Morgunblaðið - 18.03.1998, Page 8

8 MIÐVIKUDAGUR 18. MARZ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
GISLI, Eiríkur, Helgi, faðir vor kallar á kvótann.
Goethe-stofmminni að
líkindum lokað í marslok
GOETHE-STOFNUNIN á íslandi
hættir starfsemi hinn 31. mars nk.
vegna spamaðaraðgerða þýskra
stjómvalda. Ekki er vitað hvort
aðrir aðilar taki við starfsemi
stofnunarinnar. Viðræður standa
nú yfír milli Germaníu, auk fleiri
íslenskra aðila, og fulltrúa þýskra
stjómvalda um möguleika á að
halda hluta af starfseminni áfram.
Mikil umfjöllun hefur verið um
lokun stofnunarinnar í þýskum
fjölmiðlum, og í gær birti blaðið
„Frankfurter Allgemeine Zeitung"
harðorða grein í garð þýskra
stjórnvalda um lokun Goethe-
stofnunarinnar á íslandi. Blaða-
maður segir lokunina „fáránlega“:
„Ef spamaðarsérfræðingar í
Miinchen hafa ætlað að valda sem
mestum skaða en ná sem minnst-
um spamaði hefur ísland verið
rétta valið.“
Þar segir einnig að verið sé að
refsa Islendingum fyrir að vera
mikil „þýskuþjóð“, því ef tengslin
era svo mikil, af hverju er þá þörf á
menningarstarfsemi styrktri af
þýska ríkinu?
□QLBY SURROUNO
2X25 W.RMS framht. - 2X10 W.RMS miðjuht. - 2X10 W.RWS bakht. •
útvarp með FM / AM / LW 40 st. minni m/RDS. • Þriggja diska spilari • i
tónjafnari m/5 minnum • Heima bíó • Tímastillir + vekjari • Tvöfalt segulband/
tfoJZSr&m,- fifge_____________™rins
2X100 W.RMS surround. • Stafrænt útvarp með FM / AM / LW 40 st minni
m/ROS. • Þríggja diska spilari • Forstilltur tónjafnari m/5 minnum • Tímastiilir
arl • TvÖfal' " ‘ “"' ‘" ‘ - • * ■ - -
Fjarstýring • 8” Bassa hátalari
2X20 W.RMS - sunround • Stafrænt útvarp með FM/AM og 40 st minni • Þriggja
l diska spilari • Forstilltur tónjafnari m/5 minnum • Timastillir + vekjari •
(vðfalt segulband • Fjarstýring
Stalrænt útvarp með FM/AM
* Oiska spilari • Forstilltur tónjafnari m/minnum
> Tímasb'llir + vekjari • Segulband • Fjarstýringi
UMBOÐSMENN
BRÆÐURNIR
Reykjavfk Byagt og Búiö. Vesturland: MálningarlDjónustan, Akranesi. Kf. Borgfiröinga,|
w_ ___ ------------Borgarnesi. Guöní Hallgrímsson, Grundarfiröi. Vestfiröir: Geirseyjarbúöin, Patreksfiröi. I
VVflM TTTt Ratverk, Bolungarvík. Straumur, isafiröi. Noröurland: Kf. V-Hún., Hvammstanga, Kf. Húnvetninga, Blönduósi. r
\iAi,VJLOOv/J.\ XjLJl verslunin Hegri, Sauöárkróki. Hljómver, Akureyri. Kf. Þingeyinga, Húsavfk. Austurland: Kf. Héraösbúa, Egilsstööum.l
í ánmi'tla q • Qfmi ct')1) oann Verslunin Vlk, Neskaupstaö. Vélsmiöjan Höfn. Suöurland: Árvirkinn, Selfossi. Rás, Þorlákshöfn. Brimnes,
Lagmuia O • ^imi Sóó Vestmannaeyjum. Reykjanes: Ljósboginn, Keflavik. Rafborg, Grindavík.
Rannsókn um notagíldi endurminninga
Upprifjun endur-
minninga bætir
líðan aldraðra
UPPRIFJUN end-
urminninga hjá
fólki með langt
gengna langvinna lungna-
sjúkdóma er yfirskrift ný-
legrar rannsóknar sem
gerð var á hjúkrunardeild
Vífilsstaðaspítala.
Helga Jónsdóttir, dós-
ent í hjúkrunarfræði og
stoðhjúkrunarfræðingur á
Landspítala, er einn að-
standenda rannsóknai--
innar en auk hennar unnu
að henni Edda Stein-
gn'msdóttir og Guðrún
Jónsdóttir, hjúkrunar-
fræðingar á Vífilstaða-
spítala, og Bjarney
Tryggvadóttir, hjúkrun-
arframkvæmdastjóri á
sama spítala.
- Hvers vegna völduð
þið að beita upprifjun
endurminninga í rann-
sókninni?
„I fyiri rannsókn sem Guðrún
og Edda gerðu á Vífilsstaðaspít-
ala á áhrifum skipulagðra göngu-
æfinga hjá fólki með langt gengna
langvinna lungnasjúkdóma komu
fram vísbendingar um að það að
gera eitthvað i hópi samsjúklinga
sinna hefði góð áhrif á þátttak-
endur, einkum andlega og félags-
lega. Þar sem talið er að upprifj-
un endurminninga hafi áhrif á
gildi lífsins einkum á efri árum og
þá sér í lagi til að minnka ein-
angrun, auka vináttu, félagslega
virkni, sjálfsálit og árvekni var
ákveðið að fara þessa leið.“
Helga segir að áhugi hafi verið
á að vinna áfram með sjúklingum
á hjúkrunardeild Vífilsstaðaspít-
ala og aðallega til að bæta and-
lega og félagslega líðan skjólstæð-
inganna.“
- Hvernig var staðið að upp-
rifjun endurminninganna?
„Upprifjunin er ferli þar sem
löngu gleymd reynsla og minnis-
stæðir atburðir eru endurvakin.
Okkur fannst mikilvægt að setja
upprifjun endurminninganna í
samhengi við íslenska hefð þai'
sem fólk sagði sögur af liðinni tíð,
líklega í margs konar tilgangi. Við
reyndum því í þessari rannsókn
að höfða til ýmissa atriða í lífi
aldraðra einstaklinga sem hafa
skipt þá máli og við vonuðumst til
að það styrkti trú þeirra á sjálfa
sig, félagsleg einangrun minnkaði
og í leiðinni sköpuðust skemmti-
legar stundir."
- Voru þátttakendur margir?
„AIls tóku tólf sjúklingar þátt í
rannsókninni. Sérstök mælitæki
voru notuð í rannsókninni, tekin
einstaklingviðtöl og síðan hittist
þessi meðferðarhópur á tveggja
vikna fresti."
Helga segir að tekið hafi verið
mið af hópi þeirra sem voru i
rannsókninni og þótti
ákjósanlegt að það
væri sama fólkið sem
hittist á fundunum og
ró og friður hvíldi yfir
þeim. Helga bendir á
að á hverjum fundi hafi verið tek-
ið fyrir fyrirfram ákveðið þema
sem endurspeglaði æviskeiðið og
þann samfélagslega veruleika
sem líf þátttakenda mótaðist af.
Þemun voru t.d. fyrsta minn-
ingin, skólaárin, fyrsta ástin,
starfið, horfnir starfshættir og
göngur og réttir. Þá voru lesnir
valdir kaflar úr æviminningum
sem endurspegluðu þessi þemu.
Helga segir að við val á þemum
og lesefni hafi verið tekið mið af
því að vekja ánægjulegar minn-
ingar.
Helga Jónsdóttir
►Helga Jónsdóttir er fædd á
Akureyri árið 1957. Hún er
hjúkrunarfræðingur að mennt
og lauk doktorsprófi frá
Minnesotaháskóla árið 1994.
Helga starfar sem dósent í
hjúkrunarfræði við Háskóla
íslands og er stoðhjúkrunar-
fræðingur á Landspítala.
Helga vann að rannsókn á
upplifun lungnasjúklinga á
veikindum sinum þegar hún
var við doktorsnám og hefur
tekið þátt í rannsókn um
breytingu á skipulagsformi
hjúkrunarþjónustu fyrir
lungnasjúklinga á Vífilsstaða-
spítala. I undirbúningi eru
frekari rannsóknir á hjúkrun
lungnasjúklinga.
Eiginmaður Helgu er Arnór
Guðmundsson, deildarsér-
fræðingur í menntamálaráðu-
neytinu, og eiga þau einn son.
Samskipti urðu
opnari og sam-
kennd jókst
- Hvaða niðurstöður fenguð þið
úr rannsókninni?
„Marktæk minnkun á þung-
lyndi og aukning á sjálfsáliti þátt-
takenda kom ekki fram eins og
búist hafði verið við. I einstak-
lingsviðtölum kom hins vegar
fram að þátttakendum fannst
ánægjulegt og skemmtilegt að
taka þátt í hópfundunum, þeir
hlökkuðu til næsta fundar og
fannst þeir slaka vel á. Samskipti
þeirra urðu opnai-i og samkennd
og viðkynning jókst. A milli funda
gerðu þátttakendur sér far um að
ræða saman og spjalla sem ekki
hafði gerst áður en rannsóknin
hófst.“
Helga segir að aðstandendur
rannsóknarinnar séu ánægðir
með þennan árangur, sérstaklega
í ljósi þess að þátttakendur voru
mjög lasburða en einnig vegna
þess að mælingar á ár-
angri meðferðarinnar
era ekki nægilega þró-
aðar ennþá þótt þetta
_________ hafi verið tilraun til að
bæta þar úr.
- Er ústæða til að beita þessari
hópmeðferð á sjúkrastofnunum
og öldrunarheimilum?
„Já. Erlendar rannsóknir hafa
sýnt fram á árangur þessarar
meðferðar einkum fyrir aldraða en
einnig hjá fólki á ýmsum aldri sem
stendur frammi fyrir dauðanum.
Ég er líka sannfærð um að í
dag noti hjúkrunarfræðingar og
sjúkraliðar víðs vegar í heilbrigð-
isþjónustunni grunnhugmyndir
þessa meðferðarforms fyrir skjól-
stæðinga sína þótt það sé ekki
gert með skipulögðum hætti.“