Morgunblaðið - 08.01.1998, Blaðsíða 1

80 SÍÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
5. TBL. 86. ÁRG.
FIMMTUDAGUR 8. JANÚAR 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Botha
sóttur
til saka
Höfðaborg. Reuters.
P.W. Botha, fyrrverandi forseti
Suður-Afríku, verður sóttur til saka
fyrir að neita að koma fyrir Sann-
leiksnefndina svokölluðu og virða
stefnur hennar að vettugi.
Frank Kahn, saksóknari í Höfða-
borg, sagði að Botha hefði verið
stefnt fyrir rétt í heimabæ sínum,
George, fostudaginn 23. janúar.
Botha hefur hunsað þrjár stefnur
Sannleiksnefndarínnar, sem vill yf-
irheyra hann um störf öryggisráðs
Suður-Afríku, sem lýsti yfir neyðar-
ástandi á síðasta áratug til að kveða
niður andstöðu blökkumanna við
stjóm hvíta minnihlutans. Þúsundir
blökkumanna biðu bana í átökum
við lögreglu og hermenn á þessum
tíma og tugþúsundir manna voru
hnepptar í fangelsi án ákæru.
Botha er á 82. aldursári og var
við völd frá 1978 og þar til F.W. de
Klerk tók við forsetaembættinu
1989. De Klerk aflétti síðar banni
við starfsemi samtaka blökkumanna
og batt enda á aðskilnaðarstefnuna.
Botha sagði í viðtali á dögunum
að hann hygðist ekki koma fyrir
sannleiksnefndina og lýsti yfir-
heyrslum hennar sem „skrípaleik“.
Hann kvaðst ekki hafa fyrirskipað
morð og vera stoltur af baráttu
sinni gegn samtökum blökkumanna
sem hann sakaði um kommúnisma.
Botha á yfir höfði sér allt að
tveggja ára fangelsisdóm fyrir að
virða stefnur sannleiksnefndarinnar
að vettugi.
-----------------
*
Forseti Irans í
sögulegu viðtali
Vili efla
tengsl Irana
og Banda-
ríkjamanna
Teheran. Reuters.
í SÖGULEGU sjónvarpsviðtali
hvatti Mohammad Khatami, forseti
frans, í gær til þess að þjóðir
Bandaríkjanna og írans efldu
tengsl sín í milli, en sagðist hins
vegar ekki sjá neinn flöt á því að svo
stöddu að ríkisstjórnir landanna
tveggja tækju upp bein samskipti.
Með viðtalinu, sem bandaríska
sjónvarpsstöðin Central New
Network, CNN, sendi út í gær-
kvöldi, .gerðist það í fyrsta sinn í tvo
áratugi að íranskur leiðtogi ávarp-
aði Bandaríkjamenn. Khatami sagð-
ist bera virðingu fyrir bandarísku
þjóðinni en Bandaríkjastjórn ætti
að biðja eigin þjóð afsökunar á ut-
anríkisstefnu sinni, sem hann sagði
hafa skapað gjá vantrausts milli
Bandaríkjanna og ríkja þriðja
heimsins.
Khatami neitaði því ennfremur í
viðtalinu, að íran styddi hryðju-
verkastarfsemi. „Hryðjuverk ber að
fordæma, hvernig sem þau birtast,"
sagði hann.
Heimsókn danska forsætisráðherrans Poul Nyrup Rasmussen til Færeyja lokið
Segir Dani hafa
sýnt full heilindi
Þórshöfn. Morgnnbladið.
Nordfoto
POUL Nyrup Rasmussen, for-
sætisráðherra Danmerkur, stóð
í ströngu í Færeyjum í gær. Hér
skundar hann af einum fundin-
um á annan.
POUL Nyrup Rasmussen, forsætis-
ráðherra Danmerkur, lét engan bil-
bug á sér finna á meðan á tveggja
daga dvöl hans í Færeyjum stóð,
þar sem hann reyndi að skýra að-
gerðir dönsku stjómarinnar í
tengslum við hina alvarlegu efna-
hagskreppu og bankahneyksli sem
skók eyjarnar fyrir nokkrum ámm.
Þvert á móti lét Nyrup engan
vafa leika á því í viðræðum sínum
við færeysku landsstjómina að óháð
því hver niðurstaða rannsóknar á
færeyska bankahneykslinu verður,
hafi dönsk stjórnvöld sýnt Færey-
ingum full heilindi.
„Danir gerðu það sem þeim bar,
þegar Færeyjar rötuðu í sína erfiðu
efnahagskreppu," sagði Nymp í
gær að loknum fundi sínum með
færeysku landsstjóminni og Ed-
mund Joensen lögmanni. „Sameig-
inlegt framlag okkar, meðal annars
í formi lánafyrirgreiðslu, hefur
komið því til leiðar að kreppan í
Færeyjum er að baki. Nú em upp-
gangstímar í Færeyjum og það er
okkar hjálp að þakka. Danir vom
þeir einu sem gátu hjálpað þegar
kreppan í Færeyjum hófst, og við
höfum uppfyllt skyldur okkar,“
sagði forsætisráðherrann.
Neituðu að hitta Nyrup
Tveir af sjö ráðherrum í lands-
stjórninni kusu að vera ekki við-
staddir fundinn með danska forsæt-
isráðherranum í mótmælaskyni við
að hann skyldi leggja leið sína til
eyjanna níu dögum áður en niður-
stöður rannsóknarinnar á banka-
hneykslinu verða gerðar opinberar.
Það vora Anfinn Kallsberg fjár-
málaráðherra og John Petersen
sjávarútvegsráðherra sem ekki létu
sjá sig á fundinum með Nyrap
Rasmussen, en þeir tilheyra báðir
Fólkaflokknum. Þingmenn fjögurra
annarra flokka sýndu Nyrap álíka
kaldar móttökur er hann ávarpaði
lögþingið, en þetta varð honum tilefni
til að láta þau orð falla, að danska
þjóðin undraðist slíka hegðan.
„Eg tek höfnunina ekki persónu-
lega. Eg er fulltrúi Danmerkur og
dönsku ríkisstjórnarinnar og sem
slíkur tel ég að danskur almenning-
ur sé undrandi. Það má ekki gleyma
því að Danir hafa veitt milljarða í
lán til Færeyja,“ sagði Nyrup
Rasmussen.
■ Samningar/20
, Reuters
ITALSKIR löggæslumenn tóku á móti tæplega þrjátíu kúrdískum flóttamönnum sem komu á land á
Frassanito-strönd á Suður-ftalíu í gær. Þeir sem fluttu fólkið létu það synda síðasta spöliun til að komast
fram hjá strandgæslunni en ársgamalt barn var í hópnum.
Lyktandi
„Svía-
hjálp“
Morgunblaðið. Óslð.
STARFSMÖNNUM póstúti-
búsins á eynni Tjnme í Suð-
ur-Noregi er ekki skemmt.
Okunnur spéfugl reyndi að
senda hráar rauðsprettur í
pósti merktar utanáskrift-
inni „Svíahjálp frá Olíu-
Noregi".
í sjö póstsekkjum á Nott-
eroy og Tjome fundust fisk-
ar í umslögum. Samkvæmt
frásögn Tonsberg Bkid er
Sverre Skogbakke póst-
meistari óánægður með það
hvort tveggja, að fiskurinn
hefur útbíað annan póst og
að burðargjöld voru
ógreidd.
Evrópskir leiðtogar deila hart er fleiri kúrdískir flóttamenn streyma til ftalíu
ESB til varnar Schengen
Róm, Brussel. Reuters.
NOKKRIR tugir kúrdískra flóttamanna komust
til Ítalíu í gær og kom fólkið ýmist á sundi eða í
litlum bátkænum. Er koma þeirra til marks um
að flóttamannastrauminum til Ítalíu hefur ekki
linnt en Italir hafa sætt harðri gagnrýni aðildar-
landa Schengen-samkomulags Evrópusambands-
ríkja, fyrir að segja flóttamennina velkomna.
Romano Prodi, forsætisráðherra Ítalíu, lýsti því
yfir í gær að Kúrdamir væru pólitískir flóttamenn
og að vandann yrði að nálgast með það í huga.
Manfred Kanther, innanríkisráðherra Þýska-
lands, var ómyrkur í máli er hann tjáði sig um
málið á blaðamannafundi í Bonn í gær. Þýsk
stjórnvöld óttast að Kúrdarnir stefni allir á að
sækja um hæh í Þýskalandi, þar sem hálf milljón
þeirra dvelur nú þegar. Um 1.200 kúrdískir
flóttamenn komu til Italíu í síðustu viku. Mót-
mæltu nokkur Evrópusambandsríki yfirlýsingum
ítalskra ráðamanna um að flóttafólkið væri
„ávallt velkomið" og í kjölfarið hertu ítalir eftirlit
á landamærum og við strandlengjuna.
Talið er fullvíst að ítalska mafían standi að baki
komu flóttafólksins og hefur hún breytt starfsað-
ferðum sínum, sendir fólk á smákænum eða læt-
ur það synda síðasta spölinn til að komast fram
hjá strandgæslunni.
Mál kúrdísku flóttamannanna hefur dregið
fram ókosti Schengen-samkomulagsins, sem
kveður á um að landamæraeftirlit skuli fellt niður
á milli aðildarlanda. Hafa nokkur aðildarríki
Schengen, fyrst og fremst Þjóðverjar, gagnrýnt
Itali fyrir að standa ekki við ákvæði samkomu-
lagsins um gæslu á ytri landamærum Schengen-
svæðisins.
Sagt kalla á samræmda
flóttamannastefnu ESB
Málið var tekið fyrir á fundi framkvæmda-
stjómar Evrópusambandsins (ESB) í gær og
varði talsmaður framkvæmdastjórnarinnar
Schengen-samkomulagið. Sagði hann að það
kæmi ekki í veg fyrir straum flóttamanna til og á
milli aðildarlanda og lagði á það áherslu að ESB
yrði að samræma stefnu aðildarríkjanna í mál-
efnum flóttamanna.