Morgunblaðið - 05.04.1998, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
SUNNUDAGUR 5. APRÍL 1998 19
Reuters
Rússar syrgja
Ulanovu
ÞÚSUNDIR manna fylgdu hinni
dáðu rússnesku ballerínu Galinu
Ulanovu er hún var borin til
grafar á dögunum. Var lík henn-
ar borið frá Bolshoi-leikhúsinu,
þar sem Ulanova var aðaldansari
á árunum 1944-1960. Hún var 88
ára er hún lést en hún er talin
ein af mestu dönsurum þessarar
aldar.
Á meðal þeirra sem minntust
Ulanovu var Borís Jeltsin Rúss-
landsforseti, sem sagði hana hafa
verið „tákn samvisku, heiðurs og
virðuleika í listum.“ Var skeyti
forsetans lesið upp við minning-
arathöfn um Ulanovu sem fram
för í Bolshoi. Hún var borin til
grafar í Novodevishí-kirkjugarð-
inum, þar sem margir af þekkt-
ustu listamönnum Rússlands
hvfla.
Ulanova dansaði einnig vestan
járnljalds, í Bretlandi og Banda-
ríkjunum, og báru gagnrýnendur
mikið lof á frammistöðu hennar.
Er ferli hennar sem ballerínu
lauk, tók Ulanova við starfi list-
dansstjóra Bolshoi og var við
störf fram undir það síðasta.
Fiðluleikur
í Fellum
TONLIST
Fella- oo Hólakirkja
FIÐLUTÓNLEIKAR
Verk eftir Dimitri Shostakovich, Jó-
hann Sebastian Bach, Henri Wieni-
awski og César Franck. Eva Mjöll
Ingólfsdóttir, fíðla, Andrea Kristins-
dóttir, fiðla, Svetlana Gorokhovich,
píanó. Fella- og Hólakirkju, þriðju-
daginn 31. mars kl. 20.30.
ÞAÐ er allt of fáheyrt hér á landi
að fiðluleikarar efni til einleikstón-
leika. Undanfarin ár hafa tugir
ungra og efnilegra fiðluleikara hald-
ið utan til framhaldsnáms; sumir
hafa sest þar að en flestir þó snúið
heim að námi loknu. Þeir hafa tekið
að sér kennslu í tónlistarskólum
landsins og margir eru starfandi við
Sinfóníuhljómsveit íslands. Fiðlu-
leikarar hafa hins vegar ekki allir
sinnt þeirri skyldu sinni að kynna
tónbókmenntir fiðlunnar fyrir lands-
mönnum. Þeir fiðluleikarar sem
halda reglulega tónleika bæta úr
brýnni þörf. Ástæða er til þess að
hvetja fleiri til þess að gera slíkt hið
sama; það er hægt að kjósa sér þann
vettvang sem hverjum og einum
hugnast; mikil þörf er fyrir tónleika
úti á landi og eftir því sem „Tónlist
fyrir alla“ vex fiskur um hrygg
aukast möguleikar hljóðfæraleikara
til þess að koma fram og fá jafn-
framt mannsæmandi greitt fyrir
vinnu sína. Sérhverjir tónleikar,
hvar sem er um landið, miða að því
að mennta þjóðina og auðga líf
hennar.
Eva Mjöll Ingólfsdóttir fiðluleik-
ari lagði fram sinn skerf í þessa veru
síðastliðið þriðjudagskvöld. Hún
efndi til tónleika í Fella- og Hóla-
kirkju ásamt undirleikara sínum
Svetlönu Gorokhovich frá Rúss-
landi. Á efnisskrá voru nokkrar feg-
urstu perlur tónbókmenntanna sem
allt of sjaldan heyrast leiknar hér á
landi. Tónleikarnir hófust á fjórum
prelúdíum óp. 34 eftir Dimitri
Shostakovich. Þær voru upphaflega
samdar fyrir píanó en Tziganov út-
setti þær fyrir fiðlu og píanó. Því
næst lék Eva Mjöll einleikspartítu
nr. 2 í d-moll eftir Jóhann Sebastian
Baeh. Bach samdi sex verk fyrir ein-
leiksfiðlu; þrjár sónötur og þrjár
svokallaðar partítur. Sónötumar
voru hugsaðar sem kirkjuleg verk
en partíturnar sem röð veraldlegra
dansa frá ýmsum löndum. I partítu
númer tvö eru dansarnir fimm;
þýskur allemande, corrente frá
Frakklandi, spönsk sarabanda og
ensk gíga að viðbættri chacconne.
Bach byggir þættina á hrynjandi
dansanna en gæðir þá slíku lífi að
þeir verða hver um sig að glæsilegri
listasmíð.
Standi einhver sónata eins og
klettur upp úr hafi franskrar tónlist-
arsögu síðustu aldar er það sónatan
í A-dúr fyrir fiðlu og píanó eftir Cés-
ar Franck. Sónatan er til marg-
klippt og pródúseruð á geisladiskum
um víða veröld án þess þó að flutn-
ingurinn snerti mann. Að verða hins
vegar vitni að því á tónleikum
hvernig listamennirnir takast á við
þessa stórkostlegu tónsmíð er engu
líkt. Þættirnir fjórir eru hver öðrum
fegurri; samtal hljóðfæranna er á
stundum töfrum líkast, hvort heldur
í hljóðlátri bæn upphafsþáttarins
eða í ólgandi lokakaflanum.
Efnisskrá tónleikanna ber vott
um áræði Evu Mjallar. Hún valdi
sér að viðfangsefni ein erfíðustu
verk tónbókmenntanna og á heiður
skilinn fyrir það. Hún hefur mjög
fínlegan tón sem naut sín best í ein-
leikspartítu Bachs. Þar laðaði hún
fram ótal blæbrigði dansanna á
næstum óendanlega kyrrlátan hátt.
I sónötunni eftir Franck hefði þó
mátt hugsa sér voldugri hljóm fiðl-
unnar til jafns við sterkan undirleik
Svetlönu Gorokhovich. Svetlana er
afburða píanóleikari. Hún gæddi
sónötu Francks miklum karakter;
var líkt og ólgandi haf sem virtist
geta borið fley fiðlunnar hvert á
land sem var.
Á miðjum tónleikum steig Andrea
Kristinsdóttir fram, átta ára dóttir
Evu Mjallar, og lék tvö lög fyrir
fiðlu. HressOegur leikur hennar
setti skemmtilegan svip á tónleik-
ana. Gaman verður að fylgjast með
því hvernig þeim mæðgum vegnar í
framtíðinni með fiðluna undir kinn.
Gunnsteinn Ólafsson
Þegar íslenski osturinn er kominn á ostabakkann,
þegar hann kórónar matargerðina - bræddur eða djúpsteiktur
- eða er einfaldlega settur beint í munninn
Á ostabakkann og með
kexi og ávöxtum.
<hslen&kwv Setcu
mcátómötum/oq/ólífum/
. Himneskur í salatið, scm
meðlæti eða snarl. Æjf
Stáii -^Cnuuv
Ómissandi þegar vanda
á til veislunnar.
c$Zfámaa&tM/
Einn og sér, á ostabakkann
og í matargerð.
Á kexið, brauðið,
í sósur og ídýfur.
^^Xamíua/ ka&laíi/
Með ferskum ávöxtum
eða einn og sér.
SQúm&^Vjifa/
Mest notuð eins og hún
kemur fyrir en er einkar góð
sem fylling í kjöt- og fiskrétti.
Bragðast mjög vel djúpsteikt.
cYYla&caxpane/
Góður einn og sér og
tilvalinn í matargerðina.
&)ala/-CbJlfa/
Sígildur veisluostur,
fer vel á ostabakka. Alltaf
góður með brauði og kexi.
f ‘rPcwt Salut
Bestur með ávöxtum,
brauði og kexi.
c€JiáóaQ&tun/
Tilvalinn til matargerðar
í súpur, sósur eða til fyllingar i kjöt-
og fiskrétti. Góður einn og sér.
fYíeiúAáa&tm/
Kryddar hverja veislu.
ISLENSKIR W
OSTar, .V"
''XsMilauii&Yme/
Kærkominn á ostabakkann,
með kexi, brauði og ávöxtum