Hótel ís-
land efna til jólahátíðar fyrir
þá útlendinga sem staddir eru
hér yfir hátíðarnar.
Þarna verða samankomnir
þeir útlendingar, sem dvelja á
hótelum borgarinnar um jólin,
alls 300 manns. Eru aðrir út-
lendingar svo og íslendingar
velkomnir á hátíðina, segir í
frétt frá Hótel íslandi.
Boðið verður upp á jólahlað-
borð, Söngsystur skemmta og
Ómar Ragnarsson kemur
fram við undirleik Hauks
Heiðars. Þá verður gengið í
kringum jólatréð.
Deila ungra lækna leysist ekki fyrir jól
Akureyrarsamkomulag-
ið leysir ekki deiluna
Yfirlýsing frá
Félagi ungra lækna
ÞORVALDUR Veigar Guðmunds-
son, lækningaforstjóri á Ríkisspí-
tölunum, segist ekki sjá fram á að
samkomulagið við unga lækna á
Pjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri,
geti orðið grundvöllur að samkomu-
lagi við unga lækna í Reykjavík.
Hann segir að svigrúm spítalanna
til að greiða ungum læknum hærri
laun sé ákaflega lítið.
Þorvaldur Veigar og Jóhannes
Gunnarsson, lækningaforstjóri á
Sjúkrahúsi Reykjavíkur, áttu í gær
fund með Davíð Á. Gunnarssyni,
ráðuneytisstjóra í heilbrigðisráðu-
neytinu. Þeir ræddu m.a. um deilu
ungra lækna og hvaða leiðir væru
færar til að leysa hana.
Þorvaldur Veigar var spurður eft-
ir fundinn hvort samkomulagið á
Akureyri gæti orðið til að ieysa
deiluna. „Eg sé ekki að við núver-
andi aðstæður geti þetta orðið
grundvöllur að samkomulagi. Við
erum ekki samningsaðilar í þessari
deilu. Það er fjármálaráðuneytisins
að semja um laun og koma með fjár-
muni til þess. Spítalamir hafa enga
peninga til að láta í þetta. í reynd
getum við ekki samið um eitt eða
neitt, aðeins verið milligöngumenn
eða gefíð álit á deiluefnum," sagði
Þorvaldur Veigar.
Þorvaldur Veigar sagði að það
væri ofsagt að formlegar viðræður
væru hafnar milli Landspítalans og
ungra lækna. Nokkrir læknar hefðu
rætt við stjórnendur spítalans, en
þeir hefðu ekki farið með umboð frá
Félagi ungra lækna og því ekki um
formlegar viðræður að ræða. Hann
sagði að Landspítalinn og SHR
myndu hafa með sér samráð um
næstu skref í málinu, en óvíst væri
hver þau yrðu.
Davíð Á. Gunnarsson sagði að
formlega séð væri engin kjaradeila
í gangi við unga lækna. Það væri
kominn á kjarasamningur við sjúkra-
húslækna. Læknamir hefðu sagt upp
störfum og kynnt uppsagnimar eins
og um einstaklingsbundnar uppsagn-
ir væri að ræða. Sér hefði skilist að
ýmsar ástæður lægju að baki, s.s.
óánægja með kjör og starfsum-
hverfí, læknar væru að skipta um
vinnustað og fara ti) náms.
Ekki hreyft við
yfirvinnupró-
DavíðSsag<Vi hins vegar ljóst að
spítalarnir þyrftu á þessum starfs-
krafti að halda. „Spítalarnir verða
að reyna að finna leiðir til að endur-
skipuleggja vinnuna þannig að þeim
haldist betur á sínu ágæta starfs-
fólki. Það er tilgangurinn með þess-
um kjarasamningi að opna fyrir það
að vinna aðstoðarlækna verði end-
urskipulögð, þannig að spítalarnir
verði betur hæfír til að mennta sitt
starfsfólk og bjóða því manneskju-
legra starfsumhverfi. Það liggur
fyrir að yfirvinna sem ungir læknar
hafa þurft að vinna hefur verið allt
of mikil. Ég vona að spítulunum
takist að finna betra vinnufyrir-
komulag á nýju ári.“
Samkomulagið sem gert var við
unga lækna á Akureyri fól í sér að
vinna, sem læknar hafa unnið um-
fram dagvinnu og unnin er að jafn-
aði daglega, var skilgreind og fyrir
hana greitt með yfirvinnu. Til við-
bótar fengu deildarlæknar eins
þreps hækkun, sem þýðir 3% hækk-
un, en þetta er gert með vísan í
samninginn þar sem segir að heim-
ilt sé að hækka deildarlækni um
eitt launaþrep hafí hann umsjón
með vinnu aðstoðarlækna. í þriðja
Iagi var húsaleiga hjá ungum lækn-
um lækkuð um 15%, en sjúkrahúsið
útvegar læknum húsnæði og hafa
þeir borgað um 12.000 kr. á mán-
uði fyrir tveggja herbergja íbúð.
Haildór Jónsson, framkvæmda-
stjóri Fjórðungssjúkrahúss Akur-
eyrar, sagði að breyting á yfirvinnu-
prósentu hefði ekki verið rædd í
viðræðum sínum við ungu læknana
enda hefði spítalinn enga heimiid
til að breyta henni. Hann tók jafn-
framt fram að læknarnir hefðu ekki
fengið öllum kröfum sínum fram-
gengt.
Halldór sagðist ekki hafa tekið
saman hvað samkomulagið kostaði
sjúkrahúsið mikið á ári. Almennt
væri spítaiinn að bjóða læknum svip-
uð kjör og læknar á öðrum sjúkra-
húsum hefðu. Starfsaðstæður, álag
og vinnufyrirkomulag væri hins
vegar breytilegt milli stofnana og
það ætti kannski mestan þátt í að
Fjórðungssjúkrahúsinu hefði gengið
vei að fá lækna til starfa.
VEGNA mikillar fjölmiðlaumíjöil-
unar um nýgerða kjarasamninga
sjúkrahúslækna og deilu ungra
lækna við vinnuveitendur sína um
vinnuaðstöðu, vinnutíma og fleira
vill Félag ungra lækna koma eftir-
farandi á framfæri.
Undanfarið ár hafa sjúkrahús-
læknar staðið í kjaraviðræðum við
vinnuveitendur sína. Þrátt fyrir
samfellu í viðræðum sögðu ung-
læknar upp störfum í október sl.
Helstu ástæður þessa voru óánægja
vegna skilnings- og virðingarleysis
viðsemjenda okkar við störf þeirra
og úrræðaleysi varðandi vinnutíma,
starfsaðstöðu og samsetningu
launa. Uppsagnir þessar taka gildi
á tímabilinu 13.-31. desember.
Í desember var gerður nýr kjara-
samningur við Læknafélag íslands
og Læknafélag Reykjavíkur og tek-
ur sá kjarasamningur til allra
sjúkrahúslækna og vinnuveitenda
og þ.m.t. unglækna. Grunnhug-
mynd í samningnum var að hækka
laun unglækna og sérfræðinga sem
eingöngu starfa á sjúkrahúsum. í
samningunum var farin sú leið að
hækka grunnkaup en lækka yfír-
vinnuprósentu. Vegna þessa sömdu
sérfræðingar um ákveðna fasta
yfirvinnu allt árið. Þessi leið var
ekki fær fyrir unglækna vegna
breytilegs vinnufyrirkomulags og
mikillar yfírvinnuskyldu. Því gerðu
fulltrúar unglækna í samninga-
nefnd sér og öðrum grein fyrir því
að unglæknar mynd seint sætta sig
við bessa lækkun á vfirvinnuDró-
sentu. Við undirskrift gerðu þeir
viðsemjendum ljóst að þeir gætu
ekki ábyrgst að uppsagnirnar yrðu
dregnar til baka.
Þegar kjarasamningar lágu fyrir
var ljóst að stór hópur unglækna
taldi sér ekki fært að vinna eftir
þessum samningi að óbreyttu og
drógu þeir því ekki uppsagnir sínar
til baka. Vegna þessa hefur skapast
erfítt ástand á mörgum sjúkrahús-
um. Á Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri hafa tekist vinnustaða-
samningar við þá unglækna sem
starfa þar og hafa þeir snúið aftur
til fyrri starfa. Enn er vandinn
óleystur á sjúkrahúsunum í Reykja-
vík.
Félag ungra lækna hefur séð sig
knúið til að koma að þessari deilu
milli þeirra unglækna sem sagt
hafa upp og vinnuveitenda þeirra.
Félagið hefur ekki samningsrétt
enda eru allir unglæknar einnig
félagar í Læknafélagi íslands sem
fer með samningsumboð þeirra.
Félag ungra lækna er þannig ekki
í formlegum kjarasamningsviðræð-
um enda er gildandi kjarasamning-
ur milli læknafélaganna og við-
semjenda þeirra. Félagið telur sig
hins vegar í fullum rétti til þess
að reyna að koma á viðræðum
milli stjórna spítalanna og þeirra
unglækna sem sagt hafa upp störf-
um enda allra hagur að unglæknar
fáist til starfa hér á landi.
F.h. FUL,
Brynhildur Eyjólfsdóttir
formaður.