Morgunblaðið - 13.02.1998, Blaðsíða 52
52 FÖSTUDAGUR 13. FEBRÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
HAMSKIPTI
FÓSTBRÆÐRA
I Meiri gauragangi lenda þeir félagar Ormur og Ranúr í nýjum
ævintýrum í ókunnu landi, og það sem meira er; í öðrum líköm-
-------3»-------------
um. Guðmundur Asgeirsson hleraði samtöl Baldurs Trausta
Hreinssonar við Ingvar Sigurðsson og Bergs Þórs Ingólfssonar
við Sigurð Sigurjónsson, nýju leikaranna við þá gömlu.
Morgunblaðið/Þorkell
RANUR og Ormur hlýða á Nóru, sem Sigrún Edda Björnsdóttir leikur.
„GAURAGANGUR“ Ólafs Hauks
Símonarsonar hefur nokkra sér-
stöðu í íslenskum bókmenntum.
Ormur Óðinsson stakk hausnum
fyrst upp úr jörðinni í skáldsögu ár-
ið 1988, sem var vel tekið, jafnt með-
al gagnrýnenda sem lesenda. Fyrir
vikið náði Ormur athygh breiðari
hóps lesenda en íslenskar unglinga-
bækur höfðu gert fram að því.
Fimm árum eftir þessa prent-
fæðingu skutu félagarnir aftur upp
kollinum, endurfæddir og hold-
gerðir á sviði Þjóðleikhússins, hinn
11. febrúar 1994. „Gauragangi“
Þjóðleikhússins var vel tekið eins
og skáldsögunni. Tvö leikár, 80
sýningar og 40 þúsund áhorfendur
gerðu sýninguna að einu vin-
sælasta verki í sögu leikhússins.
Nákvæmlega íjórum árum eftir
frumsýningu „Gauragangs", hinn
11. febrúar 1998, afhjúpuðu tjöld
Þjóðleikhússins félagana Orm og
Ranúr á ný þegar „Meiri gaura-
gangur" var frumsýndur. Þórhallur
Sigurðsson leikstýrði aftur leikgerð
Ólafs Hauks á eigin skáldsögu.
,Markmiðið með þessari uppsetn-
ingu er að ná til breiðs hóps áhorf-
enda með skemmtilegri sýningu
eins og okkur tókst að gera síðast.
Annars eru verkin gerólík," sagði
Ólafur Haukur, sem er viðstaddur
flestar æfingar á verkinu.
Ingvar Sigurðsson léði Onni lík-
ama og sál fyrir fjórum árum og
Sigurði Sigurjónsson fór með hlut-
verk Ranúrs. Síðan eru liðin fjögur
ár, bæði í sögunni og hversdags-
grámanum. Ormur og Ranúr eru
ekki lengur unglingar, heldur ungir
menn. Þeir eru auðvitað ennþá
snillingar og eru, þegar hér er
komið sögu, á leiðinni út í heim að
„meika’ða". A sviðinu njóta þeir
leikrænna hæfileika þeirra Baldurs
Trausta Hreinssonar og Bergs
Þórs Ingólfssonar.
Morgunblaðið/Kristinn
Morgunblaðið/Þorkell
BALDUR Trausti Hreinsson og Ingvar Sigurðsson.
SIGURÐUR Sigurjónsson og Bergur Þór Ingólfsson.
INGVAR & BALDUR
BERGUR & SIGURÐUR
Ormur er lúði og er
ánægður með það
Ranúr fær meiri
athygli en áður
INGVAR: „Það sem er skemmtilegt við
þetta er að Ormur er nákvæmlega sama
sögupersóna í báðum verkunum, en um
leið allt annar Ormur. Ég lék hann á minn
hátt og við vorum nánir um stund. Nú leik-
ur Baldur hann og sá Ormur sem birtist í
þessu verki verður ekki einu sinni líkur
gamla Ormi, þó að í heimi sögunnar séu
þeir einn og sami maður. Þetta er glæný
sýning þannig að fólk kemur ekki og horf-
ir á framhald af Gauragangi."
- Baldur: „Sýningarnar eru mjög ólíkar,
enda gerast verkin hvort í sínu landi. Það
eina sem heldur sér eru tvær persónur,
höfundurinn og leikstjórinn. Sögurnar eru
gerólíkar."
Ingvar: „Þeir félagar lenda í miklu meiri
alvöru hremmingum í nýju sögunni. I
gamla daga voru þeir meira að kljást við
vanda unglingsins og þurftu að yfirstíga
innri vandamál sem fylgja gelgjuskeiðinu.
Nú eru þeir að verða fullorðnir og þurfa
að kljást við heiminn eins og hann er,
harður og óvæginn.“
Baldur: „Fólk verður líka að hafa í huga
að við erum að gera allt aðra hluti en
Ingvar og Siggi. í „Gauragangi" voru
Ormur og Ranúr furðufuglarnir. I „Meiri
gauragangi" eru þeir manna eðlilegastir
en allir í kringum þá stórskrýtnir. Þar að
auki er þetta verk saga Ranúrs ekki síður
en Orms, ólíkt hinu þar sem megináhersla
var lögð á Orm. Nú er Ranúr á margan
hátt stærri persóna en vinurinn sem
skyggði alltaf á hann í gamla daga. Sam-
band þeirra breytist mikið og það verður
ákveðið uppgjör milli þeirra. Ormur verð-
ur að átta sig á að hann er að fullorðnast."
Ingvar: ,Já, hann Ormur minn eldist um
fjögur ár milli sýninganna, sem er langur
tími fyrir fólk á þessum aldri. Hann er
ekki sextán ára gutti lengur, heldur tví-
tugur maður. En hann heldur auðvitað
ákveðnum persónueinkennum eins og fólk
gerir alltaf. Hann er ennþá hvatvís upp-
reisnarseggur, en lúði, og er ánægður með
það. Þetta er töffaraskapurinn í Ormi.“
Baldur: ,Ég hef samt aldrei séð Orm sem
töffara. Að minnsta kosti ekki sem þennan
klassíska leðurgæja. Hann er samt alltaf
kúl á sinn hátt. En það er rétt að Ormur
heldur ákveðnu samræmi, enda er hann
ennþá hugarfóstur höfundar síns. Það er
Ólafur Haukur sem býr Orm til. Hann er
eins að því leyti að hann hefur ennþá svör-
in á reiðum höndum og hann toppar alltaf
alla. Það hafa allir Orm einhvers staðar í
sér. Þess vegna höfðar hann til okkar."
Ingvar: „Þetta er einmitt kjarni mis-
munarins á því hvernig ég lék Orm og
hvernig Baldur kemur til með að gera það.
Við búum hann ekki til heldur finnum
hann í okkur. Þannig endum við með því
að flyfja hlutverkið algerlega hvor með
sínu nefí.“
Baldur: „Það er náttúrulega ferlega
erfítt að taka við Ormi af Ingvari. Fyrst
vissi ég ekki hverju var búist við, hvort ég
ætti að taka upp þráðinn þar sem hann
hætti og taka mið af gömlu persónunni eða
gleyma henni alveg. Svo kom í ljós að ég
varð einfaldlega að byija frá grunni.“
SIGURÐUR: „Það hefur greinilega mikið
breyst síðan Ranúr var í vist hjá mér.
Hann fær t.d. miklu meiri athygli í nýju
sýningunni en hann gerði.“
Bergur: „Já, hann er búinn að þroskast
alveg heilmikið strákurinn. Hann er að
færa sig út úr skugga Orms og hættir
smám saman að fylgja honum í blindni.
Hann segir eiginlega ,ég á mig sjálf“ og
stendur við það.“
Sigurður: „Hann var alltaf svolítill
sporgöngumaður í sér. Hann var besti
vinur en alltaf til hliðar við og í skuggan-
um af Ormi. Hann var vanur að líta mikið
upp til hans og fannst gaman að vera með
honum. Sumt átti hann samt alltaf alveg
fyrir sig. Hann var vanur að rissa myndir
í gamni sínu. Hélt hann því ekki eitthvað
áfram?“
Bergur: „Jú, Ranúr er enn að fást við
myndlistina. Hann vill samt ekki kalla sig
listamann því hann segir að svoleiðis karl-
ar framleiði bara hluti sem rykfalli á söfn-
um. Hann titlar sig myndskáld og býr til
list úr umhverfí sínu og sjálfum sér má
segja.“
Sigurður: „Mér fínnst gott að heyra
það. Þegar maður hefur haft persónu í
fóstri, eins og ég hafði Ranúr, þá er
manni ekki sama um hana. Hann er eins
og tökubarn sem hefur eignast nýjan fóst-
urpabba. En ég er feginn að honum skuli
ganga svona vel. Reyndar vissi ég alltaf
að hann væri efnispiltur þótt Ormur
skyggði á hann.“
Bergur: „Já, það er orðið tímabært fyrir
Ranúr að rífa sig svolítið frá Ormi. Hann
er farinn að rétta úr sér og verða sinn eig-
in maður. Hann hefur allt sem til þarf,
enda fékk hann gott uppeldi. Hann er góð-
ur náungi og það breytist ekki neitt."
Sigurður: „Þeir voru reyndar alltaf
ágætis blanda hann og Ormur. Ranúri var
eðlilegt að vera svolítið til hlés og hann
þurfti á einhveijum drífandi karakter
eins og Ormi að halda til að komast
áfram. Eins hélt hann svolítið aftur af
Ormi og passaði upp á hann. Þeir voru
bestu félagar."
Bergur: „Það slettist reyndar svolítið
upp á vinskapinn núna. Það verður
árekstur milli þeirra. Ormur gengur of
langt og Ranúr verður að segja hingað og
ekki lengra. Þeir eru að verða fullorðnir
og þá fjarlægjast vinir alltaf að einhveiju
marki. Vináttan breytist f það minnsta.“
Sigurður: „Það má því segja að við sé-
um búnir að hjálpa Ranúri í gegnum erf-
iðustu tímabil lífsins."
Bergur: „Já. Þú barst hann í gegnum
gelgjuskeiðið og nú fæ ég að fylgja hon-
um inn á fullorðinsárin."
Sigurður: „Þetta sýnir að það er sann-
arlega tveggja manna starf að koma ein-
staklingi almennilega frá barni til
manns.“
Bergur: „Ég vona bara að ég standi við
minn hluta uppeldisins. Hann saknar
greinilega gamla fóstra síns og hugsar
voða mikið til hans. Það er erfítt að taka
við lilutverki sem liefur verið leyst svo vel
af hendi áður.“