Morgunblaðið - 24.12.1997, Blaðsíða 63

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 24. DESEMBER 1997 63
I
I
i
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
<
I
I
<
I
I
_______BRÉF TIL BLAÐSINS_
Hjálp - Neyðarástand í
málefnum fatlaðra
Frá Ólöfu Björnsdóttur:
HINN 25. september 1996 fór ég
á fund fjármálaráðherra og vildi
ræða við hann um málefni fatlaðra
en það sem út úr því kom var að
„enginn málaflokkur hækkaði
meira en málaflokkur fatlaðra,
heilar 60 milljónir" var það sem
kom út úr þeim fundi fyrir utan
sögu um konu sem treysti sér ekki
til að hafa mömmu sína lengur hjá
sér og fékk það svar „farðu heim
og hugsaðu um hana móður þína,
þú berð sömu ábyrgð á foreldrum
þínum og börnum þínum“ sem
sagt, farðu heim og hugsaðu um
„barn“ þitt. En þessar 60 milljónir
eru greiðsla frá heilbrigðisráðu-
neyti með einstaklingum sem fóru
af fyrrum Kópavogshæli yfir á
sambýli.
I grein sem ég fékk birta í
Mbl. 15. maí 1997 beindi ég spurn-
ingum til félagsmálaráðherra,
menntamálaráðherra og yfirlæknis
á endurhæfingar- og hæfingar-
deildar Landspítalans, áður Kópa-
vogshæli. Það er skemmst frá því
að segja að ég fékk 1 svar og það
var frá Gísla Einarssyni sem birti
skoðun sína í Mbl. 29. júní 1997
og þar fékk ég staðfestingu á því
sem ég hélt að það varð ekki hækk-
un á málaflokki fatlaðra heldur
tilfærsla á fjármunum.
Páll Pétursson félagsmálaráð-
herra, ég beindi spurningum til þín
í grein, sem kom í Mbl. 15. maí
1997, en þú hefur ekki svarað
þeim svo ég ætla að reyna að fræða
þig og biðja þig svo um að svara
og segja mér hvernig ráðuneytið
þitt ætlar að bregðast við vandan-
um. En það sem mér finnst mjög
alvarlegt mál og vil benda þér á
og það er að fræða hæstvirtan fjár-
málaráðherra betur um hvernig
þessar 60 milljónir eru tilkomnar,
þær ættu að vera þér minnisstæð-
ar því eftir því sem Gísli skrifar
gekk illa að ná til baka rekstrar-
peningum einstaklinga sem ekki
yfirgáfu Kópavogshælið.
Erfðafjárskatturinn, peningur
fatlaðra
Veistu að erfðafjárskatturinn á
að renna óskiptur í framkvæmda-
sjóð fatlaðra og var á síðasta ári
um 400 milljónir en eingöngu um
200 milljónir fóru í framkvæmda-
sjóðinn og er það illskiljanlegt og
vil ég fá greinargóða lýsingu á
hvers vegna, því að veistu:
að það eru 135 manns á biðlista
eftir sambýli á Reykjanesi,
að af þeim eru 24 á neyðarlista,
að af þeim eru 8 börn,
að 1 vistheimili er til fyrir börn
yngri en 16 ára, ætlað 4, en þar
er aðeins 1 einstaklingur yngri en
16 ára,
að 1 barn er í neyðarvistun á
skammtímavistunarheimili,
að neyðarvistun er fyrir 2 ein-
staklinga að Tjaldanesi,
að 42 einstaklingar eru á bið-
lista eftir skammtímavistun,
að engin dagvistunarúrræði eru
til fyrir þá sem þurfa á því að
halda,
að mjög mikil þörf er á hæf-
ingarstöðvum fyrir fatlaða.
Að baki þessum 135 einstakling-
um eru fjölskyldur, misjafnlega
þreyttar og með misjafna einstakl-
inga. Það er ekki auðvelt að kom-
ast á þennan neyðarlista, um það
get ég vitnað. Það eru eflaust fleiri
sem ættu að vera á þessum lista,
það eiga margir erfitt með að segja
„ég get ekki meir“ því það er ver-
ið að tala um afkvæmi manns og
ekki gefumst við svo auðveldlega
upp á þeim en oft eru t.d. systkini
til staðar sem verða útundan.
Er bandormur
ríkisstjórnarinnar í hnút?
Ég heyrði að í bandorminum
hefði verið lagt til, að til málefna
fatlaðra færi minni upphæð en í
fyrra og vil fá svör við því hvernig
það dæmi á að ganga upp. Ef við
lítum á Svæðisskrifstofuna sem
fyrirtæki sem þarf vissan mann-
afla til að geta gengið, rekið sam-
býlin ofl., hvernig er þá hægt að
lækka upphæðina milli ára án þess
að það komi sér verulega illa fýrir
þessa fötluðu einstaklinga? A að
fækka stöðugildum? Leggja niður
sambýlin og henda þeim sem þar
búa í ættingjana? Læsa þau inni
þegar ekki eru til peningar til að
borga aukavakt þegar starfsfólk
er veikt? Gefa þeim svefnlyf fýrir
nóttina og spara næturvakt?
Hver eru rökin fyrir þessari
upphæð sem þeir í bandorminum
leggja til að fari í málaflokk fatl-
aðra?
ÓLÖF BJÖRNSDÓTTIR,
bankastarfsmaður,
Selbrekku 16, Kópavogi.
Áfellisdómur
Frá Guðrúnu Maríu Óskarsdóttur:
RÍKISENDURSKOÐUN hefur nú
lokið skoðun sinni á starfsháttum
Tryggingastofnunar ríkisins, sem
tilkomin er vegna gagnrýni Lífs-
vogar á þau atriði og umbeðinnar
athugunar af hálfu forstjóra TR,
í kjölfar gagnrýni Lífsvogar sl.
sumar, er átti að „hreinsa stofnun-
ina“ vegna „ásakana" Lífsvogar.
Lífsvog afhenti Ríkisendur-
skoðun greinargerð og dæmi máli
sínu til stuðnings, þann 16. ágúst
sl., en þá hafði Ríkisendurskoðun
farið þess á leit við Lífsvog að
samtökin kæmu inn athugasemd-
um sínum, og í kjölfar þeirra ósk-
að eftir skýringum TR, er fram
koma í bréfi forstjóra dags. þann
16. október sl.
Hinni faglegu vinnu Ríkis-
endurskoðunar á máli þessu fögn-
um við sérstaklega hjá Lífsvog,
en hingað til höfum við ekki getað
hrósað málsmeðferð í málum ein-
staklinganna, hvort sem er hjá
Tryggingastofnun ríkisins eða
Landlæknisembættinu. Vönduð
vinnubrögð við athugun þessa eru
svo sannarlega til þess fallin að
vekja traust almennings og sýna
að þörf þess að standa vörð um
lög þau er gilda í landinu hveiju
sinni veltur ekki hvað síst á al-
menningi og hinum ýmsu hags-
munahópum fólksins, í þessu til-
viki sjúklinga, er lent hafa í
læknamistökum er stofnuðu sam-
tökin Lífsvog fyrir tæpum þremur
árum.
Niðurstaða Ríkisendurskoðun-
ar, og álit á ýmsu í starfsháttum
TR, verður að teljast áfellisdómur
yfir stofnun þessari, en þar kemur
fram að Tryggingastofnun hafi
ekki sinnt upplýsingaskyldu sinni
til handa sjúklingum, til að mynda
í læknamistakamálum, samhæf-
ingu skorti í upplýsingaráðgjöf til
sjúklinga, hvað framkvæmd ör-
orkumata varðar, er valdi aftur
misskilningi.
Forstjóri stofnunarinnar hafi
ekki sinnt hlutverki sínu sem
skyldi hvað varðar að leyfa einka-
örorkumatsgerð lækna stofnunar-
innar samhliða störfum hjá
Tryggingastofnun, en skoðun
þessi hefur nú þegar leitt til þess
að frá 1. desember sl. er læknum
TR ekki lengur heimilt að sinna
slíku ásamt störfum sínum hjá
ríkinu, vegna hugsanlegra hags-
munaárekstra, samkvæmt
ákvörðun forstjóra.
Innra eftirlit stofnunarinnar er
í lamasessi, einkum á læknadeild.
Má þar nefna mætingar einstakra
lækna í vinnu sem og viðtalstíma
þeirra við sjúklinga, sem fundið
er að í skýrslunni af hálfu Ríkis-
endurskoðunar.
Verklagsreglur skortir við
matsgerð lífeyristrygginga, hvað
varðar helstu matsþætti þeirra.
Engar slíkar reglur eru nú til.
Ríkisendurskoðun vekur einnig
athygli á mismunandi réttarstöðu
sjúklinga við Alþingi, en sjúkling-
ur í aðgerð á einkastofu læknis á
ekki rétt á greiðslum úr sjúklinga-
tryggingu, þótt sjúklingur er
gengst undir aðgerð á sjúkrahúsi
eigi rétt á slíku, jafnvel þótt sami
læknir hafi sinnt slíku ferliverki.
„Sjúklingar búa ekki við jafnræði
vegna einkaverka lækna,“ segir í
skýrslu Ríkisendurskoðunar.
Ýmislegt fleira er að finna í
skýrslu þessari sem verður eins
og áður sagði að teljast vægast
sagt verulegur áfellisdómur yfir
Tryggingastofnun ríkisins og
skipulagi mála sem eru fyrst og
síðast á ábyrgð heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytis á hverj-
um tíma.
Lífsvog mun eftir föngum
fylgja því eftir að ábending og
álit Ríkisendurskoðunar á máli
þessu verði að veruleika til handa
sjúklingum er þurfa á þjónustu
þessari að halda í framtíðinni og
hvetja önnur sjúklingasamtök að
gera slíkt hið sama.
F.h. Lífsvogar,
GUÐRÚN MARÍA ÓSKARSDÓTTIR,
formaður.
Til ríkisskattstj óra
Frá Stefáni Jónssyni:
Svolítið ég sendi blað
svona til að minna á það
við kærum, sem ég sendi þér,
svör ei hafa borist mér.
Þótt liðið sé á annað ár
ertu heldur sagnafár
biðin fínnst mér löng og leið
á langinn dragast svörin greið.
Bíð ég eftir bréfum þeim
er birta svör við kærum tveim
úr því skorið ég vil fá
hvers af þér ég vænta má.
Það ég vona, þess ég bið
að þarna sigri réttlætið
og fréttir góðar færi mér
fyrr en varir, bréf frá þér.
Á að bíða eftir því
að ennþá berist kæra ný?
Því skammt er þar til skattstjórinn
skammtar mér í þriðja sinn.
Vissulega vænta skal
að verði afgreitt þetta skjal
en því eigi stungið undir stól.
STEFÁN JÓNSSON, Sjónarhól.
FLUGELDAMARKAÐIR fý
LANDSBJARGAR ^4
Kópavogur
Toyota, Nýbýlavegi 8
Hjálparsveitarskemman Bakkabraut 1
Hvellur, Smiðjuvegi 4c
Við Sorpu, Dalvegi.
Carðabær
Hjálparsveitarhúsið við Bæjarbraut
Sómi, Gilsbúð 9
Við Frigg, Lyngási
Álftanes
Við verslunina.
ísafjörður
Bílatangi við Suðurgötu
Ljóninu, Skeiði.
Blönduós
Hjálparsveitarhúsið, Efstubraut 3
Varmahlíð
Flugbjörgunarsveitarhúsið við
Sauðárkróksbraut
Dalvík
Hjálparsveitarhúsið, Gunnarsbraut 4
Akureyri
Stórmarkaður Hjálparsveitarhúsinu
Lundi við Skógarlund
Stórmarkaður Bílasölunni Stórholti
Stórmarkaður Bílasölu Akureyrar
við Fjölnisgötu
Eyjafjarðarsveit
Hjálparsveitin Dalbjörg Steinhólaskála
Aðaldalur og nágrenni
Hjálparsveitarhúsið Aðaldal
Egilsstaðir
Lyngás 5
Vestmannaeyjar
Skátaheimilið við Faxastíg 38
Hella
Flugbjörgunarsveitarhúsið
Flúðir
Hjálparsveitarhúsið Smiðjustíg 8
Selfoss og nágrenni
Austurvegur 21
Hveragerði
Hjálparsveitarhús, Austurmörk 9
Reykjanesbær
Björgunarsveitarhúsið,
Holtsgötu 51
Söluskúr við Kaskó
Söluskúr við Sparisjóð Keflavíkur
Bílasalan Bílanes
FLUGELDAMARKAÐIR UM ALLT LAND
Reykjavík
Risaflugeldamarkaðurinn
Hjálparsveitarhúsinu Malarhöfða
Skátabúðin, Snorrabraut 60
Mörkin 6, Ferðafélag íslands
NóatúnJL Húsinu, Hringbraut 121
Landsbjargarhúsið, Stangarhyl 1
Bílabúð Benna, Vagnhöfða 23,
Við Verslunarmiðstöðina Mjódd
Skátaheimili Skjöldunga, Sólheimum 21A
Síðumúli 28
Flugbjörgunarsveitarhúsið Flugvallarvegi