Morgunblaðið - 20.01.1998, Qupperneq 1

108 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
15. TBL. 86. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 20. JANÚAR 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Hyggst
knýja
fram til-
slakanir
Danski bankinn býður
Færeyingum bætur
Washington. Kairó. Reuters.
BILL Clinton Bandaríkjafor-
seti kvaðst gera sér góðar vonir
um árangur í viðræðum í dag
við Benjamin Netanyahu for-
sætisráðherra Israels í Was-
hington.
Clinton hyggst freista þess
að rjúfa sjálfhelduna sem frið-
arumleitanir í Miðausturlönd-
um hafa verið í undanfama
tíumánuði en hann mun eiga
fund með Yasser Arafat, leið-
toga Palestínumanna, á
fímmtudag. Hermt er að hann
hyggist reyna að knýja báða til
að slaka á svo koma megi við-
ræðum aftur af stað.
Leiðtogar arabaríkja eru
hins vegar svartsýnir á árang-
ur og óttast að spenna aukist
misheppnist þessi tilraun.
Kaupmannahöfn, Þórshöfn. Morgunblaðið.
TILBOÐ Den Danske Bank um einhvers konar
uppbætur til Færeyinga í kjölfar yfirtöku þeirra
1993 á Færeyjabanka, fær misjafnar undirtektir í
dönsku stjórninni og sérfræðingar segja erfítt að
reikna dæmið. Um leið undirstrikar bankinn að
hann álíti ekki að rangt hafi verið staðið að málum
1993, en að bankinn vilji freista þess að málið
dragist ekki á langinn. Peter Straarup bankastjóri
Danska bankans hefur nefnt upphæð á borð við
200-250 milljónir danskra króna, sem er ærið langt
frá þeim tölum sem heyrst hafa í Færeyjum, þar
sem Edmund Joensen hefur nefnt tífalt hærri tölu.
í skýrslu um Færeyjabankamálið, sem birt var
á föstudaginn, komast höfundar að þeirri niður-
stöðu að Danski bankinn hafi þrýst óeðlilega á um
að losna við skuldbindingar sínar í bankanum. I
framhaldi af því heíúr athyglin beinst að Danska
bankanum. Fyrstu viðbrögð hans voru að aðhafi
ast ekki neitt, heldur bíða hugsanlegra krafna. I
fyrrakvöld kom þó annað hljóð í strokkinn, þegar
Straarup lýsti því yfir í sjónvarpsviðtali að bank-
inn gæti hugsað sér uppbót, sem þó ætti á engan
hátt að skilja sem viðurkenningu á að hann hefði
farið rangt að. Bankinn vill að óháð nefnd reikni
út upphæðina.
Komi hefur fram að bankinn hafi lagt óeðlilega
lága upphæð inn á afskriftareikning Færeyja-
banka um áramótin 1992-93, miðað við hvað gert
var í Sjóvinnubankanum, sem var undir land-
stjórninni. Því býður Straarup að athugað yrði
hvort meira hefði átt að leggja á afskriftareikning
þá, hvort tap á hvern lánþega í Færeyjabanka
hafi orðið meira en í Sjóvinnubankanum og að
bankinn legði þá fram þá upphæð. Hann nefndi
200-250 milljónir, sem er sú tala sem heyrst hefur
varðandi afskriftareikninginn.
Viðurkenna mistök
Forsenda bankans er einnig sú að langvarandi
deilur skaði ímynd hans og engum sé til góðs, ef úr
yrðu málaferli, sem vísast tækju mörg ár. Með
sáttum væri hægt að koma í veg fyrir slíkt. Tals-
menn Jafnaðarmannaflokksins segja erfitt að
komast að niðurstöðu á þessum forsendum.
Edmund Joensen lögmaður sagði í gær, að
bankamálið væri fyrst og fremst vandi dönsku
stjómarinnar. Vildi hann ekki tjá sig um bótatil-
boð 'danska bankans en Paul Nymp Rasmussen
forsætisráðherra Danmerkur kynnti honum það í
símasamtali sl. sunnudagskvöld. Vill Joensen bíða
átekta þar til hópur 10 sérfræðinga hefur farið yfir
skýrsluna um bankamálið og metið hugsanlegar
skaðabótakröfur.
Bjarni Djurholm þingmaður Fólkaflokksins,
einn af þremur áheymarfulltrúum Færeyinga í
rannsókn bankamálsins, sagði tilboð Danska bank-
ans með öUu óviðunandi og bótafjárhæðina hlægi-
lega lága. I sama streng tók Bjom á Heygum, for-
maður dómsmálanefndar Lögþingsins og bætti við
að líta bæri á tilboðið sem viðurkenningu af hálfu
bankans á því að honum hefðu orðið á mistök.
■ Þvermóðska Færeyinga/31
Reuters
ÍRAKAR efndu í gær til sameiginlegrar útfarar fyrir 70 börn sem
stjórnvöld sögðu hafa dáið vegna lyfjaskorts. Fyrir greftrun óku leigu-
bflar kistunum um götur Baghdad.
Butler reynir
að tala Iraka til
Baghdad. Peking. Luleá. Reuters.
RICHARD Butler, yfirmaður
vopnaeftirlits Sameinuðu þjóðanna
(SÞ), ræddi við ráðamenn í írak í
gær um skorður sem reistar hafa
verið við starfsemi eftirlitssveita
SÞ. Vildi hann ekki tjá sig um við-
ræðumar að þeim loknum en frek-
ari fundir eru ráðgerðir í írösku höf-
uðborginni í dag.
írakar hafa sýnt eftirlitssveitun-
um fjandskap og bannað þeim að-
gang m.a. að svonefndum „forseta-
svæðum". Þá hótaði Saddam
Hussein einræðisherra því um helg-
ina að hrinda í framkvæmd ákvörð-
un þings landsins sem samþykkti
nýlega að setja sveitunum hálfs árs
frest til þess að ljúka starfi sínu.
Butler hafnaði tilraunum íraka í
gær til þess að setja fresti af því
tagi og til þess að ákveða hvaða
svæði megi skoða og hver ekki.
Vaxandi gremja einkennir viðhorf
íraka til viðskiptabannsins en á
sunnudag lýsti Taha Yassin Ramad-
an varaforsætisráðherra yfir
heilögu stríði gegn banninu. Hann
boðaði stofnun einnar milljónar
manna sjálfboðaliðasveita til þess
að berjast fyrir afnámi bannsins.
Vegna aukinnar tregðu íraka til
að framfylgja samkomulaginu um
lyktir Persaflóastríðsins vex
spenna á alþjóðavettvangi í þeirra
garð og vaxandi liðssafnaður er á
Persaflóa.
Kínverjar eru því fylgjandi að
Irakar verði ekki teknir neinum
vettlingatökum í deilunni um starf-
semi eftirlitssveitanna, að því er
Robin Cook, utanríkisráðherra
Breta, sagði eftir viðræður við Qian
Qichen, kínverskan starfsbróður
sinn í Peking í gær.
Norður-Irland
Adams
hafnar
sáttatil-
lögum
Lundúnum. Reuters.
GERRY Adams, leiðtogi Sinn Fein,
pólitísks arms Irska lýðveldishers-
ins, gerði í gær að engu vonir um að
nýjar sáttatillögur brezkra og írskra
stjómvalda um frið á Norður-írlandi
skiluðu árangri, með því að hafna
með öllu lykilatriðum í þeim.
Orð Adams féllu aðeins fáeinum
tímum eftir sjötta morðið sem
framið hefur verið á undanförnum
fjórum vikum í átökum skæruliða
lýðveldis- og sambandssinna á Norð-
ur-írlandi. Sagði hann hvern þann
sem héldi að tillögur um eins konar
héraðsþing á Norður-írlandi, sem
myndi deila völdum með bresku
stjórninni, væru vænlegar til árang-
urs, ekki „lifa í raunveruleikanum“.
Adams sagði þetta er hann og
samherjar hans komu af fundi með
Tony Blair forsætisráðherra. Mark-
mið viðræðnanna var að viðhalda
þeim skriði sem kominn var á friðar-
viðræðurnar sem nýjasta ofbeldis-
hrinan hefur komið úr jafnvægi.
Hefndarmorð
Nokkrum tímum fyrir fundinn í
Downingstræti höfðu skæruliðar
hins svokallaða Irska þjóðfrelsishers
(INLA), róttæks klofningshóps lýð-
veldissinna sem hafna vopnahlésyfir-
lýsingu IRA, skotið til bana frammá-
mann í liði sambandssinna í Belfast,
Jim Guiney að nafni. Hann var sjötti
maðurinn sem féll í átökum skæru-
liða andstæðra íylkinga frá því Billy
Wright, einn leiðtoga róttækra sam-
bandssinna, var myrtur 27. desem-
ber sl. Skömmu fyrir morð Guineys
féll fjórði kaþólikkinn sem sam-
bandssinnar myrtu í hefndarskyni
fyrir Wright.
Reuters
Undirbúa komu páfa
UNDIRBÚNINGUR fyrir komu
Jóhannesar Páls páfa II til Kúbu
er á lokastigi. Hér eru
verkamenn að ljúka við að setja
upp risastóra Kristsmynd á
Torgi byitingarinnar í Havana og
bíða í gluggum eftir enninu. Um
3.000 blaða- og sjónvarpsmenn
eru komnir til Kúbu og munu
flytja fréttir af heimsókn páfa.
Castro segir/21