Morgunblaðið - 19.05.1998, Blaðsíða 45

MÖRGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
ÞRIÐJUDAGUR 19. MAÍ 1998 45
Dagur í lífi vændiskonu • Ertusá nippinu? Streitupróf
■1
hans Bubba
<
Injgðbjörg Solrun og
Arní koma á óvart
.
—-
Omotstæðueg
barnaföt
Káupmáhhahöfri
segir frá
Gómsætar bökur á sumarkvöldum
Heimílislæknirinn • Hoii húsráð • Krossgátur
Nöldur vikunnar • Rós vikunnar
Ný smásaga
Þórarins
Eldjárn
Nýbýlavegi 12, sími 554 4433
Barnaskór
húsi við Fákafen,
sími 568 3919.
teygðu sig inn á há-
lendið og síðla á 9. ára-
tugnum lágu fyrir drög
að nýjum sveit-
arfélagamörkum. f
framhaldi af því var
hafin gerð aðalskipu-
lags fyrir einstök sveit-
arfélög sem náðu inn á
hálendið. Þar með voru
stigin fyrstu sporin í að
koma á skipulagi og
eftirliti á svæðinu.
Ástæðulaus ótti við
„skipulagsslys"
Andmælendur þess-
arar lausnar van-
treysta sveitarfélögum
til að standa faglega að gerð aðal-
og deiliskipulags á hálendinu.
Kjarni málsins er hins vegar sá að
sveitarfélögin verða ekki ein um
Haraldur
Sigurðsson
gerð skipulags á há-
lendinu. Það er eins og
andmælendur gleymi
því að til er í landinu
öflug löggjöf um
náttúruvernd, lög um
mat á umhverfisáhrif-
um og endurbætt
skipulags- og bygging-
arlög. Þessir lagabálk-
ar tryggja að nánast
hver einasta fram-
kvæmd þarf að fara í
gegnum nálarauga
embættis- og sér-
fræðingavaldsins,
fjölmiðla og alls al-
mennings í landinu.
Lögin um þjóðlendur
munu enn frekar tryggja að al-
mannahagsmunir verða teknir fram
yfir sérhagsmuni á miðhálendinu.
Það er því fásinna að halda því fram
að „fégráðugar" hreppsnefndir geti
vaðið uppi með alls kyns fram-
kvæmdir og spillt náttúruauðlind-
um. Hreppsnefndir þessa lands
hafa heldur ekki lagt sig í fram-
króka við að spilla náttúruperlum. * *
Það mun vart breytast þótt mörk
sveitarfélaganna verði dregin inn á
miðhálendið. Þá er hægt að hugga
andmælendur með því að fámenn-
um sveitahreppum fer óðum fækk-
andi því víðtæk sameining stendur
fyrir dyrum meðal sveitarfélaga
sem liggja að Miðhálendinu.
Við skulum því treysta sveit-
arfélögunum, og þeim ríkisstofnun-
um sem fara með málaflokkinn, til
að standa faglega að aðal- og
deiliskipulagi á miðhálendinu en
jafnframt veita þeim aðhald með cr
málefnalegri umræðu.
Síðan 1993 hefur verið unnið að
skipulagi miðhálendisins og liggur
nú fyrir faglega unnin tillaga sem
setur verndun náttúrunnar í önd-
vegi. Samvinnunefnd skipuð fulltrú-
| Með gerð aðalskipu-
4 lag-sins, segir Haraldur
Sigurðsson, voru
stigin fyrstu sporin í
að koma á skipulagi
og eftirliti á svæðinu.
4 um héraða þar sem 30% lands-
manna búa stóð að gerð skipulags-
* ins. Sjálft verkið var unnið af
| ráðgjöfum búsettum á höfuðborgar-
svæðinu undir verkstjórn reyk-
vískra embættismanna. Skipulags-
tillagan gerir ráð fyrir skiptingu
svæðisins í 8 landslagsheildir og 57
deilisvæði þar sem gert verður nán-
ara skipulag. Þessi skipting undir-
strikar hversu víðfeðmt og marg-
brotið miðhálendið er og að hæpið
4 er að tala um það sem eina heild.
Þessi tillaga virðist hafa fallið í
* gleymsku í umræðunni.
Raunhæf Iausn
Áður en farið var af stað með
skipulagsvinnuna 1993 voru skipu-
lagsmál á hálendinu í hinum mesta
ólestri. Félagasamtök og einkaaðil-
Höfundur er skipulagsfræðingur.
Stal Össur
hálendinu?
ÁRIÐ 1993 var bætt litlu ákvæði
við skipulagslögin (nr. 19/1964) sem
heimilaði héraðsnefndum aðliggj-
andi sveitarfélaga að miðhálendinu
að vinna skipulag fyrir svæðið. Með
þessu ákvæði var lagður grunnur að
því kerfi stjórnunar á miðhálendinu
sem nú stendur til að staðfesta með
nýjum sveitarstjórnarlögum. Össur
Skarphéðinsson var umhverfis-
ráðherra þegar viðkomandi ákvæði
kom til framkvæmda.
Mánudaginn 4. maí 1998 ritar
þessi sami Össur leiðara í DV þar
sem hann gagnrýnir umrætt kerfi
og heldur því fram að verið sé að
stela hálendinu frá þjóðinni. Leiðari
hans er lýsandi fyrir umræðuna um
miðhálendið, en hún hefur ýmist
einkennst af hroka gagnvart lands-
byggðinni eða vanþekkingu á skipu-
lagsmálum. Helstu andmælendur
þess að aðliggjandi sveitarfélög fari
með skipulagsmál miðhálendisins
eru fólk sem hefur sauðkindina sem
sinn helsta óvin, fulltrúar fram-
kvæmdaaðila á hálendinu og
lýðskrumarar Alþingis.
Svæðisskipulag
miðhálendisins
ar reistu sér kofa á víð og dreif í
leyfisleysi og vegarslóðar voru lagð-
ir út og suður af tómstundafélögum,
fjallskilafélögum og vegna virkjana
og línulagna. Allt hafði þetta sinn
„eðlilega" framgang í ljósi þess að
ekkert skipulag lá íyrir og ekkert
yfirvald bar ábyrgð á eftirliti með
framkvæmdum.
Snemma varð ljóst að enda þyrfti
að binda á þessa óstjórn. Raun-
hæfasta leiðin var að framlengja
mörk þeirra sveitarfélaga sem
www.mbl.is