Morgunblaðið - 29.01.1999, Síða 39

38 FÖSTUDAGUR 29. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 29. JANÚAR 1999 39
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
FJARFEST
í ÍSLENZKRI
HÁTÆKNI
HÁTÆKNIIÐNAÐUR vex hröðum skrefum hér á
landi og er enginn vafi á því, að þær miklu vænting-
ar, sem til hans voru gerðar fyrir fáum árum, eru að byrja
að rætast. Verðmætasköpun hátæknifyrirtækja fyrir ís-
lenzkt þjóðarbú eykst ár frá ári. Hátækniiðnaður nær yfir
breitt svið og af íslenzkum fyrirtækjum nægir að nefna
Islenzka erfðagreiningu, sem stundar grunnrannsóknir í
líftækni og læknisfræði og OZ sem er hugbúnaðarfyrir-
tæki. Mörg önnur hafa sprottið upp síðustu árin, ekki sízt
í hugbúnaðargerð.
Þessi gróska hefur vakið athygli erlendra fyrirtækja og
fjárfesta. Gerðir hafa verið samstarfssamningar við nokk-
ur þessara íslenzku hátæknifyrirtækja og fjárfest í þeim.
Bandaríska fyrirtækið ResMed hefur nú keypt 10% hlut í
Flögu hf. fyrir um 70 milljónir króna eða eina milljón doll-
ara. Samkvæmt því er þetta unga fyrirtæki metið á 700
milljónir króna. Það var stofnað árið 1992 af Helga Ki’ist-
bjarnarsyni lækni sem stundað hefur svefnrannsóknir í
sautján ár. Tilgangur fyrirtækisins er að hanna og þróa
tæki til svefnrannsókna. Það eru einmitt slík tæki, sem
vakið hafa athygli á fyrirtækinu, en það er rafeindamæli-
tæki, sem nefnist Embla, og forritið Somnologica. Tækið
er m.a. notað til svefnrannsókna, geðrannsókna, lungna-
rannsókna og grunnrannsókna á dýrum. Það hefur þegar
verið selt til tuttugu landa og útibú eru starfandi í Frakk-
landi og Bandaríkjunum.
ResMed sérhæfir sig í framleiðslu tækja til meðferðar
á kæfisvefni og fellur starfsemi þess því vel að Flögu hf.
Fyrirtækin tvö munu styðja hvort annað í sölu á tækjum
og búnaði, sem þau hafa unnið að, svo og rannsóknum og
þróun á nýjum framleiðsluvörum. Virði bandaríska fyrir-
tækisins á hlutabréfamarkaði vestan hafs er um 53 millj-
arðar króna. Þessi fjárfesting hins bandaríska fyrirtækis
er mikil viðurkenning fyrir íslenzka fyrirtækið og for-
ráðamenn þess.
GRÆN REIKNINGS-
SKIL
*
IUNDIRBUNINGI er að samgönguráðuneytið taki
upp svokölluð græn reikningsskil. Þetta upplýsti
Halldór Blöndal samgönguráðherra á fundi á Loftleiða-
hótelinu í fyrradag, þar sem fram fór ráðstefna um græn
reikningsskil. Ráðherrann taldi nauðsynlegt að vekja
menn af því andvaraleysi, sem gætt hefði í samskiptum
við náttúruna.
Hugtakið græn reikningsskil vísar m.a. til úttektar á
því hvernig farið er með aðföng til framleiðslu og fram-
kvæmda í fyrirtækjum. Standa fyrirtæki skil á því með
eins konar skýrslugerð hversu vistvæn starfsemi þeirra
er í raun og veru, en slíkt verður æ mikilvægara nú á dög-
um, þegar margir viðskiptavinir, einstaklingar sem stofn-
anir, gera kröfur um að vara sé „umhverfisvæn" áður en
þeir festa kaup á henni.
Umverfisvernd og umhyggja fvrir umhverfinu skiptir
hvern einstakling sífellt meira máli. I gífurlegri mengun
nútímans eru sífellt fleiri, sem gera sér grein fyrir að
menn geta ekki umgengizt jörðina með sama hætti og
gert hefur verið.
Jón Birgir Jónsson, i-áðuneytisstjóri í samgönguráðu-
neytinu, sagði að um 31% allrar koltvísýringslosunar á ís-
landi kæmi frá samgöngum innanlands. Mun slík tala
vera hlutfallslega nokkuð lægri í Evrópulöndum. Á árun-
um 1990 til 1998 hefur aukning á útstreymi koltvísýrings
aukizt um 8 til 10% og hefur samgönguráðuneytið nú
markað sér stefnu um hvernig draga megi úr þessu, en
þar þurfa íslendingar að reyna að vera í takt við þær
kröfur, sem t.d. eru gerðar í Kyoto-bókuninni um lofts-
lagsbreytingar.
Þeim fyrirtækjum og heimilum fjölgar stöðugt sem
leggja metnað sinn í að sinna umhverfisvernd eins og
vera ber. Á næstu árum má búast við að framkvæmd
markvissrar umhverfisstefnu verði fastur þáttur í starfi
langflestra fyrirtækja og að einstaklingar og fjölskyldur
gæti sömu grundvallarsjónarmiða í rekstri heimila sinna.
Landafundanefnd hefur unnið ötullega að verkefnum til að minnast þúsund ára afmælis landafunda Leifs Eiríkssonar
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
skipaði Landafundanefnd í ársbyrjun
1998 og var henni falið að gera tillög-
ur til ríkisstjórnarinnar um verkefni
sem styðja mætti til að minnast landa-
funda íslendinga í Vesturheimi. Formaður nefnd-
arinnar er Sigurður Helgason forstjóri, en aðrir
nefndarmenn eru Laufey Guðjónsdóttir deildarsér-
fræðingur í menntamálaráðuneytinu, Atli Ás-
mundsson blaðafulltrúi utanríkisráðherra, Kornelí-
us Sigmundsson forsetaritari, Steindór Guðmunds-
son forstjóri framkvæmdasýlu ríkisins og Ái'mann
Kr. Olafsson aðstoðarmaður samgönguráðherra.
Framkvæmdastjóri nefndarinnar er Einar Bene-
diktsson sendiherra, en aðrir starfsmenn eru Krist-
ín Sif Sigurðardóttir aðstoðarmaður framkvæmda-
stjóra, Guðrún Fjóla Granz fjármálastjóri og Guð-
rún Edda Baldursdótti ritari. Starfliðið hefur að-
setur í Aðalstræti 6, í sama húsnæði og Reykjavík
menningarborg árið 2000 og Kristnihátíðarnefnd.
í janúar í fyrra lýsti Landafundanefnd opinber-
lega eftir tillögum um hvemig best mætti minnast
landafundanna og barst fjöldi hugmynda, en í maí
skilaði nefndin tillögum til ríkisstjórnarinnar um
fjárhags- og verkefnaáætlun vegna átaks á árþús-
undamótum í Vesturheimi. Tillögurnar hafa verið
til ítarlegrar umfjöllunar í ríkisstjórninni og vegna
verkefnanna hefur verið ákveðinn fjárlagarammi,
en á árunum 1998-2001 hefur verið ákveðið að verja
samtals 336 milljónum króna til þeirra. Ríkisstjórn-
in ákvað að einn flokkur verkefna yrði að hafa for-
gang, en það er gerð kvikmynda- og sjónvarpsefnis
sem tengist landafundunum. Akveðið var að styðja
10 tillögur um 49,3 milljónir króna á árunum 1998-
2000, en bregðast þurfti fljótt við til að hraða
vinnslu þannig að efnið kæmi að notum árið 2000.
Landafundanefnd heitir á ensku The Leifur
Eiriksson Millennium Commission of Iceland, en
Leifur Eiríksson er aðalatriðið í kynningu nefndar-
innar í Vesturheimi. Vefsíða Landafundanefndar er
á slóðinni www.leifur-eiriksson.org og með henni er
miðlað upplýsingaefni um störf nefndarinnar og
um stefnumarkandi ákvarðanir. Einnig er á vefsíð-
unni teiknimyndasería um íslandssögu fyrir börn,
bæði á íslensku og ensku, en höfundur hennar er
Kjartan Arnórsson.
ÉtÉÉIIfflÉ

Morgunblaðið/Árni Sæberg
KRISTÍN Sif Sigurðardóttir og Einar Benediktsson sendiherra hafa stýrt allri undirbúningsvinnu vegna verkefna til að minnast landafundanna.
Hátiðahöld í mörgum stórborgum
„Markmið Landafundanefndar er að fagna 1000
ára afmæli landafunda Leifs Eiríkssonar í Vestur-
heimi, að styrkja tengsl íslands og Norður-Amer-
íku, sem er auðvitað mjög mikilvægt markmið
þessarar starfsemi allrar, og við sjáum þau tengsl
mjög þýðingarmikil við Bandaríkin af öllum þeim
ástæðum sem að þeim tengslum lúta,“ sagði Einar
Benediktsson.
„Það er meiningin með þessu öllu að styrkja
ímynd íslands vestra til framtíðar, en það felur það
í sér að þetta er ekki átak til þess að vekja á sér at-
hygli augnabliksins árið 2000, heldur átak sem gert
er til þess að eftir lifí eitthvað sem hægt er að kalla
ímynd eða það sem situr í hugum fólks um okkur,
og þá ekki bara vegna ársins heldur vegna framtíð-
arinnar um þjóð og land.“
Aðal hátíðarborgirnar í Bandaríkjunum eru
Washington, New York, Boston, Minneapolis,
Chicago, Los Angeles og Seattle, en margar þeirra
eru viðkomustaðir Flugleiða og sagði Einar að þess
vegna væri mikilvægt að þar sé gert kynningará-
tak.
„Ef við tölum um útflutning okkar þá er það auð-
vitað ekki hvað síst útflutningur á ferðaþjónustu,
enda er ferðaiðnaðurinn í heild sá geiri sem stærst-
ur er og mest gróska í í okkar þjóðfélagi núna. Með
því opinbera fé sem varið er til þessa erum við að
gera það sem allar aðrar þjóðir heims gera í að
kynna sig vegna ferðamálanna. Þetta er afar þýð-
ingarmikið í samkeppninni, en við verðum að gera
okkur grein fyrir því að áætlunarflug Flugleiða til
íslands er mjög að aukast einmitt á þessum árum.“
Einar sagði að aðal hátíðarborgirnar í Kanada
væru höfuðborgin Ottawa, Toronto, sem er mikil-
vægasta borgin í Kanada, Winnipeg/Gimli vegna
Vestur-íslendinganna þar, Halifax, sem er við-
komustaður Flugleiða, Vancouver á vesturströnd-
inni og á Nýfundnalandi L’Anse aux Meadows og
St. John’s af sögulegum ástæðum.
Víkingaskipið Islendingur
siglir vestur um haf
Kristín Sif Sigurðardóttir sagði að helstu við-
burðir og verkefni sem Landafundanefnd hefur
undirbúið væru í bland einstakir við-
burðir og síðan framleiðsla á efni. Meðal
einstakra viðburða er sigling víkinga-
skipsins íslendings, sem Gunnar Marel
Eggertsson smíðaði, frá Reykjavík 17.__________
júní árið 2000 og fer það fyrst til Breiða-
fjarðar, á slóðir Eiríks rauða. Þaðan fer skipið til
Brattahlíðar á Grænlandi og síðan til L’Anse aux
Meadows á Nýfundnalandi, þar sem talið er að
Leifur Eiríksson hafi búið. Þaðan verður siglt til
St. John’s og svo niður með austurstöndinni til
Halifax og þaðan til Boston, Newport og síðan
verður endað í New York á Leifur Eiriksson Day,
9. október árið 2000.
„Á þessum áfangastöðum er verið að skipuleggja
hátíðardagskrá í samvinnu við samvinnulöndin
okkar, sérstaklega Grænland og Nýfundnaland, en
þau eru mjög áhugasöm um þessa siglingu og hafa
lýst því yfír að þau vilji gera mjög mikið fyrir sína
Helsta markmiðið að
styrkja ímynd Islands
Landafundanefnd hefur unnið mikið starf síðastliðið ár við
undirbúning margvislegra verkefna til að minnast eitt þúsund
ára afmælis landafunda Islendinga í Vesturheimi árið 2000..
Hallur Þorsteinsson kynnti sér helstu verkefnin í samtali við
Einar Benediktsson sendiherra, framkvæmdastjóra nefndar-
innar, og Kristínu Sif Sigurðardóttur, aðstoðarmann hans.
Vinnan hér
heima er mik-
ið til unnin
parta úr þessum viðburði. Gunnar Marel eigandi
Islendings verður skipstjóri í ferðinni og mun hann
velja sér níu manna áhöfn sem verða mun á skipinu
frá byrjun til enda. Síðan verður hægt að bæta við
ræðurum áður en komið er inn í hafnir á hverjum
stað fyrir sig. Það er til dæmis mikill áhugi á því í
Halifax að efna til getraunar um ísland og víkinga-
tímann, og í verðlaun fái fólk að þræla sem ræðarar
við komu skipsins til Halifax, en þar er mjög mikil
siglingahefð," sagði Kristín Sif.
Kvikmyndavikur í
Bandaríkjunum og Kanada
Sem fyrr segir ákváðu stjórnvöld að styrkja
framleiðslu tíu kvikmynda- og sjónvarpsverkefna
og meðal efniviðs sem verið er að fjalla um eru
landafundir Leifs Eiríkssonar, ferðir Guðríðar Þor-
bjarnardóttur og þar sem 125 ár eru síðan íslend-
ingar byrjuðu að ílytjast til Vesturheims
er Landafundanefnd einnig að styrkja
verkefni sem fjalla um fólksflutningana á
tímabilinu 1875 til 1913. Þessi verkefni
verða meira og minna tilbúin til sýninga
árið 2000 og munu þau verða hluti af
væntanlegri kvikmyndahátíð sem Landafunda-
nefnd er að skipuleggja.
„Við erum að skipuleggja íslenskar kvikmynda-
vikur bæði í Bandaríkjunum og Kanada í samvinnu
við Kvikmyndasjóð íslands, þar verða sýndar ís-
lenskar kvikmyndir sem framleiddar hafa verið síð-
ari ár og þær myndir sem við erum að styrkja gerð
á. Samstarfsfyrirtæki sem við erum að vinna með
varðandi kvikmyndavikur hefur lagt til að við byrj-
um og endum á kvikmyndahátíðum í New York og
að sú fyrsta verði á þessu ári. Ástæðan er sú að í
New York eru áhrifamestu kvikmyndagagnrýnend-
umir, og hægt verður að nýta sér gagnrýnina, sem
vonandi verður jákvæð, til markaðssetningar á
kvikmyndahátíðum sem síðan fara á ferðalag um
Bandaríkin," sagði Kristín Sif.
Tónlist, leiksýningar og
bókmenntakynningar
Hvað tónlistarflutning varðar þá mun Sinfóníu-
hljómsveit íslands spila í Washington og New York
í Kennedy Center og Carnegie Hall, og einnig fer
t.d. Karlakór Reykjavíkur til Kanada með viðkomu
í Bandaríkjunum og syngur kórinn á íslendinga-
deginum í Kanada. Þá verða íslenskir einleikarar
með tónleika og jasshópurinn Ljóð og jass flytur ís-
lensk ljóð í enskri þýðingu með jasstónlist á bakvið.
íslensk leikverk verða sýnd og þar er Ferðir
Guðríðar sem Brynja Benediktsdóttir hefur fært
upp í enskri útgáfu, en sú sýning hefur farið mjög
víða og hlotið góða dóma, og Hallveig Thorlacius
fer með brúðuleikhús sitt og sýnir Sögusvuntuna.
„Það verða kynningar á íslenskum bókmenntum
og þá emm við bæði að tala um íslendingasögurnar
í enskri þýðingu og einnig kynningu á síðari tíma
bókmenntum og núlifandi höfundum. Það er verið
að þýða íslenska nútímahöfunda í síauknum mæli á
ensku, og íslendingar er að þessu leyti að ná sama
árangri í enskumælandi löndum og þeir höfðu náð á
Norðurlöndum og í Þýskalandi. Einnig má geta
þess að Landafundanefnd hefur veitt styrki til þýð-
ingar á ensku á tveimur bókum, en þar er annars
vegar um að ræða Vínlandsgátuna eftir Pál Berg-
þórsson og hins vegar þýðingu á bókum Guðjóns
Arngrímssonar um Vestur-Islendinga, en gerð
verður ein bók á ensku úr þeim,“ sagði Kristín Sif.
Landafundanefnd hefur styrkt námsmanna- og
ungmennaskipti milli landanna, og er það liður í
styrk til framtíðar í samskiptum þjóðanna. Einnig
hefur nefndin stutt væntanlegt málþing um Island,
sögu þess og menningu, en málþingið, sem Stofnun
Sigurðar Nordal sér um, verður haldið hér á landi,
og verður enskumælandi prófessorum boðið á þing-
ið.
Margmiðlunarefni í
samvinnu við Oz
Kristín Sif sagði að Landafundanefnd veitti stuðn-
ing til framleiðslu fræðslu- og skemmtiefnis fyiir al-
netið og geisladiska. Þetta sagði hún vera mjög
spennandi verkefni sem verið er að vinna í samvinnu
við Oz og fælist í framleiðslu á mai'gmiðlunardiski
bæði með fróðleik og skemmtileikjum um ísland.
„Til þess að ná til barna og unglinga verður að
höfða til þeirra með leikjum, og þá sérstaklega
tölvuleikjum, og þá erum við að tala um leik sem
tekur notandann í landafundaferð með Leifí. Þetta
er gagnvirkur leikur, þar sem hver sem er getur
munstrað sig sem einn í áhöfninni á skipi Leifs og
gengið í gegnum þá erfiðleika sem búast má við á
opnu víkingaskipi á Norður-Atlantshafi. Markaðs-
setning á þessu margmiðlunarefni verður með
tvennum hætti. Annars vegar verður því dreift
ókeypis í bandaríska skólakerfíð, og verið er að
ræða við bandarísk umhverfis- og menntasamtök
sem heita The Globe Program.
Þessi samtök hafa alþjóðlega dreifingu og hafa
nokkrir íslenskir skólar innritað sig í þetta
prógram sem felst í því að nemendur í gi-unnskól-
um og framhaldsskólum fá tækifæri til að fylgjast
með stöðu umhverfísins í kringum sig, t.d. sjávar-
hita og mengun, og senda síðan niðurstöðurnar í
gegnum Netið til aðalstöðva Globe Program.
Hvatamaður og verndari samtakanna er A1 Gore,
varaforseti Bandaríkjanna. Fyrir utan dreifingu á
margmiðlunarefninu í bandaríska skólakerfinu
verður hluti af því settur inn á Netið þannig að ailir
geti haft aðgang að því, en fyrir utan þessa dreif-
ingu verður geisladiskurinn settur á almennan
markað til þess að fyrirtæki og einstaklingar geti
keypt hann sem gjafír," sagði Kristín Sif.
Flestir viðburðirnir sem Landafundanefnd styð-
ur verða vestanhafs, en á því er ein stór undantekn-
ing. Það er landafundasýning sem fyrirhugað er að
opna 20. apríl árið 2000 í Safnahúsinu við Hvei'fis-
götu og er sýningin samstarfsverkefni Landa-
fundanefndar og Safnahússins. Á sýningunni verð-
ur væntanlega fjallað um sögu landafundanna og
siglingar víkinga á miðöldum, og verður sýningin
höfð uppi í 3-5 ár, eða á meðan búast má við því að
mesti áhuginn á landafundafmælinu ríki.
Sameiginleg vinnunefnd
með Hvíta húsinu
Landafundanefnd er með sameiginlega vinnu-
nefnd með Hvíta húsinu í Washington, en Banda-
ríkin eru að vinna með sjö þjóðum sem sýnt hafa
sérstakan áhuga á verkefnum í tengslum við árþús-
undamótin og er ísland ein af þeim þjóðum. Tilefni
samstarfsins er að sjálfsögðu landafundir Leifs Ei-
ríkssonar í Vesturheimi og þau góðu samskipti sem
íslendingar hafa átt við Bandaríkin í gegnum tíð-
ina. í þessari vinnunefnd er Einar Benediktsson
formaður af hálfu íslendinga, og er nefndin með
fjölda verkefna í undirbúningi.
Svo sem kunnugt er hefur nú verið ákveðið að
hér á landi verði haldin mikilvæg kvennaráðstefna í
október í haust. Hefur forsetafrúin, Hillary Rod-
ham Clinton, þegið boð Davíðs Oddssonar forsætis-
ráðhen'a um að vera forseti ráðstefnunnar.
„Þetta mál kom asjálfsögðu til umræðu á sam-
vinnuvettvangi okkar við Hvíta húsið. í síðastlið-
inni viku var sú ákvörðun tekin þessu verkefni til
mestu farsældar að framkvæmd þess að okkar
hálfu verði í höndum Sigríðar Dúnu Kristmunds-
dóttur prófessors," sagði Einar.
Hann sagði að eitt af sameiginlegu verkefnunum
væri málþing um íslendingasögurnar í samvinnu
Library of Congress, Cornell-háskólans, þar sem
er gríðarlega mikið safn íslenskra bókmennta, og
Háskólabókasafn íslands. Málþingið verður haldið í
Library of Congi’ess í maí eða júní árið 2000. Þing-
ið verður það sem kallað er „cybereast", en það
þýðir að þingið verður sent út á Netið. Þarna er
rætt um að fjöldi ritgerða verði lagður fram og að
leiðandi menn verði í forsvari og flytji mál sitt.
Einnig verður kynning á nútímabókmenntum í
sambandi við málþingið.
Stórsýning um víkingaöldina
í Smithsonian-safninu
„Mesta samvinnuverkefnið vestanhafs, bæði
hvað varðar umfang og kostnað, er sýning sem ber
vinnuheitið West-Viking og hefst í Smithsonian-
safninu í apríl árið 2000. Það hefur verið mikil um-
ræða um þetta verkefni, sem er samvinnuverkefni
Bandaríkjanna, Norðurlandanna og Kanada, og
vinna íslenskir sérfræðingar með sérfræðingum
annarra þátttökulanda í þessu. Undirbúningsvinna
og uppsetning sýningarinnar í Smithsonian kostar
yfír 4 milljónir dollara, og hefur fengist mjög
myndarleg fjárveiting frá norrænu ráðherranefnd-
inni í þetta, eða ein milljón dollara.
Það er mjög þýðingarmikið að svona heildarsýn-
ing um sögu víkingaaldarinnar, baklandið í Skand-
inavíu, og síðan söguþróunina um landnám íslands
og siglingar lengra vestur á bóginn til Grænlands
og Nýja heimsins, sé einnig unnin af okkar sagn-
fræðingum og að farið sé að vinna þetta þannig að
þessi saga sé rétt sögð á stórsýningum og í eitt
skipti fyrir öll í kennsluefni sem unnið er upp úr
því,“ sagði Einar.
Eins og nýlega var greint frá í Morgunblaðinu
stendur til að gefa út sameiginlega minnispeninga
íslands og Bandaríkjanna, og munu Seðlabanki Is-
lands og U.S. Mint gefa þá út. Það þarf samþykki
Bandaríkjaþings fyrir útgáfu U.S. Mint og þarf
málið bæði að fara í gegnum fulltrúadeildina og
öldungadeildina. Forstöðumaður verkefnisins af ís-
lands hálfu er Steingrímur Hennannsson fyrrum
seðlabankastjóri.
Eitthvað frá íslandi
meðferðis í geimferju
í Norfolk, þar sem er aðsetur yfirherstjórnarinn-
ar fyrii' Norður-Atlantshaf, er árlega haldin sér-
stök hátíð sem tileinkuð er einu landi í hvert sinn,
Azelea-hátíðin, og hefur ísland einu sinni verið
miðpunktui' þessarar hátíðar. Þá fór eitt af skipum
Landhelgisgæslunnar vestur um haf og drottning
hátíðarinnar var íslensk stúlka. ísland verður á ný
miðpunktur hátíðarinnar árið 2000 og verður þá at-
hyglinni einkum beint að landafundunum. Þá verð-
ur um haustið árið 2000 ráðstefna sem NATO mun
standa að með okkur á íslandi um öryggis- og
varnarmál.
Meðal annarra verkefna sem Landafundanefnd
hefur verið að vinna að er athugun á því hvort
möguleg sé samvinna um ættfræðilegan gagna-
grunn við þá sem áhuga hafa á slíku í Bandaríkjun-
um, en það er einkum og sér í lagi hinn mikli
frændgarður íslendinga í Utah í Bandaríkjunum.
„Við erum líka í viðræðum við fulltrúa frá NASA,
bandarísku geimferðastofnuninni, og
reiknum með að á næsta ári verði í einu
geimskoti þeh-ra með í ferðinni í geim-
ferju eitthvað frá íslandi og úr þessum
samvinnufai-vegi og vettvangi öllum sem
við höfum við Bandaríkin. Það var bent á
það á fundi sem við vorum á í síðastliðinni viku um
þessi samvinnumál að sennilega gæti það orðið eitt-
hvað úr þessu samstarfi skólabarna í Globe-
prógraminu,“ sagði Einar.
Hann sagði að ötullega hefði verið unnið að því
að koma upp íslenskum málverkasýningum á næsta
ári í einhverjum athyglisverðum söfnum, en erfitt
væri að komast að með slíkar sýningar vegna mik-
illar samkeppni um að fá að sýna. Þá hefur í sam-
starfsnefndinni verið borin upp sú hugmynd að
hugsanlega geti orðið hér á landi körfuboltaleikir
með liði eða liðum frá NBA, National Basketball
Association.
Sköpun jákvæðrar ímyndar fyrir ísland
„Síðan er það þetta mikla átak fyrirtækjanna
fyrir vestan, Discover Iceland, sem við höfum verið
að vinna að á þann hátt að það sem hér hefur verið
lýst falli saman við það sem fyrirtækin verða með.
Þá er frá því að segja að viðskiptafulltrúinn í New
York, Magnús Bjarnason, mun fá liðsstyrk til að
geta unnið sérstaklega að því að hafa þetta í sam-
fellu þannig að áhrifín séu margfölduð á þessum
verkefnum og ná hámarks fjölmiðlaathygli og nýta
samvinnu- og upplýsinganet beggja og til að efla
frekar sterka og varanlega þekkingu á íslandi,
framleiðsluvörum landsins og þjónustu.
Þá kemur aftur að því að gera mikið átak í að ná
einhverri þeirri ímynd sem við þyrftum að hafa fyr-
ir allt sem að íslandi lýtur þegar útlendingar horfa
til okkar, hvort sem það er í efnahagstengslum eða
einhverju allt öðru og minnir á okkur. Þetta er auð-
vitað mjög erfitt, en við höfum t.d. séð það á undan-
fórnum árum hvernig kynning á ýmsum Evrópu-
löndum hefur stóraukist og verið tekin miklu fag-
legri tökum. Við íslendingar höfum ekki gert þetta,
heldur höfum við verið með allar hugsanlegar út-
gáfur af því hvort ísland sé eitt eða annað og við
höfum ekki notað neitt eitt vígorð og merki í gegn-
um tíðina,“ sagði Einar.
Sem lið í því að skapa þessa varanlegu og hent-
ugu ímynd fyrir ísland eru íslensk stjórnvöld kom-
in í samband við almannatengslafyrirtækið Fleish-
mann Hillard í New York, en það er mjög stórt og
öflugt fyi'irtæki á sínu sviði. Samgönguráðpneytið
hefuytekið þetta verkefni að sér og hefur Ármann
Kr. Ólafsson, aðstoðarmaður samgönguráðherra,
borið hitann og þungann af því. Tilgangurinn er að
byggja upp heildstæða og varanlega Islandskynn-
ingu og sköpun jákvæðrar ímyndar fyrir ísland
vestanhafs, og auk þess samhæfíng í markaðssetn-
ingu þar á íslenskri vöru og þjónustu. Síðan er til-
gangurinn að nýta fjölmiðlatengsl til fullnustu en
almannatengslafyrirtækið er einmitt sérhæft á því
sviði.
Þáttaskil í starfsemi
Landafundanefndar
Einar sagði að í sambandi við fjáröflun til þeirra
verkefna sem Landafundanefnd hefur verið að und-
irbúa hafi verið leitað til fyrirtækja og einstaklinga
og fjáröflun hefur átt sér stað vegna einstakra við-
burða í hverri borg. Þá munu ræðismenn og fólk af
íslenskum ættum vestra vafalaust aðstoða við fjár-
öflun og kynningar og stofnaður hefur verið skatta-
frádráttarbær fjáröflunarsjóður sem heitir The Leif-
ur Eiriksson Millenium Committee of th U.S.A. Inc.
Vinna við að gerð dagskrár vegna viðburðanna
vestanhafs er þegar hafín og hafa stærstu og fyrir-
ferðamestu atburðimir þegar verið dagsettir. Unnið
er að því að samræma ferðir þein-a listamanna um
Bandaríkin og Kanada sem Landafundanefnd er í
samvinnu við og er verið að útbúa áætlun sem hent-
ar bæði íslendingunum og markaðinum á hverjum
stað fyrir sig. Er reiknað með því að meirihluti dag-
skrárinnar verði tilbúinn fyrir vetrarlok.
„Aðalatriðið í stöðunni núna er að það hefur verið
unnin mikil vinna sem ég held að hafi verið unnin af
kostgæfni af Landafundanefnd og starfsliði hennar
og þeim sem að þar koma að um það sem við getum
borið til Vesturheims til kynningar á okkur og til efl-
ingai- tengslanna. Þessi vinna hér heima er mikið til
unnin, en síðan eru þau þáttaskil í þessu að núna er
vettvangurinn til framkvæmda á þessu öllu fyrir
vestan.
Það er ætlunin að styrkja starfsemi sendiráðsins í
Washington sem og í New York og Kanada vegna
verkefna sem tengjast árþúsundamótunum. Þetta
kemur jafnframt að félagasamtökum sem við höfum
að sjálfsögðu verið í sambandi við, en þar er um að
ræða Þjóðræknisfélagið í Kanada og íslendingafé-
lögin í Bandaríkjunum, ræðismennina okkar og síð-
an íslensku fyrirtækin. Við eram semsagt að velta af
stað þessu miklu kynningarátaki á árinu 2000 sem er
það mesta sem ég þekki til að við íslendingar höfum
staðið að með opinberum stuðningi þaraa lýrir vest-
an,“ sagði Einar
Mjög tímabært að
verkefnin verði unnin
Hann sagðist álíta það mjög tímabært að öll
þessi verkefni sem Landafundanefnd hefur verið að
skipuleggja verði unnin, en opinber styrkveiting til
kynningar á útflutningi og til að laða að ferðamenn
væri það starfslag sem allar aðrar þjóðir hefðu.
„Við getum ekki látið á okkur sitja
enda hefur ríkisstjórnin með forsætis-
ráðherra í fararbroddi ákveðið að þetta
skuli gert mjög myndarlega af okkar
hálfu, og ég held svo sannrlega að þetta
sé fé sem verður vel varið. Um það er
engin spurning að þetta verður okkur til góðs
gagns þegar upp er staðið. Síðan er það kannski
lokapunkturinn í þessu öllu saman að við göngum
til þessa mikla leiks þarna fyrir vestan á árinu 2000
svo einstaklega vel settir við íslendingar að við er-
um eina þjóðin sem getur sagt: Við vorum hér,
landkönnuðurinn okkar, Leifur, var hér þúsund ár-
um áður. Við höfum varðveitt þá menningu og
tungu sem hann var fulltrúi fyrir, og komum nú
hingað aftur þúsund árum síðar með margt nýtt í
farteskinu og ætlum að sýna ykkur það og efla
samvinnuna við ykkur. Þetta tel ég mjög mikil-
vægt,“ sagði Einar Benediktsson.
Afar þýðing-
armikið í
samkeppninni